İçeriğe atla

Konstantinopolis Kuşatması (1204)

Başlığın diğer anlamları için Konstantinopolis kuşatmaları sayfasına bakınız.

Konstantinopolis'in yağmalanması Nisan 1204'te meydana gelmiştir ve Dördüncü Haçlı Seferi'nin doruk noktasıdır. Haçlı orduları, Bizans İmparatorluğu'nun başkenti olan Konstantinopolis'i ele geçirip yağmaladı, tahrip etti ve yok etti. Şehrin ele geçirilmesinden sonra Latin İmparatorluğu (Bizanslılar tarafından Frankokrasi veya Latin işgali olarak bilinir) kuruldu ve Flanders'lı Baldwin, Ayasofya'da Konstantinopolis İmparatoru I. Baldwin olarak taç giydi.

Konstantinopolis'in yağmalanması
Dördüncü Haçlı Seferi

San Giovanni Evangelista Kilisesi'nde Konstantinopolis'in düşüşünü tasvir eden, 1213'te yapılmış Venedik mozaiği
Tarih12–15 Nisan 1204
Bölge
Konstantinopolis, Bizans İmparatorluğu (günümüzde İstanbul, Türkiye)
SebepBizans Yunanlarının Konstantinopolis'teki Latinleri katletmesi
Sonuç
Haçlı zaferi:
Coğrafi
Değişiklikler		Konstantinopolis, Haçlılar tarafından ele geçirildi
Taraflar
Bizans İmparatorluğuHaçlılar
Komutanlar ve liderler
V. Aleksios I. Baldwin
rand Enrico Dandolo
I. Boniface
Güçler
15.000 asker[1]
20 Yük gemisi		 22.000 asker
60 Kadırga
150 Yük gemisi
Kayıplar
Bilinmiyor Bilinmiyor
2.000 Yunan sivil Haçlılar tarafından öldürüldü[2]

Şehrin ele geçirilmesi

12 Nisan 1204 tarihinde hava koşulları sonuçta Haçlıların tarafındaydı. Kuvvetli bir kuzey rüzgarı Venedik gemilerinin sahil surlarına yakın gelmelerine yardım ediyordu. Kısa bir savaştan sonra, yaklaşık yetmiş haçlı şehre girmeyi başarıyordu. Bazı Haçlılar surlarda delik açmaya olanaklı durumdaydı. Venedikliler ayrıca denizden surlara tırmanmada başarılıydılar. Orada Vareglerin tamamıyla kanlı bir savaş vardı. Haçlılar şehrin kuzeybatı bölümünü ele geçirdiler ve burayı şehrin geri kalan yerlerine saldırı için ana karargâh olarak kullandılar. Fakat kendilerini bir duvar ateşi ile korurken daha çok şehrin yanıp yok olması ile sonlandırdılar. Bu ikinci yangında 15.000 kişiyi evsiz bıraktılar.[3] Haçlılar Konstantinopolis şehrini 12 Nisan günü ele geçirdiler. Haçlılar Konstantinopolis üzerinde bir korku ve intikam yağması meydana getirdiler.[4] üç gün içinde pek çok antik ve Orta Çağ Roma ve Yunan işleri çalındı veya tahrip edildi. Muhteşem Konstantinopolis Kütüphanesi tahrip edildi.[5] Yeminlerine ve kiliseden aforoz etme tehditlerine rağmen Haçlılar, merhametsizce ve sistematik bir şekilde şehrin kutsal yerlerini, tahrip ederek, kutsallığını bozarak veya çalarak hiçbir şey ayırt edilmeden bozdular. Konstantinopolis'ten yağma edilen toplam tutarın yaklaşık 900.000 gümüş mark olduğu söylenir. Venedikliler 150.000 gümüş mark aldı, haçlılar 50.000 gümüş mark aldı. Bundan başka bir 100.000 gümüş mark Haçlılar ve Venedikliler arasında taksim edildi. Kalan 500.000 gümüş mark birçok Haçlı şövalyesi tarafından gizlice geride tutuldu.

Harita, Bizans dönemindeki İstanbul ve onun surlarını gösteriyor.

Sonuç

Önceden yapılan antlaşmaya göre, İmparatorluk Venedik ve haçlıların liderleri arasında paylaştırıldı ve Konstantinopolis'in Latin İmparatorluğu kuruldu. I. Bonifacio del Monferrato (yak.672- 5 Haziran 754 Alman havarisi) vatandaşların onu öyle görmesine rağmen yeni imparator olarak seçilmedi. Venedikliler kardeşi dolayısıyla onun eski imparatorluk ile çok bağları olduğunu düşünüyorlardı. Kardeşi Montferratlı Renier 1170ler ve 1180 lerde imparatoriçe olmuş olan Maria Komnini (Mart 1152-3 Temmuz 1182 İmparator I. Manuil Kommenos'un en büyük kızı) ile evlenmişti. Bu yüzden Bonifacio yerine Flandreli Baudouin tahta geçirildi. Ayasofya'da I. Baudouin adıyla imparator olarak taç giydirildi.[6][7] Bonifacio, Selanik Krallığı'nı kurmaya devam etti.[8] yeni Latin İmparatorluğu'nun bir ardıl devleti olarak. Venedikliler ayrıca Ege Denizi'nde Takımada Düklüğü kurdular. Bu esnada Bizans göçmenleri kendilerinin "ardıl devletleri" ni kurdular. Bunların arasında en çok dikkate değer olanları I. Theodoros komutası altındaki İznik İmparatorluğu, Trabzon İmparatorluğu ve Epir Despotluğu (1205-1479) devletleridir.

Miras

Dördüncü Haçlı Seferi'inden sekiz yüzyıl sonra Papa II. Jean Paul, Dördüncü Haçlı seferi olayı için ikinci defa üzüntülerini ifade etti. 2001 yılında "Atina Başpiskoposu" Christodoulos'a "O üzücü bir olay ki saldırganlar, kutsal topraklarda hıristiyanlığa serbest girişi güven altına aldığını gösteren, aynı inançtaki kardeşlerine karşı döndüler" söyleyen mektubu yazdı. Gerçek ki onlar Latin Hristiyanlar Katolikleri derin üzüntüyle doldurdular."[9] 2004 yılında, I. Bartholomeos "Konstantinopolis Patriği" "Vatikan Sarayı"nı ziyaret ettiğinde Papa II. Jean Paul, "Biz nasıl ortak olamayız, sekiz ülke uzak bir mesafede, acı ve tiksinmeye" diye sordu.[10] Bu Dördüncü Haçlı savaşçıları tarafından işlenmiş olan korkunç katliamın Yunan Ortodoks Kilisesine bir özür olarak dikkate alınmasıydı.[11]

2004 yılı Nisan ayında şehrin işgalinin sekiz yüzüncü anma töreninde Ekümen Patrik I. Bartholomeos özrü resmen kabul etti. Fransa, Lyon başpiskoposu Philippe Barbarin ile birlikteyken dua şeklinde "Uzlaşma ruhu kin ve düşmanlıktan daha güçlüdür" dedi. "Biz sizin Dördüncü Haçlı Seferlerinin üzücü olayları için samimi jestinizi şükran ve saygıyla kabul ediyoruz. Gerçek ki suç burada şehirde sekiz yüzyıl önce işlendi." Bartholomeos onaylamasının Paskalya ruhundan geldiğini söyledi. "Yeniden canlanmanın uzlaşmacı ruhu, bizi kiliselerimizin uzlaşmasına doğru teşvik ediyor."[12]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ S. Blondal, The Varangians of Byzantium, s. 164
  2. ^ "Reflections on the Sack of Constantinople (1204) and Lesser-Known Byzantine Atrocities". 29 Ocak 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ekim 2020. 
  3. ^ J. Phillips, The Fourth Crusade and the Sack of Constantinople, 209
  4. ^ agiasofia.com, http://www.agiasofia.com/emperors/fall1204.html 7 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Sack of Constantinople, 1204
  5. ^ clir.org, http://www.clir.org/pubs/reports/bellagio/bellag1.html 20 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Preserving The Intellectual Heritage
  6. ^ Герцберг, Г. Ф. История на Бизантия, Москва 1895, с. 359-360
  7. ^ Gerland, Е. Geschichte des lateinischen Kaiserreiches von Konstantinopel. 1. Teil: Geschichte des Kaisers Balduin I und Heinrich. Homburg v. d. Höhe 1905. p. 1-10
  8. ^ fhw.gr, http://www2.fhw.gr/chronos/projects/fragokratia/en/webpages/frago.html 7 Ocak 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., The Latin Occupation in the Greek Lands
  9. ^ "EWTN - In the Footsteps of St. Paul: Papal Visit to Greece, Syria & Malta - Words". 4 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2009. 
  10. ^ "Pope Expresses "Sorrow" Over Sacking of Constantinople". 10 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2009. 
  11. ^ Phillips, The Fourth Crusade and the Sack of Constantinople, intro., xiii).
  12. ^ "In Communion » News - issue 33". 9 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Nisan 2009. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">İznik İmparatorluğu</span> 1204te Bizans İmparatorluğunun Haçlılar tarafından yıkılmasından sonra kurulan Bizans ardıl devleti

İznik İmparatorluğu ya da İznik ''Rum'' İmparatorluğu, Dördüncü Haçlı Seferi sırasında Batı Avrupalı ve Venedikli orduların 1204 yılında Konstantinopolis'e gelip şehri talan etmesi ve şehirde Katolik Hristiyanlar idaresinde bir Latin İmparatorluğu'nun kurulmasının ardından Bizans İmparatorluğu asilleri tarafından kurulan Yunan devletlerinden en büyüğüdür. 1204 ile 1261 arası hüküm sürmüştür. İznik Rum İmparatorluğunun resmen, kültürel ve dinsel başşehri İznik olmakla beraber, ikinci hükümdar olan III. İoannis ve sonraki imparatorlar hükümdar sarayı yerleşkesi ve efektif idari merkezi olarak Kemalpaşa’yı kullanmışlar ve bu imparatorluk Kemalpaşa’dan idare edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dördüncü Haçlı Seferi</span> Bizans başkenti Konstantinopolisin ele geçirilip yağmalanmasıyla sonuçlanan Haçlı seferi (1204)

Dördüncü Haçlı Seferi, 1202-1204 yılları arasında gerçekleşen ve Papa III. Innocentius tarafından çağrılan bir Latin Hristiyan Haçlı seferiydi. Seferin amacı, öncelikle Mısır'a hakim olan güçlü Eyyûbî Sultanlığı'nı yenerek Müslümanların kontrolündeki Kudüs şehrini yeniden ele geçirmekti. Ancak, bir dizi ekonomik ve siyasi olay; Haçlı ordusunun başlangıçta planlandığı gibi Mısır'ı fethetmek yerine, 1202'de Zara'yı kuşatması ve 1204'te Konstantinopolis'i yağmalamasıyla sonuçlandı. Bu durum, Frankokrasi ya da Yunancada "Frankların yönetimi" olarak bilinen bir döneme yol açtı. Bu dönem, Bizanslılar tarafından Partitio terrarum imperii Romaniae olarak adlandırılır ve Bizans İmparatorluğu'nun Haçlı ve Venedikli müttefikleri tarafından bölünmesini ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">Latin İmparatorluğu</span> Katolik Latinlerin 1204te Konstantinopolisi işgal ettikten sonra kurdukları devlet (1204–1261)

Latin İmparatorluğu ya da Konstantinopolis Latin İmparatorluğu, Latinlerin 1204 yılında Dördüncü Haçlı Seferi'nin neticesinde Konstantinopolis'i işgal ederek kurduğu bir devlettir. Haçlıların Romanya adını verdiği bu devlet 57 yıl ayakta kalmış, 25 Temmuz 1261 tarihinde İznik İmparatoru VIII. Mihail'in Konstantinopolis'i Haçlılardan geri almasıyla ortadan kalkmıştır.

<span class="mw-page-title-main">III. Aleksios</span> Bizans imparatoru

III. Aleksios Angelos 1195-1203 döneminde Bizans imparatoru olmuştur.

Nikolaos Kanabos, 25 Ocak 1204 tarihinde Dördüncü Haçlı Seferi olarak denizden Konstantinopolis'e gelip bu şehri kuşatmış olan Latinler ve Venediklilerin isteklerine uygun olarak ortak imparator olarak göreve gelen II. İsaakios ve oğlu IV. Aleksios'un idaresinden hoşnut olmayan Bizans Senatosu mensupları, papazlar ve büyük bir grup halkın Ayasofya Kilisesi'nde yaptığı bir devlet konseyine benzer toplantıda Bizans İmparatoru olarak seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Konstantinos Laskaris</span>

Konstantinos Laskaris 12 Nisan 1204'te Konstantinopolis'in Dördüncü Haçlı Seferi sırasında Latin ve Venedik Haçlı orduları tarafından kuşatma altında bulunduğu zaman V. Aleksios'ın Trakya'da Bizans direnişini organize etmek için şehirden kaçması üzerine, şehri savunan ordu mensupları tarafından imparator seçilmiş ve ertesi gün 13 Nisan 1204'te şehrin Haçlılar'ın eline geçmesi nedeni ile gerçekte tek bir gün Bizans İmparatorluğu imparatoru olmuştur. Bazı tarihçiler 1205'te ölünceye kadar imparator olduğunu kabul etmektedirler. Fakat taç giyme töreni yapılmamıştır ve tarihçilerin çoğu tarafından imparator olduğu kabul edilmemektedir. Bu nedenle kendi ismi bir sayı ile bilinmemekte ve XI. Konstantinos olarak anılmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">V. Aleksios</span> Bizans imparatoru

V. Aleksios Dukas Murzuphlus,, "Murtzuphlos" lakabı son derece gür kaşlarına atıfta bulunmaktadır. 5 Şubat 1204 - 13 Nisan 1204 tarihleri arasında Bizans imparatoru olarak görev yapmıştır. İİmparator Aleksios III'ün kızı Eudokia ile evliydi. Dördüncü Haçlı Seferi'inde Konstantinopolis'in Latin ve Venedik orduları tarafından kuşatılması sırasında görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">IV. Aleksios</span> Bizans imparatoru

IV. Aleksios Angelos veya IV. Alexius Angelus, Ağustos 1203 ile Ocak 1204 yılları arasında Bizans imparatoru olarak babası II. İsaakios ile eşit yetkilerle ortak imparatorluk yapmıştır. İmparator II. İsaakios'un birinci karısı İrini'nin oğludur. Babası doğumundan sonra 1185'te bir darbe ile tahta çıkmış ve 1195'te tahttan bir saray darbesi ile indirilmiştir. Saray darbesini yapan amcası III. Aleksios olup, 1203'te bir Venedik donanması ile Konstatinopolis'e getirilen Dördüncü Haçlı Seferi sırasında Latin ve Venedik ordularının 1203'te ilk hücumundan sonra amcası tahtan indirilip; II. İsaakios ve oğlu IV. Aleksios tahta geçirilmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Konstantinopolis Kuşatması (1203)</span> Haçlı-Venedik ittifakı tarafından 1203 yılında Konstantinopolise yapılan kuşatma

Konstantinopolis Kuşatması (1203) Dördüncü Haçlı Seferi'nin önemli bir bölümüydü ve Bizans başkentinin düşmesine yol açacak bir dizi olayın temelini oluşturuyordu. Kudüs'ü geri alma yönündeki asıl planlarından vazgeçen Haçlılar, kendilerini, tahttan indirilen imparator II. İsaakios Angelos ve oğlu IV. Aleksios Angelos'u desteklemek üzere Konstantinopolis'te buldular. Esas olarak Batı Avrupalı şövalyelerden oluşan kuşatma kuvvetleri ilk başta engellerle karşılaştı, ancak kararlılıkları ve gelişmiş kuşatma silahları sayesinde Bizans savunucularına baskı yapmada çok önemli bir yol katettiler.

I. Mihail Komnenos Doukas ya da Comnenus Ducas, sıklıkla yanlış olarak Mihail Angelos olarak adlandırılır, bu ismi hiçbir zaman kullanmamıştır. Epir Despotluğu'nun kurucusu ve 1205 yılından öldüğü 1215 yılına kadar ilk hükümdarıdır.

<span class="mw-page-title-main">I. Bonifacio del Monferrato</span>

I. Bonifacio del Monferrato Yunanca: Βονιφάτιος Μομφερρατικός, Vonifatios Momferratikos), Monferrato Markisi ve Dördüncü Haçlı seferi lideridir. Monferrato Markisi V. William ile Babenbergli Judith'in üçüncü oğludur. Babası İkinci Haçlı seferi'nden döndükten sonra doğmuştur. Yafa ve Aşkelon Kontu Guglielmo del Monferrato ile Kudüslü I. Konrad'ın kardeşidir.

<span class="mw-page-title-main">I. Baudouin (Latin imparatoru)</span> Konstantinopolisin Latin İmparatoru

I. Baudouin, Konstantinopolis'te kurulan Latin İmparatorluğu'nun ilk imparatoru. Konstantinopolis'in ele geçirilmesi ve Bizans İmparatorluğu'nun büyük çoğunluğunun fethedilmesi ile sonuçlanan Dördüncü Haçlı seferi'nin en etkili liderlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Hadrianapolis Muharebesi (1205)</span>

Hadrianapolis Muharebesi, 14 Nisan 1205 tarihinde Bulgar çarı Kaloyan ile Latin İmparatoru I. Baudouin komutasındaki Haçlılar arasında yaşanmış savaştır. Kumanlar ve Bizanslıların desteği ile başarılı bir pusu kuran Bulgarlar tarafından savaş kazanılmıştır. Aralarında Blois Kontu I. Louis'in de bulunduğu yaklaşık 300 şövalye öldürülmüştür. Latin İmparatoru I. Baodouin'in esir edilmiş, sonra kör edilmiştir, esareti sırasında da ölmüştür. Bulgarlar Trakya ve Makedonya'ya ilerlemişlerdir. Baodouin'in yerine en genç kardeşi Henri 20 Ağustos 1206 tarihinde tac giymiştir. Bu savaşla ilgili ana kaynak Geoffroy de Villehardouin'in kronikleridir. Bu savaşa Haçlılar tarafında katılmasına rağmen, Dördüncü Haçlı seferi'ne bakışı genellikle Haçlılar aleyhine ön yargılıdır.

<span class="mw-page-title-main">Henri (Latin imparatoru)</span>

I. Henri, Konstantinopolis'te kurulan Latin İmparatorluğu'nun 1206 ile 1216 tarihleri arasında ikinci imparatoru. Hainaut Kontu V. Baudouin ile Alzas Kontu I. Filip'in kızkardeşi Flandre Kontesi I. Margaret'in oğludur. Latin İmparatorluğu'nun ilk imparatoru I. Baudouin'in kardeşidir.

<span class="mw-page-title-main">Bizans ekonomisi</span>

Bizans ekonomisi, Akdeniz'de birçok yüzyıl boyunca en sağlam ekonomilerden biri olmuştur. Konstantinopolis, bazı zamanlar Avrasya'nın tamamına ve Kuzey Afrika'ya kadar genişleyen ticaretin ana merkezi olmuştur. Bazı Bilim insanları, 7. yüzyılda Arapların gelişine kadar, Doğu Roma İmparatorluğu'nun dünyanın en güçlü ekonomisi olduğu düşünürler. Bununla birlikte, Arap fetihleri, bir dönem gerileme ve durgunluğa katkıda bulunan servetlerin önemli bir tersini temsil edecektir. V. Konstantinos'in reformları, 1204 yılına kadar süren bir canlanmanın başlangıcını işaret eder. 10. yüzyıldan 12. yüzyılın sonuna dek, Bizans İmparatorluğu'nda lüks bir görüntü görülür ve gezginler, Başkent'in birikmiş servetinden etkilenirler. Tüm bunlar, ekonomik bir felaket olan Dördüncü Haçlı Seferi'nin gelişiyle birlikte değişti. Paleologos Hanedanı ekonomiyi yeniden canlandırmaya çalıştı ancak geç Bizans devleti ne yabancı ne de yerli ekonomik güçlerin tam kontrolünü ele geçiremeyecekti.

Konstantiniyye İmparatorluk Kütüphanesi, Bizans İmparatorluğu'nun başkentinde, antik dünyanın büyük kütüphanelerinin sonuncusuydu. Büyük İskenderiye Kütüphanesi'nin ve diğer eski kütüphanelerin yıkılmasından çok sonra, yaklaşık 1000 yıl boyunca antik Yunan ve Roma bilgisini korudu. 1204'teki Dördüncü Haçlı Seferi'nin baskınları da dahil olmak üzere, yıllar boyunca meydana gelen bir dizi yangın ve savaş zamanlarında meydana gelen hasar, binanın kendisini ve içeriğini etkiledi. Kütüphane, 29 Mayıs 1453'te Konstantinopolis'in Osmanlı İmparatorluğu tarafından fethedilmesine kadar büyük ölçüde devam etmiştir, sonra kütüphanenin önemli ölçüde hayatta kalan içeriği yok olmuş veya kaybolmuştur. Kütüphane, bir Scriptorium kurmuş olan II. Constantius tarafından Yunan edebiyatının hayatta kalan eserleri koruma için kopyalanabilmesi için kurulmuştur. İmparator Valens 372'de dört Yunan ve üç Latin hattatı kullanmıştır. Bugün bilinen Yunan klasiklerinin çoğunluğu, Konstantinopolis İmparatorluk Kütüphanesi'nden gelen Bizans kopyaları ile bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Nymphaeum Antlaşması (1214)</span>

Nymphaeum Antlaşması, 1214 Aralık ayında, Bizans İmparatorluğu'nun ardılı İznik İmparatorluğu ile 1204 yılında Dördüncü Haçlı Seferi sonrasında kurulan Latin İmparatorluğu arasında imzalanan barış antlaşmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Selanik Krallığı</span>

Selanik Krallığı, Dördüncü Haçlı Seferi'nden sonra kurulmuş bir Haçlı devletidir.

Partitio terrarum imperii Romaniae veya Partitio regni Graeci, 1204 yılı Konstantinopolis Kuşatması sonrası Haçlılar ile Bizans arasında imzalanan, Bizans topraklarının paylaşılmasını konu edinen bir antlaşma.

<span class="mw-page-title-main">Bizans İmparatorluğu'nun gerilemesi</span>

Bizans İmparatorluğu, 7. yüzyılın İslam'ın yayılışı sırasında büyük kayıplar da dahil olmak üzere, yaklaşık bin yıl boyunca birkaç büyüme ve bozulma döngüsü yaşadı.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.