İsimleriyle Güneşi Yükseltenler Anıtı

İsimleriyle Güneşi Yükseltenler Anıtı
Genel bilgiler

Tür	Anıt
Konum	Hakkâri, Türkiye
Koordinatlar	37°36′25″K 43°41′45″D / 37.60694°K 43.69583°D / 37.60694; 43.69583
Başlama	26 Haziran 1995
Tamamlanma	20 Ağustos 1995
Yükseklik	11 m

İsimleriyle Güneşi Yükseltenler Anıtı, diğer söyleyiş ile Adlarıyla Güneşi Yükseltenler Anıtı, Hakkâri İl sınırları içerisindeki Hakkâri Dağ ve Komando Tugayı'nda yer alan,^[1] 1995 yılı Haziran ayında yapımına başlanan ve 20 Ağustos 1995 günü açılışı yapılan anıt.

Önemi

Anıt, Türkiye'nin doğu ve güneydoğu bölgelerinde PKK ile yapılan mücadeleler sonucu şehitler için bir anıt-mezar tarzı yapının eksikliğinden dolayı, PKK'nın ilk eylemini gerçekleştirdiği yıl olan 1984 ilâ 1995 yılları arasında, 11 yıl boyunca yapılan mücadeleler sonucu şehit düşen askerler anısına, dönemin tugay komutanı Tuğgeneral Osman Pamukoğlu tarafından yaptırılmıştır.^[2]

Üzerindeki Yazılar

11 metrelik mermer sütunlar üzerinde, 11 yıl boyunca şehit düşen 28 subay, 21 astsubay, 574 erbaş ve erin rütbesi, adı, baba adı, doğum tarihi, memleketi, öldüğü yer ve zamanı yer almaktadır. Anıtın üzerinde İstiklal Marşı'mız ve şehit bir komandonun üstünden çıkan, kendi yazmış olduğu "Komando Olmak Onurumdur" şiiri de işlenmiştir. Anıtın muhtelif yerlerinde Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk'ün sözleri de bulunmaktadır. Dönemin tugay komutanı Tuğgeneral Osman Pamukoğlu, anıt ziyaret defterinin ilk sayfasına şunları yazmıştır:

"Bu anıt, şehit Türk askerleriyle, onların "Vatan sağolsun!" diyerek Türk Milleti'nin yüksek asaletini gösteren anne ve babalarının huzurunda, sonsuza dek saygı duruşunda bulunulmasını amaçlamaktadır."

Kaynakça

^ Donat, Yavuz. "Adları ile güneşi yükseltenler". Sabah. 3 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2016.
^ Şenel, Dursun Cenk. "İsimleriyle güneşi yükseltenler anıtı". Milliyet. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2016.

İlgili Araştırma Makaleleri

Doğan Güreş Türk asker ve siyasetçi. Türk Silahlı Kuvvetlerinin 21. Genelkurmay Başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Eşref Bitlis</span> Türk Silahlı Kuvvetlerinin 32. Jandarma Genel Komutanı

Eşref Turgut Bitlis Türk asker. Eski Jandarma Genel Komutanı. 17 Şubat 1993 tarihinde bindiği uçağın düşmesi sonucu öldü.

Osman Pamukoğlu, Türk asker, yazar ve siyasetçidir. Hak ve Eşitlik Partisi'nin (HEPAR) kurucusu ve ilk genel başkanıdır.

Dağ ve Komando Tugayı ya da 5. Komando Tugayı, karargâhı Hakkâri'de bulunan tugay büyüklüğünde askerî birlik. Irak sınırını kontrol ederek sınır ötesinde dağlık bölgelerde terörle mücadele etmekle görevlidirler. Çelik ve Güneş Harekâtı gibi birçok önemli operasyona katılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Komando (Türkiye)</span> Askerî sınıf

Komando, Türk Silahlı Kuvvetleri personeli muharip sınıflara bağlı subay, astsubay ve uzman erbaşlardan eğitime seçilen ve eğitimde başarılı olanlara verilen unvandır. Kuramsal eğitimler ve karar verebilme yetilerinin yanında alınan uzun süreli sistemli eğitimlerle kazanılan yetenekler çerçevesinde düşman hedeflerinin keşfini yaparak imha hareketlerine başlayan ikmal unsurları olmasa dahi görevine devam eden en zor şartlarda savaşabilen askerdir. Komandolar düşmana ani baskınlar yaparak düşman kuvvetlerinin fiziksel taktiksel ve moral yönünden zayıflatarak dost birlik ve kuvvetlere geniş hareket alanı sağlar. Deniz Komando deniz kuvvetlerinin denizcilerine verilen unvandır.

Kan Uykusu 1993-1995 yılları arasında Hakkâri özelinde teröre karşı verilen mücadelenin anlatıldığı; Emekli Tümgeneral Osman Pamukoğlu, Emekli Jandarma Albay Erdal Sarızeybek, Emekli Albay Vahap Özkan, Emekli Piyade Binbaşı Serhat Karadeniz, Piyade Asteğmen Nizamettin Tayfur, Piyade Asteğmen Sinan Karaoğlu, Komando Asteğmen Fırat Cem Utku, Komando Er Ercan Yorulmaz, Gazeteci Macit Gürbüz, Şehit Zekeriya Gözyuman'ın Babası Mustafa Gözyuman ve annesi Asiye Gözyuman'ın konuk oldukları; 778 günde PKK teskillerine manevra gücü olarak 1000-2000 askerden olusan 779 harekât, manevra gücü 3000-5000 askerden meydana gelen 78 harekâtı konu edinen Serdar Akinan yapımı belgeseldir.

1984 PKK saldırıları, 15 Ağustos 1984 tarihinde Abdullah Öcalan'ın emir ve talimatıyla 21:30 sularında Siirt'in Eruh ve Hakkâri'nin Şemdinli ilçelerine PKK mensuplarınca baskın usulü saldırıdır. Siirt Eruh'a saldıracak grubun liderliğini Mahsum Korkmaz yaparken Hakkari Şemdinli'ye saldıracak grubun liderliğini Abdullah Ekinci yapmaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">1. Komando Tugayı</span> Kayseride bulunan tugay

1. Komando Tugayı veya bilinen adıyla Hava İndirme Tugayı, Türk Kara Kuvvetleri'ndeki 16 komando tugayından biri ve Türkiye'nin ilk komando tugayıdır. 4. Kolordu komutası altında olup karargâhı Kayseri'dedir.

3. Komando Tugayı, Türk Kara Kuvvetleri'ndeki komando tugaylarından biridir. 7. Kolordu komutası altında olup karargâhı Siirt'tedir. Terörle mücadele kapsamında etkin birliklerden biri olarak hâlen Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde ve Kuzey Irak'ta düzenlenen harekâtlarda etkin görev yapmaktadır. Zeytin Dalı Harekâtı'na katılmışlardır. 2022 yılında gerçekleştirilen Pençe-Kilit Operasyonu'na katılmıştır.

Hayri Kıvrıkoğlu Türk asker. Eski Türk Kara Kuvvetleri Komutanı.

2011 Diyarbakır saldırısı, 14 Temmuz 2011'de Diyarbakır'ın Silvan kırsalında güvenlik güçleri ve PKK militanları arasında çıkan çatışmadır. 13 Türk askeri yaşamını yitirmiş, 7'si yaralanmıştır.

Şükrü Sarıışık Türk asker. Eski Ege Ordusu Komutanı.

Haziran-Ağustos 2012 Hakkâri saldırısı, 19 Haziran 2012 sabaha karşı Yüksekova ilçesi Yeşiltaş Jandarma Karakolu'na PKK'lılar tarafından gerçekleştirilen saldırıda 8 asker ölmüş, 16'sı da yaralanmıştır. Çatışmalar sonrasında PKK'lılara karşı gerçekleştirilen operasyonlarda 10 PKK'lı ölmüş, bölgeye kobra tipi helikopterler sevk edilmiştir. Yine 5 Ağustos 2012'de PKK'nın, Hakkâri'nin Çukurca ilçesi Hakkâri-Çukurca Karayolu üzerinde bulunan Geçimli Jandarma Karokoluna 3 ayrı koldan saldırı, Türk Silahlı Kuvvetleri birliklerini hedef alarak gerçekleştirdiği saldırılardır. Saldırı sonucu 6 asker ve 2 korucu ölmüş, 15 asker ve köy korucusu, 6 sivil yaralanmıştır. Çıkan çatışma sonrası 14 PKK'lı etkisiz hale getirilmiştir.

2009 Reşadiye saldırısı veya Reşadiye pususu, 7 Aralık 2009 tarihinde 14:00 ile 14:30 arası Reşadiye, Tokat'ta PKK tarafından Karadeniz Bölgesi'de ses getirmek için askeri aracın geçişi sırasında gerçekleştirilen silahlı saldırı. Saldırı sonrası Genelkurmay Başkanlığı resmî sitesinden yapılan açıklamada saldırı emrinin PKK'nın Tunceli sorumlusundan geldiği, saldırıyı 4 ya da 5 kişilik bir grubun düzenlediği açıklanmıştır. 1 uzman çavuş rütbeli 6 asker ölmüş, Türkiye'de çözüm sürecinin fiilen uygulamaya konulduğu zamanda gerçekleşen saldırı kamuoyunda yankı uyandırmıştır.

Ağustos 2011 Çukurca Saldırısı veya 2011 Çukurca PKK pususu, 17 Ağustos 2011'de PKK'nın, Hakkâri'nin Çukurca ilçesinde, Hakkâri-Çukurca kara yolunun 12. ve 15. kilometrelerinde bulunan Vali Erdoğan Gürbüz Çeşmesi yakınlarında PKK'lıların önceden döşediği mayınların zırhlı askeri araçların geçişi sırasında patlatması ile gerçekleştirdiği saldırılar sonucu 1'i köy korucusu, 11 asker ölmüş, 4 asker de yaralanmıştır. PKK'lılar olay mahaline birden fazla mayın ve bomba düzeneği yerleştirmiş, ilk mayınlı saldırıların ardından kirpi tipi zırhlı araçlardan inen askerler çatışmaya katıldığı sırada PKK'lılar bölgeye yerleştirdikleri birden fazla mayın ve bombalarla uzaktan patlatmak suretiyle saldırılarını sürdürmüştür.

Yurtta Sulh Konseyi, 15 Temmuz 2016 tarihini 16 Temmuz 2016 tarihine bağlayan gece 65. Türkiye Hükûmeti'ne karşı gerçekleşen başarısız sonuçlanan darbe girişiminde bulunan cunta.

Aydoğan Aydın, Türk asker. 31 Mayıs 2017'de Şırnak'ın Uludere ilçesinde gerçekleşen 2017 Türk Hava Kuvvetleri Eurocopter Cougar kazasında öldü.

Osman Erbaş Türk asker. Eski 8. Kolordu Komutanı. 2021 Türk Kara Kuvvetleri Eurocopter Cougar kazasında öldü.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.