İçeriğe atla

Mim Mim Grubu

Mim mim teşkilat logosu

Mim Mim Grubu, kuruluşunda Enver Paşa ve Talat Paşa'nın da rolünün bulunduğu, Türkiye Büyük Millet Meclisinin resmen tanıdığı bir istihbarat grubudur. Asıl adı Müsellâh Müdâfaa-i Milliye'dir ve baş harfleri olan "M. M."nin Osmanlıca alfabedeki okunuşu olan "Mim Mim" kısaltmasıyla tanınmıştır.

Kuruluşu

Enver Paşa tarafından kurulmuş olan Teşkilat-ı Mahsusa'nın kimi İstanbul kadroları, Mondros Ateşkes Antlaşması'nın imzalanmasının ardından Talat Paşa'nın da yönlendirmesiyle Karakol Cemiyeti'ni oluşturmuştu. Mustafa Kemal, Karakol Cemiyeti yönetimindeki İttihatçı ağırlığından rahatsız olduğu için Kara Vâsıf'tan teşkilatı dağıtmasını istedi.[1] Ardından Hüsamettin Ertürk Anadolu'ya silah/cephane kaçıracak ve istihbarat toplayacak yeni bir grup kurma çalışmalarına başladı.[2] Karakol Cemiyeti'nden kimi kadroların da katılımıyla Müsellâh Müdâfaa-i Milliye isimli bir istihbarat grubu oluşturuldu. TBMM Hükûmeti, 3 Mayıs 1921 tarihinde kısa adı "M.M." (Mim Mim) olan bu örgüte resmiyet kazandırdı.

Faaliyetleri

Mim Mim Grubu, asker ve sivil kesimden oluşmuş kadrolarıyla, İstanbul'da büyük bir ajan ve haber ağı kurmayı başardı, Anadolu'ya silah ve cephane kaçırılması faaliyetlerini organize etti, düşman karargahlarına, iş birlikçi gruplara ve yabancı misyona sızarak çok sayıda önemli belge ve bilgiye ulaştı.

Millî Mücadele sırasında düşman faaliyetlerine karşı oluşturulan çeşitli istihbarat gruplarıyla da iş birliği yapan örgütün faaliyetleri, İstanbul'un kurtuluşundan sonra 5 Ekim 1923'te son buldu.

Üyeleri

Mim Mim Grubu'nda faaliyet gösterdiği bilinen siviller şunlardır:[3]

  • Tüccar Topkapılı Cambaz Mehmet Bey (Grubun İstanbul'daki reisi)
  • Sandalcılar Kahyası Ali Osman Reis (1924'te Mustafa Kemal'e suikast düzenlediği iddiasıyla İstanbul İstiklal Mahkemesi'nde yargılandı)[4]
  • İhsan Pere (İstanbul'da Gizli Telgraf Merkezi kurulduktan sonra Müdâfaa-i Milliye Cemiyeti'nin Ankara ile haberleşmesini sağlanmıştır)
  • Hamallar Kahyası Salih Reis (İştirakçi Hilmi liderliğindeki Türkiye Sosyalist Fırkası üyesi)
  • Hemşinli Komünist Mehmet (İstanbul'daki Şefik Hüsnü'ye bağlı Aydınlık grubundan)
  • Hemşinli Mahmut (Şefik Hüsnü liderliğindeki TİÇSF'nin İstanbul kanadı olan İstanbul Komünist Grubu'ndan)
  • Arman Pandikyan
  • Hemşinli Abdullah
  • Osman Kaptan
  • Ahmet Kaptan
  • Tahsin Kaptan
  • Eczacı çırağı Galip
  • Aydınlık Kütüphanesi'nden Şevki

Kaynakça

  • Aydın, Mesut (1992). Milli Mücadele Dönemi'nde TBMM Hükûmeti Tarafından İstanbul'da Kurulan Gizli Gruplar ve Faaliyetleri. İstanbul: Boğaziçi Yayınları. 
  • Himmetoğlu, Hüsnü (1975). Kurtuluş Savaşında İstanbul ve yardımları. İstanbul: Ülkü Matbaası. 
  • Koçer, Kemal (1946). Kurtuluş Savaşlarımızda İstanbul. İstanbul: Vakit Basımevi. 
  • Tansu, Samih Nafiz (2011). İki devrin perde arkası : Hüsamettin Ertürk Teşkilat-ı Mahsusa Başkanı. İstanbul: İlgi Kültür Sanat. ISBN 9789944978828. 
  • Tunçay, Mete (2009). Türkiye'de sol akımlar. İstanbul: İletişim Yayınları. ISBN 9789750507113. 
  • Tunçay, Mete; Akbulut, Erden (2012). Istanbul Komünist Grubu'ndan (Aydınlık Çevresi) Türkiye Komünist Partisi'ne, 1919 - 1926: Almanya'daki Türk Spartakistleri'nden Mayıs 1926 TKP Viyana Konferansı'na (1. Cilt) 1919-1923. İstanbul: Tüstav. ISBN 9786054513116. 
  • Yılmaz, Yunus (2014). Kurtuluş Savaşı'nda İstanbullu ve Ankaralı Komünistler. İstanbul: İleri Yayınları. 

Notlar

  1. ^ Atatürk, Gâzi Mustafa Kemal (2010). Nutuk. Ankara: Türk Tarih Kurumu. ISBN 9789750820038. 
  2. ^ Tansu, Samih Nafiz (2011). İki devrin perde arkası : Hüsamettin Ertürk Teşkilat-ı Mahsusa Başkanı. İstanbul: İlgi Kültür Sanat. ISBN 9789944978828. 
  3. ^ Yılmaz, Yunus (2014). Kurtuluş Savaşı'nda İstanbullu ve Ankaralı Komünistler. İstanbul: İleri Yayınları. 
  4. ^ "'İki cahil sandalcı mı Atatürk'ü öldürecek". Milliyet. 18 Nisan 2015. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2015. 

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Millî İstihbarat Teşkilatı</span> Türkiye Cumhuriyetinin ulusal istihbarat teşkilatı

Millî İstihbarat Teşkilatı Başkanlığı (MİT), Türkiye'nin Cumhurbaşkanlığına bağlı resmî istihbarat örgütüdür. MİT'in mevcut merkezi, Ankara'nın Etimesgut ilçesindeki KALE binasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Anadolu ve Rumeli Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti</span> 7 Eylül 1919da Sivas Kongresinde Anadolu ve Rumelideki millî cemiyetlerin birleşmesiyle Mustafa Kemal Paşa riyasetinde kurulmuş cemiyet

Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti, Mondros Mütarekesi'nden sonra Anadolu'nun ve Rumeli'nin çeşitli şehirlerinde, işgallere karşı kurulan millî cemiyetlerin 7 Eylül 1919 tarihinde Sivas Kongresi'nde birleştirilmesinden sonra oluşan yeni cemiyete verilen isimdir. Kurucusu, ilk ve tek başkanı Mustafa Kemal Paşa'dır.

<span class="mw-page-title-main">Şefik Hüsnü Deymer</span> Türk siyasetçi ve yazar

Mehmet Şefik Deymer, tarihsel Türkiye Komünist Partisinin ilk kuruluş yıllarından 1959 yılına dek liderliğini üstlenen komünist siyasetçi, tıp doktoru, gazeteci, yazar ve çevirmen.

<span class="mw-page-title-main">Teşkîlât-ı Mahsûsa</span> Osmanlı İmparatorluğu’nda faaliyet göstermiş gizli bir örgüt

Teşkîlât-ı Mahsûsa, İttihat ve Terakki Cemiyeti bünyesinde Enver Paşa'ya bağlı olarak kurulan gizli teşkilattır. II. Meşrutiyet dönemi sonrası 1913-1918 yılları arasında etkinlik gösteren istihbarat ve propaganda işleri yürüten bir topluluktur. İttihat ve Terakki'nin Türkçü ve İslamcı siyasi görüşleri doğrultusunda, yurt içi ve yurt dışında, karşı istihbarat, propaganda, örgütlenme, suikast eylemlerinde bulunmuştur. Oluşumun isim babası Miralay Rasim Bey’dir. Çeşitli şahit ifadelerine göre 1911'den itibaren etkin olmuş, 17 Kasım 1913’te resmen kurulmuş ve daha sonrasında da 5 Ağustos 1914'te Harbiye Nezareti'ne bağlı resmî bir örgüte dönüştürülmüştür. 8 Ekim 1918'de İttihat ve Terakki hükûmetinin iktidardan ayrılması ile birlikte Teşkîlât-ı Mahsûsa da resmen tasfiye edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Karakol Cemiyeti</span> Osmanlı İmparatorluğu‘nda istihbarat örgütü

Karakol Cemiyeti, Mütareke döneminde Osmanlı istihbarat örgütüdür.

<span class="mw-page-title-main">İttihat ve Terakki</span> Osmanlı İmparatorluğunda siyasal teşkilat

İttihat ve Terakki Cemiyeti, sonraları İttihat ve Terakki Fırkası, Osmanlı İmparatorluğu'nda İkinci Meşrutiyet'in ilanına önayak olup 1908-1918 yılları arasında faaliyet gösteren, 21 Mayıs 1889 tarihinde kurulmuş bir siyasal hareket ve siyasi partidir. Triumvira sistemi ile yönetilen bir meclis yapısında egemenlik sürmüştür.

Müdâfaa-i hukuk cemiyetleri, Osmanlı İmparatorluğu'nun 30 Ekim 1918'de Mondros Mütarekesi'ni imzalayarak İtilaf Devletleri'ne teslim olması üzerine Osmanlı Türkiyesi'nin çeşitli kent ve kasabalarında oluşturulan ve Millî Mücadele'nin ilk örgütsel çekirdeğini oluşturan sivil kuruluşlara verilen ad.

<span class="mw-page-title-main">Edward William Charles Noel</span>

Edward William Charles Noel, E. W. C. Noel, Edward Covbertin Noel, Mondros Mütarekesi'nde Doğu Anadolu'da faaliyet göstermiş İngiliz istihbarat subayı.

<span class="mw-page-title-main">Kara Kemal</span> İttihat ve Terakki üyesi, İzmir Suikastı suçlularından birisi

Kara Kemal, Osmanlı devlet adamı. I. Dünya Savaşı sırasında iaşe nazırı olarak görev yapmıştır.

Gizli servis, istihbarat teşkilatları için kullanılan bir tanımlamadır.

<span class="mw-page-title-main">Millî Emniyet Hizmeti</span>

Millî Emniyet Hizmeti Riyâseti, Türkiye'nin 1926 ve 1965 yılları arasındaki istihbarat teşkilatı olup, yerini Millî İstihbarat Teşkilatı almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Trakya-Paşaeli Müdâfaa-i Hukuk Cemiyeti</span>

Trakya-Paşaeli Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti, 30 Kasım 1918 tarihinde Edirne'de kurulan Anadolu Hareketi yanlısı cemiyet.

<span class="mw-page-title-main">Kasım Yolageldili</span>

Kasım Yolageldili, Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Topkapılı Cambaz Mehmet Bey</span> İstihbaratçı

Topkapılı Cambaz Mehmet Bey, Türk tulumbacı, asker ve kabadayı. Türk Kurtuluş Savaşı sırasında Ankara'ya bağlı olarak çalışan istihbarat Teşkilatı Mim Mim Grubu Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Mehmet Hulusi Bey</span>

Mehmet Hulusi Bey Türk bürokrat, yüksek mühendis ve Fenerbahçe'nin 9. başkanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Hüsamettin Ertürk</span>

Hüsamettin Ertürk, Türk asker ve istihbaratçı. Teşkilât-ı Mahsusa'nın son başkanı. Türk Kurtuluş Savaşı sırasında Ankara'ya bağlı olarak çalışan istihbarat örgütü Müdafaa-i Milliye Grubu'nun Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Zabitân Grubu</span>

27 Ekim 1920 tarihinde, Üsküdar’da yeniden yapılandırılan Zabitân Grubu, Karakol Cemiyeti’nin devamı niteliğindedir. Bu nedenle her iki grup da aynı mührü kullanmıştır. Zabitan Grubu da Milli Mücadele döneminde Anadolu’ya subay ve cephane sevk etmiş, ayrıca istihbarat temini konusunda başarılı çalışmalar yürütmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Hamza Grupları</span>

Başlangıcında Hamza Grubu ismini alan ve TBMM'nin 23 Nisan 1920 tarihli kararıyla Erkân-ı Harbiye Umûmiye Riyaseti 'na bağlanan oluşum, gizli direniş gruplarının tek merkezden yönetilmesi amacıyla kurulmuştur.

Dramalı Rıza bey,, Türk asker.

Türk istihbaratı, tarih boyu Türk devletlerinin bilgi alma ve devlet bütünlüğünü koruma amacıyla kurduğu resmi ve resmi olmayan teşkilatlardır. Türkler için istihbaratın ortaya çıkmasının Orta Asya'da Çinliler ile yapılan mücadeleler döneminde başladığı söylenebilir. Daha sonra özellikle Osmanlı İmparatorluğu ile hem askeri, hem yurt içi-yurt dışı alanda çeşitli teşkilatlar kurulmuştur.