İçeriğe atla

İsmail

Başlığın diğer anlamları için İsmail (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.
Arap Çölü'nün kuzeyinde, suya ihtiyacı olan küçük İsmail ve annesi Hacer (François-Joseph Navez)

İsmail (Arapça: إِسْمَاعِيْل, romanize: ʾIsmāʿīl) veya Yişmael,[a] Tanah ve Kur'an'da bahsedilen İbrani din büyüğü. Yahudilikte, Hristiyanlıkta ve İslamda, İbrahim'in ilk oğlu olarak geçer.[1][2] Özellikle İslam'da önemi oldukça yüksektir.

Etimoloji

İsmail ismi, İbranice kökenlidir (יִשְׁמָעֵאל, Yismael). Yisma "duymak" veya "işitmek", El ise "Tanrı" veya "Yaratan" anlamındadır; yani "Tanrı duydu", "Tanrı duyacak" demektir. İbrahim'in, oğluna bu ismi koymasının sebebi, Torah'ya göre; Tanrı'ya uzun süre çocuğunun olması için dua etmesi ve sonunda Tanrı'nın, İbrahim'i duyup çocuk sahibi yapmasıdır.

Yahudilikte ve İslam'da

Tora ve Kur'an'a göre, babası İbrahim, annesi ise Hacer'dir. İslam inancında Zebihatullah, yani "Allah'ın kurbanı" denir ve yine İslam inancına göre Muhammed'in atasıdır. İbrahim 86 yaşında iken, cariyesi Hacer'den oğlu İsmail doğdu. Daha sonra İbrahim 100, Sare 90 yaşında iken, Yahveh'in mucizesi ile İshak doğdu.Tekvin:17:17–27

İslam kaynaklarına göre, İbrahim'in büyük oğlu İsmail'in soyu, bugünkü Arap milletini oluşturmuştur. İbrahim Tora'ya göre Hacer ve İsmail'i bugünkü Ürdün sınırına (Paran) yollamıştır. İsmail ve soyu orada büyüdü. Ürdün, Arabistan ve güney Edom'u ele geçirdi. İslami inanışa göre Hacer ile İsmail bugünkü Mekke’nin bulunduğu yere gelirler ve Zemzem Kuyusunu bulurlar. Daha sonra da İbrahim gelerek birlikte Kabe’yi inşa ederler. Ayrıca İbrahim’in gördüğü bir rüya üzerine İsmail’i kurban sunduğuna, sonra da Allah'ın İsmail'i kurtarmak için gökten bir koç indirdiğine inanılır.

"Ey Rabbim! Bana salihlerden olacak bir çocuk bağışla. Biz de ona uysal bir oğul müjdeledik. ''Çocuk kendisiyle birlikte koşup yürüyecek yaşa gelince İbrahim ona, “Yavrum, ben rüyamda seni boğazladığımı gördüm. Düşün bakalım, ne dersin?” dedi. O da, "Babacığım, emrolunduğun şeyi yap. İnşaallah beni sabredenlerden bulacaksın" dedi. Nihayet her ikisi de boyun eğip, İbrahim de onu yüzüstü yere yatırınca ona, şöyle seslendik: "Ey İbrahim! Gördüğün rüyayı yerine getirdin. Şüphesiz biz iyilik yapanları böyle mükafatlandırırız." "Şüphesiz bu apaçık bir imtihandır." Biz, (İbrahim'e) büyük bir kurbanlık vererek O'nu kurtardık. Sonradan gelenler arasında ona güzel bir ad bıraktık. İbrahim'e selam olsun''Saffat Suresi:100–107

''İbrahim'in, İsmail'le birlikte, Beytullah'ın ana duvarlarını yükselterek şöyle yakardıkları zamanı da an: "Rabb'imiz, bizden gelen niyazları kabul buyur; sen, evet sen, Semî'sin, her şeyi çok iyi duyarsın; Alîm'sin, her şeyi çok iyi bilirsin."Bakara Suresi:127

''Kur'ân'da İsmail'i de an; çünkü o, vaadine sadık bir kuldu ve gönderilmiş bir peygamberdi. Ailesine ve çevresine namaz kılmayı ve zekat vermeyi emrederdi ve Rabbinin katında hoşnutluğa ermişti.''Meryem Suresi:54–55

"Rabbimiz, gerçekten ben, çocuklarımdan bir kısmını beyt-i haram yanında ekini olmayan bir vadiye yerleştirdim; rabbimiz, dosdoğru namazı kılsınlar diye (öyle yaptım), böylelikle sen, insanların bir kısmının kalplerini onlara ilgi duyar kıl ve onları birtakım ürünlerden rızıklandır. Umulur ki şükrederler."İbrahim Suresi:37

On iki oğul ve bir kızı olan İsmail'in çocukları:

  1. Nebaioth (Nabit)
  2. Kedar (Kaydar)
  3. Adbeel (İzil/İdbil)
  4. Mibsam (Mesma/Rama)
  5. Mishma(Mişa)
  6. Dumah (Duma)
  7. Massa (Mâs/Mâş)
  8. Hadad (Ezer/Ezür)
  9. Tema (Tamya)
  10. Jetur (Katura)
  11. Naphish (Kafes)
  12. Kedemah (Kaydman)
  13. Mahalath ya da Bashemath (Basma) - Yakup peygamberin ikizi Esav ile evlendi.

Tarihsellik

İtalyan arkeolog Paolo Matthiae ve onun ekibi tarafından 1974-75 yılları arasında antik kent Tell Mardikh kazıları sırasında keşfedilen ve M.Ö. 2500 ve şehrin yıkıldığı M.Ö. 2250 yılları arasına tarihlenen Ebla tabletlerinde İsmail'in adı geçmektedir.[3]

Soyağaçları

Ayrıca bakınız

Notlar

  1. ^ İbranice: יִשְׁמָעֵאל, Yi'shma'el; Yunanca: Ἰσμαήλ, Ismaḗl.

Kaynakça

  1. ^ "Yaratılış:16:3". 1 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2022. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2020. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İnşirah Suresi</span> Kuranın 94. suresi

İnşirah Suresi, Kur'an'ın 94. suresidir. Sure, 8 ayetten oluşur.

İman, etimolojik olarak güvenmek ve samimiyetle inanmak anlamlarına gelir. Kur'an'da sadece bir olan Allah'a ve kendisinin mesajına güvenmek anlamına gelmektedir. Genel anlamda bir dine ya da yaşam tarzına gönülden bağlanmak anlamı taşır.

<span class="mw-page-title-main">Hac (İslam)</span>

Hac, Müslümanlar için kutsal olan Mekke çevresinde Kâbe ve diğer kutsal yerlerin ziyaret edilmesi ve ilgili dinî gerekliliklerin yerine getirildiği ibadettir.

<span class="mw-page-title-main">Fatıma</span> İslam peygamberi Muhammedin küçük kızı

Fatıma bint Muhammed, Fatımatü'z-zehra, İslam peygamberi Muhammed'in kızı, Ali bin Ebu Talib'in eşi.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim</span> Yahudilik, Hristiyanlık ve İslamın müştereken kabul ettiği peygamber, bu dinlerin ortak atası

İbrahim, Yahudilik, Hristiyanlık ve İslam gibi İbrahimî dinlerin ortak atasıdır. Yahudilikte, Yahudiler ile Tanrı arasındaki özel ilişkinin kurucu babası, Hristiyanlıkta, Yahudi ya da Yahudi olmayan tüm inananların ruhsal atası, İslam'da ise Adem ile başlayan ve Muhammed'de sona eren peygamberler zincirinin bir halkasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf</span> İbrani din büyüğü, Yakup ve Rahelin oğlu

Yusuf, Yosef veya Batıdaki ismiyle Joseph, Yakup'un oğlu olan İbrani din büyüğü ve atasıydı. Tevrat'a göre İsrailoğulları'nı meydana getiren on iki boydan birinin başıdır. Kur'an'da adı geçen yirmi beş peygamberden birisidir.

İslâm'da iman, İslam dininin esaslarına inanmaktır. İslam'a göre kişinin kurtuluşa erebilmesi için iman etmesi şarttır. İnanç konusunda ise, farklı mezheplerin farklı görüşleri bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Danyal</span> Yahudilik, Hristiyanlık, İslam ve Bahâîlik inançlarında peygamber

Danyal, Daniyel veya Daniel, Tanah'ın Daniel Kitabı'nda ismi geçen Yahudi karakterdir. Anlatıya göre Kudüslü Danyal, Babil kralı II. Nebukadnezar tarafından esir alınır ve Babil'e sürülür. Burada Belteşassar adını alan Danyal, Nebukadnezar'a ve ardıllarına Ahameniş İmparatoru II. Kiros'un bölgeyi fethine kadar hizmet eder, ancak bu sırada Rab'be olan inancını korur.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah bin Ümmü Mektum</span> İslam peygamberi Muhammedin sahabesi (? - 636)

Abdullah bin Ümmü Mektum, İslam peygamberi Muhammed'in gözleri görmeyen sahabesidir.

<span class="mw-page-title-main">Müzzemmil Suresi</span> Kuranın 73. suresi

Müzzemmil Suresi, Kur'an'ın 73. suresidir. Sure, 20 ayetten oluşur.

<span class="mw-page-title-main">A'lâ Suresi</span> Kuranın 87. suresi

A'lâ Suresi, Kur'an'ın 87. suresidir. Sure, 19 ayetten oluşur.

<span class="mw-page-title-main">Kurban Bayramı</span> Ay takvimine göre Zilhicce ayının onunda başlayıp dört gün süren ve kurban kesilen dinî bayram

Kurban Bayramı, Müslümanlar tarafından Hicrî takvime göre Zilhicce ayının 10. gününden itibaren dört gün boyunca kutlanan dinî bir bayramdır. Zilhicce ayının onuncu, on birinci, on ikinci ve on üçüncü günlerine 'Eyyâm-ı nahr' ve bir önceki gün olan Zilhicce ayının dokuzuncu gününe Arefe denir. Kurban Bayramı, aynı zamanda İslam âleminin her yıl Mekke'de hac farizasını ifa ettikleri vakittir.

<span class="mw-page-title-main">Mesih</span> kurtarıcı olarak beklenen figür

İbrahimî dinlerde mesih, bir grup insanın kurtarıcısı veya özgürlüğe kavuşturucusudur. Geleneksel Yahudilikte maşiah, mesihçilik veya Mesih Çağı gibi kavramlar, kutsal mesh yağıyla meshedilmiş bir seçkine atıfta bulunan Tanah'la ortaya çıkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yakub</span> İbrani din büyüğü ve atası, İsrailoğullarının babası

Yakub, Yakov veya İsrail, İsrailoğullarının üç önemli büyüğünden biri olan İbrani din büyüğü ve atasıydı. İbrahim'in torunu ve İshak'ın oğlu olan İsrail, özellikle Yahudilikte çok yüksek bir manevî konuma sahiptir. Hristiyanlıkta önemli bir din büyüğü olarak; İslam'da ise bir peygamber olarak görülür.

<span class="mw-page-title-main">Harun</span> İbrani peygamber ve din büyüğü

Harun, Musa'nın ağabeyi olan Yahudi kâhin ve din büyüğü.

Kurban, İslami bir terim olarak Arapçadan Farsçaya, oradan da Türkçeye geçmiş bir sözcük olup her türlü adağa kurban dense de İslamda özellikle Kurban Bayramı'nda Allah adına kurban kesme ibadetini tanımlar.

<span class="mw-page-title-main">Tâlût</span> İsrail Krallığının ilk kralı

Tâlût, Şaul veya Şaul Ben Kiş, Tanah'taki kitaplardan olan Samuel kitabı ve 1 Tarihler ve Kur'an'da adı geçen MÖ 1047 ile MÖ 1007 yılları arasında İsrail Krallığı'nın ilk kralıydı. Hakim Samuel tarafından krallığa seçilen Şaul zamanında başkent Gibeah'tı. Antik Filistinliler ile Gilboa Dağında yaptığı savaş sonucu yaralandı ve oğlu Yonatan'ı kaybetti. Bunun üzerine savaş meydanında öleceğini anlayan Şaul, düşmanın kılıcıyla ölmektense intihar etmeyi yeğledi.

Karşılaştırmalı din alanında Hristiyanlık ve İslam arasındaki tarihsel etkileşim, Hristiyanlık ile İslam'ın benzer yönlerini ve temel fikirleri bağlar. İslam ve Hristiyanlık, Yahudilik gibi, semavi gelenekten aldıkları kökenlerini paylaşırlar. Bu kökene rağmen söz konusu iki din arasında derin farklar vardır. Örneğin, İsa’nın kim olduğu konusu bunlardan biridir.

<span class="mw-page-title-main">İbrahim'in soyağacı</span> Yaratılış Kitabında görünen İbrahimin soyağacı

İbrahim'in ve akrabalarının etnik kökeni, günümüzde Irak'ın güneyine denk gelen Aşağı Mezopotamya bölgesinde hayatını sürdüren bir halk olan İbraniler'e kadar gider. Verimli Hilal üzerinde süren bir göçebeliğin ardından İbrahim'inde dahil olduğu bir grup İbrani, Kenan'ın güneyine yerleşti.

İsa'nın bakireden doğuşu, İsa'nın annesi Meryem tarafından Kutsal Ruh'un gücüyle ve cinsel ilişki olmadan hamile kaldığı şeklindeki Hıristiyan öğretisidir. Hristiyanlar öğretiyi İsa'nın insani ve ilahi doğalarının karışımının bir açıklaması olarak görürler. Doğu Ortodoks Kiliseleri, İznik İnancı'na dahil edilmesi nedeniyle doktrini sahih kabul eder ve Katolik Kilisesi, İznik İnancı'nın yanı sıra Havarilerin İmanı aracılığıyla da onu inanç için gerekli kılar. Bununla birlikte, bakireden doğumu kabul etmenin doğru inanç sayıldığı, ancak bunu inkâr etmenin sapkınlık sayılmadığı birçok çağdaş kilise vardır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.