İstanbulya - Turkipedia

İstanbulya veya Astipalya (Yunanca: Αστυπάλαια Astypalea), 2011'deki sayımına göre 1334 kişilik bir nüfusa sahip Ege Denizi'nde bulunan bir Yunan adasıdır. Ege Denizi'nin güneydoğusundaki On İki Ada'dan biridir. Bununla birlikte, adanın birçok kültürel^[1] ve ekolojik^[2] bileşeni Oniki Ada'dan ziyade Kiklad Adaları'nın göstergesi olduğundan, pek çok bilim insanı Astypalaia'yı Kiklad Adaları'nın bir uzantısı olarak kabul eder.

Ada, en uç kısımlarında 18 kilometre uzunluğunda ve 13 kilometre genişliğindedir ve 97 km²’lik bir alanı kaplar. En büyükleri Ardacık Adası ve Ofidoussa olan ıssız adacıklar ile birlikte Kalimnos bölgesinin bir parçası olan Astipalya ilini oluşturur. İlin toplam yüz ölçümü 114.077 km²’dir. İl merkezi Astipalya ya da (ada sakinleri tarafından adlandırıldığı şekliyle) Çora’dır.

Etimoloji

Astipalya adası, adını antik Yunan figürü olan Astipaleya’dan aldığı düşünülür. Ada, İtalya yönetimindeyken adı Stampalya, Osmanlı'da ise İstanbulya (استانبوليه) idi.

Tarihçe

Yunan mitolojisinde Astypalaia, Poseidon tarafından kaçırılan kanatlı, balık kuyruklu leopar biçimindeki bir kadındı.^[3] Ada, Megara veya muhtemelen Epidaurus tarafından kolonileştirilmiştir ve yönetim sistemi ve binaları çok sayıda yazıttan bilinmektedir.^[4] Yaşlı Pliny, Roma'nın Astypalaia'ya özgür bir devlet statüsü verdiğini kaydeder.^[5] Ege Roma eyaleti Insulae'ye atandı.

Kaynakça

^ Vlachopoulos, Andreas; Angelopoulou, Anastasia (2019). Early Cycladic Sculpture in Context from Beyond the Cyclades: Mainland Greece, the North and East Aegean. s. 202-226.
^ Cattaneo, Cristina; Grano, Mauro (2016). "Contribution to the knowledge of vascular flora on Astypalea Island (Dodecanese, Greece)". Phytologia Balcanica. 22 (3).
^ "Theoi.com". 8 Ekim 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2024.
^ Önceki cümlelerden bir veya daha fazlası artık kamu malı olan bir yayından alınan metni içeriyor: Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Astropalia". Encyclopædia Britannica. 2 (11. bas.). Cambridge University Press. s. 819.
^ Gary Reger, "The Aegean" in Hansen and Nielsen eds., An Inventory of Archaic and Classical Poleis (Oxford 2004), 737.

İlgili Araştırma Makaleleri

Rodos Ege Denizi'nde bir ada, On İki Adalar'ın en büyüğü, Yunanistan'ın en doğuda bulunan adası, adanın aynı adlı idari merkezi. Türkiye kıyılarının en yakın noktası olan Bozburun Yarımadası'ndan 18 km mesafededir. Adanın 2019 nüfusu 130.000 olup, bunun 55.000'i Rodos şehrinde yaşamaktadır. Rodos şehri, Yunanistan'ın On İki Adalar idari bölgesinin ve Rodos ilinin (nomos) merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Ege Adaları</span> Yunanistan yarımadası ile Anadolu yarımadası arasında bulunan 3000e yakın ada ve kayacık

Yunanistan yarımadası ile Anadolu yarımadası arasında bulunan ve toplam alanı 23.000 kilometrekare kadar olan 3000'e yakın ada ve adacığa Ege Adaları adı verilir. Ege denizindeki adalar, yüz ölçümleri çok farklı ve sayıları çok fazla olmasına rağmen yine de gruplara ayrılabilirler.

Ege Denizi veya Türkçe diğer adı ile Adalar Denizi, Balkan ve Anadolu Yarımadaları arasında, Akdeniz'e bağlı bir denizdir. Marmara Denizi ve Karadeniz'den Çanakkale ve İstanbul Boğazları ile ayrılan bu denizin kuzey sınırları karalarla çizilmiş olmakla birlikte, güney sınırlarını Yunanistan'a bağlı adalar olan Rodos ve Girit çizer. Ege Denizi'nin tüm kıyıları Türkiye ve Yunanistan ile çevrilidir. Karadeniz üzerinden taşınan petrol ürünlerinin dünya pazarına ulaşmasında başlıca yoldur.

Midilli, Ege Denizi'nin kuzeydoğusunda bulunan, dağlık bir Yunan adasıdır.

On İki Ada, Menteşe Adaları veya Dodekanez, Adalar Denizi'nde bulunan bir grup adaya verilen isimdir.

Ege Adaları'nın silahlandırılması, 1923 yılında imzalanan Lozan Antlaşması ve 1947 yılında imzalanan Paris Antlaşması gereğince Yunanistan tarafından Limni, Semadirek ve Doğu Ege Adaları ile On İki Ada'da (Stompalya, Rodos, Kalki, Skarpanto, Kasos, Piskopis, Misiros, Kalimnos, Leros, Patmos, Lipsos, Sömbeki, İstanköy ve bağlantısı olan adalar ile Kolluk Kuvvetleri dışında silahlı kuvvet bulundurulmaması ve tahkimat yapılmaması hükme bağlandı.

Kiklad Adaları ya da Kiklatlar, Yunanistan'da Güney Ege coğrafi bölgesine dahil bir ildir. Kiklad adını Yunanca κυκλάς ("etrafında") sözcüğünden alır. Çünkü bu adalar antik Yunan'ın kutsal adası Delosun etrafında, onu çevrelemektedir.

Mikonos veya Türkçe adıyla Mukene, Ege Denizi'ndeki Kiklad Adaları'nın bir parçası olan ve İstendil, Sire, Berre ve Nakşa arasında yer alan bir Yunan adasıdır. Yüzölçümü 85 km² olan adanın en yüksek noktası 341 metredir. 2011 nüfus sayımına göre Mikonos'ta 10.134 kişi yaşamaktadır ve bunların çoğunluğu adanın doğu kıyısındaki en büyük kasaba olan Mikonos'ta yaşamaktadır. Kasaba aynı zamanda Chora olarak da bilinir.

Kuzey Ege Adaları, Ege Denizi'nin kuzeydoğusunda Yunanistan ve Türkiye'ye ait bir dizi birbirinden kopmayan adalardır. Adalar fiziksel bir zincir veya grup oluşturmazlar, ancak sıklıkla turistler veya idari amaçlar için birlikte gruplandırılırlar. Kuzey Ege Adaları, güneyde On İki Ada ve batıda Kiklad ve Şeytan adaları ile komşudur.

Yunanistan, Güneydoğu Avrupa'da Balkanlar yarımadasında bir ülkedir. Kuzeyden Arnavutluk, Kuzey Makedonya ve Bulgaristan ile sınırlanırken, doğuda Türkiye ile komşudur. Yunanistan'ın doğusunda Ege Denizi, güneyde Girit ve Libya denizleri tarafından çevrilidir ve batıda İtalya ile Yunanistan'ı ayıran İyon Denizi bulunur.

Anconalı Ciriaco veya Cyriacus de Pizzicolli veya Cyriacus Anconitanus İtalyan tüccar ve hümanist, ilk epigraflardan ve klasik arkeoloji'nin öncülerinden kabul edilir. Çeşitli yunan ve roma dönemi yazıtlarını kopyalamıştır. Birçok antik metin onun tarafından günümüze ulaşmıştır.

Ege kedisi, Yunanistan'ın Kiklad Adaları çevresinde doğal olarak oluşan bir kedi ırkıdır. Yunan kedi yetiştiricileri 1990'lı yıllardan itibaren, Ege kedisinin resmî bir kedi türü olarak sayılması için çalışmaktadırlar. Ancak Ege kedisi günümüzde resmî bir kedi türü olarak kabul edilmemektedir.

<span class="mw-page-title-main">İleryoz</span> Ege Denizinde Yunanistana bağlı ada

İleryoz veya İleriye, Yunanistan'ın Güney Ege bölgesinde bulunan bir ada, şehir ve belediyedir.

Papazlık Adası, Yunanistan'da Kiklad Adaları'nın parçası olan bir adadır. Ada, Mürted ve İstendil adaları arasında yer almaktadır. İdari olarak Güney Ege bölgesine bağlı Sire belediyesi sınırları içerisindedir.

Despotiko, Yunanistan'da Kiklad Adaları'nın parçası olan bir adadır. Ada, Andiberre Adası'nın yanında yer almaktadır. İdari olarak Güney Ege bölgesine bağlı Andiberre belediyesi sınırları içerisindedir.

Safran Adası, Yunanistan'da On İki Ada'nın parçası olan bir adadır.

<span class="mw-page-title-main">Salyagos</span>

Salyagos, Yunanistan'da Kiklad Adaları'nın parçası olan bir adadır. Ada, Berre ve Andiberre adalarının arasında yer almaktadır. İdari olarak Güney Ege bölgesine bağlı Andiberre belediyesi sınırları içerisindedir.

Andros veya Türkçe adıyla Andre, Eğriboz Adası'nın yaklaşık 10 km (6 mi) güneydoğusunda ve İstendil'in yaklaşık 3 km (2 mi) kuzeyinde, Kiklad Adaları'nın en kuzeyde bir adadır. Yaklaşık 40 km (25 mi) uzunluğundadır ve en uzun genişliği 16 km (10 mi) civarındadır. Verimli ve iyi sulanan birçok vadiye sahip, çoğunlukla dağlıktır. Andros adasını ve birkaç küçük, ıssız adayı içeren belediye 380 km² (146,719 sq mi) alana sahiptir. En büyük şehirler Andros (kasaba), Gavrio, Batsi ve Ormos Korthiou'dur.

Ege Seferi, 1537-1540 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre, Barbaros Hayreddin Paşa komutasındaki Osmanlı donanmasının Ege Denizi'nde Venedik'e ait adaları fethetmeye yönelik iki askerî harekâtından biri.

Oia veya Ia, Yunanistan'ın Kiklad Adaları'ndaki Thira ve Therasia adalarında, Güney Ege'de küçük bir köy ve eski bir topluluktur. 2011 yerel yönetim reformundan bu yana, bir belediye birimi olan Santorini belediyesinin bir parçası olmuştur. Oia adası tüm Therasia adasını ve Santorini ile paylaştığı, Santorini'nin en kuzeybatı bölümünü kapsar. Ana caddesinin adı Nikolaou Nomikou'dur. Nüfusu 2011 nüfus sayımınıa göre 1.545 kişidir ve arazi alanı 19.449 km ² dir.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.