İçeriğe atla

Şevki Akçay

Ord. Prof. Dr. Ahmet Şevki Akçay (d. 1888, İzmir - ö. 3 Şubat 1959) Türk bilim adamı

1888'de İzmir'de doğmuştur. İlk öğrenimini Bursa'da, orta ve lise öğrenimini İstanbul'da Kuleli ve Tıbbiye idadisinde yaptıktan sonra 1912'de Askeri Baytar Mektebinden birincilikle çıkmıştır. Birinci mülazim (Üsteğmen) rütbesi ile Balkan Harbine iştirak ederek bu harpte Muallim Veteriner Bakteriyolog-Kimyager,rahmetli hocamız, Osman Nuri'(bey) nin yanında İstanbul'da Çemberlitaş'daki Bakteriyolojihanesi Osmani'de çalışmış ve bu zatla birlikte Çatalca'da Osmanlı ordusundaki atlarda Ruam hastalığının tetkikine memur edilmiştir.

Sonra Edirne harekâtına iştirak ederek onuncu kolordu Karargahında hizmetle o zaman Edirne'de şiddetli bir surette hüküm süren sığır vebası hastalığının[1] söndürülmesinde çalışmıştır.[2][3]

Hayatı

Balkan Harbinden sonra 19/2/1913'te yüzbaşı olmuş ve Askeri Baytar Mektebinde Histoloji dersini okutmaya memur edilmiş, yüzbaşı rütbesi ile genel harbe iştirak etmiştir. Bu harpde Edirne, Çanakkale ve Şark cephelerinde çalışmış ve Adana'da onikinci kolordu baş veteriner yardımcısı ve uzun zaman vekili olarak hizmet etmiştir. Adana'da büyük bir hayvan hastahanesi tesis etmiş ve burada teknik eleman yetiştirme kurslarını da idare etmiştir. Çok geniş olan Adana mıntıkasında (İskenderun'dan Mersin ve Silifke'ye kadar bir alanda) halk hayvanları arasında hüküm süren Şarbon hastalığının söndürülmesinde çok gayret sarfetmiştir.

Bundan sonra yine Askeri Baytar Mektebinde Histoloji ve Patolojik-Anatomi dersleri müderris muavini olarak, bu dersleri okutmuş ve Şişli Memleket Hayvan Hastahanesi Bulaşlık Hastalıklar Mütehassısı olarak çalışmıştır. Milli Mücadelede İktisat Vekaleti emrinde olarak, sığır vebası mücadele heyetleri teşkilatını teftişe memur edilerek o zaman hastalığın çok şiddetli yaygın bulunduğu Bolu ve havalisinde, gerekli faaliyeti göstermiş ve hastalığın daha çok yayılmasını önlemiştir. Milli mücadeleden sonra 24/1/1922'de İstanbul'daki Askeri ve Mülki Baytar mekteplerinin birleştirilmesinden husule gelen Yüksek Veteriner Mektebinde Muallim Armenak efendinin memleketimizden firarından sonra, Ziraat Vekaleti tarafından Histoloji, Embriyoloji, Patolojik anatomi ve Et Muayenesi Muallimliğine tayin olmuş ve 1/6/1925'te bu derslerin Müderrisliğine yükselmiştir.

1/6/1927'de Tedrisatı zürreiyye kanununa göre Almanya'ya gönderilerek Berlin Veteriner Fakültesi Patoloji ve Gıda Tahlilatı Enstitülerinde çalışmış ve burada Gözde gliom, tavuklarda Kanser (Kankroid) hakkında iki travay yaparak yayınlamış, koyunlardaki Dudinose hakkında deneysel araştırmalar yapmıştır.[4]

Eserleri

Kasaplık hayvanlar ile etlerinin muayenesi hakkında muhtıra. 1928[5]

Otopsi ve Patolojiik-Anatomik teşhis (Ders kitabı). 1928

Et ve etten yapılan maddelerde Tirişin araştırması. 1928[6]

Kanatlı hayvan hastalıklarında Veteriner Hekimliğin vazifeleri (Almancadan tercüme). 1930

Kanserin esbab ve tekevvünü marazisi. 1931

Karacabey harasındaki sığırlarda Paratulberculose vakaları, araştırma (Fransızca özeti ile). 1932

Bir beygirde mütekarrih cilt kanseri, araştırırma. 1931

Türkiye tavuklarında damla hastalığı (Gicht), araştırma, Almanca ve Fransızca özeti ile, 1930

Histopatolojide temel teknikler, Laboratuvar andıçı. 1936

Genel Patoloji ve Patolojik-Anatomi ders kitabı, 1930

Otopsi teknikleri (Ders andıçı), 1930

Otopsi talimatnamesi, Ziraat Vekaletince yayınlamıştır. 1939

İnsan, hayvan ve nebatlarda kanser ve Sarkom, araştırma. 1944[7]

Ankara ve civarındaki sığır ve mandalara tatbik edilen çift intradermal ve göz tüberkülin tecrübelerinin otopsi neticeleri ile kontrolu, araştırma (Almanca ayrı olarak), 1944

Kaynakça

  1. ^ Tan, Seda (2023). "İstanbul ve Çevresinde Veba-yı Bakari (1886-1891)". Belleten. 87 (310): 1021-1057. doi:10.37879/belleten.2023.1021. ISSN 0041-4255. 20 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2024. 
  2. ^ Oytun, Şükrü (18 Nisan 2019). "ORDİNARYUS PROFESÖR ŞEVKİ AKÇAY'IN HAYATI, EsERLERİ VE VERİMLİ ÇALIŞMALARINA DAİR" (İngilizce). doi:10.1501/Vetfak_0000001735. ISSN 1300-0861. 
  3. ^ "Osmanlı Bilimi Araştırmaları". 
  4. ^ "Türkiye'de Veteriner Patolojinin Kurucusu, Ord.Prof.Dr.Ahmet Şevki Akçay | Prof. Dr. Hazım GÖKÇEN". 26 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2024. 
  5. ^ "Memleketimizde çeşitli hayvan türlerinde hangi". 
  6. ^ "8187.pdf" (PDF). 
  7. ^ "KAVAKLARDA GÖRÜLEN KANSER HASTALIĞI". 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ocak 2024. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Veteriner sağlık teknisyeni, Veteriner tıp alanında çalışmalar yapan yardımcı veteriner sağlık personeli.

<span class="mw-page-title-main">Anatomi</span> organizmaların yapı ve bölümlerinin incelenmesi

Anatomi, organizmaların ve parçalarının yapısının incelenmesi ile ilgili biyoloji dalıdır. Anatomi, canlıların yapısal organizasyonu ile ilgilenen bir doğa bilimi dalıdır. Tarih öncesi çağlarda başlangıcı olan eski bir bilim dalıdır. Anatomi doğası gereği gelişimsel biyoloji, embriyoloji, karşılaştırmalı anatomi, evrimsel biyoloji ve filogeniye bağlıdır, çünkü bunlar anatominin hem anlık hem de uzun vadeli zaman ölçeklerinde üretildiği süreçlerdir. Sırasıyla organizmaların ve parçalarının yapısını ve işlevini inceleyen anatomi ve fizyoloji, birbiriyle ilişkili disiplinlerin doğal bir çiftini oluşturur ve genellikle birlikte çalışılır. İnsan anatomisi, tıpta uygulanan temel bilimlerden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Emil Kraepelin</span> Alman psikiyatrist

Emil Kraepelin Alman psikiyatrist.

Osman Nuri Eralp, Türk bakteriolog ve veteriner hekimdir.

<span class="mw-page-title-main">Histopatoloji</span> Hastalığı incelemek ve teşhis etmek için dokunun mikroskobik incelenmesi

Histopatoloji ya da patolojik histoloji, hastalıklı dokunun histolojik incelenmesinde uzmanlaşan patoloji dalıdır. Anatomik patoloji açısından önemli bir araç olan histopatoloji, aynı zamanda kanser ve diğer hastalıkların doğru ve kesin teşhisi için kullanılır ve bu açıdan çok önemlidir.

<span class="mw-page-title-main">Patoloji</span> hastalıkla ilgili hücrelerdeki, dokulardaki ve organlardaki yapısal ve işlevsel değişikliklerin tanınması, araştırılması ve incelenmesiyle ilgilenen bilim dalı

Patoloji , hastalık çalışması ve bilimi kelimelerinin birleşmesi ile oluşmuş hastalıklar bilimi anlamına gelen bir sözcüktür. Ayrıca belirli bir bozukluğun tipik özellikleriyle birlikte bütününe patoloji denilebilir.

Sağlık Müzesi, İstanbul'da Sultanahmet'te bulunan bir müzedir.

Suphi Ethem, Veteriner Hekim, pozitivist ve materyalist bir Türk düşünürü ve yayıncı.

<span class="mw-page-title-main">Hamdi Suat Aknar</span>

Hamdi Suat Aknar, hekim, Türkiye'de patolojinin kurucusu.

<span class="mw-page-title-main">Sığır vebası</span> Hayvan hastalığı

Sığır vebası, viral bir sığır hastalığı. Son derece ölümcül ve bulaşıcı bir hastalıktır. Hayvanlarda sindirim kanalı mukozasında şiddetli ülseratif ve hemorajik lezyonlarla karakterizedir.

<span class="mw-page-title-main">Veteriner hekim</span> hayvan hastalıklarını tedavi eden uzman, doktor

Veteriner hekim ya da eski adıyla baytar, veteriner tıp uygulamalarını uzmanlıkla yapan ve insan harici hayvanların üremelerinin engellenmesi veya arttırılmasına, beslenmelerine, hastalıklarına, rahatsızlıklarına ve yaralanmalarına uzmanlıkla müdahale eden, koruyucu hekimlik uygulamalarıyla hastalıkları ve bozuklukları daha oluşmadan önleyen, hayvan hastalıklarının ve parazitlerin kontrol altına alınması için araştırmalar ve uygulamalar yapan, yaptığı çalışmalarla insan sağlığına da hizmet eden bir tıp mensubu. Veteriner fakültesinden mezun olarak ve ülkelere göre değişen şartları yerine getirerek unvan alırlar.

<span class="mw-page-title-main">Fırat Üniversitesi Veteriner Fakültesi</span> Üniversite

Fırat Üniversitesi Veteriner Fakültesi; Türk tarihinin ikinci, Cumhuriyet tarihinde ise ilk kurulan veteriner fakültesidir. 1970 yılında Ankara Üniversitesi'ne bağlı olarak öğretime açılmıştır. 11 Nisan 1975'te Fırat Üniversitesi'nin kurulması ile Fırat Üniversitesi'ne bağlı olarak çalışmalarına devam etmiştir. Fakülte eğitim programı içerisinde, uygulama ağırlıklı bir eğitim verilmektedir. Uygulama ve klinikler için 7 gün 24 saat hizmet veren tam donanımlı bir hayvan hastanesi bulunmaktadır. Bünyesinde 72 Profesör, 9 Doçent, 4 Doktor Öğretim Üyesi ve 29 Araştırma Görevlisi olmak üzere toplam 114 adet akademik personel bulunmaktadır. Fakültedeki öğrenci sayısı 882'dir. Fakültede çoğu bölüm için yüksek lisans ve doktora programları mevcuttur.

<span class="mw-page-title-main">Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi</span>

Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi, tüm idari ve akademik birimleriyle Ankara Üniversitesi'nin Dışkapı Yerleşkesi'nde eğitim öğretim veren veteriner fakültesidir. Türkiye Cumhuriyeti'nin ilk üniversitesi olan Ankara Üniversitesi'nin kurucu fakültelerindendir. 1933 yılında İstanbul'dan Ankara'ya taşınıp Yüksek Ziraat Enstitüsü'nün bir parçası haline gelmiş bulunan Yüksek Veteriner Okulu'nun 1948 yılında Ankara Üniversitesi'ne katılması ile kuruldu. Ülkedeki ikinci Veteriner Fakültesinin 1970 yılında Elazığ'da kuruluşuna dek Türkiye'de veteriner hekim yetiştiren tek yüksek öğretim kurumu olarak kalmış; kendisinden sonra kurulan diğer veteriner fakültelerinin çoğunun kuruluşuna ve eğitim-öğretim faaliyetlerine destek sağlamıştır. Fakültenin bünyesinde bir Hayvan Hastanesi, Acil Kliniği, yem bitkileri üretimi ve sığır, koyun-keçi, domuz, at ve tavuk yetiştiriciliği yapılan bir eğitim araştırma uygulama çiftliği, iki müze bulunur.

Veteriner fakültesi: Veteriner hekimlerin mezun olduğu ve veteriner hekimlik eğitimi veren fakültedir. Farklı ülkelere göre farklı isimleri vardır ve ülkelere göre mezunlarının unvanları ve eğitim dereceleri de farklılık gösterebilmektedir. Eğitim süresi 5 veya 6 yıl olabilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Bakteriyolojihane-i Şahane</span> Türkiye’de kurulmuş ilk bakteriyoloji laboratuvarı

Bakteriyolojihane-i Şahane, 1893 yılında Mekteb-i Tıbbiye-i Şahane ile aynı bahçe içerisinde ayrı bir binada kurulmuştur. Kuruluş öncesinde o dönemde Osmanlı İmparatorluğu'nda etkili olan kolera salgınının etkisi büyüktür. Cemiyet-i Tıbbiye-i Şahane'nin oluşturduğu komisyon sonrası bir bakteriyoloji kurumu açılması düşünülmüş Paris Pasteur Enstitüsü'nden yardım istenmiş ve Dr. Chantemesse İstanbul'a gelerek bunun bir gereklilik olduğunu II. Abdülhamid'e bildirmiştir. Kurumun başına yine Pasteur Enstitüsü'nde 6 ay boyunca preparatör olarak çalışmış olan Dr. Nicolle getirilmiştir.

Tek Sağlık "yerel, ulusal ve küresel düzeylerde—insanlar, hayvanlar ve çevre bakımından ideal sağlık elde etmek için — Farklı disiplinlerin işbirlikçi çalışmasıdır ".

<span class="mw-page-title-main">Tıp tarihi</span> Tıbbın zaman içerisindeki gelişimi

Tıp tarihi, toplumların antik çağlardan günümüze, insan ve hayvan sağlığı ile ilgili olayları değerlendirirken neden-sonuç ilişkilerini görebilme, geçmişle bugünü değerlendirirken geleceği de öngörebilme becerisi kazanılmasını amaçlayan bir bilim dalıdır. Erken dönem tıbbi gelenekler içerisinde Antik Mısır ve Babil'den de bilgiler içermekte ve antik Yunanların teşhis, prognoz ve ileri düzey tıp etiği hakkında açıklamalara da yer verilmektedir.

Kâmile Şevki Mutlu, Türk tıp doktorudur.

<span class="mw-page-title-main">Rosa Maria Rössler</span> Avusturyalı patoloji doktoru

Rosa Maria Rössler, Avusturya kökenli patoloji doktoru.

<span class="mw-page-title-main">Adli patoloji</span>

Adli patoloji, bir cesedi inceleyerek ölüm nedenini belirlemeye odaklanan patoloji bilimidir. Bir postmortem inceleme, genellikle ceza hukuku davalarının ve bazı yargı bölgelerinde medeni hukuk davalarının soruşturulması sırasında bir adli tabip veya adli patolog tarafından gerçekleştirilir. Adli tabipler ve tıbbi tetkikçilerden de sıklıkla kalıntıların kimliğini teyit etmeleri istenir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.