İçeriğe atla

Osmanlı İmparatorluğu arması

Osmanlı İmparatorluğu arması
Ayrıntılar
KullananSultan II. Abdülhamid
Kabul tarihi1882
NişanBeş Osmanlı nişanının madalyaları
Diğer elemanlarÇapa ve terazi
KullanımıOsmanlı Hanedanı
ÇizerCharles Young

Osmanlı Devleti arması ya da Osmanlı arması, 19. yüzyılda Birleşik Krallık geleneğindeki nişanlardan etkilenilerek Osmanlı Devleti için hazırlanmıştır. Öncesinde, padişah tuğraları devlet nişanı yerine geçiyordu. Osmanlı arşivlerinde yapılan araştırma sonucu armanın yapılışı hakkında şu bilgilere rastlanmıştır: Osmanlı ile Rusya arasındaki Kırım Savaşı sırasında, Fransızların Sultan Abdülmecid'e verdiği Légion d'honneur nişanı, Osmanlı Devleti ile yakın ilişkiler kurmaya çalışan İngiltere'yi harekete geçirir. İngiltere Kraliçesi Victoria, Fransa'nın verdiği nişana karşılık Kasım 1856'da Dizbağı Nişanı'nı Osmanlı Sultanı'na sunar. 1346'da Kral III. Edward tarafından ortaya çıkarılan Dizbağı Nişanı'nın geleneğinde şöyle bir uygulama vardır: Nişanı alan kişi ya da hükümdarların armaları Londra'da Windsor Sarayı'nda bulunan Saint George Kilisesi'nin duvarında asılmaktadır. Ancak Osmanlı Padişahı'nın arması bulunmamaktadır. Bunun üzerine Kraliçe Victoria, Prens Charles Young ismindeki arma uzmanını Osmanlı için arma tasarlamak üzere görevlendirir. İstanbul'a gelerek araştırmalarda bulunan Young'a, Etyen Pizani isminde bir tercüman yardımcı olur.

İngiliz tasarımcı, padişahlık alameti olan saltanat kavuğunu, sorgucu, ay-yıldızlı sancağı ve tuğrayı ön plana çıkararak bir arma hazırlar. Bir yılda hazırlanarak İstanbul'a gönderilen arma çizimlerini Sultan Abdülmecid de beğenir.[1] Bu şekilde oluşan Osmanlı Devleti arması İngiltere'nin Saint George Kilisesi'ndeki yerini alır. Osmanlı nişanının son hali, 17 Nisan 1882'de Sultan II. Abdülhamid tarafından yürürlüğe konmuştur.

Semboller ve simgeler

Armada bulunan sembol ve simgelerin anlamları:[2][3]

  • Bayrakların ortasındaki eliptik kalkan ve kavuk: Saltanat ve Hilâfeti,
  • Kırmızı zeminde hilal ve yıldız bulunan bayrak: Anadolu ve diğer Asya eyaletlerini,
  • Yeşil zemindeki bayrak: Rumeli Eyaleti'ni,[4]
  • Terazi: Osmanlı adaletini,
  • Terazide bulunan kitaplar: Adaletin kaynağı olan Osmanlı kanunnamelerini ve Kur'an-ı Kerim'i,
  • Solda bereket boynuzu içinde bulunan çiçekler: Hoşgörü ve müsamahayı,
  • Üstte bulunan güneş: Devletin büyüklüğünü,
  • Sağ ve soldaki silahlar: Osmanlı ordusunu,
  • En altta asılı madalyonlar, çeşitli milletlerden oluşan Osmanlı halkını
  • Madalyaların asılı olduğu aksam: Osmanlı devlet kültürünü,
  • Güneşin ortasındaki yeşil yuvarlak ve içindeki tuğra: Hanedanın Müslüman-Türk olduğunu,[5]
  • Tuğranın altındaki ay: Dünyadaki bütün Müslümanların hamisi oluşunu,
  • Orta kalkanda yer alan 12 küçük yıldız: Bir rivayete göre 12 burcu,

ifade eder.

Aksamda bulunan madalyalar, soldan sağa sırası ile; İmtiyaz Nişanı, Osmaniye Nişanı, İftihar Nişanı, Mecidiye Nişanı ve Şefkat Nişanı'dır. Armada silahların toplu olarak yer almasının ana nedeni ise, güçlü Osmanlı ordusunun bütün unsurları ile yansıtılması kaygısıdır.[2]

Farklı tasarımlar

1882 armasının birkaç farklı versiyonu vardır:

  • II.Abdülhamid'in masasında bulunan arma
    II.Abdülhamid'in masasında bulunan arma

1882 öncesi resmi olmayan armalar

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ Kuruluşunun 700. Yılında Osmanlı, Nesa Yayınları, s. 9
  2. ^ a b "Osmanlı Armasındaki Semboller Ne Anlatıyor?". 11 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "The Ottoman Military Sign". www.allaboutturkey.com (İngilizce). All About Turkey. 20 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022. 
  4. ^ "Sosyal Medyada Şeriat Bayrağı Diye Paylaşılan Bayrağın Aslında Rumeli'den Gelmesi". 27 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2020. 
  5. ^ Osmanlı Devlet Teşkilâtı. 
  6. ^ I.A.Tyroff, Wappenbuch der regierenden Monarchen Europas (Nürnberg 1846)

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Tuğra</span> Osmanlı padişahlarının isim ve sanlarını içeren imza türü

Tuğra, padişahın ismi ve lakabı bulunan alâmet, imza. Tuğra, hat sanatının bir kolu halinde yüzyıllar boyunca usta hattatlar eliyle yazılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye arması</span> Türkiye Cumhuriyetinin ulusal amblemi

Türkiye arması, pasaportlarda, kimlik kartlarında ve dış temsilciliklerde kullanılan sembol olan ay yıldızdır. Arma, Fransa arması ve diğer bazı ülkelerin armasında olduğu gibi yasal olarak düzenlenmemiştir, bu yüzden de facto olarak kullanılmaktadır. Kullanılan renkler ve bazen ay yıldızın baktığı yön farklılık gösterebilmektedir. Çeşitli devlet kurumlarında kırmızı zeminde beyaz ve kimlik kartlarında turkuaz zeminde kırmızı ay yıldız kullanılır. 1930'lardan başlayarak kullanılan eski nüfus cüzdanlarında beyaz zeminde kırmızı olarak sola bakan ay yıldız kullanılmıştır. Türk pasaportlarının kapağında altın sarısı ay yıldız bulunur. Elçilik girişlerindeki panolarda altın sarısı zemin üzerinde kırmızı ay yıldız vardır.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı bayrakları</span> Osmanlı İmparatorluğu tarafından kullanılan bayraklar

Osmanlı bayrağı, Osmanlı İmparatorluğu'nun varlığı süresince kullandığı çeşitli bayrakları ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan arması</span> Ulusal arma

Ermenistan arması, Ermenistan resmî armasıdır. 19 Nisan 1992 tarihinde parlamento tarafından onaylanmıştır. Üstünde Ermenilere ait semboller ile sola bakan bir Kartal sağa bakan bir aslan figürü bulunmaktadır. Armanın tam ortasındaki turuncu kalkanın içindeki dağ ise Ağrı Dağı'dır. Arma, Ermenistan'ın hedefleri ve yaşamları hakkında bilgiler vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">İspanya arması</span> Ulusal arma

İspanya arması, İspanya devletince günümüzde kullanılan arma. Armanın ortasında bulunan kalkan içindeki semboller geçmişteki İspanyol Krallıklarını, Taç İspanyol Monarşisini, sol ve sağ köşelerde bulunan destekler İspanya'nın coğrafi konumunu simgelemektedir. Arma 1981 yılında devlet tarafından onaylanıp resmiyet kazanmıştır. Ayrıca arma İspanyol bayrağında da aynı şekilde bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Benin arması</span> Ulusal arma

Benin arması, Afrika ülkesi Benin tarafından kullanılan resmî devlet armasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çad arması</span> Ulusal arma

Çad arması, Afrika ülkesi Çad tarafından kullanılan resmî devlet armasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Orta Afrika Cumhuriyeti arması</span> Orta Afrika Cumhuriyetinin resmî arması

Orta Afrika Cumhuriyeti arması, Afrika ülkesi Orta Afrika Cumhuriyeti'nin resmî olarak kullandığı armadır. Ülkenin bağımsızlığını kazandığı 1960 yılından üç yıl sonra kabul edilerek resmî arma olarak kullanılmaya başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Zambiya arması</span> Ulusal arma

Zambiya arması, Afrika ülkesi Zambiya tarafından resmî olarak kullanılan armadır. Ülkenin bağımsızlığını kazandığı 24 Ekim 1964 tarihinde kabul edilerek resmî arma olarak kullanılmaya başlanmış ve yeni ülkenin resmî devlet arması olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Fildişi Sahili arması</span> Ulusal arma

Fildişi Sahili arması, Afrika ülkesi Fildişi Sahili tarafından kullanılan resmî devlet armasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Kamerun arması</span> Ulusal arma

Kamerun arması, Afrika ülkesi Kamerun tarafından kullanılan resmî devlet armasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Uganda arması</span> Ulusal arma

Uganda arması, Afrika ülkesi Uganda tarafından kullanılan resmî devlet armasıdır. Arma ülkenin bağımsızlığını kazanmasından üç hafta önce 21 Eylül 1962 tarihinde henüz Birleşik Krallık himayesi altında iken Uganda Yasama Konseyi tarafından oluşturulmuş, dönemin Uganda Valisi Sir Walter Coutts tarafından kabul edilmiş ve 9 Ekim 1962 tarihinde de bağımsızlık ile birlikte yasal çerçeveye oturtularak kullanılmaya başlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Belize arması</span> Ulusal arma

Belize arması, Orta Amerika'da yer alan Belize'nin resmî devlet armasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Tanzanya arması</span> Ulusal arma

Tanzanya arması, Afrika ülkesi Tanzanya tarafından kullanılan resmî devlet armasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Britanya Hint Okyanusu Toprakları arması</span> Ulusal arma

Britanya Hint Okyanusu Bölgesi arması, Hint Okyanusu'nda bulunan ve Britanya Denizaşırı Toprakları'na dâhil edilen ve günümüzde sadece Chagos Takımadaları'nı kapsayan Britanya Hint Okyanusu Toprakları'nda kullanılan arma. Britanya Hint Okyanusu Bölgesi arması günümüzdeki hâli ile bölgenin oluşturuluşunun 25. yılın anısına 1990 tarihinde kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İsveç arması</span>

İsveç Krallığı arması, İsveç'ın resmî devlet armasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Letonya arması</span>

Letonya arması, Letonya'nın resmî devlet armasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya arması</span>

Litvanya arması, Litvanya'nın resmî devlet armasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Romanya arması</span>

Romanya arması, Romanya'nın resmî devlet armasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Lüksemburg arması</span>

Lüksemburg arması, Lüksemburg'un resmî devlet armasıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.