Şıpka Geçidi Muharebeleri

Şıpka Geçidi Muharebeleri
	1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı
	; Şıpka Geçidi Muharebeleri
Tarih	1877-1878
Bölge	Şıpka Geçidi, Bulgaristan
Sonuç	Kesin Rus zaferi
Taraflar
Osmanlı İmparatorluğu	Rus İmparatorluğu ; Opalchentsi (Bulgar gönüllü milis alayı)
Komutanlar ve liderler
Mehmed Hulusi Paşa (1. muharebe) ; Süleyman Hüsnü Paşa (2. ve 3. muharebeler) ; Veysel Paşa (4. muharebe)	General İosip Gurko(1. ve 4. muharebeler); Nikolai Stoletov; (2. muharebe); Fyodor Radetzky; (3.ve 4. muharebe)
Güçler
30,000 (1. muharebe); 38,000 (2. muharebe); 25,000 (3. muharebe); 40,000 (4. muharebe)Toplam: 133,000	5,000 (1. muharebe); 7,500(2. muharebe); 8,000 (3.muharebe); 66,000 (4. muharebe)Toplam: 73,000+
Kayıplar
Bilinmiyor; 10,000 ölü ve yaralı (2. muharebe); 10,000 ölü ve yaralı (3. muharebe); 4,000 ölü ve yaralı wounded ve 36,000 teslim olan (4. muharebe); Toplam: 24,000+ ölü ve yaralı; 36,000 teslim olan	211 (1. muharebenin ilk günü) ; 3,600 (2. muharebe); 4,000 (3. muharebe); 1,122 ölü ve 4,362 yaralı (4. muharebe); Toplam: 13,500+ ölü ve yaralı

Şıpka Geçidi Muharebeleri, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Osmanlı ve Rus birliklerinin çok büyük bir stratejik önemi olan Şıpka Geçidi'ni ele geçirmek üzere yaptıkları dört değişik muharebeden oluşan bir muharebeler dizisidir.

Şıpka Geçidi günümüzde Bulgaristan'ın sınırları içinde yer alan Balkan Dağları üzerindeki bir geçittir. Şıpka Geçidi Tuna nehri boylarındaki Rusçuk kentinden başlar ve Edirne'ye kadar uzanır. En yüksek noktasında 1.150 metrelik bir rakıma ulaşan Şıpka Geçidi 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı sırasında Balkanları aşarak İstanbul'a doğru saldırıya geçmiş Rus ordusu için büyük bir engel oluşturuyordu. Şıpka Geçidi ele geçirildiği takdirde Edirne'ye kadar Rus ordusunun önü açık olacaktı. O yüzden burada Osmanlılar ve Ruslar arasında 4 değişik muharebe yaşandı.

Osmanlı kumandanı Süleyman Hüsnü Paşa 1877 yılının Haziran ayında birliklerini Karadeniz yoluyla Dedeağaç'a nakletti. Sayıları 4.000-5.000 arasındaki Osmanlı orduları Dedeağaç'tan kara yoluyla Şıpka Geçidi'ne ulaştılar. Bu arada Temmuz ayında Rus generali İosip Gurko'nun kumandası altındaki bir birlik Tuna Nehri'ni geçerek Şıpka Geçidi'ne ulaştı.

I. Şıpka Geçidi Muharebesi: (17-19 Temmuz 1877), İosip Gourko Şıpka Geçidi'ni ele geçirdi.
II. Şıpka Geçidi Muharebesi: (21-26 Ağustos 1877), Osmanlılar Şıpka Geçidi'ni geri almak için taarruza geçtiler ama geri püskürtüldüler.
III. Şıpka Geçidi Muharebesi: (13-17 Eylül 1877), Osmanlıların ikinci bir taarruzu geri püskürtüldü.
IV. Şıpka Geçidi Muharebesi: (5-9 Ocak 1878), Bu sefer İosip Gurko son bir taarruza geçerek Şıpka Geçidi'ni saran Osmanlı ordularını kesin bir yenilgiye uğrattı.

Bu muharebelerde yenilgiye uğramasına rağmen savunmada gösterdiği cesaretten dolayı Süleyman Hüsnü Paşa önce Şıpka Geçidi Kahramanı olarak görüldü. Ancak sonradan yenilgiden sorumlu tutularak Taşkışla'da hapsedildi. Bir yıl süren bir yargılamadan sonra idama mahkûm edildi, tüm rütbe ve madalyaları geri alındı; ama cezası daha sonra II. Abdülhamit tarafından sürgüne çevrildi. 14 yıl Bağdat'ta sürgün hayatı yaşayan Süleyman Hüsnü Paşa 1892 yılında orada öldü.

Muharebeleri kazanan tarafın kumandanı Mareşal İosip Gurko ise kont unvanını kazandı. 1879-1880 yılları arasında Sankt-Peterburg kentinin valisi oldu. 1883-1894 yılları arasında ise Rusya'nın işgali altındaki Polonya'nın valiliğini yaptı. 1901 yılında öldü.

Kaynakça

^ ^a ^b ^c Kutlu, Nurgül (2019). Rus Kaynaklara Göre 1877-1878 Osmanlı Rus Harbi (PDF). Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. ss. 91-94. 24 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Aralık 2022.
^ ^a ^b ^c Crowe, John Henry Verinder (1911). "Shipka_Pass". Chisholm, Hugh (Ed.). Encyclopædia Britannica. 24 (11. bas.). Cambridge University Press. ss. 981–982.
^ ^a ^b Crowe, John Henry Verinder (1911). "Russo-Turkish Wars". Chisholm, Hugh (Ed.). Encyclopædia Britannica. 23 (11. bas.). Cambridge University Press. ss. 932–935.
^ Francis Vinton Greene,Report on the Russian Army and its Campaigns in Turkey in 1877-1878. D. Appleton and Company. 1879. s. 213 and 356.
^ Francis Vinton Greene,Report on the Russian Army and its Campaigns in Turkey in 1877-1878. D. Appleton and Company. 1879. s. 356.

[Dicle-1] Kutlu, Nurgül (2019). Rus Kaynaklara Göre 1877-1878 Osmanlı Rus Harbi (PDF). Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi. ss. 91-94. 24 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 6 Aralık 2022.

[Encyclopædia_Britannica,_1911_ed-2] Crowe, John Henry Verinder (1911). "Shipka_Pass". Chisholm, Hugh (Ed.). Encyclopædia Britannica. 24 (11. bas.). Cambridge University Press. ss. 981–982.

[EB1911Russo-3] Crowe, John Henry Verinder (1911). "Russo-Turkish Wars". Chisholm, Hugh (Ed.). Encyclopædia Britannica. 23 (11. bas.). Cambridge University Press. ss. 932–935.

[Report_on_the_Russian_Army_1-4] Francis Vinton Greene,Report on the Russian Army and its Campaigns in Turkey in 1877-1878. D. Appleton and Company. 1879. s. 213 and 356.

[Report_on_the_Russian_Army_2-5] Francis Vinton Greene,Report on the Russian Army and its Campaigns in Turkey in 1877-1878. D. Appleton and Company. 1879. s. 356.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

Kaynakça

İlgili Araştırma Makaleleri