Şadırvan (dergi) (hikde)

*Şadırvan*
Editör	Meliha Yalçıntaş 1976 - 1980 Fatma Çalıkavak 1980
Kategoriler	Kültür ve Sanat Dergisi
Sıklık	Üç ayda bir
İlk sayı	Mayıs 1976
Son sayı	Nisan-Mayıs 1980
Ülke	Türkiye
Dil	Türkçe

Şadırvan, Türkiye'de Haseki Kadın Vakfı (eski ismiyle - Hanımlar İlim ve Kültür Derneği (HİKDE)'nin) yayın organı olarak 1976-1980 arasında 18 sayı yayımlanmış bir kültür ve sanat dergisiydi.

Tarihi ve içeriği

Şadırvan, Haseki Kadın Vakfı'nın yayın organı olarak, derneğin kuruluşundan 3 yıl sonra, 1976 yılında, yayın hayatına başlamış, Nisan 1980 ayında, on sekizinci sayısıyla yayın hayatını tamamlamıştır.^[1] Önceleri üç ayda bir periyodda yayımlanan dergi, son 5-6 sayısında bu periyodu tam olarak koruyamayıp bazen daha sık, bazen daha seyrek bir periyodda yayımlanmıştır. İlk sayılarında 18 sayfa olan dergi, ilerleyen sayılarda 48 sayfaya çıkmış, ve aldığı reklam adedini artırmıştır. Sadece kapak ve arka sayfası renkli olan derginin iç sayfaları saman kağıda gri tonlama ile basılmıştır.

Dergi, Türkiye'de muhafazakar-mukaddesatçı çizgide olup yönetim kadrosu tamamen kadınlardan oluşan ilk dergidir^[2]^[3]^[4]. Kadınlarla ilgili sosyal ve toplumsal konular, sağlık (özellikle kadın ve çocuklarla ilgili konularda), Türkiye tarihi, Türk edebiyatı, tasavvuf, Türk - İslam sanatları, Türkiye dışı ülkelerde yaşayan müslümanlar hakkında haberler gibi bir çok konuda makaleler içermektedir. Bu kapsamda Türkiye'de toplumsal anlamda "dindar şehirli kadın" söylemine ön ayak olmayı hedeflemiştir^[2].

Kadınların ilim öğrenmesi konusunun bir çok makalede dile getirildiği dergi, HİKDE’nin de çalışmalarına paralel olarak bu konuyu en önemli odak noktalarından birisi olarak görmüş ve bu doğrultuda tüm sayılarında başlığın altında "Beşikten Mezara Kadar İlim Tahsil Ediniz" hadis-i şerifini bir nev'i slogan olarak kullanmıştır.

Yazar kadrosu

Derginin yazar kadrosunun büyük çoğunluğunu Haseki Kadık Vakfında aktif görev almış, katılımda bulunmuş kadınlar oluşturmaktadır. Başlıca yazarları olarak o yıllarda Haseki Kadın Vakfı yönetiminde yer almış Gülsen Ataseven, Meliha Yalçıntaş, Hicran Göze, Mukaddes Çıtlak, Ayşe Esra, Hayrünnisa Açıkgöz ve o yıllarda dernek başkanlığını yapmış Fatma Çalıkavak bulunmaktadır. İlerleyen sayılarda yazar kadrosu Ayla Yalçın, Hayrünnisa Öznur, Ayşe Çekikkol, Ayşe Gülden Bayo ve 1980’den itibâren uzun yıllar HİKDE başkanlığını yapmış Lâle (Karahöyüklü) Kuran ile genişlemiştir.

Geniş kadın kadrosunun yanı sıra, o yıllarda Türkiye’de muhafazakar kimlikleriyle öne çıkmış erkek yazar ve edebiyatçılardan da makaleler bulunmaktadır. Bu yazarlara Nevzat Yalçıntaş, Hekimoğlu İsmail, Niyazi Birinci, Dursun Gürlek, Mahir İz örnek verilebilir.

Kaynakça

^ "İslami Dergiler Projesi (İDP) - Şadırvan". Erişim tarihi: 6 Temmuz 2024.
^ ^a ^b Hergüvenç, Begüm (Nisan 2021). "İslamcı Kadınların Gözünden Kadın Hareketi: 1970'lerde Şadırvan Dergisi". Türkiye'de Arşivciliğin Bugünü ve Yarını, Kadınların Arşivlerdeki Yeri Sempozyumu. Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Merkezi Vakfı, Beykoz Üniversitesi. ISBN 978-605-73130-2-7.
^ Zeydan, Sevgi Pınar (Nisan 2019). Türkiye'de İslamcılık ve Şehirli Dindar Kadın Kimliği: Şadırvan Dergisi Örneği (1976-1980). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gazetecilik Anabilim Dalı - Yüksek Lisans Tezi.
^ "İslami Dergiler Projesi (İDP), Zaman Tüneli". 20 Mayıs 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Temmuz 2024.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Kitap-lık, Yapı Kredi Yayınları (YKY) tarafından 1993 yılından itibaren çıkarılan edebiyat dergisi.

Hey, 1970'lerin başından 1980'lerin sonuna dek Milliyet yayın topluluğunca çıkarılan müzik ve gençlik dergisidir. Dergi, en tutulduğu dönemde haftada 60,000 satış sayısını yakaladı.

<span class="mw-page-title-main">Duygu Asena</span> Türk yazar ve kadın hakları savunucusu

Duygu Asena, Türk gazeteci ve yazar, kadın hakları savunucusu.

Varlık, 15 Temmuz 1933'te Yaşar Nabi Nayır tarafından yayımlanmaya başlanan aylık sanat ve edebiyat dergisidir.

<i>Milliyet Sanat</i> Kültür ve sanat dergisi

Milliyet Sanat, Milliyet Yayın Grubu tarafından çıkartılan kültür ve sanat dergisi.

Nesil, aylık dergi. İstanbul'da 1976'dan 1980'e kadar yayınlandı. Sahibi Saim Yeprem'di. Nesil Vakfı kurulduktan sonra dergiyi vakıf yayınladı. İmam-Hatip okullarının yayın organıydı. Yazarları arasında Hayreddin Karaman, Bekir Topaloğlu, Yaşar Nuri Öztürk, Yaşar Fersahoğlu, Ali Osman Koçkuzu, Süleyman Uludağ, Mustafa Kara, İsmail Lütfi Çakan, İsmail Karaçam, Saim Yeprem vardı. Teröre karşı Türk-İslam birliği yönünde yayınlar yaptı.

Toplum ve Bilim, Birikim Yayınları bünyesinde 1977 yılından beri, yılda dört sayı çıkaran, üç aylık toplum bilimleri dergisi. Dergi Türkiye'de yayınlanan akademik dergilerin yeterli olmadığı düşüncesiyle yayın hayatına başlamıştır. Toplum ve Bilim, 1980 öncesinde Osmanlı tarihi ve toplum düzeni tartışmalarının ana mecrası olmuştu. 1985 sonrasında, tarih tartışmalarına yine yer verirken, özellikle modernleşme sürecine eleştirel yaklaşımları gündeme getirdi. 1988-1993 döneminde, yöntem tartışmalarından kadın araştırmalarına, kentsel yapıya, ekonomi-politiğe uzanan çok geniş bir konu yelpazesinde, zengin bir makale kataloğu sundu. 1993’ten itibaren, her sayısında belirli bir konuya odaklanarak dosya düzeni izleyen derginin genel yayın yönetmenliğini Tanıl Bora üstlenmiştir.

Aysel Ekşi, Türk doktor ve psikiyatrdır.

Yeni Sinema 1966 - 1970 yılları arasında Türkiye'de yayımlanmış aylık sinema dergisidir. Türk Sinematek Derneği'nin yayın organı olan dergi önceleri aylık olarak çıkarken yayın hayatına bazen 3 ayda bir, bazen de iki sayı bir arada çıkmak sureti ile devam etmiş ve 5 yıl içinde 30 sayı yayımlanmıştır. Yayınına 10 yıl ara verdikten sonra 1980 yılında Nisan/Mayıs aylarına ait olan 31. sayısı, Ağustos 1980'de de 32. sayısı çıktı ve dergi bir daha çıkmamak üzere kapandı.

<i>Sinema</i> (dergi) Türkiyede 1994-2013 yılları arasında yayınlanmış dergi

Sinema, ilk kez 1 Ekim 1994'te "Popüler Sinema Dergisi" üst başlığı ile Türkiye'de yayımlanmaya başlayan aylık sinema dergisidir. Zaman içinde birkaç kez yayımcısı ve sahipleri değişmiş olsa da, bugüne kadar aynı isimle ve aynı formatta çıkmaya devam etmektedir. Aralık 2003 tarihli 104. sayıdan sonra dergi nüshalarına sayı numarası verilmesi uygulamasından vazgeçilmiş olmakla birlikte hesaplandığı zaman Eylül 2011 tarihi itibarıyla toplam 197 sayı yayımlanmıştır. Turkuvaz'ın dergiyi atv kanalıyla birlikte Kalyon İnşaat'a satmasıyla beraber, AutoMoto Sport, Global Enerji, Touch İstanbul, Cosmo Girl, Transport ve Aktüel dergileriyle birlikte 19 Aralık 2013'te kapatıldığı açıklanmıştır. Bu olay, medya tarafından da eleştirilmiştir.

Atlas Tarih, Doğan Burda Dergi Yayıncılık tarafından Haziran 2010 tarihinde Türkiye'de yayımlanmaya başlanmış popüler tarih dergisidir. İlk birkaç sayısı aylık olarak çıkan dergi uzunca bir süredir 2 ayda bir yayımlanmaktadır.

Mecmua-i Fünûn, 19. yüzyılın ikinci yarısında İstanbul'da yayımlanan aylık Türkçe bilim dergisi.

Türk Kadını, 1918-1919 yıllarında on beş günde bir İstanbul’da yayımlanmış Osmanlıca kadın dergisi.

<span class="mw-page-title-main">İşçi Demokrasisi Partisi</span> Türkiyede bir siyasi parti

İşçi Demokrasisi Partisi 2014 yılında duyurulan ve 21 Ağustos 2015 tarihinde kurulan Troçkist partidir.

Hanımlara Mahsus Gazete, İstanbul'da 1895-1906 yılları arasında yayımlanmış kadın dergisi.

Resimli Ay, Sabiha Sertel ve Zekeriya Sertel tarafından çıkarılan aylık edebiyat ve magazin dergisi. 1924 ile 1931 yılları arasında yayımlanmıştır. İlk yıllarında Cumhuriyeti destekleyen bir yapısının olmasıyla beraber eğitici ve çağdaş bir görünüme sahiptir. Cevat Şakir Kabaağaçlı'nın yazdığı bir makaleden sonra kapatılmıştır. Daha sonra tekrar açılan dergi, Nâzım Hikmet'in de katkılarıyla bazı değişimlere uğramıştır. 1930 yılında ise tekrar kapatılmış, ilerleyen dönemlerde tekrar açma girişimleri olsa da başarılı olunamamıştır. Dergide görev almış başlıca yazarlar: Peyami Safa, Nâzım Hikmet, Sadri Ertem, Suat Derviş, Sabahattin Ali, Emin Türk ve Vâlâ Nureddin gibi isimlerdir.

Kadınlar Dünyası, Balkan Savaşları sonrasında 4 Nisan 1913 tarihinde yayın hayatına başlayan ve 1921'e kadar yayında kalan kadın dergisi.

Alem-i Nisvan dünyadaki ilk Türk-Müslüman kadın dergisidir. "Kadınlar Dünyası" anlamına gelir. Arap alfabesini kullanarak Kırım Tatar dilinde 1906-1912 arasında Kırım'da basılmıştır. Baş Editörlüğünü, Şefika Gaspıralı (Gasprinskaya) (1886-1973) yapmıştır.

Kebikeç veya resmi adıyla Kebikeç İnsan Bilimleri İçin Kaynak Araştırmaları Dergisi; 1994 yılında Ankara'da kurulmuş hakemli bir araştırma dergisidir. Her sayıda yazar kadrosunun ve dosyaların içeriklerinin değişmesine karşın genel olarak sosyoloji, antropoloji, etnoloji, etnografya, felsefe veya tarih gibi sosyal ve beşeri bilim dallarına ait çalışmalara yer verilir.

Kadın, 1908-1909 yılları arasında Selanik'te yayımlanan ilk kadın dergisidir. Kadınların eğitim durumu, toplumsal yaşamdaki görünürlük ve örgütlenmeleri derginin gündeme aldığı başlıca konulardı. İlk sayısı 13 Teşrin-i Evvel 1324 tarihinde yayımlandı, ilk 30 sayının sahib-i imtiyazı Mustafa İbrahim'di ve müdürü Aka Gündüz'dü. Asır Matbaası'nda neşredilen dergi haftalık olarak pazartesi günleri çıkmaktaydı. Yayın sürecinde kopukluklar olunca bir özür metni yayımlanarak durum açıklanırdı.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.