İçeriğe atla

Küçük gezegenler listesi

Küçük gezegenler kataloğu "Küçük Gezegen Merkezi" (MPC) tarafından yayınlanır ve Plüton dahil 699.991 girdi içerir.[1] Genel bir bakış için dizine bakınız.
1995'ten beri artan sayıda küçük gezegenler:
  •   numaralandırılmış ve adlandırılmış cisimler
  •   numaralandırılmış fakat adlandırılmamış cisimler
  •   numaralandırılmamış cisimler

Aşağıda, artan sayısal sırayla numaralandırılmış küçük gezegenlerin bir listesi bulunmaktadır. Kuyruklu yıldızlar hariç, asteroitler, uzak cisimler ve cüce gezegenler dahil olmak üzere küçük gezegenlerin tümü Güneş Sistemi'ndeki küçük gök cisimleri olarak bilinir.[2][3] Bu gezegenlerin listeleri, her biri 1000 küçük gezegen içeren yüzlerce sayfalık kataloglardan oluşmaktadır. Uluslararası Astronomi Birliği adına, Küçük Gezegen Merkezi, Minor Planet Sirkülerlerinde her yıl binlerce yeni numaralandırılmış küçük gezegen yayınlamaktadır. Haziran 2024 itibarıyla, toplamda 1.367.486 adet gözlemlenen cisimden 669.991 tanesi numaralandırılmış küçük gezegenlerdir.[4] Geriye kalanlar ise henüz numaralandırılmamış küçük gezegenler ve kuyruklu yıldızlardır.

Kataloğun ilk nesnesi, 1801 yılında Giuseppe Piazzi tarafından keşfedilen 1 Ceres iken, en bilinen kaydı 134340 Pluto olarak listelenen cüce gezegen Plüton'dur. Küçük gezegenlerin büyük çoğunluğu (%97) asteroit kuşağındaki asteroitlerden oluşmaktadır. Kataloglarda bir cismin dinamik sınıflandırmasını belirtmek için bir renk kodu kullanmaktadır. Giderek artan kayıtlı gözlemevleri listesinden gözlem yapan binden fazla farklı küçük gezegen kaşifi bulunmaktadır. Sayılar açısından en üretken keşif görevleri LINEAR, Spacewatch, MLS, NEAT ve CSS olarak bilinmektedir.[2][5] Çoğunlukla mitoloji ve kurgu dünyasından kişi, yer ve figürlerin adlarını taşıyan 23.542 adet adlandırılmış küçük gezegen de bulunmaktadır,[6] bunlar tüm numaralandırılmış katalog girişlerinin yalnızca %3,8'ini oluşturmaktadır. (4596) 1981 QB ve 677772 Bettonvil şu anda sırasıyla en düşük numaralı adlandırılmamış ve en yüksek numaralı adlandırılmış küçük gezegenlerdir.[2][5]

Vera C. Rubin Gözlemevi (LSST) tarafından yapılan olan ankete göre, önümüzdeki on yıl içinde 5 milyon küçük gezegen daha keşfedilmesi beklenmektedir. Bu durum mevcut rakamlardan on kat artış göstermesi anlamına gelmektedir. Çapı 10 kilometrenin üzerinde olan tüm ana kuşak asteroitleri zaten keşfedilmiş olsa da, Jüpiter'in yörüngesinde 10 trilyon 1 metre veya daha büyük boyutlu cisimlerin olabileceği düşünülmektedir. Ayrıca, Kuiper kuşağında yüzlercesi olası cüce gezegen olmak üzere bir trilyondan fazla küçük gezegen bulunduğu değerlendirilmektedir.[7][8]

Liste bölümlerinin açıklaması

Küçük gezegenlerin listesi, her biri 10 tablo halinde gruplandırılmış 1000 küçük gezegen içeren 500'den fazla kısmi listeden oluşmaktadır. Veriler Küçük Gezegen Merkezi'nden (MPC) elde edilmektedir. Ayrıca JPL SBDB (ortalama çap), Johnston arşivi (alt sınıflandırma) ve diğerlerinden gelen verilerle genişletebilmektedir.

Küçük bir gezegen için verilen bilgiler, kalıcı ve geçici bir adlandırma, küçük gezegen adlarının anlamlarına (yalnızca adlandırılmışsa), keşif tarihi, konum ve itibarlı kaşifler ile bağlantılı bir alıntı içerir. Ek olarak, arka plan rengiyle temsil edilen ana gruplamadan daha ayrıntılı bir sınıflandırmaya sahip bir kategori, JPL SBDB'den alınan veya italik olarak başka şekilde hesaplanan tahminler ve MPC ile JPL SBDB'deki ilgili sayfalara bir referans içermektedir.

MPC, bir veya birkaç astronomu, bir araştırmayı veya benzer programı ve hatta gözlemevini keşifle ilişkilendirebilmektedir. Tablonun ilk sütununda, mevcut tek başına bir maddeye kalın harflerle bağlantı verilirken, (kendi kendine) yönlendirmelere asla bağlantı verilmez. Keşfedenler, keşif bölgesi ve kategori yalnızca önceki katalog girişinden farklıysa bağlantılıdır.

Örnek

BelirtmeKeşifÖzelliklerRef
KalıcıGeçiciAlıntıTarihYerKaşif(ler)KategoriÇap
1890014889 P-L—24 Eylül 1960PalomarPLS—3,4 kmMPC · JPL
1890026760 P-L—24 Eylül 1960PalomarPLSNYS960 mMPC · JPL
1890033009 T-3—16 Ekim 1977PalomarPLS—5,1 kmMPC · JPL
189004 Capys3184 T-3Capys16 Ekim 1977PalomarPLSL512 kmMPC · JPL
1890055176 T-3—16 Ekim 1977PalomarPLS—3,5 kmMPC · JPL

Yukarıdaki örnek, kısmi listelerden birinden beş katalog girişini göstermektedir. Beş asteroidin tümü, Palomar-Leiden araştırması (PLS) tarafından Palomar Gözlemevinde keşfedilmiştir. MPC, araştırmanın baş araştırmacılarına, yani astronomlar Cornelis van Houten, Ingrid van Houten-Groeneveld ve Tom Gehrels'e doğrudan itibar etmektedir. (Bu, küçük gezegenler listesinin resmi MPC listesindeki Keşif Koşullarından ayrıldığı tek örnektir.) 16 Ekim 1977'de keşfedilen 189004 Capys, adlandırılmış tek küçük gezegendir. Arka plan rengi, yaklaşık 12 kilometre çapında olduğu tahmin edilen bir Jüpiter truvası (Jüpiter'in L5'teki Truva kampından) olduğunu göstermektedir. Diğer tüm nesneler, asteroit kuşağının iç (beyaz), orta (açık gri) ve dış bölgelerinden (koyu gri) daha küçük asteroitlerdir. Tüm nesneler için geçici adlandırma, yaygın olmayan bir araştırma atamasıdır.[9][10]

Belirtme

Ana maddeler: Küçük gezegen adlandırması ve Geçici adlandırma (astronomi) § Küçük gezegenler

Küçük gezegenler keşfedildikten sonra örneğin 1989 AC gibi geçici bir isim alırlar, daha sonra parantez içinde (4179) 1989 AC gibi bir sıra numarası verilerek kalıcı bir isme (numaralandırılmış küçük gezegen) dönüştürülürler. İsteğe bağlı olarak, belirtmenin geçici kısmının yerine bir isim verilebilir, örneğin 4179 Toutatis. (Wikipedia'da, adlandırılmış küçük gezegenler de parantez içinde gösterilmezler).

Modern zamanlarda, bir küçük gezegen ancak en az 4 karşı konum boyunca birkaç kez gözlemlendikten sonra ardışık bir numara alır.[11] Yörüngeleri (henüz) tam olarak bilinmeyen küçük gezegenler geçici adlarıyla anılırlar. Bu kurala daha önceki zamanlarda her zaman uyulmamış ve bazı cisimler bir numara almış ancak daha sonra kayıp küçük gezegenler haline gelmiştir. Yaklaşık 89 yıldır kayıp olan 719 Albert'in 2000 yılında bulunması, numaralandırılmış son kayıp asteroidi tarihe karıştırmıştır.[12] Küçük gezegenler yalnızca numaralandırıldıktan sonra bir isim almaya hak kazanırlar. Genellikle keşfeden kişinin bir isim seçmek için 10 yıl kadar süresi vardır; birçok küçük gezegen günümüzde isimsiz kalmaktadır. Özellikle yirminci yüzyılın sonlarına doğru, LINEAR gibi büyük ölçekli otomatik asteroit keşif programları keşiflerin hızını o kadar artırmıştır ki, küçük gezegenlerin büyük çoğunluğu büyük olasılıkla hiçbir zaman isim alamayacaktır.

Bu nedenlerle, sayı dizisi keşif zaman çizelgesiyle yalnızca yaklaşık olarak eşleşmektedir. Kayıp küçük gezegenler gibi uç durumlarda, önemli bir uyumsuzluk olabilir: örneğin yüksek numaralı 69230 Hermes ilk olarak 1937'de keşfedilmiş, ancak 2003 yılına kadar kaybolmuştur. Ancak yeniden keşfedildikten sonra yörüngesi belirlenebilmiş ve kendisine bir numara atanabilmiştir.

SpacewatchLincoln Near-Earth Asteroid ResearchMount Lemmon SurveyNear-Earth Asteroid TrackingPan-STARRSCatalina Sky SurveyLowell Observatory Near-Earth-Object SearchWide-field Infrared Survey ExplorerPalomar–Leiden surveySiding Spring SurveyKüçük gezegen kaşifleri listesi
  •   Spacewatch: 204.667 (29.2%)
  •   LINEAR: 152.130 (21.7%)
  •   Mt. Lemmon: 115.096 (16.4%)
  •   NEAT: 47.835 (6.8%)
  •   Pan-STARRS: 41.984 (6.0%)
  •   CSS: 33.059 (4.7%)
  •   LONEOS: 23.399 (3.3%)
  •   WISE: 4.709 (0.7%)
  •   Palomar–Leiden: 4.643 (0.7%)
  •   Siding Spring: 3.935 (0.6%)
  •   Diğerleri: 68.536 (9.8%)
İlk 10 küçük gezegen keşfedenler tüm keşiflerin yaklaşık %90'ını oluşturmaktadır (Haziran 2024 itibarıyla toplam 627.520 numaralı cisim, düzeltilmiş MPC rakamları).[13][14]

Keşfedenler

Detaylı liste için bakınız: Küçük gezegen kaşifleri listesi
Cüce gezegenlerin sembolleri, 1864

MPC 1,000'den fazla profesyonel ve amatör gök bilimciyi küçük gezegen kaşifi olarak kabul etmektedir. Bunların birçoğu sadece birkaç küçük gezegen keşfetmiş ya da yalnız bir tanesini diğer kaşiflerle birlikte keşfetmiştir. Üstelik bir kaşifin mutlaka bir insan olması da gerekmemektedir. Keşifçi olarak tanınan yaklaşık 300 program, araştırma ve gözlemevi bulunmaktadır. Bunlar arasında az sayıdaki bir grup ABD programı ve araştırması bugüne kadar yapılan keşiflerin çoğunu gerçekleştirmiştir (bkz. pasta grafik). Sayıları her yıl on binlerle ifade edilen küçük gezegenlerin toplam sayısı arttığından, tüm istatistiki rakamlar sürekli değişmektedir. Bu maddede gösterilen ilk 10 kaşifin aksine, MPC keşiflerin toplamını biraz daha farklı bir şekilde, yani farklı kaşif gruplarına göre özetlemektedir. Örneğin, Palomar-Leiden Araştırması'nda keşfedilen cisimler doğrudan programın baş araştırmacılarına atfedilmektedir.[15]

Keşif yerleri

Ayrıca bakınız: Gözlemevleri kodları listesi ve Küçük gezegen kaşifleri listesi § Gözlemevleri

Küçük Güneş Sistemi cisimlerinin astrometrik gözlemlerini MPC'ye rapor eden gözlemevleri, teleskoplar ve araştırmalar, Palomar Gözlemevi için 675 veya Mount Lemmon Araştırması için G96 gibi sayısal veya alfanümerik bir kod almaktadır. Bu şekilde kodlanmış sınıflamalarda MPC bir veya birkaç astronom yerine araştırma veya programı keşfeden olarak atfetmektedir.[16]

Kategori

Daha fazla bilgi: Küçük gezegen grupları listesi ve Asteroit ailesi § Tüm aileler

Bu katalogda, küçük gezegenler 8 ana yörünge grubundan birine sınıflandırılmış ve farklı bir renkle vurgulanmıştır. Bunlar:

      Dünya'ya yakın cisim        Asteroit kuşağı (iç)      Asteroit kuşağı (dış)      Centaur
      Mars'la kesişen      Asteroit kuşağı (orta)        Jüpiter truvaları       Neptün ötesi cisim
      Sınıflandırılmamış

Küçük gezegenlerin büyük çoğunluğu, Güneş'e 2,5 ve 2,82 AU mesafede bulunan iki Kirkwood boşluğu ile ayrılan asteroit kuşağının iç, orta ve dış kısımları arasında eşit olarak dağılmıştır. Tüm küçük gezegenlerin yaklaşık %97,5'i ana asteroit kuşağı asteroitleridir (MBA), Jüpiter truvaları, Mars geçişli ve Dünya'ya yakın asteroitlerin her biri genel nüfusun %1'ini veya daha azını oluşturmaktadır. Şimdiye kadar sadece az sayıda uzak küçük gezegen, yani centaurlar ve Neptün ötesi nesneler numaralandırılmıştır. Kısmi listelerde, "kategori" adlı sütundaki veriler bu ana gruplandırmayı daha rafine hale getirmektedir:

Ana yörünge grubu(c)KG'ler (#) KG'ler (%) Dağılım Yörünge kriterleri
      Dünya'ya yakın cisim(a)3.279 0,47%
NEO'lar: 3.104 (0.4%)MC'ler: 6.886 (1.0%)MBA (İç): 12.265 (1.8%)MBA (Orta): 648.249 (92.6%)MBA (Dış): 20.575 (2.9%)JT: 7.543 (1.1%)Centaurlar: 180 (0.0%)TNO'lar: 997 (0.1%)
q < 1.3 AU
      Mars kesişen6.886 0,98% 1,3 AU < q < 1,666 AU; a < 3,2 AU
      MBA (İç)12.265 1,75% a < 2,5 AU; q > 1,666 AU
      MBA (Orta)648.249 92,61% 2,5 AU < a < 2,82 AU; q > 1,666 AU
      MBA (Dış)20.575 2,94% 2,82 AU < a < 4,6 AU; q > 1,666 AU
      Jüpiter truvalısı7.543 1,08% 4,6 AU < a < 5,5 AU; e < 0,3
      Centaur180 0,03% 5,5 AU < a < 30,1 AU
      Neptün ötesi cisim997 0,14% a > 30,1 AU
Toplam (numaralandırılmış) 699.991(b)100% Kaynak: JPL's SBDB[25]
(a) Üye sayılarına göre NEO grupları: Aten (264), Amor (1.310), Apollo (1.696) ve Atira (9) asteroitleri.[b]
(b) 17 sınıflandırılmamış cisim dahil: 6144 Kondojiro, (32511) 2001 NX17, (241944) 2002 CU147, (275618) 2000 AU242, (301964) 2000 EJ37, (363135) 2001 QQ199, (487496) 2014 SE288, (490171) 2008 UD253, (497619) 2006 QL39, (504160) 2006 SV301, 514107 Kaʻepaokaʻawela, (526889) 2007 GH6, (584530) 2017 GY10, (613709) 2007 CM57, (614590) 2009 XY21, (669525) 2012 XO144, (694001) 2015 PC58 (       rengi sınıflandırılmamış olanlar içindir.).[c]
(c) Bu tablo JPL Small-Body Database[25][d] verilerine dayanılarak hazırlanmıştır.

Çap

Varsa, bir küçük gezegenin metre (m) veya kilometre (km) cinsinden ortalama çapı, Küçük Cisim Veritabanı'nın da benimsediği NASA'nın Geniş Alan Kızılötesi Araştırma Kaşifi'nin NEOWISE görevinden alınmıştır.[26] Ortalama çaplar 100 kilometreden küçükse anlamlı iki haneye yuvarlanır. Tahminler italiktir ve cismin yörünge parametrelerinden elde edilen varsayılan bir albedo veya varsa aileye özgü ortalama albedo kullanılarak büyüklük-çap dönüşümünden hesaplanmıştır (ayrıca bkz. asteroit ailesi tablosu).[e]

Ana katalog

Bu, numaralandırılmış küçük gezegenlerin (LoMP) mevcut tüm kısmi listelerine genel bir bakıştır. Her bir tablo 100.000 küçük gezegeni, her bir hücre ise sırayla numaralandırılmış 1.000 cisimden oluşan belirli bir kısmi listeyi temsil etmektedir. Veriler Küçük Gezegen Merkezi'nden alınmıştır.[1]

1–100,000 numaraları arasındakiler

1–10001,0012,0013,0014,0015,0016,0017,0018,0019,001
10,00111,00112,00113,00114,00115,00116,00117,00118,00119,001
20,00121,00122,00123,00124,00125,00126,00127,00128,00129,001
30,00131,00132,00133,00134,00135,00136,00137,00138,00139,001
40,00141,00142,00143,00144,00145,00146,00147,00148,00149,001
50,00151,00152,00153,00154,00155,00156,00157,00158,00159,001
60,00161,00162,00163,00164,00165,00166,00167,00168,00169,001
70,00171,00172,00173,00174,00175,00176,00177,00178,00179,001
80,00181,00182,00183,00184,00185,00186,00187,00188,00189,001
90,00191,00192,00193,00194,00195,00196,00197,00198,00199,001

100.001–200.000 numaraları arasındakiler

100,001101,001102,001103,001104,001105,001106,001107,001108,001109,001
110,001111,001112,001113,001114,001115,001116,001117,001118,001119,001
120,001121,001122,001123,001124,001125,001126,001127,001128,001129,001
130,001131,001132,001133,001134,001135,001136,001137,001138,001139,001
140,001141,001142,001143,001144,001145,001146,001147,001148,001149,001
150,001151,001152,001153,001154,001155,001156,001157,001158,001159,001
160,001161,001162,001163,001164,001165,001166,001167,001168,001169,001
170,001171,001172,001173,001174,001175,001176,001177,001178,001179,001
180,001181,001182,001183,001184,001185,001186,001187,001188,001189,001
190,001191,001192,001193,001194,001195,001196,001197,001198,001199,001

200.001–300.000 numaraları arasındakiler

200,001201,001202,001203,001204,001205,001206,001207,001208,001209,001
210,001211,001212,001213,001214,001215,001216,001217,001218,001219,001
220,001221,001222,001223,001224,001225,001226,001227,001228,001229,001
230,001231,001232,001233,001234,001235,001236,001237,001238,001239,001
240,001241,001242,001243,001244,001245,001246,001247,001248,001249,001
250,001251,001252,001253,001254,001255,001256,001257,001258,001259,001
260,001261,001262,001263,001264,001265,001266,001267,001268,001269,001
270,001271,001272,001273,001274,001275,001276,001277,001278,001279,001
280,001281,001282,001283,001284,001285,001286,001287,001288,001289,001
290,001291,001292,001293,001294,001295,001296,001297,001298,001299,001

300.001–400.000 numaraları arasındakiler

300,001301,001302,001303,001304,001305,001306,001307,001308,001309,001
310,001311,001312,001313,001314,001315,001316,001317,001318,001319,001
320,001321,001322,001323,001324,001325,001326,001327,001328,001329,001
330,001331,001332,001333,001334,001335,001336,001337,001338,001339,001
340,001341,001342,001343,001344,001345,001346,001347,001348,001349,001
350,001351,001352,001353,001354,001355,001356,001357,001358,001359,001
360,001361,001362,001363,001364,001365,001366,001367,001368,001369,001
370,001371,001372,001373,001374,001375,001376,001377,001378,001379,001
380,001381,001382,001383,001384,001385,001386,001387,001388,001389,001
390,001391,001392,001393,001394,001395,001396,001397,001398,001399,001

400.001–500.000 numaraları arasındakiler

400,001401,001402,001403,001404,001405,001406,001407,001408,001409,001
410,001411,001412,001413,001414,001415,001416,001417,001418,001419,001
420,001421,001422,001423,001424,001425,001426,001427,001428,001429,001
430,001431,001432,001433,001434,001435,001436,001437,001438,001439,001
440,001441,001442,001443,001444,001445,001446,001447,001448,001449,001
450,001451,001452,001453,001454,001455,001456,001457,001458,001459,001
460,001461,001462,001463,001464,001465,001466,001467,001468,001469,001
470,001471,001472,001473,001474,001475,001476,001477,001478,001479,001
480,001481,001482,001483,001484,001485,001486,001487,001488,001489,001
490,001491,001492,001493,001494,001495,001496,001497,001498,001499,001

500.001–600.000 numaraları arasındakiler

500,001501,001502,001503,001504,001505,001506,001507,001508,001509,001
510,001511,001512,001513,001514,001515,001516,001517,001518,001519,001
520,001521,001522,001523,001524,001525,001526,001527,001528,001529,001
530,001531,001532,001533,001534,001535,001536,001537,001538,001539,001
540,001541,001542,001543,001544,001545,001546,001547,001548,001549,001
550,001551,001552,001553,001554,001555,001556,001557,001558,001559,001
560,001561,001562,001563,001564,001565,001566,001567,001568,001569,001
570,001571,001572,001573,001574,001575,001576,001577,001578,001579,001
580,001581,001582,001583,001584,001585,001586,001587,001588,001589,001
590,001591,001592,001593,001594,001595,001596,001597,001598,001599,001

600.001–700.000 numaraları arasındakiler

600,001601,001602,001603,001604,001605,001606,001607,001608,001609,001
610,001611,001612,001613,001614,001615,001616,001617,001618,001619,001
620,001621,001622,001623,001624,001625,001626,001627,001628,001629,001
630,001631,001632,001633,001634,001635,001636,001637,001638,001639,001
640,001641,001642,001643,001644,001645,001646,001647,001648,001649,001
650,001651,001652,001653,001654,001655,001656,001657,001658,001659,001
660,001661,001662,001663,001664,001665,001666,001667,001668,001669,001
670,001671,001672,001673,001674,001675,001676,001677,001678,001679,001
680,001681,001682,001683,001684,001685,001686,001687,001688,001689,001
690,001691,001692,001693,001694,001695,001696,001697,001698,001699,001

Özel listeler

Genel bakış için için Küçük gezegen ve sayfalarına bakınız.
Güneş Sistemindeki cisim türlerini gösteren Euler diyagramı (bkz. Küçük Güneş Sistemi cismi ) .

Aşağıdakiler, fiziksel özelliklere, yörünge özelliklerine veya keşif koşullarına göre küçük gezegenlerin listeleridir:

Ayrıca bakınız

Diğer listeler

  • Kuyruklu yıldızlar listesi
  • Geçmişte gezegen sanılan cisimler listesi
  • Güneş'ten en uzaktaki Güneş Sistemi nesnelerinin listesi

Notlar

  1. ^ Sentetik hiyerarşik kümeleme yöntemi ile asteroit ailelerini belirlemek için kullanılan iki kaynak bulunmaktadır. İlki, Identification and Dynamical Properties of Asteroid Families (D. Nesvorný, 2014), 393.347 numaraya kadar olan asteroitler için kullanılır. İkincisi Asteroid Dynamic Site (AstDyS)'den alınmıştır ve 2018'deki son yayından bu yana numaralandırılan tüm listelenmiş cisimler dahil olmak üzere, bu sayının üzerindeki cisimler için bireysel asteroid ailesi üyeliğini kapsamaktadır (A. Milani, Z. Knežević, 2014). İkincisinden aşağıdaki 8 aile birincisinin aile adlarıyla eşleştirilmiştir: Hertha→Nysa, Minerva→Gefion, Klytaemnestra→Telramund, Lydia→Padua, Innes→Rafita, Zdenekhorsky→Nemesis, Klumpkea→Tirela, Gantrisch→Lixiaohua, Harig→Witt. AstDyS'de Nesvorný tarafından listelenmeyen diğer tüm aileler, bağlantılı bir “Aile Kimlik Numarası” (FIN) ile kısaltılmış bir aile adı göstermez. Bunun yerine, bu tür üyeler için listelenen girişler ana cisimlerinin tanımını verir, örneğin 5 Astraea için (5).
  2. ^ a b NEO'ların Amor, Aten, Apollo ve Atira asteroitlerine ayrılması ek tabloda verilen yörünge kriterlerine dayanmaktadır. Veriler JPL Small-Body Orbital Elements “Numbered Asteroids (50 MB)” dosyasından alınmıştır.
  3. ^ Tanımlanmış yörünge kriterlerine göre sınıflandırılmamış birkaç küçük gezegen vardır. Bu cisimlerden en az beşinin yarı büyük ekseni dış ana kuşak asteroidi olamayacak kadar büyük ve yörüngesi Jüpiter truvası olarak sınıflandırılamayacak kadar dışmerkezlidir (JPL bu cisimleri basitçe “asteroid” olarak sınıflandırırken, iç, dış ve orta MBA'lar arasında hiçbir ayrım yapmayan MPC bunları “ana kuşak asteroidleri” olarak sınıflandırır). Sınıflandırılmamış diğer küçük gezegenler arasında yarı büyük ekseni bir dış-MBA'nınki kadar olan (JPL'ye göre) Mars-kesişenler (MPC'ye göre) bulunmaktadır.
  4. ^ Bu tablo JPL Small-Body Database verileri kullanılarak oluşturulmuş olup, bu durumun iki istisnası bulunmaktadır. (1.) Orta ana kuşaktaki asteroitleri sınıflandırmak için farklı bir limit kullanılması (Ör. a = 2,5–2,82 AU), ve (2.) Dış asteroit kuşağı cisimlerinin (q > 1,666 AU) değeri için ilave yörünge kriteri konulması.
    Bir cismin günöte ve günberi değerleri, veri kaynağından sağlanamadığı için yarı büyük eksen ve dış merkezlilik değerinden türetilmesi gerekmiştir. (q = a(1-e); Q = a(1+e)).
  5. ^ Çaplar CNEOS'ta belgelendiği gibi mutlak parlaklık (H) ve geometrik albedonun (p) bir fonksiyonu olarak hesaplanmıştır. “H” Küçük Cisim Veri Tabanındaki Ascii dosyalarından alınırken, varsayılan albedo asteroit ailesine özgü bir şekilden (Nesvorny, sentetik HCM v.3, tabloda gösterildiği gibi) veya alternatif olarak - arka plan asteroitleri, Jüpiter truvaları, Dünya'ya yakın ve uzak cisimler için - cismin yörünge parametrelerinden alınır (2. LCDB ve/veya Johnston Arşivi'ndeki Taksonomik Sınıf, yörünge sınıfı ve albedo). Bu: 0,20 (iç MBA'lar), 0,14 (NEO'lar), 0,057 (dış MBA'lar ve Jüpiter truvalıları), 0,10 (yarı büyük ekseni 2,6 ile 2,7 AU arasında olan orta MBA'lar), 0,09 (centaurlar ve TNO'lar). Belirli bir albedo ve mutlak büyüklük için dönüşüm formülü şöyledir: pow(10, (3.1236 - (0.5 × log10(p)) - (0.2 × H))).

Kaynakça

  1. ^ a b "Discovery Circumstances: Numbered Minor Planets". Minor Planet Center. 27 Mayıs 2022. 8 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2022. 
  2. ^ a b c "Discovery Circumstances: Numbered Minor Planets". minorplanetcenter.net. 8 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  3. ^ "MPC/MPO/MPS Archive". www.minorplanetcenter.net. 7 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  4. ^ "IAU Minor Planet Center". minorplanetcenter.net. 5 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2024. 
  5. ^ a b "Working Group Small Body Nomenclature". www.wgsbn-iau.org. 17 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  6. ^ "WGSBN Bulletin Archive". www.wgsbn-iau.org. 17 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2024. 
  7. ^ Jones, R. Lynne; Juric, Mario; Ivezic, Zeljko. "Asteroid Discovery and Characterization with the Large Synoptic Survey Telescope (LSST)". Proceedings of the International Astronomical Union. 10 (S318): 282-292. doi:10.1017/S1743921315008510. ISSN 1743-9213. 7 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  8. ^ Bidstrup, P R; Andersen, A C; Haack, H; Michelsen, R. "How to detect another 10 trillion small Main Belt asteroids". Physica Scripta. T130: 014027. doi:10.1088/0031-8949/2008/T130/014027. ISSN 0031-8949. 
  9. ^ "Discovery Circumstances: Numbered Minor Planets (185001)-(190000)". minorplanetcenter.net. 25 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  10. ^ "367943 Duende". 13 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  11. ^ Karşı konum, bir cismin Güneş'ten görünen en uzak noktasında olduğu zamandır ve bu durumda, bir asteroidin Dünya'dan gözlemlenebilecek kadar Güneş'ten uzak olduğu zaman olarak tanımlanır. Çoğu durumda bu, yılda yaklaşık 4 ila 6 ay arasındadır. 367943 Duende gibi bazı dikkate değer küçük gezegenler bu kuralın istisnalarıdır.
  12. ^ Cowen, Ron (1 Kasım 2002). "Astronomers Rediscover Long-Lost Asteroid". Science News. 15 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2018. 
  13. ^ "Data Available from the Minor Planet Center: Discovery circumstances of the numbered minor planets, NumberedMPs.txt (52 MB)". Minor Planet Center. 27 Ekim 2022. 23 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2024. 
  14. ^ "Minor Planet Discoverers (by number)". Minor Planet Center. 12 Haziran 2024. 30 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  15. ^ "Astronomers rediscover long-lost asteroid". Science News (İngilizce). 1 Kasım 2002. 15 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  16. ^ "Minor Planet Discoverers". minorplanetcenter.net. 30 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  17. ^ "Nesvorny HCM Asteroid Families V3.0. Retrieved 21 February 2019". 9 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  18. ^ "List Of Jupiter Trojans". minorplanetcenter.net. 18 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  19. ^ "IAU Minor Planet Center". minorplanetcenter.net. 10 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2024. 
  20. ^ "List Of Potentially Hazardous Minor Planets (by designation)". www.minorplanetcenter.net. 1 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  21. ^ "List of known trans-Neptunian objects". www.johnstonsarchive.net. 13 Mart 2002 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  22. ^ "List Of Other Unusual Objects". www.minorplanetcenter.net. 1 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  23. ^ "Asteroids with satellites". www.johnstonsarchive.net. 15 Ekim 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  24. ^ "The asteroid lightcurve database". Icarus (İngilizce). 202 (1): 134-146. 1 Temmuz 2009. doi:10.1016/j.icarus.2009.02.003. ISSN 0019-1035. 7 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Haziran 2021. 
  25. ^ a b "JPL Small-Body Database Querry". Jet Propulsion Laboratory. 27 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2024. 
  26. ^ "NEOWISE Diameters and Albedos". PDS Small Bodies Node. 11 Mart 2019. 9 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Haziran 2019. 

İlave okuma

Dış bağlantılar

Küçük Gezegen Merkezi

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Asteroit</span> yörüngeleri çoğunlukla Mars ile Jüpiter gezegenleri arasında kalan gökcisimleri

Asteroit,, iç Güneş Sistemi'nde yörüngede dönen ve meteoroitlerden daha büyük, fakat cüce gezegenlerden daha küçük olan bir küçük güneş sistemi cismidir. Atmosferi olmayan metalik veya kayalık cisimlerdir. Asteroitlerin boyutları ve şekilleri, cüce gezegenler de dahil olmak üzere önemli ölçüde farklılık gösterir.

<span class="mw-page-title-main">Asteroit kuşağı</span>

Asteroit kuşağı, Güneş Sistemi'nde Güneş merkezli ve kabaca Jüpiter ile Mars gezegenlerinin yörüngeleri arasındaki uzayı kaplayan torus şeklinde bir bölgedir. Bu bölgede asteroit veya küçük gezegen olarak adlandırılan çok sayıda katı ve düzensiz şekillerde gök cisimleri bulunur. Tanımlanan nesneler çok farklı boyutlarda olabilir, fakat gezegenlerden çok daha küçüklerdir ve birbirlerinden ortalama olarak bir milyon kilometre uzaklıklarda bulunurlar. Bu asteroit kuşağı, Güneş Sistemi'ndeki diğer asteroit popülasyonlarından ayırt edilebilmesi için ana asteroit kuşağı veya ana kuşak olarak da adlandırılır.

Resmi olarak küçük gezegen adlandırması, bir küçük gezegene nihai biçiminde verilen bir sayı-isim kombinasyonudur. Bu tür bir adlandırma, her zaman yeterince güvenilir bir yörünge belirlendikten sonra bir cisme atanan öncü numarayı içerir. Resmi adlandırma, ilk gözlemlendiğinde otomatik olarak atanan geçici adlandırmaya dayanır. Daha sonra, resmi adlandırmanın geçici kısmı bir isim ile değiştirilebilir. Hem resmi hem de geçici adlandırmalar, Uluslararası Astronomi Birliği'nin (IAU) bir şubesi olan Küçük Gezegen Merkezi (MPC) tarafından denetlenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Küçük gezegen</span>

Uluslararası Astronomi Birliği'ne (IAU) göre küçük gezegen, Güneş'in etrafında doğrudan yörüngede dönen ve ne gezegen ne de kuyruklu yıldız olarak sınıflandırılmayan bir gök cismidir. IAU, 2006 yılından önce resmen küçük gezegen terimini kullanmaktaydı, fakat o yıl yapılan toplantıda küçük gezegenler ve kuyruklu yıldızlar; cüce gezegenler ve Küçük Güneş Sistemi Cisimleri (SSSB) olarak yeniden sınıflandırıldı.

<span class="mw-page-title-main">274301 Wikipedia</span> Asteroit

274301 Wikipedia (geçici adı 2008 QH24), yaklaşık 1 kilometre (0,6 mi) çapında, asteroit kuşağının iç bölgesinde yörüngede dönen bir Vesta asteroitidir. Kuzey Ukrayna'da Andrushivka Astronomi Gözlemevi'ndeki gök bilimciler tarafından 25 Ağustos 2008 tarihinde keşfedildi. Asteroit, Ocak 2013'te internet ansiklopedisi Wikipedia'nın adını almıştır.

2003 Harding, asteroid kuşağının dış bölgelerinde bulunan, yaklaşık 18 kilometre çapında karbonlu bir Eoan asteroitidir. 24 Eylül 1960'ta Palomar-Leiden araştırması sırasında, Leiden'de gök bilimciler Ingrid ve Cornelis van Houten ve Palomar, California'dan Tom Gehrels tarafından keşfedildi. Asteroit daha sonra astronom Karl Ludwig Harding'in adını aldı.

1323 Tugela, geçici adıyla 1934 LD, yaklaşık 60 kilometre çapında, asteroit kuşağının dış bölgelerinden gelen koyu renkli bir arka plan asteroitidir. 19 Mayıs 1934'te Johannesburg'daki Union Gözlemevinde Güney Afrikalı astronom Cyril Jackson tarafından keşfedildi. Asteroit, Güney Afrika'nın batısındaki Tugela Nehri'nin adını aldı.

<span class="mw-page-title-main">118 Peitho</span> Asteroit

Peitho bir ana kuşak asteroididir. Muhtemelen S-tipi bir asteroittir ve silisli bir mineralojiye sahip olduğu düşünülmektedir. 15 Mart 1872'de R. Luther tarafından keşfedilmiş ve adını Yunan mitolojisindeki iki Peitho'dan birinin adıyla anmıştır. Sönük bir yıldızın iki gözlemlenmiş Peitho örtülmesi vardır: biri 2000'de, diğeri 2003'te gözlemlenmiştir.

Adria, Avusturyalı astronom Johann Palisa tarafından 23 Şubat 1875'te Austrian Naval Gözlemevi'nde keşfedilen ve adını Adriyatik Denizi'nden alan oldukça büyük bir Asteroit kuşağı asteroididir. Bu koyu renkli asteroit muhtemelen ilkel bir karbonlu kondritik bileşime sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">157 Dejanira</span> Asteroit

Dejanira, 1 Aralık 1875'te Alphonse Borrelly tarafından keşfedilen ve Yunan mitolojisindeki savaşçı prenses Deianira'nın adını taşıyan bir ana kuşak asteroididir. Dejanira asteroit ailesi de onun adını almıştır.

<span class="mw-page-title-main">170 Maria</span> Asteroit

Maria, 10 Ocak 1877'de Fransız astronom Henri Joseph Perrotin tarafından keşfedilen bir Ana kuşak asteroididir. Yörüngesi Antonio Abetti tarafından hesaplandı ve asteroide kız kardeşi Maria'nın adı verildi. Bu nesne, 1918'de Japon astronom Kiyotsugu Hirayama tarafından tanımlanan ilk asteroit ailelerinden biri olan Maria asteroit ailesinin adaşıdır.

<span class="mw-page-title-main">176 Iduna</span> Asteroit

Iduna, Alman-Amerikalı astronom Christian Heinrich Friedrich Peters tarafından 14 Ekim 1877'de Clinton, New York'ta keşfedilen büyük bir ana kuşak asteroididir. Adını Stockholm'de astronomik bir konferansa ev sahipliği yapan bir kulüp olan Sällskapet Idun'dan almıştır. Idun aynı zamanda bir İskandinav tanrıçasıdır. G-tipi bir asteroit olarak, en büyük ana kuşak asteroidi olan 1 Ceres'inkine benzer bir bileşime sahiptir.

<span class="mw-page-title-main">Küçük gezegen grupları listesi</span>

Bir küçük gezegen grubu çoğunlukla benzer yörüngeleri izleyen küçük gezegenler ve cisimlerden oluşan gruptur. Bu grupların üyeleri, bir asteroit ailesinden farklı olarak genellikle birbirlerinden bağımsızdır. Bir grubu adlandırmak için genellikle keşfedilen ve muhtemelen en büyükleri olan cismin adı tercih edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">İstisnai asteroitler listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Aşağıda Güneş Sistemi'nde bulunan ve büyüklükleri ya da yörüngeleri gibi bir şekilde istisnai olan asteroitlerin bir listesi yer almaktadır. Bu maddenin amaçları doğrultusunda, "asteroit" Neptün yörüngesindeki küçük gezegenleri, cüce gezegen 1 Ceres'i, Jüpiter Truvalarını ve Centaurları kapsamakta, ancak Neptün ötesi nesneleri içermemektedir. Küçük gezegenlerin sayısal sıraya göre tam listesi için küçük gezegen listesine bakınız.

Uranüs Truva asteroidi, güneş merkezli yörüngesi Uranüs gezegenininki ile 1:1 ortalama hareket rezonansında olan ve Güneş-Uranüs çiftinin iki kararlı Lagrange noktasından (L4 veya L5) birinin etrafında bulunan, yani Uranüs'ün 60° önünde veya arkasındaki bir yörüngede seyreden asteroidlere verilen genel isimdir.

<span class="mw-page-title-main">Amor asteroitleri</span>

Amor asteroitleri, adını 1221 Amor örnek cisminden alan Dünya'ya yakın bir asteroit grubudur. Bu cisimlerin yörüngesel günberi noktası Dünya'nın yörünge günberisine yakın, fakat ondan daha büyüktür. Bu nedenle, bu cisimler Dünya'nın yörüngesini kesmez, fakat çoğu Amor asteroidi Mars'ın yörüngesini kesmektedir. Amor asteroidi 433 Eros, robotik bir uzay sondası NEAR Shoemaker tarafından yörüngelenen ve üzerine iniş gerçekleştirilen ilk asteroittir.

Demokloid, bir tür küçük gezegen grubuna verilen genel isimdir. 5335 Demokles ve 1996 PW gibi küçük gezegenler, yüksek dışmerkezliğe sahip uzun dönemli yörüngeleri olan fakat koması veya kuyruğu olmayan kuyruklu yıldızlar bu sınıfa dahil edilmektedir. David Jewitt bir Demokloid'i Jüpiter'e göre Tisserand parametresi 2 ya da daha az olan bir cisim olarak tanımlarken, Akimasa Nakamura bu grubu aşağıdaki yörünge elemanları uyarınca tanımlamaktadır:

Aşağıda yer alan küçük gezegen kaşiflerinin listesi, Küçük Gezegen Merkezi kaynaklı olarak derlenmesinden meydana getirilmiştir. Listede Dünya'ya yakın, ana kuşak, Jüpiter truvalıları ve uzak küçük gezegenler gibi cisimlerin bir veya birden fazlasını keşfeden gök bilimcilere ve gözlemevlerine yer verilmiştir. 2022 Ocak ayına dek, keşfedilmiş olan 612.011 numaralandırılmış küçük gezegen toplamda 253 gözlemevi, araştırma veya teleskop ile 1.141 gök bilimci tarafından bulunmuştur. (Bakınız Gözlemevleri § Notlar ).

Palomar–Leiden araştırması (PLS) ABD'de bulunan Palomar Gözlemevi ve Hollanda'da bulunan Leiden Gözlemevi işbirliğiyle soluk küçük gezegenlerin keşfedilmesi amacıyla yürütülmüş bir astronomik araştırmadır. Araştırma sonucunda birçok Jüpiter truvalısı dahil binlerce küçük gezegen keşfi yapılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Güneş Sistemi'nin ana hatları</span> genel bakış ve başlık listesi

Aşağıda yer alan ana hat, Güneş Sistemi'ne genel bir bakış ve güncel bir rehber olarak hazırlanmıştır:


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.