İçeriğe atla

Kanlı Geçit Muharebeleri

Kanlı Geçit Muharebeleri
Türk Kurtuluş Savaşı Güney Cephesi

Muharebelerin Haritası
Tarih1-9 Kasım 1920
Bölge
Sonuç Türk Zaferi
Taraflar
Osmanlı İmparatorluğu Kuva-yi MilliyeFransa Fransa
Komutanlar ve liderler
Tufan Bey ?
Güçler
1,000 Militan[1][2]

Kanlı Geçit Muharebeleri, Türk Kurtuluş Savaşı Güney Cephesi sırasında Kuva-yi Milliye Kuvvetleri ile Fransız Kuvvetleri arasında meydana geldi. Savaş 1 Kasım 1920'de başladı ve 9 Kasım'da Türk zaferiyle sona erdi. Kayıpların kesin sayısı bilinmiyor.

Arkaplan

Fransa'nın bölgeye ilgisi, I. Dünya Savaşı'nda Osmanlı İmparatorluğu'nun beklenen çöküşünün ardından bölünmesini öngören Sykes-Picot Anlaşması ile alevlendi. Anlaşma, Arap Yarımadası dışındaki Osmanlı vilayetlerini Sykes-Picot hattıyla İngiliz ve Fransız kontrolündeki bölgelere ayırıyordu. Anlaşma, Britanya'ya güney Filistin, Ürdün ve güney Irak'ın yanı sıra ek küçük alanların kontrolünü etkili bir şekilde verdi ve Fransa, Türkiye'nin güneydoğusu, kuzey Irak, Suriye ve Lübnan'ın kontrolünü ele geçirdi.

Muharebeler

1 Kasım 1920'ye gelindiğinde çeşitli kuvvetler Osmaniye kasabasında milli müfrezeler halinde dağılmıştı. Sabahın erken saatlerinde Fransız kuvvetlerinin büyük bir kısmı, 1000 Kuva-yi Milliye milis savaşçısının hiçbir direnişiyle karşılaşmadan Mamure tren istasyonuna doğru ilerledi. "Zil" yönünde ilerleyen Fransız kuvvetleri direnişle karşılaşsa da "Kanlı Geçit" olarak da anılan Kanlı Geçit'e doğru ilerlemeye devam etti. Öğle vakti tüm Fransız kuvvetleri Kan Sokağı-Mamure demiryolu hattına ulaşmıştı. Osmaniye'den gelen Türk kuvvetleri 20 km uzaklıktaki Yarpuz'a çekilmeyi başardı. Ceyhanlı Türk Kuvvetleri Ceyhan Nehri'nin kuzey kıyısına çekilirken müfrezenin bir kısmı Kadirli'ye doğru ilerlemeye başladı.

Ceyhan Nehri'nin kuzeyinde ve doğusunda başlayan taarruz sırasında Fransız kuvvetleri, Türk kuvvetlerinden yoğun ateş aldı. Ceyhan Nehri'nin doğusunda Fransız kuvvetlerine yönelik ateşler devam etti ve ağır kayıplar yaşandı. Sonuç olarak oradaki Fransız kuvvetleri püskürtüldü.

Kaynakça

  1. ^ Hatipoğlu, Süleyman. Türk-Fransız mücadelesi: Orta Toros geçitleri, 1915-1921. s. 83. 
  2. ^ "Karboğazı Savaşı". 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Sykes-Picot Anlaşması</span> Birleşik Krallık ve Fransa arasında 1916 yılında yapılan gizli anlaşma

Sykes-Picot Anlaşması 1916 yılında Birleşik Krallık ve Fransa arasında imzalanan, Rusya ve İtalya tarafından onaylanan, Osmanlı İmparatorluğu'nun parçalanması durumunda karşılıklı olarak kabul edilen etki ve kontrol alanlarını tanımlayan gizli bir anlaşmadır.

<span class="mw-page-title-main">Irak</span> Batı Asyada bir ülke

Irak, resmî adıyla Irak Cumhuriyeti, Batı Asya'da bir ülkedir. Kuzeyde Türkiye, doğuda İran, güneydoğuda Kuveyt, güneyde Suudi Arabistan, güneybatıda Ürdün, batıda ise Suriye ile sınır komşusudur. Başkenti ve en büyük şehri Bağdat olan federal parlamenter cumhuriyet ile yönetilen bir ülkedir.

Kovanbaşı Muharebesi, Türk Kurtuluş Savaşı sırasında Fransızlarla Osmaniye bölge komutanlığı emrindeki Kuvâ-yi Milliye birlikleriyle arasında yaşanan çarpışma. Güney Cephesi'nde Osmaniye'de gerçekleşen iki büyük çarpışmanın ilkidir.

<span class="mw-page-title-main">Türk Kurtuluş Savaşı Güney Cephesi</span> Türk Kurtuluş Savaşının bir cephesi

Güney Cephesi, Fransız Cephesi veya Kilikya Cephesi, I. Dünya Savaşı'nın ardından Fransız kuvvetleri ve beraberindeki Ermeni Lejyonu ile TBMM idaresindeki Kuvâ-yi Milliye arasında gerçekleşen muharebelerden meydana gelen cephedir. Fransa, Sykes-Picot Anlaşması ve ardından Ermeniler ile imzalanan antlaşma ile kendisine düşen topraklara yönelmiştir. 20 Ekim 1921 tarihli Ankara Anlaşması ile cephe kapanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kuvâ-yi Milliye</span> Mütareke döneminde direnişçi paramiliter gruplar

Kuvâ-yi Milliye, Osmanlı İmparatorluğu'nun I. Dünya Savaşı'ndaki yenilgisini takiben Mütareke döneminde ortaya çıkan milis gruplarıdır. Kuvâ-yi Milliye, Kurtuluş Savaşı'nın ilk silahlı savunma kuruluşudur.

<span class="mw-page-title-main">Urfa Muharebesi</span>

Urfa Muharebesi ya da Urfa Savunması, Kuva-yi Milliye ile Fransa'nın arasında gerçekleşen ve Kuva-yi Milliye'nin kazandığı muharebe.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul'un Kurtuluşu</span> İstanbulun İtilaf Devletlerince işgalinin sona ermesi

İtilaf Devletleri donanmaları 30 Ekim 1918'de imzalanan Mondros Ateşkes Antlaşması'na dayanarak 13 Kasım 1918'de Haydarpaşa önlerine demirleyip İstanbul'a girdi. Fiilen gerçekleşmiş olan işgal, 16 Mart 1920 tarihinde resmi işgale dönüştü.

<span class="mw-page-title-main">Batı Cephesi (II. Dünya Savaşı)</span>

Batı Cephesi, Almanya'nın işgal ettiği Belçika, Hollanda ve Fransa'da Müttefikler ile geçen savaşlar dizisine verilen addır. Cephe iki evreden oluşur. Birinci evre 1940'ta Fransa Seferi ile Fransa'nın Almanlar tarafından işgal edilişi, ikinci evre ise 1944'te Normandiya Çıkarması ile daha çok ABD, Birleşik Krallık ve Kanada'dan oluşan Müttefik Birleşik Ordusu'nun Fransa'yı Almanlardan geri alması ve Almanya'yı işgal etmesidir.

Gediz Muharebeleri, "Umum Kuvâ-yi Milliye Komutanı" olan Mirliva Ali Fuat Paşa ile Kuva-yi Seyyare Komutanı Çerkes Ethem'in Yunan işgaline karşı 1920 yılının Ekim ayı sonunda yaptıkları harekât. Taarruz planını Genelkurmay Başkanı İsmet Paşa kabul etmese de, TBMM kuvvetleri zayiatlar verdikten sonra Gediz'i geri alarak, İzmir'in İşgalinden sonra ilk defa Yunanların işgal ettikleri bir bölgeden geri çekilmelerini sağladılar. Harekâtın bitiminde Kuvâ-yi Milliye Komutanlığı lağvedildi ve Umum Kuvâ-yi Milliye Komutanı olan Ali Fuat Paşa Moskova Büyükelçiliğine tayin edildi. Yerine kurulan iki komutanlıktan "Batı Cephesi Komutanlığı"na Albay İsmet Bey, "Güney Cephesi Komutanlığı"na ise Refet Paşa tayin edildiler.

<span class="mw-page-title-main">Fransa Muharebesi</span> 1940ta Alman ordularının Fransayı istilasıyla sonuçlanan askeri harekat

Fransa Savaşı, II. Dünya Savaşı sırasında Alman ordusunun Fransa'yı istilasıyla sonuçlanan askerî harekâttır. Fransa Seferi, Alman ordusunun Belçika topraklarına saldırdığı tarih olan 10 Mayıs 1940 tarihinde başlamış, daha önce Polonya seferlerinde kullanılan yıldırım savaşı taktiği ile çok kısa bir sürede, 22 Haziran 1940 tarihinde Fransa – Almanya arasında imzalanan ateşkes sözleşmesiyle kesin Alman zaferiyle sonuçlanmıştır.

Erbeyli Baskını, Kuvâ-yi Milliye tarafından Türk-Yunan Savaşı esnasında yapılan bir baskındır. Aydın ve Nazilli’yi işgal ettikten sonra Yunan kuvvetleri, bölgede yükselen direniş hareketlerinden endişe duyuyordu. Birkaç gün önce Malgaç köprüsüne yapılan baskın onların endişeleri için iyi bir örnekti.

<span class="mw-page-title-main">Karboğazı Baskını</span>

Karboğazı Baskını, 27-28 Mayıs 1920 tarihlerinde, Türk Kurtuluş Savaşı esnasında Kuvâ-yi Milliye ile Fransızlar arasında Toros Dağları'nın eteğinde çıkan çatışma.

<span class="mw-page-title-main">Türk Kurtuluş Savaşı Suriye Cephesi</span>

I. Dünya Savaşı sırasında İngilizler, Osmanlı kuvvetlerini hızlı bir şekilde mağlup etmek için Arabistan'da bulunan Araplar ile anlaştılar. Bu antlaşma ile Araplar savaş bitince bağımsız olacaklardı. Fakat Rusya'da gerçekleşen Bolşevik İhtilali sırasında Vladimir Lenin, Rus Çarlığı sırasında imzalanan gizli antlaşmaları gün yüzüne çıkardı. Bu antlaşmalardan bir tanesi Sykes-Picot Anlaşmasıydı. Bu antlaşmaya göre Orta Doğu'yu İngilizler ve Fransızlar tarafından paylaşılıyordu. Bundan sonra toplanan San Remo Konferansında da Araplara bağımsızlık söz konusu bile değildi. Bunun üzerine Araplar silahlandı.

<span class="mw-page-title-main">Fransa-Suriye Savaşı</span> Fransa-Suriye askerî ilişkileri

Fransa-Suriye Savaşı 1920'de yeni kurulan Suriye Arap Krallığı'nın Haşimi hükümdarları ile Fransa arasında gerçekleşti. Meyselun Muharebesi'nde doruğa ulaşan bir dizi çatışma sırasında Fransız kuvvetleri, 24 Temmuz 1920'de Şam'a girerek Haşimi hükümdar Kral Faysal ve yandaşlarının güçlerini yendi. 25 Temmuz'da Suriye'de, Alaeddin ed-Dürubi'nin başkanlığında yeni bir Fransız yanlısı hükûmet ilan edildi ve Suriye bölgesi sonunda Suriye ve Lübnan Mandası altında birkaç bağımlı devlete bölündü. Irak'taki yeni mandadaki konumlarından endişe duyan İngiliz hükümeti, kaçak Faysal'ı Irak'ın yeni kralı ilan etmeyi kabul etti.

<span class="mw-page-title-main">Rahime Hatun</span> Türk Kurtuluş Savaşı halk kahramanı

Rahime Hatun, Türk Kurtuluş Savaşı halk kahramanlarındandır.

Kaç Kaç Olayı, Çukurova'da Türk Kurtuluş Savaşı yıllarında gerçekleşmiş bir toplu kaçış olayıdır.

<span class="mw-page-title-main">Raab Muharebesi (1809)</span>

Raab Muharebesi veya Győr Muharebesi 14 Haziran 1809'da Napolyon Savaşları sırasında Fransız-İtalyan kuvvetleri ile Habsburg kuvvetleri arasındaki muharebe. Bu çatışma, o dönem Avusturya İmparatorluğu'na bağlı Macaristan Krallığı'nın Győr (Raab) yakınlarında gerçekleşti ve Fransız-İtalyan zaferiyle sonuçlandı. Bu zaferin ardından Arşidük John'un kuvvetleri Wagram Muharebesi'nde yer alamadı. Eugène de Beauharnais'in bu başarısının ardından I. Napolyon, Wagram'da zafer eldi etti.

<span class="mw-page-title-main">Irak-Suriye sınırı</span> Uluslararası sınır

Irak-Suriye sınırı, Suriye ile Irak arasındaki sınırdır ve toplam 599 kilometre (372 mi) uzunluktadır. Yukarı Mezopotamya ve Suriye çölü boyunca, güneybatıda Ürdün ile olan üçlü noktadan kuzeydoğuda Türkiye ile olan üçlü noktaya kadar uzanır.

<span class="mw-page-title-main">Molla Mehmet Karayılan</span>

Molla Mehmet Karayılan ya da sadece Karayılan, Antep Kuşatması'nda savaşmış bir Türk direnişçisidir.

Fadıl Muharebesi, Türk Kurtuluş Savaşı Güney Cephesi sırasında Kuva-yi Milliye ile Fransa arasında gerçekleşmiştir.