İçeriğe atla

Ekoton

Sazlıklar, bir göl kenarı ekotonunun yaygın bir şeklidir. Sazlıklar, zaman içinde ağaçlar tarafından kolonileştirilen ve sazlıkları gölün içine doğru yayılmaya zorlayan organik maddeler biriktirme eğilimindedir.

Ekoton, iki biyolojik topluluğun karşılaştığı ve bütünleştiği bir geçiş alanıdır.[1][2] Dar veya geniş ya da yerel (örneğin bir tarla ile orman arasındaki bölge) veya bölgesel (örneğin orman ve otlak ekosistemleri arasındaki geçiş) olabilir.[3] Bir ekoton, iki topluluğun geniş bir bölgede aşamalı olarak harmanlanması veya keskin bir sınır çizgisi olarak kendini gösterebilir.

Kaynakça

  1. ^ Senft, Amanda (2009). Species Diversity Patterns at Ecotones (PDF). University of North Carolina. 30 Eylül 2011 tarihinde kaynağından (Master's thesis) arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2022. 
  2. ^ Pearl, Solomon Eldra; Berg, Linda R.; Martin, Diana W. (2011). Biology. Belmont, California: Brooks/Cole. []
  3. ^ Smith, Robert Leo (1974). Ecology and Field BiologyÜcretsiz kayıt gerekli (2. bas.). Harper & Row. s. 251. ISBN 978-0-06-500976-7. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Orman</span> büyük bir alandaki yoğun ağaç topluluğu

Orman, belirli yükseklikteki ve büyüklükteki çeşitli ağaçlar, çalılar, otsu bitkiler, mantarlar, mikroorganizmalar, böcekler ve hayvanlar bütününü içeren, topraklı alanda genellikle doğal yollardan oluşmuş bir kara ekosistemidir.

<span class="mw-page-title-main">Tundra</span>

Tundra, fiziki coğrafya da ağaç gelişiminin düşük sıcaklıklar ve kısa süreli yeşerme mevsimleri ile engellendiği biyom çeşididir. Tundra terimi, "yaylalar", "ağaçsız dağlık arazi" anlamına gelen Kildin Samice тӯндар (tūndâr) sözcüğünün Rusçaya geçmiş hâli olan тундра (tundra) sözcüğünden gelir. Tundra bitki örtüsü cüce çalılar, sazlar, çayırlar, yosunlar ve likenlerden oluşur. Bazı tundra bölgelerinde ağaçlar dağınık hâlde yetişir. Tundra ve orman arasındaki ekoton, ağaç sınırı veya orman sınırı olarak bilinir. Tundra toprağı azot ve fosfor bakımından zengindir.

<span class="mw-page-title-main">Şili orman kedisi</span>

Şili orman kedisi, kedigiller (Felidae) familyasından Güney Amerika'ya özgü bir tür.

<span class="mw-page-title-main">Popülasyon (biyoloji)</span> bir alandaki bir türün bireylerinin topluluğu veya sayısı

Popülasyon, her türlü canlı varlığın sayısal yoğunluk ve dağılımıdır. Sözcük Türkçeye Fransızcadan geçmiştir. Türkçe karşılığı nüfus olmasına rağmen biyoloji ve toplumbilim terimi olarak sıklıkla kullanılır. Bunun yanında biyolojideki anlamı ile popülasyon, belli bir yerde belli bir zamanda bulunan, birbirleriyle çiftleşip üreyebilen ve aynı tür içinde yer alan canlıların oluşturduğu bireyler topluluğuna verilen isimdir. Bir popülasyonda sadece bir tür bulunabilir.

<span class="mw-page-title-main">Besin zinciri</span> Ekosistemlerin yönü

Besin zinciri, canlılar topluluğundaki organizmaların beslenme alışkanlıklarını yansıtan ve besin ağının bir parçasını oluşturan bir kavramdır.

<span class="mw-page-title-main">Biyom</span> Bir çevre ile ilişkili organizmalar topluluğu

Biyom, bulundukları fiziksel çevreye ve ortak bir bölgesel iklime tepki olarak oluşmuş biyolojik bir topluluktan oluşan biyocoğrafik bir birimdir. Bir diğer tanıma göre, biyosferin aynı iklim koşullarında ve aynı bitki örtüsünün egemen olduğu çok geniş bölümlerini belirten çevrebilim terimidir. Yeryüzündeki birbirine bitişik, benzer yayılmış yaşam alanları olarak da tanımlanabilir. Biyomlar birden fazla kıtaya yayılabilir. Biyom, habitattan daha geniş bir terimdir ve çeşitli habitatları içerebilir.

<span class="mw-page-title-main">Savan</span> Serpili büyük çayırlardan oluşan bitki topluluğu

Savan ya da savana tropik yağmur ormanları ile kuru çöller arasındaki geçiş bölgesinde yer alan geniş çayırlara denir. Kurak mevsimin uzun sürdüğü tropikal bölgelerde, tek tük ağaçlar serpili büyük çayırlardan oluşan bir bitki topluluğudur. Güney Afrika'da ve Doğu Afrika'da başlıca bitki topluluğu olan savan, boyları yer yer iki metreyi bulabilen köksaplı bitkilerden ve buğdaygillerden oluşur. Bu bölge dünyanın en ilginç yabani hayvan türlerinden bazılarının yaşaması için uygun bir ortam sağlar. Ana'nın görece kurak stepleri ile Kuzey Amerika'nın geniş çayırları da otlak olarak kullanılan alanlardandır.

<span class="mw-page-title-main">Cilalı Taş Devri</span> tarihöncesi bir devir

Cilalı Taş Devri veya bilimsel adıyla Neolitik Çağ, tarih öncesi çağlardan biridir. Neolitik Çağ veya Yeni Taş Devri Taş Devri'nin Avrupa, Asya ve Afrika'daki son bölümü olan arkeolojik bir dönemdir. Neolitik çağ, dünyanın çeşitli yerlerinde bağımsız olarak ortaya çıkmış gibi görünen geniş kapsamlı gelişmelerden oluşan Neolitik Devrimi gördü. Bu "Neolitik paket" çiftçiliğin başlayışını, hayvanların evcilleştirilmesini ve avcı-toplayıcı yaşam tarzından yerleşik tarza geçişi içeriyordu.

<span class="mw-page-title-main">Karaz kültürü</span>

Karaz Kültürü,Erken Tunç Çağı'na ait bir kültürdür. Sovyet arkeolog Boris Kuftin'in çalışmalarında ortaya konulan, Geç Kalkolitik Çağ ve Tunç Çağı boyunca Doğu Anadolu Bölgesi, Transkafkasya, Azerbaycan ve Kuzeybatı İran'ı içine alan bir yayılma gösteren kültürdür.

<span class="mw-page-title-main">Banliyö treni</span> bir şehrin merkezi ile banliyöleri arasında hizmet veren yolcu treni

Banliyö treni, şehrin merkezini, hatta bazen dışını da birleştiren ve gün içinde yolcu taşıyan tren türüdür. Zamanımızda şehirlerin geniş bir coğrafyaya yayılması nedeniyle artan trafik sıkışıklığı, park problemi, hava kirliliği gibi sorunlara karşı banliyö trenleri bir alternatiftir.

<span class="mw-page-title-main">İrtifa</span> Belirli bir referans noktasına göre yükseklik

İrtifa, havacılık ve astronomide bir cisim ile referans alınan nokta arasındaki dikey mesafeyi ifade eden bir yükseklik kavramı. Coğrafi şekillerin ortalama deniz seviyesinden yüksekliğini belirten rakım kavramından farklı olarak, hava taşıtlarının ortalama deniz seviyesinden yüksekliği ile astronomide gök cisimlerinin ufuk hattından açısal yüksekliğini ifade etmede kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Güney Sudan</span> Orta Afrikada bulunan bir ülke

Güney Sudan, resmî adıyla Güney Sudan Cumhuriyeti, Yukarı Nil havzasında denize kıyısı olmayan bir Doğu Afrika ülkesidir. Doğuda Etiyopya, kuzeyde Sudan, batıda Orta Afrika Cumhuriyeti, güneybatıda Kongo Demokratik Cumhuriyeti, güneyde Uganda ve güneydoğuda Kenya ile komşudur.

<span class="mw-page-title-main">Doğa tarihi</span> bitkiler veya hayvanlar da dahil olmak üzere çevredeki organizmaların incelenmesi

Doğa tarihi, hayvanlar, mantarlar ve bitkiler de dahil olmak üzere organizmaları doğal ortamlarında inceleyen, deneysel çalışma yöntemlerinden çok gözlemsel yöntemlere yönelen bir araştırma alanıdır. Doğa tarihi çalışan bir kişiye doğa bilimci veya doğa tarihçisi denir.

<span class="mw-page-title-main">Sahel</span>

Sahel, Sahil veya Sahil Kuşağı, yarı kurak Sahra sınır veya sahanlığında tropik ve alttropik otlaklar ve çalılıklardan oluşan savanalardır.

<span class="mw-page-title-main">İspanya'nın illeri</span>

İspanya'nın illeri, İspanya'nın özerk topluluklardan sonra gelen ikinci düzey idari bölümleridir. İller, 30 Kasım 1833 tarihinde kraliyet kararnamesi ile kurulmuş olup günümüzdeki tanımlarını 1978 İspanya Anayasası ile aldılar.

<span class="mw-page-title-main">Uçuş seviyesi</span> (FL) Flight Level

Uçuş seviyesi (FL), herhangi bir hava taşıtının standart atmosfer basıncı hattına göre irtifası. FL, İngilizce flight level kavramının kısaltmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Białowieża Ormanı</span>

Białowieża Ormanı bir zamanlar Avrupa Ovası boyunca yayılmış olan uçsuz bucaksız ilkel ormanların en son ve en büyük örneklerindendir. Orman Avrupa'nın en ağır toprak hayvanı olan Avrupa bizonunun 800 tanesine ev sahipliği yapar. UNESCO'nun İnsan ve Biyoküre Programı 1976 yılında Polonya Białowieża Biyosfer Rezervi'ni ve 1993 yılında Belarus Belovezhskaya puschcha Biyosfer Rezervi'ni belirlemiştir. 2015 yılında, Belarus Biyosfer Rezervi 216.200 hektar alan kaplamaktadır ve geçiş, tampon ve çekirdek bölgeleri içermektedir. Orman bir UNESCO Dünya Mirası Alanı ve bir AB Natura 2000 Özel Koruma Alanı olarak belirlenmiştir. Dünya Miras Komitesi Haziran 2014'teki kararıyla "Belovezhskaya pushcha/Białowieża Forest, Belarus, Poland" olan UNESCO Dünya Mirası alanının adını "Białowieża Forest, Belarus, Poland" olarak onayladı. Polonya ile Belarus arasındaki sınırı kapsar ve Brest'in 70 kilometre kuzeyinde ve Białystok'un 62 kilometre güneydoğusunda yer alır. Białowieża Orman Dünya Mirası alanı toplam 141.885 ha alanı kapsar. İki ülke arasındaki sınır ormandan geçtiği için, yürüyüşçüler ve bisikletçiler için bir sınır geçişi mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Doğu Avrupa orman bozkırı</span>

Doğu Avrupa orman bozkır ekolojik bölgesi, Ukrayna'nın ortasından Rusya'nın Ural Dağları'na kadar doğu Avrupa boyunca 2.100 km uzanan geniş yapraklı orman toplulukları ve otlakların (bozkır) bir birleşimidir. Doğu Romanya, Moldova ve Bulgaristan'ın batı ucunda da benzer özellikler sergileyen izole edilmiş alanlar bulunmaktadır. Bölge, kuzeydeki ılıman ormanlar ile güneydeki bozkır arasında bir geçiş bölgesi oluşturur. Orman bozkırları, Rusya'da yağış ve buharlaşmanın yaklaşık olarak eşit olduğu bir alandır. Ekolojik bölge, nemli kıtasal bir iklime sahip Palearktik biyocoğrafik bölgesindedir. 727.269 kilometrekare (280.800 sq mi) alan kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Bask Ülkesi</span>

Bask Ülkesi, Baskların yaşadığı bölgedir. Bask Ülkesi, Biskay Körfezi'nin en iç bölgesinde, Pirenelerin batı kısmında, Fransa ve İspanya arasındaki sınır bölgesinde kalmaktadır. Bölge Baskçada yazılı olarak ilk kez 16. yüzyılda Euskal Herria adıyla kaydedilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Orman bozkırı</span>

Orman bozkırı, orman alanlarıyla serpiştirilmiş otlaklardan oluşan ılıman iklimli bir ekoton ve habitat türüdür.