İçeriğe atla

Konstantinopolis Kuşatması (1203)

Başlığın diğer anlamları için İstanbul kuşatmaları listesi sayfasına bakınız.
Konstantinopolis Kuşatması (1203)
Dördüncü Haçlı Seferi

Venedik filosu Konstantinopolis'i koruyan zinciri kırarak içeri giriyor.
Tarih11 Temmuz–1 Ağustos 1203
Bölge
Konstantinopolis, Bizans İmparatorluğu (günümüzde İstanbul, Türkiye)
Sonuç
Bizans zaferi
  • IV. Aleksios Angelos Bizans tahtına geçti
Taraflar
Bizans İmparatorluğu Haçlılar
Komutanlar ve liderler
III. Aleksios Angelos I. Boniface
rand Enrico Dandolo
Güçler
15.000 asker[1]
20 gemi[2]		 Haçlılar: 10.000[3]
Venedikliler: 10.000[3]
210 gemi[4]

Konstantinopolis Kuşatması (1203) Dördüncü Haçlı Seferi'nin önemli bir bölümüydü ve Bizans başkentinin düşmesine yol açacak bir dizi olayın temelini oluşturuyordu. Kudüs'ü geri alma yönündeki asıl planlarından vazgeçen Haçlılar, kendilerini, tahttan indirilen imparator II. İsaakios Angelos ve oğlu IV. Aleksios Angelos'u desteklemek üzere Konstantinopolis'te buldular. Esas olarak Batı Avrupalı şövalyelerden oluşan kuşatma kuvvetleri ilk başta engellerle karşılaştı, ancak kararlılıkları ve gelişmiş kuşatma silahları sayesinde Bizans savunucularına baskı yapmada çok önemli bir yol katettiler.

Kuşatma

Şehri zorla almak için, Haçlıların boğazı geçmeleri gerekiyordu. Yaklaşık 200 gemi, atların transferleri ve kadırgalar dar boğazı geçmek için Haçlı ordusunun idaresine teslim edilecekti. Orada III. Aleksios, Bizans ordusunu Galata'nın banliyölerinin kuzeyinde sıraya dizmişti. Haçlıların şövalyeleri açıkça atların transferi ile yükümlüydü ve Bizans ordusu güneye kaçmıştı.

Haçlılar, güneyi izledi ve Galata Kulesi'ne saldırdılar, birini Haliç'i kapamış bulunan zincirin sonunda kontrol altına aldılar. Kuşatmayı Kuleye yaydıklarında, Yunanlar birkaç başarılı saldırı yaptılar. Buna rağmen Haçlılar toplandılar ve Yunanlar Kuleye geri çekildiler. Haçlılar askerleri kapıya kadar takip etmeye yetenekliydiler ve Kule kuşatıldı.[5] Haliç şimdi Haçlılara açık hale geldi ve Venedik filosu içeri girdi.

11 Temmuz günü, Haçlılar şehrin kuzeybatı köşesinin karşısında pozisyon aldılar. 17 Temmuz günü erkenden şehrin duvarlarına dört bölümde saldırarak kuşatmaya başladılar, bu sırada Venedik deniz filosu Haliç'ten şehir duvarlarına saldırıyordu. Venedikliler şehir duvarlarının yaklaşık 25 kulesini tuttular.[6] Varyaglar, Haçlıları uzaklaştırdığında[6] şehir duvarlarından. Varyaglar yeni saldırıları kaldırmak için yer değiştirdiler ve Venedikliler ateş koruması altında geri çekildiler. Ateş şehrin yaklaşık 120 akrelik (1 akre=yaklaşık 1260m²) bir kısmını tahrip etti.

III. Aleksios, sonuçta saldırı hareketine geçti ve Aziz Romanus Kapısı'ndan 17 tümeni yönetiyordu. Bu haçlılardan sayıca oldukça çok üstün bir durumdu. III. Aleksios'un yaklaşık 8.500 kişilik ordusu, Haçlıların yaklaşık 3.500 kişilik ordusuyla cesaretle karşılaştı, fakat bu cesaret başarılı olmadı ve Bizans ordusu savaşmadan şehre geri döndü.[7] Geri çekilme ve yangının sonucu moralleri büyük ölçüde bozdu. Bu durum Konstantinopolis halkının Aleksios'a karşı olmasına yol açtı. Aleksios daha sonra kaçtı. Tahrip edici yangın 20.000 kişiyi evsiz bırakmıştı.[8] Prens Aleksios tahta IV. Aleksios olarak kör babası İsaakios ile birlikte ulaştı.

IV. Aleksios sözlerini tutmanın zor olduğunun farkına vardı. III. Aleksios 1.000 paund altın ve paha biçilemez mücevherler ile birlikte İmparatorluk hazinesini parasız bırakarak kaçmayı başarmıştı. Bu noktada genç imparator Bizans ve Roma'nın değerli ikonlarını altın ve gümüş elde etmek için eritmeyi emretti. Fakat buna rağmen sadece 100.000 gümüş mark elde edilebildi. Bu kararı bilen Yunan halkının gözünde bu liderliğin zayıflaması ve çaresizliğin bir sarsıntısıydı. Bu durum tanrı tarafından cezalandırılmayı hak ediyordu. Bizans tarihçisi Nikitas Honiatis, bu durumu Roma devleti'nin inişe geçiş noktasına dönüş olarak karakterize etti. Bu nedenle IV. Aleksios, Konstantinopolis'in vatandaşları tarafından büyüyen düşmanlığa karşı uğraşmak zorunda kalmıştı. Ölüm korkusu nedeniyle, yardımcı imparator Haçlılardan antlaşmanın Nisan 1204 tarihinde bitecek şekilde altı aylık bir antlaşmayla yenilenmesini istedi. Buna rağmen şehirde hala savaş vardı. 1203 Ağustos'unda Haçlılar, Müslüman ve Yunan karşıtı güç birliğince korunan bir camiye saldırdılar. Bu esnada IV. Aleksios, rakibi III. Aleksios'a karşı Edirne'de Haçlılardan teşkil edilen 6.000 kişilik bir orduyu yönetmişti.

Sonraki denemeler

Venedikliler'in ikinci denemelerindeki kaçışlarına yardım için tesis ettikleri Büyük Yangın da Konstantinopolis'in büyük bir kısmı yakıldı. IV. Aleksios'un gelişimine engel için, onun sarayından biri, V. Aleksios (takma adı 'Murtzuphlos' kalın kaşları nedeniyle) kısa süre sonra onu devirdi[9] ve ölmesi için boğazlattırdı. Aleksios Dukas kendisi V. Aleksios olarak tahta geçti ve bundan kısa süre sonra İsaakios muhtemelen tabii nedenlerden dolayı öldü.

Haçlılar ve Venedikli'ler kendilerini destekleyen hamilerinin cinayetine kızdılar ve Murtzuphlos'dan IV. Aleksios'un vermiş olduğu anlaşma sözüne saygı göstermesini talep ettiler. Bizans imparatoru Haçlıların şehre tekrar saldırısını reddettikten sonra. 8 Nisan günü V. Aleksios'un ordusu Haçlıları cesaretsiz kılan kuvvetli bir direnç ortaya koydu.

Yunan'lar ansızın kocaman top güllelerini düşman kuşatma makineleri üzerine fırlatarak onların parçalanmasına neden oldular. Haçlılar için bir ciddi engel kötü hava koşullarıydı. Rüzgâr sahilden esiyor ve gemilerin pek çoğunun bir saldırı için surlara yeterince yanaşmasını engelliyordu. Gerçekte sadece beş Yunan kulesi işgal edilmiş ve bunların hiçbirisi elde tutulamamıştı. İkindi ortalarında belli oldu ki saldırı başarılı olmamıştı.

Rahipler sınıfı, kendi aralarında durumu tartıştılar ve morali bozulmuş olan orduya bir mesaj yaymaya karar verdiler. Onlar insanları inandırmalıydılar ki 9 Nisan olayları günah dolu bir girişim üzerine Allah tarafından verilen bir ceza değildi. Onların tartıştıkları sefer dürüst, adil, erdemli ve inanışa yaraşır başarılacak seferdi.

Rahipler sınıfının mesajı, Haçlılara tekrar güven vermek ve onları cesaretlendirmek üzere dizayn edildi. Onların Konstantinopolis üzerine yapılan saldırı üzerindeki fikirleri iki dinsel konu üzerinde şekilleniyordu. Yunan'lar yasal lord olan IV. Aleksios'u öldürdüklerinden beri vatan haini ve katildiler. Papazlar, tahrik edici lisan kullanıyorlardı ve iddia ediyorlardı ki Yunan'lar Yahudi'lerden daha kötüydüler ve tanrının otoritesini ve papayı harekete geçmeye çağırıyorlardı.

III. Innocent'in onların saldırı yapmamalarını istemesine rağmen papalık mektubu rahipler sınıfı tarafından sürprizle karşılandı ve Haçlılar kendi saldırılarını (Venedikli'ler denizden saldırı yaptıklarında) hazırladılar. V. Aleksios'un ordusu savaşmak için imparatorluk korumalarıyla, Varangiyanlar'la birlikte şehirde duruyordu fakat V. Aleksios'un kendisi gece sırasında kaçmıştı.[5]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ S. Blondal, The Varangians of Byzantium, s. 164
  2. ^ J. Phillips, The Fourth Crusade and the Sack of Constantinople, s. 59
  3. ^ a b J. Phillips, The Fourth Crusade and the Sack of Constantinople, s. 269
  4. ^ J. Phillips, The Fourth Crusade and the Sack of Constantinople, s. 106
  5. ^ a b agiasofia.com, http://www.agiasofia.com/emperors/fall1204.html 7 Şubat 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Sack of Constantinople, 1204
  6. ^ a b geocities.com, http://www.geocities.com/egfrothos/FourthCrusade.html 8 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., FourthCrusade
  7. ^ J. Phillips, The Fourth Crusade and the Sack of Constantinople, 177
  8. ^ J. Phillips, The Fourth Crusade and the Sack of Constantinople, 176
  9. ^ encyclopedia2.thefreedictionary.com, http://encyclopedia2.thefreedictionary.com/Alexios+V+Doukas 2 Ekim 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Alexius V

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Haçlı Seferleri</span> Orta Çağda Avrupalı Katoliklerin Orta Doğuyu ele geçirmek için Müslümanlara karşı başlattığı seferler

Haçlı Seferleri veya Haçlı Akınları, Orta Çağ döneminde Hristiyan Latin Kilisesi tarafından başlatılan, desteklenen ve bazen de yönetilen bir dizi dini savaştı. Bu askeri seferlerin en iyi bilinenleri, 1095 ile 1291 yılları arasında Kudüs ve çevresini Müslüman yönetiminden geri almayı amaçlayan Kutsal Topraklara yapılan seferlerdir. 1099'da Kudüs'ün ele geçirilmesiyle sonuçlanan Birinci Haçlı Seferi'nden başlayarak düzinelerce askeri sefer düzenlendi ve yüzyıllar boyunca Avrupa tarihinin odak noktasını oluşturdu.

<span class="mw-page-title-main">İznik İmparatorluğu</span> 1204te Bizans İmparatorluğunun Haçlılar tarafından yıkılmasından sonra kurulan Bizans ardıl devleti

İznik İmparatorluğu ya da İznik ''Rum'' İmparatorluğu, Dördüncü Haçlı Seferi sırasında Batı Avrupalı ve Venedikli orduların 1204 yılında Konstantinopolis'e gelip şehri talan etmesi ve şehirde Katolik Hristiyanlar idaresinde bir Latin İmparatorluğu'nun kurulmasının ardından Bizans İmparatorluğu asilleri tarafından kurulan Yunan devletlerinden en büyüğüdür. 1204 ile 1261 arası hüküm sürmüştür. İznik Rum İmparatorluğunun resmen, kültürel ve dinsel başşehri İznik olmakla beraber, ikinci hükümdar olan III. İoannis ve sonraki imparatorlar hükümdar sarayı yerleşkesi ve efektif idari merkezi olarak Kemalpaşa’yı kullanmışlar ve bu imparatorluk Kemalpaşa’dan idare edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Dördüncü Haçlı Seferi</span> Bizans başkenti Konstantinopolisin ele geçirilip yağmalanmasıyla sonuçlanan Haçlı seferi (1204)

Dördüncü Haçlı Seferi, 1202-1204 yılları arasında gerçekleşen ve Papa III. Innocentius tarafından çağrılan bir Latin Hristiyan Haçlı seferiydi. Seferin amacı, öncelikle Mısır'a hakim olan güçlü Eyyûbî Sultanlığı'nı yenerek Müslümanların kontrolündeki Kudüs şehrini yeniden ele geçirmekti. Ancak, bir dizi ekonomik ve siyasi olay; Haçlı ordusunun başlangıçta planlandığı gibi Mısır'ı fethetmek yerine, 1202'de Zara'yı kuşatması ve 1204'te Konstantinopolis'i yağmalamasıyla sonuçlandı. Bu durum, Frankokrasi ya da Yunancada "Frankların yönetimi" olarak bilinen bir döneme yol açtı. Bu dönem, Bizanslılar tarafından Partitio terrarum imperii Romaniae olarak adlandırılır ve Bizans İmparatorluğu'nun Haçlı ve Venedikli müttefikleri tarafından bölünmesini ifade eder.

<span class="mw-page-title-main">I. Aleksios</span> Bizans imparatoru

Aleksios Komnenos 1081-1118 döneminde Bizans imparatorudur. Komninos Hanedanının kurucusu I. İsaakios'un yeğenidir. Kendinden sonra (1081-1185) döneminde imparator olacak Komninos Hanedanı mensuplarından 5 Komninos imparatordan ilkidir.

<span class="mw-page-title-main">Dukas Hanedanı</span>

Dukas veya Dükas Hanedanı Bizans İmparatorluğu'nu 1059-1081 yılları arası yönetmiş ve tarihin çeşitli dönemlerinde var olmuş bir hanedan.

<span class="mw-page-title-main">I. Theodoros</span>

I. Theodoros Laskaris, arasında İznik imparatoru olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">II. İsaakios</span>

II. İsaakios Angelos veya Angelus 1185- 1195 arasında ve tekrar 1203-1204 arasında Bizans imparatoru olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">III. Aleksios</span> Bizans imparatoru

III. Aleksios Angelos 1195-1203 döneminde Bizans imparatoru olmuştur.

Nikolaos Kanabos, 25 Ocak 1204 tarihinde Dördüncü Haçlı Seferi olarak denizden Konstantinopolis'e gelip bu şehri kuşatmış olan Latinler ve Venediklilerin isteklerine uygun olarak ortak imparator olarak göreve gelen II. İsaakios ve oğlu IV. Aleksios'un idaresinden hoşnut olmayan Bizans Senatosu mensupları, papazlar ve büyük bir grup halkın Ayasofya Kilisesi'nde yaptığı bir devlet konseyine benzer toplantıda Bizans İmparatoru olarak seçilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Konstantinos Laskaris</span>

Konstantinos Laskaris 12 Nisan 1204'te Konstantinopolis'in Dördüncü Haçlı Seferi sırasında Latin ve Venedik Haçlı orduları tarafından kuşatma altında bulunduğu zaman V. Aleksios'ın Trakya'da Bizans direnişini organize etmek için şehirden kaçması üzerine, şehri savunan ordu mensupları tarafından imparator seçilmiş ve ertesi gün 13 Nisan 1204'te şehrin Haçlılar'ın eline geçmesi nedeni ile gerçekte tek bir gün Bizans İmparatorluğu imparatoru olmuştur. Bazı tarihçiler 1205'te ölünceye kadar imparator olduğunu kabul etmektedirler. Fakat taç giyme töreni yapılmamıştır ve tarihçilerin çoğu tarafından imparator olduğu kabul edilmemektedir. Bu nedenle kendi ismi bir sayı ile bilinmemekte ve XI. Konstantinos olarak anılmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">V. Aleksios</span> Bizans imparatoru

V. Aleksios Dukas Murzuphlus,, "Murtzuphlos" lakabı son derece gür kaşlarına atıfta bulunmaktadır. 5 Şubat 1204 - 13 Nisan 1204 tarihleri arasında Bizans imparatoru olarak görev yapmıştır. İİmparator Aleksios III'ün kızı Eudokia ile evliydi. Dördüncü Haçlı Seferi'inde Konstantinopolis'in Latin ve Venedik orduları tarafından kuşatılması sırasında görev yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">IV. Aleksios</span> Bizans imparatoru

IV. Aleksios Angelos veya IV. Alexius Angelus, Ağustos 1203 ile Ocak 1204 yılları arasında Bizans imparatoru olarak babası II. İsaakios ile eşit yetkilerle ortak imparatorluk yapmıştır. İmparator II. İsaakios'un birinci karısı İrini'nin oğludur. Babası doğumundan sonra 1185'te bir darbe ile tahta çıkmış ve 1195'te tahttan bir saray darbesi ile indirilmiştir. Saray darbesini yapan amcası III. Aleksios olup, 1203'te bir Venedik donanması ile Konstatinopolis'e getirilen Dördüncü Haçlı Seferi sırasında Latin ve Venedik ordularının 1203'te ilk hücumundan sonra amcası tahtan indirilip; II. İsaakios ve oğlu IV. Aleksios tahta geçirilmişlerdir.

<span class="mw-page-title-main">Konstantinopolis Kuşatması (1204)</span> IV. Haçlı seferi sırasında bir muhasara

Konstantinopolis Kuşatması (1204) Haçlılarca ele geçirilen Bizans İmparatorluğu'nun başşehri Konstantinopolis'in bir kısmı tahrip edildi.

<span class="mw-page-title-main">David (Trabzon ortak imparatoru)</span> Ortak Trabzon imparatoru

David Komninos Trabzon İmparatorluğu'nun kurucularından ve erkek kardeşi Aleksios ile ortak imparatoru. Ayrıca 1204-1214 yılları arası Trabzon İmparatorluğu'nun megas domestikos'u idi. Manuil Komnenos ile III. Giorgi'nin kızı Rusudan'ın oğludur. Böylece Bizans imparatoru I. Andronikos'un torunudur. Andronikos tahtan alınıp, 1185 yılında öldürüldü. Manuil aynı zamanda kör edildi ve sonrasında tarihi kayıtlarda ismi geçmemesine istinaden muhtemelen öldürüldü. Geride iki çocuk bıraktı: Aleksios ve David. Anneleri Rusudan onları Gürcistan ya da Karadeniz'in güney sahillerine kaçırdı.

<span class="mw-page-title-main">Angelos Hanedanı</span>

Angelos Hanedanı, Bizans İmparatorluğu'na 1185-1204 yılları arasında hükmeden soylu aile. Ailenin ismi, Türkçe karşılığı "melek" olan Grekçe sözcükten türemiş olabileceği gibi, Amida'ya (Diyarbakır) bağlı bir yöre adı olan Angel ya da Agel'den de geliyor olabilir.

<span class="mw-page-title-main">I. Bonifacio del Monferrato</span>

I. Bonifacio del Monferrato Yunanca: Βονιφάτιος Μομφερρατικός, Vonifatios Momferratikos), Monferrato Markisi ve Dördüncü Haçlı seferi lideridir. Monferrato Markisi V. William ile Babenbergli Judith'in üçüncü oğludur. Babası İkinci Haçlı seferi'nden döndükten sonra doğmuştur. Yafa ve Aşkelon Kontu Guglielmo del Monferrato ile Kudüslü I. Konrad'ın kardeşidir.

<span class="mw-page-title-main">I. Baudouin (Latin imparatoru)</span> Konstantinopolisin Latin İmparatoru

I. Baudouin, Konstantinopolis'te kurulan Latin İmparatorluğu'nun ilk imparatoru. Konstantinopolis'in ele geçirilmesi ve Bizans İmparatorluğu'nun büyük çoğunluğunun fethedilmesi ile sonuçlanan Dördüncü Haçlı seferi'nin en etkili liderlerinden biridir.

Efrosini Dukena Kamaterina ya da daha iyi şekilde Kamatera Bizans İmparatoru III. Aleksios'un karısı.

Eudokia Angelina, Sırp Kralı I. Stefan Prvovençani'nin eşi, Bizans İmparatoru V. Aleksios'ın metresi. Bizans İmparatoru III. Aleksios ile Efrosini Dukena Kamatera'nın kızı.

Andronikos Kontostefanos Komninos, Latin dillerinde Andronicus Contostephanus, dayısı I. Manuil'in hükümdarlığında Bizans İmparatorluğu'nun general, amiral, siyasetçi ve önde gelen soylusu olarak önemli bir kişiliği.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.