İçeriğe atla

İnşaat

Bir duvar inşası

İnşaat ya da yapım[1], bina, altyapı, endüstriyel sanayi yapıları gibi insan ihtiyaçlarına karşılık gelen, üretime dayalı her çeşit yapının amacına uygun inşa edilme sürecidir. İnşaat tipik olarak bilinen bir müşteri için yerinde gerçekleşirken, imalattan imalata farklı olarak, belirlenmiş bir alıcı olmadan benzer ürünlerin seri üretimini de gerektirir. Sanayi yapıları gelişmiş ülkelerdeki gayrisafi yurtiçi hasılanın % 6 ila % 9'unu oluşturur.[2] İnşaat planlama, tasarım ve finansman ile başlar; proje inşa edilinceye ve yapı kullanıma hazır oluncaya kadar devam eder.

Büyük ölçekli inşaatlar birden fazla bölüm arasında iş birliği gerektirir. Bir mimar veya inşaat mühendisi işi yönetir. Bir tasarım mühendisi veya proje yöneticisi onu denetler. Bir projenin başarılı bir şekilde yürütülmesi için etkili bir planlama şarttır. Söz konusu altyapıyı tasarlama ve yürütmeyle uğraşanlar, imar gereksinimlerini, işin çevresel etkilerini, başarılı çizelgeleme, bütçeleme, şantiye güvenliği, yapı malzemelerinin ulaşılabilirliği ve nakliyesi, lojistik ve inşaatın halka verdiği rahatsızlıklara kadar tüm detayları düşünmelidirler. İnşaat, belli bir bölgedeki bina, altyapı, havaalanı, baraj gibi geniş anlamda yapı veya yapı çevresinin oluşturulma aşamasıdır. İnşaat aslında pek çok işin aynı anda yürütüldüğü bir süreçtir. Normalde iş, tasarım mühendisi, proje mimarı, inşaat mühendisi, mimar, peyzaj mimarı ve iç mimar tarafından denetlenir ve bütün işler proje yöneticisi tarafından yönetilir.

Etimoloji

İnşaat, Arapça (ﺍﻧﺸﺎﺁﺕ) "inşâ" fiili ile Arapça çoğul eki "-ât"tan türetilmiştir. Duvarlar ya da sütunlar üstüne oturtulmuş bir çatısı bulunan, insanların, hayvanların ve malların barınması ya da başka gereksinmeleri karşılaması amacıyla yapı ve yapım işlerini tabir eden bir terimdir.[3]

Tarihçe

Tarihte ilk olarak kulübe ve sığınma evleri elle veya basit aletlerle inşa edildi. Bronz çağında şehirler büyüdükçe tuğla kullanılmaya başlandı ve marangozlar gibi profesyonel ustaların oluşturduğu bir sınıf ortaya çıktı. Bazen inşaat faaliyetleri için köleler kullanılıyordu. Orta Çağ'da, bunlar inşaatçılar loncalar halinde örgütlendi. 19. yüzyılda, buharla çalışan makineler ortaya çıktı ve daha sonra vinçler, ekskavatörler ve buldozerler gibi dizel ve elektrikli araçlar inşaat işlerinde kullanılır oldu.

Hızlı raylı imalat 21. yüzyılda gittikçe daha popüler hale geldi. Bazı tahminler, inşaat projelerinin %40'ının hızlı yol yapımı olduğuna işaret ediyor.[4]

Güvenlik

İnşaat, hem Amerika Birleşik Devletleri'nde, hem de Avrupa Birliği'nde iş kazaları bakımından diğer sektörlere kıyasla daha tehlikeli bir sektördür.[5][6] 2009'da ABD'deki inşaat işçileri arasındaki ölümcül mesleki yaralanma oranı, toplam çalışanlar arasındakine oranla yaklaşık üç kat fazladır.[5] Düşmeler, inşaat işçileri arasında ölümcül ve ölümcül olmayan yaralanmaların en yaygın nedenlerinden biridir.[5] Koşum takımları ve korkuluk gibi uygun emniyet ekipmanları ve merdivenleri sağlamlaştırma ve iskele teftişi yapma gibi prosedürler inşaat sektöründe meslekî yaralanma riskini azaltabilir.[7] İnşaat sektöründe ölümlerin diğer önemli nedenleri arasında elektrik çarpması, ulaşım kazaları ve hendek mağaralarına düşmek bulunmaktadır.[8] İnşaat sektöründeki işçiler için diğer güvenlik riskleri, yüksek gürültüye maruz kalma, kas-iskelet sistemi hasarları, kimyasal zehirlenmelere maruz kalma ve yüksek düzeyde stres yüzünden işitme kaybını içerir.[9]

Yapı çeşitleri

İnşaat sektörü, genel olarak üç ana kola ayrılır.[10]

  • Bina
  • Altyapı
  • Endüstriyel yapı

Bina inşaatı genellikle konut ve konut dışı olarak sınıflandırılır (ticari/kurumsal).

Altyapı genellikle büyük kamu işleri, barajlar, köprüler, otoyollar su/atıksu ve şebeke suyu dağıtımını içerir.

Endüstriyel sanayi yapıları, rafinerileri, süreç kimyasını, elektrik üretimini, değirmenleri ve üretim tesislerini kapsar. İnşaat sektörünü sektörlere ya da pazarlara ayırmanın başka yöntemleri de vardır.[11]

Engineering News-Record (ENR) inşaat endüstrisi için bir ticaret dergisidir. ENR her yıl tasarım ve inşaat şirketlerinin büyüklüğü hakkındaki verileri derlemekte ve raporlamaktadır. Birleşik Devletlerdeki en büyük şirketlerin bir listesini (Top-40) ve aynı zamanda en büyük küresel firmaların listesini yayınlar (kendi ülkelerinin dışında yaptıkları iş miktarlarına göre En iyi-250). 2014'te ENR verileri dokuz pazar bölümünde derledi. Bunlar; Nakliye, Petrol, Bina, Enerji, Sanayi, Su, İmalat, Kanalizasyon/atık, Telekom, tehlikeli atık ve diğer projeler için on kategoriye ayrılmıştır.[12] İlk 400'e ilişkin raporlarında dergi, nakliye, kanalizasyon, tehlikeli atık ve su bakımından firmaları ağır yükleniciler olarak sınıflandırmak için not etti.[13]

Standart Endüstriyel Sınıflandırma ve daha yeni olan Kuzey Amerika Endüstri Sınıflandırma Sistemi, yapımı gerçekleştiren veya yapımda bulunan diğer şirketler için bir sınıflandırma sistemine sahiptir. Bu sektördeki şirketlerin farklarını anlamak için üç alt sektöre bakmak gerekir; bina inşaatı, ağır inşaat, inşaat mühendisliği inşaatı ve özel ticaret müteahhitleri. İnşaat hizmeti firmaları (örneğin; mühendislik, mimarlık) ve inşaat yöneticileri (inşaat projesinin tamamlanması için doğrudan mali sorumluluk almadan inşaat projelerini yönetmekle yükümlü olan şirketler) için başka kategoriler de vardır.[14]

Bina İnşaatı

Bina inşaatı iktisadi olarak bir mülkiyet edinme sürecidir: Binaların gerçek kişiler adına inşa edilmesi ve inşa edilmiş yapılara yeni yapılar ekleme ya da onları yeniden düzenleme sürecidir. İnşaat inşası işlerinin çoğunluğu, bir oda eklenmesi veya bir banyo yenilemesi gibi küçük yeniliklerdir. Çoğu zaman, mülkün sahibi, tüm proje için emekçi, ödeme memuru ve tasarım ekibi gibi davranır. Bina inşaat projeleri tipik olarak tasarım, finans ve yasal hususlar gibi çeşitli ortak öğeleri içermesine rağmen, çeşitli büyüklüklerdeki birçok proje, yapısal çöküş, maliyet aşımı veya adli davalar gibi istenmeyen olumsuz sonuçlara ulaşmaktadır. Bu nedenle, arazide tecrübeli olan mimar ve mühendisler, proje boyunca detaylı planlar yapar ve inşaatı dikkatli bir şekilde gözetim altında tutarak olumlu sonuç elde etmenizi sağlar.

Ticari bina inşaatı maliyet tahmini, sabit teklif, müzakere fiyatı, geleneksel yönetim sözleşmesi, risk altındaki inşaat yönetimi, tasarım ve inşa etme gibi çeşitli dağıtım metodolojileri kullanılarak özel kişilere ya da kamuya tedarik edilmiştir.

Konut inşaatı uygulamaları, teknolojileri ve kaynakları, yerel inşaat otoritesi yönetmeliklerine ve uygulama kurallarına uygun olmalıdır. Bölgede kolaylıkla temin edilebilen malzemeler, genellikle yapılarda kullanılan malzemeleri belirler (örneğin taşa karşı taş ve kereste). Konutlar için metrekare başına inşaat maliyeti, alan koşullarına, yerel yönetmeliklere, ölçek ekonomilerine göre değişmektedir. Genellikle özel konut olarak tasarlanan evlerin maliyeti daha yüksek ve nitelikli müşterinin kullanımına bağlı olarak çarpıcı şekilde değişebilmektedir. Konut konstrüksiyonunda ya da konutların diğer elemanlarının inşasında plansız-programsız hareket etmek fazla israfa sebebiyet verir; bu da dikkatli planlama yapılması gerektiğini göstermektedir.

Konut İnşaatı

Bir aile evi için tipik inşaat adımları şunlardır:

Tasarım ve Proje: Yapı tasarlanır, kat planları geliştirilir ve öngörüler için bir malzeme listesi çıkarılır. İdareden binanın proje onayı alınır. Şantiye temizlenir (varsa mevcut yapılar kaldırılır). Zemin kazısı; zemin etüd raporlarına, zemin altı bilgilerine göre hafriyat yapılır. Onaylı statik projeye göre temel betonu ve yalıtımı yapılır. Kaba yapı taşıyıcı sistem çatıya kadar devam ederken diğer taraftan bazı katlarda ince inşaat başlar. Dış duvarlar ve çatı OSB veya kontrplak ve suya dayanıklı bir bariyerle örtülür. Düz çatılar için çatı parkalıkları veya diğer kaplamaları takılır. Duvarlar taraflıca genellikle vinil, ahşap veya tuğla kaplama, ama muhtemelen taş veya diğer malzemelerle örülür. Pencereler takılır, dahili sıhhi tesisat, klima, elektrik ve doğalgaz tesisatları eklenir. Yapı denetimi tarafından her aşama denetlenir. Yalıtım ve iç mekan alçıpan panelleri (ıslak alanlar için çimento levha) ve duvarlar ve tavanları tamamlamak için montajlar yapılır. Banyo armatürleri takılır. İç duvarlar ve tavanların sırt üstü asal ve boya yapılır. Banyo ve mutfak gibi ıslak alanlar için çimento levha üzerine ilave fayans yapılır. Yer döşemesi, halı veya ahşap döşeme gibi nihai zemin kaplamaları takılır ve serilir. Büyük cihazlar kurulur. Asıl sahipleri ev inşa etmedikçe, arsalar genellikle satılır veya kiralanır.

Başlığın diğer anlamları için İnşaat (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

İnşaat yapı ya da yapı çevresinin, altyapının, kısacası inşa projesinin oluşturulma ve montaj işlemidir. Büyük ölçekli inşaatlar kapsamlı birçok görevler içerirler.

İnşaat, belli bir bölgedeki bina, altyapı, havaalanı, baraj gibi geniş anlamda yapı veya yapı çevresinin oluşturulma aşamasıdır. İnşaat aslında pek çok işin aynı anda yürütüldüğü bir süreçtir. Normalde iş, tasarım mühendisi, proje mimarı, inşaat mühendisi, mimar, peyzaj mimarı, iç mimar tarafından denetlenir ve bütün işler proje yöneticisi tarafından yönetilir.

İnşaat, her zaman bilinen anlamda bina yapımı anlamına gelmemektedir. Bina, yapı inşaatının yalnızca bir alt sınıfını teşkil etmektedir. Toplumların bireysel gündelik ihtiyaçlarının yanında yine toplumsal refahı arttıracak birçok tesis ve tesislendirme inşaatın kapsamında yer alır. Barajlar, su depoları, kanallar, açık ve kapalı su hatları, kaldırım taşları, altyapı, çevre düzenlemeleri (peyzaj mimarlığı), karayolları, demiryolları, havaalanları, meydanlar, parklar, sosyal donatılar gibi insanlığa hizmet etmek için kullanılan tesisler belli hizmet dönemleri için inşa edilirler. Mimarlık, inşaat mühendisliği, peyzaj mimarlığı, iç mimarlık proje ve çalışmaları içinde inşaat önemli bir yer almaktadır.

Ankara, Etimesgut'ta bir evin inşaatı
  • Yüksek katlı inşaatlar
  • Endüstriyel inşaatlar
  • Fabrikalar,
  • Rafineri... vb.

Otoyol inşaatı diğer örneklerdir.

Ankara, Etimesgut'ta bir site inşaatı

Aynı zamanda diğer meslekler için de inşaat kavramı zaman zaman kullanılmaktadır. Örneğin makine mühendisliği çalışmalarında bir makinenin üretiminden sonra sanayi tesisine monte edilmesi gerekir. İşte bu şekilde, bir ürün olarak makinenin tasarlanmasından kullanım aşamasına gelmesi süreci de bir inşaattır.

Günümüzde yapıların taşıyıcı sistemlerini oluşturan belli başlı yapı malzemeleri, betonarme, prefabrike beton ve yapısal çelik olarak ifade edilebilir.

Betonarme, yapı çeliği ile betonun birlikte durmasının adezyon ile sağlanması ile elde edilen bir yapı malzemesidir. Betonarmenin içindeki bileşenlerden donatı (çelik, vb.) çekmeye, beton ise basınç yapmaya çalışır.

Donatı

Yapı elemanının içerisine yerleştirilmiş betonun mukavemetini arttıran çelik çubuklara denir. Betonun çeliği iyi bir şekilde sarması için kalıplar ile çelik arasına 'pas payı' denilen aralıklar bırakılmalıdır.

Betonarme Çeliği

Betonarmede kullanılacak çelikler: Yuvarlak çubuklar, Tor çeliği, Hasır çelik, Burmalı çelik ve Düğümlü beton çeliğidir.

Betonarmenin Avantajları:

  1. Yangına karşı iyi bir koruyucudur.
  2. Ekonomiktir ve uzun ömürlüdür.
  3. İnşaat yapımı kolay ve süratlidir.
  4. Aşınmaya karşı dayanıklıdır.
  5. Haşere, böcek, vb. barındırmaz.
  6. Kuru beton elektrik geçirmez.
  7. Depreme dayanıklıdır.
  8. İstenilen şekle kolayca sokulabilir.

Dezavantajları:

  1. Ağırdır.
  2. Ek yerlerinin teşkilinde çok dikkat edilmelidir.
  3. Tekrar kullanımı çok kısıtlıdır.
  4. Sesi iyi (ziyadesiyle) iletir.

Kaynakça

Wikimedia Commons'ta İnşaat ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Temmuz 2023. 
  2. ^ Chitkara, K.K. (1998), Construction Project Management, New Delhi: Tata McGraw-Hill Education, s. 4, ISBN 9780074620625, 18 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 16 Mayıs 2015 
  3. ^ Kentbilim Terimleri Sözlüğü, Ruşen Keleş, Türk Dil Kurumu Yayınları, 1980
  4. ^ Knecht B. Fast-track construction becomes the norm 11 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Architectural Record.
  5. ^ a b c "Construction Safety and Health". Workplace Safety & Health Topics. National Institute of Occupational Safety and Health. 23 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2012. []
  6. ^ "Health and safety at work statistics". eurostat. European Commission. 17 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ağustos 2012. []
  7. ^ "OSHA's Fall Prevention Campaign". İş Güvenliği ve Sağlığı İdaresi. 27 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Ağustos 2012. 
  8. ^ "The Construction Chart Book: The US Construction Industry and its Workers" (PDF). CPWR, 2013. 8 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2016. 
  9. ^ Swanson, Naomi; Tisdale-Pardi, Julie; MacDonald, Leslie; Tiesman, Hope M. (13 Mayıs 2013). "Women's Health at Work". National Institute for Occupational Safety and Health. 16 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ocak 2015. 
  10. ^ Chitkara, p.9-10.
  11. ^ Halpin, p.15-16.
  12. ^ "The Top 250", Engineering News-Record, 1 Eylül 2014, 28 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 30 Kasım 2016 
  13. ^ "The Top 400" (PDF), Engineering News-Record, 26 Mayıs 2014 []
  14. ^ US Census Bureau,NAICS Search 2012 NAICS Definition, Sector 23 -- Construction 23 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mühendislik</span> tasarımdan ekipman imalatına kadar ilerleyişi sağlayan işlevler kümesi, uygulamalı bilim

Mühendislik, köprüler, tüneller, yollar, araçlar ve binalar dahil olmak üzere makineler, yapılar ve diğer öğeleri tasarlamak ve inşa etmek için bilimsel ilkelerin kullanılmasıdır. Mühendislik disiplini, her biri uygulamalı matematik, uygulamalı bilim ve uygulama türlerinin belirli alanlarına özel vurgu yapan, geniş bir yelpazede uzmanlaşmış mühendislik alanları’nı kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Mimarlık</span> bir ürünün hem planlaması, hem tasarımı ve hem de yapım süreci

Mimarlık veya mimari, binaları ve diğer fiziki yapıları tasarlama ve kurma sanatı ve bilimidir. İnsanların yaşamasını kolaylaştırmak ve barınma, dinlenme, çalışma, eğlenme gibi eylemlerini sürdürebilmelerini sağlamak üzere gerekli mekânları, işlevsel gereksinmeleri ekonomik ve teknik olanaklarla bağdaştırarak estetik yaratıcılıkla inşa etme sanatı; başka bir tanımlamayla, yapıları ve fiziksel çevreyi uygun ölçülerde tasarlama ve inşa etme sanat ve bilimidir. İnsan yaşamak için yurtlanmak ve doğa şartlarından korunmak için bir mekan ihtiyacı duyar ve bu mekanı kendine özgü kültürel, fonksiyonel, teknik ve farklı zevklerde inşa eder.

<span class="mw-page-title-main">İnşaat mühendisliği</span> altyapıların tasarımı, planlanması, inşası ve yönetimi ile ilgilenen profesyonel disiplin

İnşaat mühendisliği, malzeme ve tekniği en iyi şekilde bir araya getiren, yapıların plan, proje, yapım ve denetlenmesiyle uğraşan temel mühendislik dalıdır. İnşaat mühendisleri her türlü bina, baraj, havaalanı, köprü, yol, su kemerleri, liman, kanalizasyon, su şebekesi, tünel, konvansiyonel ve yüksek hızlı demiryolu projeleri, metro vb. hizmet ve endüstri yapılarının planlanması, projelendirilmesi, yapımı ve denetimi konuları ile ilgili eğitim ve araştırma yapar. Mühendisliğin anası olarak da kabul edilen inşaat mühendisliği askerî mühendislikten sonra gelen en eski temel mühendislik dalıdır ve İngilizce kelime anlamı civil engineering ilk olarak 18.yy. da askerî olmayan mühendislik çalışmalarını askerî mühendislikten ayırabilmek için kullanılmıştır. İnşaat mühendisliği kurucu mühendislik alanlarının başında gelir. İnşaat mühendisliği geniş bir alanı kapsadığından çeşitli dallarda uzmanlaşma gereği duyulmaktadır. Bu alanların başlıcaları, çevre mühendisliği, geoteknik, belediye ya da kentsel mühendislik, kıyı mühendisliği, ölçme bilgisi, yapı mühendisliği, temel mühendisliği, su mühendisliği, malzeme bilimi, ulaştırma mühendisliği vb. konulardır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de mimarlık</span> Türkiyenin mimari geçmişine genel bir bakış

Türkiye'de mimarlık, Türk mimarisi veya Cumhuriyet Dönemi Türk Mimarisi 1923'te kurulan Türkiye Cumhuriyeti devletinin toprakları üzerinde süregelen mimarlık sürecini inceler. Türkiye’deki mimarlık uygulamaları belli dönemlerde yaygın olan mimari akımlardan, cumhuriyet tarihi boyunca yaşanan belli sorunlardan ve çelişkilerden etkilenerek veya onlara tepki olarak oluşmuştur. Bu çelişkilerden başta geleni özellikle cumhuriyetin ilk dönemlerinde gündeme gelen Doğu-Batı ikilemidir. Buna ek olarak ulusal-evrensel, geleneksel-modern veya dindarlık-laiklik gibi ikilemler ve farklı siyasi görüşler de mimarlık uygulamalarının seyrini etkilemiştir. Bu dönemlerin birbirinden kesin olarak ayrılması pek mümkün değildir. Bazı akımlar diğerleri ile iç içe belirli bir zaman dilimine kadar varlığını sürdümüşler; bir dönemin veya ekolün temsilcisi olarak nitelendirilen bazı Türk mimarlar, kariyerlerinin ileriki dönemlerinde daha farklı stillerde de eserler tasarlamışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Petronas İkiz Kuleleri</span>

Petronas Kuleleri, Malezya'nın başkenti Kuala Lumpur'da bulunan ikiz kuleler. 1998 ve 2004 arasında dünyanın en yüksek ikiz gökdeleni olan Petronas İkiz Kuleleri, Petronas Petrol Holdingin de yönetim binasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Le Corbusier</span> İsviçre asıllı Fransız mimar, tasarımcı, şehirci ve yazar (1887-1965)

Le Corbusier olarak tanınan Charles-Edouard Jeanneret İsviçre asıllı Fransız mimar. Modernizm'e ve Uluslararası Uslüp'e yaptığı katkılar ile tanındı. Kariyeri uzun yıllar sürdü ve Avrupa'da, Hindistan'da ve Rusya'ya başlıca olmak üzere oldukça mühim binalar inşa etti. Aynı zamanda; şehir plancısı, ressam, heykeltıraş, yazar ve modern mobilya tasarımcısıydı.

Koray Holding AŞ ya da Koray Şirketler Grubu, Türkiye ve birçok ülkede faaliyet gösteren holding kuruluşu.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de inşaat mühendisliği</span>

Türkiye'de inşaat mühendisliğinin başlangıç tarihi İTÜ İnşaat Fakültesi'nin başlangıcı olarak sayılan ve 1727 yılında Damat İbrahim Paşa tarafından açılmış olan Humbarahane olarak kabul edilir. Ancak bu girişim Yeniçerilerin karşı koyması nedeniyle yarım kalmıştır. 1773 yılında Gazi Hasan Paşa ile Baron de Tott'un teklifiyle III. Mustafa Mühendishane-i Bahr-i Hümayun'u açtırmış ve bu yolla donanmadaki gemi mühendislerinin bilgisizliğini gidermeye çalışmıştır. İlk adı Mühendishane olan bu üniversite Türk tarihinin ilk üniversitesidir. I. Abdülhamit devrinde büyümeye devam eden bu üniversite, III. Selim döneminde 1795'te adı Mühendishane-i Berrî-i Hümâyûn olacak şekilde ikiye ayrılmış ve bir kanunnameye bağlanmıştır. Her iki üniversite de 1808 yılına kadar eğitime devam etti. Mühendishane-i Berrî-i Hümâyûn'da 1797 yılında Yeni Metotlar adlı kitap ile inşaat mühendisliği hakkında bazı kitaplar basıldı. Fizik, kimya, trigonometri, topoğrafya, mukavemet, hidrolik, akarsu hidroliği, akışkanlar mekaniği, optik, botanik, jeoloji, mineroloji, sektant ve oktant gibi dersler ilk defa bu üniversitede okutuldu.

<span class="mw-page-title-main">Peyzaj mimarlığı</span>

Peyzaj mimarlığı, doğal ve kültürel kaynakları ve fiziksel çevreyi insan yararı, mutluluğu, güvenliği, sağlığı ve konforu için estetik ve bilimsel ilkeler çerçevesinde ele alan, mekan ve yaşam ortamı oluşturan, biyoçeşitliliği destekleyen arazi planlaması, tasarımı, yönetimi, korunması, onarılması ve denetlenmesi konularını kapsayan eğitim, araştırmalar yapan ve ülkesel, bölgesel, kentsel ve kırsal ölçekte fiziksel planlar içerisinde yer alarak kültürel ve doğal değerlerin korunması ve sürdürülebilirlik adına ekolojik öncelikli projeler üretilmesini sağlayan bir planlama ve tasarım dalıdır.

Peyzaj mimarı, peyzajı oluşturan doğal ve kültürel kaynakları koruyarak insanlar için güvenli, yaşanabilir, erişebilir, konforlu ve huzurlu mekanlar yaratan bunu yaparken de ekolojik, estetik, ekonomik ve işlevsel boyutları göz önüne alarak tasarlanması, planlanması, tahrip olmuş veya bozulan alanlarda onarımını ve sürdürülebilirlik ilkesi ile paralel yönetim konularında bilimsel ve sanatsal ilkeler doğrultusunda proje üreten kişidir. Peyzaj mimarlığı mesleğini yapan kişilerdir. Üniversitelerin dört yıllık lisans programından mezun olan kişilere peyzaj mimarı, iki yıllık önlisans programından mezun olanlara peyzaj teknikeri, yüksek lisans (master) programlarından mezun olanlar ise peyzaj yüksek mimarı unvanı alırlar.

<span class="mw-page-title-main">Yapı mühendisliği</span> inşaat mühendisliğinin insan yapımı yapıların stabilitesi ile ilgilenen alt disiplini

Yapı mühendisliği, bina ve yapı tasarımı ve teknolojisi prensiplerine dayalı bir inşaat mühendisliği dalıdır. Çelik çerçeve, betonarme yapılar, ahşap yapılar, yapı statiği ve yapı dinamiği başlıca uzmanlık alanlarıdır.

Ayduk Koray, Türk müteahhit, iş insanı ve millî basketbolcu.

<span class="mw-page-title-main">Brütalist mimari</span>

Brütalist mimari, 1950'lerde Birleşik Krallık'ta savaş sonrası yeniden yapılanma projeleri arasında ortaya çıkan bir mimari tarzdır. Brütalist binalar, dekoratif tasarımın üzerine yapı malzemeleri ve yapısal unsurları öne çıkaran minimalist yapılarla karakterizedir. Bu tarz, genellikle boyasız beton veya tuğla, açısal geometrik şekiller ve ağırlıklı olarak tek renkli bir renk paleti kullanır; çelik, ahşap ve cam gibi diğer malzemeler de kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Çok katlı bina</span>

Çok katlı bir bina, düşük katlı binanın aksine yüksek bir binadır ve yetki alanına bağlı olarak yükseklik açısından farklı olarak tanımlanır. Apartman, ev, konut, konak, rezidans, ofis binası veya otel, perakende veya çok amaçlı işlevler olarak kullanılır. Yüksek katlı binalar aynı zamanda Kule blokları olarak da bilinir ve "çok daireli birim" anlamına gelen "MDU" olarak adlandırılabilir. Çok yüksek bir yüksek bina gökdelen olarak adlandırılır. Emporis Standards yüksek katlı yapıyı "35-100 metre boyunda çok katlı bir yapı veya 12-39 katlı yüksekliği bilinmeyen bir bina olarak tanımlar.

<span class="mw-page-title-main">Mimari teknoloji</span>

Mimari teknoloji veya yapı teknolojisi, teknolojinin yapıların tasarımına uygulanmasıdır. Mimarlık ve inşaat mühendisliğinin bir bileşenidir ve bazen ayrı bir disiplin veya alt kategori olarak görülmektedir. Yeni malzemeler ve teknolojiler, özellikle 19.yüzyılda sanayileşmenin ortaya çıkmasından bu yana, yapının evrimi boyunca yeni tasarım zorlukları ve inşaat yöntemleri ortaya çıkarmıştır. Mimari teknoloji, bir binanın farklı unsurları ve etkileşimleri ile ilgilidir; bina bilimlerindeki gelişmelerle yakından uyumludur. Mimari teknoloji, "İnşaat teknolojilerinin yapı tasarım sürecinde uygulanmasında ve entegrasyonunda kullanılan teknik tasarım ve uzmanlık" olarak özetlenmektedir. "Performans, üretim ve tedarik kriterlerini karşılayan verimli ve etkili teknik tasarım çözümleri üretmek için bina tasarım faktörlerini analiz etme, sentezleme ve değerlendirme becerisidir."

<span class="mw-page-title-main">Bina tasarımı</span>

Bina tasarımı, binaların tasarımına yönelik geniş tabanlı mimari, mühendislik ve teknik uygulamaları ifade etmektedir. Tüm bina projeleri, genellikle lisanslı bir mimar olan bir yapı tasarımcısının hizmetlerini gerektirmektedir. Daha küçük, daha az karmaşık projeler genellikle lisanslı bir profesyonel gerektirmez ve bu tür projelerin tasarımı genellikle bina tasarımcıları, taslakçılar, iç mimarlar veya yükleniciler tarafından üstlenilmektedir. Daha büyük, daha karmaşık bina projeleri, genellikle bir mimar tarafından koordine edilen uzman disiplinlerde eğitilmiş birçok profesyonelin hizmetlerini gerektirmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Turgut Toydemir</span> Türk mimar

Turgut Toydemir, Türk mimardır.

<span class="mw-page-title-main">Çelik Yapı</span> çelik yapıların statik analiz ve tasarımlar

Çelik yapı, çeliğin yapı inşasında taşıyıcı ve ana malzeme olarak kullanıldığı, inşaat mühendisliğinin alt dalını ifade eder. Bu yapı inşâsına, Türkçe çelik yapı anlamına gelen İngilizce "Steel construction" tamlamasının dilimize uyarlanmış hâliyle çelik konstrüksiyon da denir.

Proje teslim yöntemi, bir kuruluş veya mal sahibi tarafından bir başka kuruluşla yasal anlaşmalar yaparak bir yapının tasarım, inşaat, işletme ve bakım hizmetlerini organize etmek ve finanse etmek için kullanılan bir sistemdir.

<span class="mw-page-title-main">Tünel kalıp sistemli bina</span>

Tünel kalıp sistemi binalarda döşeme ve perde duvar betonunun yerinde yekpare dökülmesini sağlayan, çok katlı yapıların inşasında kullanılan bir çelik kalıp sistemidir. Binanın temel dışı taşıyıcı elemanları bu sistemle üretilmektedir. 1992 Erzincan ve 1999 Marmara depremlerinin ertesinde yeniden yapılanmalarda tünel kalıp sistemiyle inşa edilen konutlar, sonraki depremlerde elastik sınır altında kalarak kusursuz davranışlar göstermiştir. Taşıyıcı elemanlarında hasar meydana gelmeyen bu yapılarda, kesintisiz kullanım performansı elde edilmiştir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.