Şem'azade Hasan Rüştü Bey

Rüşdü eş-Şem'a

Meclis-i Mebûsan 3. Dönem Mebusu
Görev süresi 17 Aralık 1908 - 18 Ocak 1912
Seçim bölgesi	1908 – Şam
Kişisel bilgiler
Doğum	1865 Şam, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm	6 Mayıs 1916 Şam
Milliyeti	Arap

Şem'azade Hasan Rüşdü Bey (Arapça: رشدي الشمعة Rüşdü eş-Şem'a, 1865-1916), Son Osmanlı döneminde Suriyeli siyaset adamı.

Selim eş-Şem’a’nın torunu, Ahmed Refik Paşa’nın ise oğludur. Adı Hasan Rüşdü’dür. 1865’te Şam’da doğmuştur. 1886’ya kadar İstanbul’da Edebiyat ve Hukuk eğitimi görmüştür. II. Meşrutiyet’in ilânından sonra 1908 seçimlerinde Meclis-i Mebûsan Hama mebusu seçilmiştir. 1908’de Mutedil Hürriyetperveran Fırkası, 1909’da Kâhtânlar Cemiyeti (Cemiyet’el-Kâhtâniye), 1912’de Adem-i Merkeziye Cemiyeti’nin farklı adla kurulmuş olanında (el-Lâ-merkeziyye) olduğu muhtelif siyasi oluşumlarda çalışmıştır. I. Dünya Savaşı sırasında 1916’da Cemal Paşa'nın talimatıyla kurulan mahkeme tarafından kendisine idam hükmü verilmiş ve hüküm infaz edilmiştir.^[1]

Kaynakça

^ Sarıışık, Melih Adil (2015). II. Meşrutiyet Devrinde Suriye Vilâyeti Mebuslarinin Siyâsî Faaliyetleri (1908-1911) (Bitirme Çalışması). Akdeniz Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü. 3 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2021.

İlgili Araştırma Makaleleri

Meclis-i Mebûsan, Osmanlı İmparatorluğu'nda, 23 Aralık 1876 tarihli anayasaya göre kurulmuş ve Birinci Meşrutiyet ve İkinci Meşrutiyet dönemlerinde görev yapmış çift meclisli yasama organının alt organıdır. Seçilmiş parlamenterlerden oluşmakta ve padişah tarafından atanan üst kamara üyelerinin oluşturduğu Seçkinler Meclisi ile birlikte, genel parlamentoyu oluşturmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Meşrutiyet</span> Osmanlı Devletinde ikinci anayasal monarşi dönemi (1908–1920)

İkinci Meşrutiyet, Osmanlı Anayasası'nın, 30 yıl askıda kaldıktan sonra, 23 Temmuz 1908'de yeniden ilan edilmesiyle başlayan ve Mebuslar Meclisinin Sultan Vahdettin tarafından 11 Nisan 1920'de tasfiyesi ile sona eren dönemdir. Bu dönemde parlamenter demokrasi, seçim, siyasi parti, askerî darbe ve diktatörlük olgularıyla tanışılmış, iki büyük savaş yaşanmış ve imparatorluğun dağılmasına tanık olunmuştur.

İttihat ve Terakki Cemiyeti, sonraları İttihat ve Terakki Fırkası, Osmanlı İmparatorluğu'nda İkinci Meşrutiyet'in ilanına önayak olup 1908-1918 yılları arasında faaliyet gösteren, 21 Mayıs 1889 tarihinde kurulmuş bir siyasal hareket ve siyasi partidir. Triumvira sistemi ile yönetilen bir meclis yapısında egemenlik sürmüştür.

Meclis-i Mebûsan 3. dönem mebusları listesi, 1908 Osmanlı genel seçimleri ile Meclis-i Mebûsan'a seçilen mebusların tam listesidir. 17 Aralık 1908 - 18 Ocak 1912 tarihleri arasında görev yaptı.

1914-1918 Osmanlı Meclis-i Mebusanı, Bâb-ı Âli Baskını sonrası 1914'te tek parti düzeninde seçime gidildi ve V. Meclis-i Mebûsan 87 sandalyenin tamamını İttihat ve Terakki kazandı. Bu Meclis I. Dünya Savaşı boyunca görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi</span>

Ürgüplü Mustafa Hayri Efendi, 1914-1916 yılları arasında şeyhülislamlık yapmış, Osmanlı din ve siyaset adamı.

Osmanlı Ahrar Fırkası, Osmanlı İmparatorluğu'nun İkinci Meşrutiyet döneminde etkinlik gösteren siyasî parti.

<span class="mw-page-title-main">Ali Münif Yeğenağa</span>

Ali Münif Yeğenağa, Türk devlet ve siyaset adamı.

<span class="mw-page-title-main">Hasan Fehmi Paşa</span>

Hasan Fehmi Paşa Osmanlı Devleti'nde valilik, çeşitli nazırlıklar ve adalet kurumlarında görev yapmış bir Osmanlı devlet adamı ve avukat.

<span class="mw-page-title-main">Reşit Paşa</span> Sivas Kongresi sırasında Sivas valisi

Reşit Paşa, Türk siyasetçi.

Hacı Mehmed Adil Arda, Osmanlı Devleti ve Türkiye Cumhuriyeti dönemlerinde önemli görevler üstlenmiş siyaset ve devlet adamı.

Jön Türk Devrimi, Temmuz 1908 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu'nda Padişah II. Abdülhamid yönetiminin sona ermesi ve Meşrutiyet'in yeniden ilanı talebiyle gerçekleşen devrimdir. Devrimin ardından 24 Temmuz 1908'de II. Abdülhamid tarafından İkinci Meşrutiyet yeniden ilân edildi.

Hattatzade İsmail Paşa, Türk siyasetçi.

Şeyh Hacı Mustafa Hakkı Efendi, Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Abdülhamid Zöhravî Efendi</span> Son Osmanlı döneminde Suriyeli gazeteci ve siyaset adamı

Abdülhamid Zöhravî Efendi ya da Abdülhamîd ez-Zehrâvî, (1855-1916), Son Osmanlı döneminde Suriyeli gazeteci ve siyaset adamı.

Aselizade Şükrü Bey, Son Osmanlı döneminde Suriyeli siyaset adamı.

Azmzade Şefikülmüeyyed Bey, Son Osmanlı döneminde Suriyeli siyaset adamı.

1908 Osmanlı genel seçimleri, II. Abdülhamid devrinin sonunda, 23 Temmuz 1908'de II. Meşrutiyet'in ilanıyla, aynı yılın Kasım ve Aralık aylarında mebus seçimi yapıldı. Ahrar Fırkası ve İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin katıldığı seçimlerde, İttihat ve Terakki çoğunluğu sağladı ve 17 Aralık 1908'de 3. Meclisi Mebusan açıldı. Bu Meclis, 31 Mart Olayı ve II. Abdülhamit'in tahttan indirilmesi sonrasında Mayıs 1909'da Kanuni Esasi üzerinde değişiklikler yaparak padişahın ve Ayan Meclisinin yetkilerini daralttı, kendi yetkilerini arttırdı. 1911'de tek bir mebusluğu ilgilendiren, ancak siyasi yankıları yüksek olan bir ara seçim yapıldı.

<span class="mw-page-title-main">Cudi Efendi</span> Osmanlı siyasetçi

Cudi Efendi ya da İbrahim Cudi, Osmanlı siyasetçisi.

Mahmud Celaleddin Bey (1857-1917), yayıncı, öykü ve eleştiri yazarı.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.