İnsanların adıyla anılan bilimsel yasalar listesi
Bu liste, insanların adıyla anılan bilimsel yasaları içerir. Diğer eponim listeleri için eponim ve eponimsel yasalar listesi maddesine bakınız.
Liste
| Yasa | Alan | Adıyla anılan kişi veya kişiler |
|---|---|---|
| Abel kuramı | Kalkülüs | Niels Henrik Abel |
| Amdahl yasası | Bilgisayar bilimi | Gene Amdahl |
| Ampère yasası | Fizik | André-Marie Ampère |
| Archie yasası | Jeoloji | Gus Archie |
| Arşimet prensibi Arşimet aksiyomları | Fizik Analiz | Arşimet |
| Arrhenius denklemi | Kimyasal kinetik | Svante Arrhenius |
| Avogadro yasası | Termodinamik | Amedeo Avogadro |
| Bell kuramı | Kuantum mekaniği | John Stewart Bell |
| Benford yasası | Matematik | Frank Benford |
| Beer-Lambert yasası | Optik | August Beer, Johann Heinrich Lambert |
| Bernoulli prensibi Bernoulli ilkesi | Fiziksel bilimler | Daniel Bernoulli |
| Biot–Savart yasası | Elektromanyetizma, akışkanlar dinamiği | Jean Baptiste Biot ve Félix Savart |
| Birch yasası | Jeofizik | Francis Birch |
| Bogoliubov–Born–Green–Kirkwood–Yvon hiyerarşisi | Fizik | Nikolay Bogoliubov, Max Born, Herbert Green, John Kirkwood ve J. Yvon |
| Bogoliubov dönüşümü | Kuantum mekaniği | Nikolay Bogoliubov |
| Boltzmann denklemi | Termodinamik | Ludwig Boltzmann |
| Born yasası | Kuantum mekaniği | Max Born |
| Boyle yasası | Termodinamik | Robert Boyle |
| Bragg yasası | Fizik | William Lawrence Bragg, William Henry Bragg |
| Bradford yasası | Bilgisayar bilimi | Samuel C. Bradford |
| Buys Ballot yasası | Meteoroloji | C.H.D. Buys Ballot |
| Byerlee yasası | Jeofizik | James Byerlee |
| Carnot kuramı | Termodinamik | Nicolas Léonard Sadi Carnot |
| Cauchy integral formülü Cauchy-Riemann denklemleri Ayrıca bakınız: Augustin-Louis Cauchy'in adıyla anılan şeyler listesi | Kompleks analiz | Augustin Louis Cauchy Augustin Louis Cauchy ve Bernhard Riemann |
| Cayley–Hamilton kuramı | Doğrusal cebir | Arthur Cayley ve William Hamilton |
| Charles yasası | Termodinamik | Jacques Charles |
| Chandrasekhar limiti | Astrofizik | Subrahmanyan Chandrasekhar |
| Church-Turing tezi | Bilgisayar bilimi | Alonzo Church ve Alan Turing |
| Coulomb yasası | Fizik | Charles Augustin de Coulomb |
| Charles ve Gay-Lussac yasası (sıkça Charles yasası olarak adlandırılır) | Termodinamik | Jacques Charles ve Joseph Louis Gay-Lussac |
| Clifford kuramı Clifford çember kuramları | Cebirsel geometri Geometri | William Kingdon Clifford |
| Curie yasası | Fizik | Pierre Curie |
| Curie–Weiss yasası | Fizik | Pierre Curie ve Pierre-Ernest Weiss |
| D'Alembert paradoksu D'Alembert prensibi | Akışkanlar dinamiği , Fizik | Jean le Rond d'Alembert |
| Dalton kısmî basınç yasası | Termodinamik | John Dalton |
| Darcy yasası | Akışkanlar mekaniği | Henry Darcy |
| De Bruijn–Erdős kuramı | Matematik | Nicolaas Govert de Bruijn ve Paul Erdős |
| De Morgan yasası | Mantık | Augustus de Morgan |
| Dermott yasası | Gök mekaniği | Stanley Dermott |
| Descartes kuramı | Geometri | René Descartes |
| Dirac denklemi Dirac delta fonksiyonu Dirac comb Dirac spinor Dirac operator See also: List of things named after Paul Dirac | Matematik, Fizik | Paul Adrien Maurice Dirac |
| Drake denklemi | Kozmoloji | Frank Drake |
| Doppler etkisi | Fizik | Christian Doppler |
| Ehrenfest kuramı | Kuantum mekaniği | Paul Ehrenfest |
| Einstein genel görelilik kuramı Einstein özel görelilik kuramı Ayrıca bakınız: Albert Einstein'ın adıyla anılan şeyler listesi | Fizik | Albert Einstein |
| Erdős–Anning kuramı Ayrıca bakınız: Paul Erdős'ün adıyla anılan şeyler listesi | Matematik | Paul Erdős ve Norman H. Anning |
| Erdős–Beck kuramı | Matematik | Paul Erdős ve József Beck |
| Erdős–Gallai kuramı | Matematik | Paul Erdős ve Tibor Gallai |
| Erdős–Kac kuramı | Matematik | Paul Erdős ve Mark Kac |
| Erdős–Ko–Rado kuramı | Matematik | Paul Erdős, Ke Zhao ve Richard Rado |
| Erdős–Nagy kuramı | Matematik | Paul Erdős ve Béla Szőkefalvi-Nagy |
| Erdős–Rado kuramı | Matematik | Paul Erdős ve Richard Rado |
| Erdős–Stone kuramı | Matematik | Paul Erdős ve Arthur Harold Stone |
| Erdős–Szekeres kuramı | Matematik | Paul Erdős ve George Szekeres |
| Erdős–Szemerédi kuramı | Matematik | Paul Erdős ve Endre Szemerédi |
| Öklid teoremi | Sayılar kuramı | Öklid |
| Euler teoremi See also: List of things named after Leonhard Euler | Sayılar kuramı | Leonhard Euler |
| Faraday'ın indüksüyon yasası Faraday'ın elektroliz yasaları | Elektromanyetizma Kimya | Michael Faraday |
| Faxén yasası | Akışanlar dinamiği | Hilding Faxén |
| Fermat ilkesi Fermat'nın son teoremi Fermat'nın küçük teoremi | Optik Sayılar kuramı Sayılar kuramı | Pierre de Fermat |
| Fermi paradoksu Fermi's golden rule Fermi acceleration Fermi hole Fermionic field Fermi seviyesi See also: List of things named after Enrico Fermi | Kozmoloji, Fizik | Enrico Fermi |
| Fick yasası of diffusion | Termodinamik | Adolf Fick |
| Fitts yasası | Ergonomi | Paul Fitts |
| Fourier yasası | Termodinamik | Jean Baptiste Joseph Fourier |
| Gauss yasası Manyetizma için Gauss yasası Gauss's principle of least constraint Gauss's digamma kuramı Gauss'un hipergeometrik kuramı Gauss fonksiyonu See also: List of things named after Carl Friedrich Gauss | Matematik, Fizik | Johann Carl Friedrich Gauss |
| Gay-Lussac yasası | Kimya | Joseph Louis Gay-Lussac |
| Gibbs–Helmholtz equation | Termodinamik | Josiah Willard Gibbs, Hermann Ludwig Ferdinand von Helmholtz |
| Gödel'in eksiklik teoremi | Matematik | Kurt Gödel |
| Graham yasası | Termodinamik | Thomas Graham |
| Green yasası | Akışkanlar dinamiği | George Green |
| Grimm yasası | Dilbilimi | Jacob ve Wilhelm Grimm |
| Gustafson yasası | Bilişim bilimi | John L. Gustafson |
| Heisenberg'in belirsizlik ilkesi | Teorik fizik | Werner Heisenberg |
| Hellmann–Feynman kuramı | Fizik | Hans Hellmann, Richard Feynman |
| Henry yasası | Termodinamik | William Henry |
| Hertz gözlemleri | Elektromanyatizma | Heinrich Hertz |
| Hess yasası | Termodinamik | Germain Henri Hess |
| Hilbert's basis kuramı Hilbert's axioms Hilbert function Hilbert's irreducibility kuramı Hilbert's syzygy kuramı Hilbert kuramı 90 Hilbert kuramı | Matematik | David Hilbert |
| Hohenberg–Kohn kuramı | Kuantum mekaniği | Pierre Hohenberg ve Walter Kohn |
| Helmholtz kuramı Helmholtz kuramı Helmholtz free energy Helmholtz decomposition Helmholtz denklemi Helmholtz resonance | Termodinamik Fizik | Hermann von Helmholtz |
| Hooke yasası | Fizik | Robert Hooke |
| Hopkinson yasası | Elektromanyatizma | John Hopkinson |
| Hubble yasası | Kozmoloji | Edwin Hubble |
| Hund kuralları | Atomik Fizik | Friedrich Hund |
| Huygens-Fresnel ilkesi | Optik | Christiaan Huygens ve Augustin-Jean Fresnel |
| Joule yasası | Fizik | James Joule |
| Jurin yasası | Fizik | James Jurin |
| Kasha's rule | Fotokimya | Michael Kasha |
| Kepler'in gezegensel hareket yasaları | AstroFizik | Johannes Kepler |
| Kirchhoff yasaları | Elektronik, termodinamik | Gustav Kirchhoff |
| Kopp yasası | Termodinamik | Hermann Franz Moritz Kopp |
| Lagrange noktaları Lagrange reversion kuramı Lagrange polinomu Lagrange's four-square kuramı Lagrange kuramı Lagrange kuramı (grup kuramı) Lagrange değįşmezi Lagrange çarpanı See also: List of things named after Joseph-Louis Lagrange | Matematik, Astrofizik | Joseph-Louis Lagrange |
| Lambert kosinüs yasası | Fizik | Johann Heinrich Lambert |
| Lamm denklemi | Kimya, Biyofizik | Ole Lamm |
| Langmuir equation | Satıhlar bilimi | Irving Langmuir |
| Laplace dönüşümü Laplace denklemi Laplasyen Laplace dağılımı Laplace invariant Laplace expansion Laplace principle Laplace limiti See also: List of things named after Pierre-Simon Laplace | Matematik Fizik Olasılık kuramı İstatistiksel mekanik | Pierre-Simon Laplace |
| Le Chatelier ilkesi | Kimya | Henri Louis le Chatelier |
| Leibniz yasası | Ontoloji | Gottfried Wilhelm Leibniz |
| Lenz yasası | Fizik | Heinrich Lenz |
| Leonard–Merritt mass estimator | Astrofizik | Peter Leonard, David Merritt |
| L'Hopital kuralı | Matematik | Guillaume de l'Hôpital |
| Mach prensibi Mach reflection | Fizik | Ernst Mach |
| Marconi yasası | Radyo teknolojisi | Guglielmo Marconi |
| Markovnikov kuralı | Organik kimya | Vladimir Markovnikov |
| Maupertuis' prensibi | Matematik | Pierre Louis Maupertuis |
| Maxwell denklemleri Maxwell relations | Elektrodinamik Termodinamik | James Clerk Maxwell |
| Mendel genetiği/Mendel yasası | Kalıtım bilimi | Gregor Mendel |
| Metcalfe yasası | Şebeke kuramı | Robert Metcalfe |
| Mikheyev–Smirnov–Wolfenstein effect | Parçacık fiziği | Stanislav Mikheyev, Alexei Smirnov ve Lincoln Wolfenstein |
| Milner–Rado paradox | Matematiksel mantık | Eric Charles Milner ve Richard Rado |
| Minkowski kuramı | Sayısal kuram | Hermann Minkowski |
| Mitscherlich yasası | Kristalografi Yoğun madde fiziği | Eilhard Mitscherlich |
| Moore yasası | Computing | Gordon Moore |
| Nash embedding kuramı Nash dengesi | Topoloji Oyun kuramı | John Forbes Nash |
| Nernst equation | Elektrokimya | Walther Nernst |
| Newton soğuma yasası Newton'un evrensel kütleçekim yasası Newton'un hareket yasaları See also: List of things named after Isaac Newton | Termodinamik Astrofizik Mekanik | Isaac Newton |
| Niven kuramı | Matematik | Ivan Niven |
| Noether teoremi | Teorik Fizik | Emmy Noether |
| Nurgaliev yasası | Demografi | Nurgaliev yasası |
| Nyquist–Shannon örnekleme kuramı | Bilisim kuramı | Harry Nyquist, Claude Elwood Shannon |
| Ockham'ın usturası | Bilim felsefesi | William of Ockham |
| Ohm yasası | Elektronik | Georg Ohm |
| Osipkov–Merritt model | Astrofizik | Leonid Osipkov, David Merritt |
| Ostwald dilution yasası | Fiziksel kimya | Wilhelm Ostwald |
| Paley–Wiener kuramı | Matematik | Raymond Paley ve Norbert Wiener |
| Pareto dağılımı Pareto verimliliği Pareto endeksi Pareto ilkesi | İktisat | Vilfredo Pareto |
| Pascal yasası Pascal kuramı | Fizik Geometri | Blaise Pascal |
| Pauli dışlama ilkesi | Kuantum mekaniği | Wolfgang Pauli |
| Peano aksiyomları | Matematiğin temelleri | Giuseppe Peano |
| Planck yasası | Elektromanyetizma | Max Planck |
| Poincaré–Bendixson kuramı | Matematik | Henri Poincaré ve Ivar Otto Bendixson |
| Poincaré–Birkhoff–Witt kuramı | Matematik | Henri Poincaré, George David Birkhoff ve Ernst Witt |
| Poincaré–Hopf kuramı | Matematik | Henri Poincaré ve Heinz Hopf |
| Poincaré yinelenme teoremi Poincaré sanısı Poincaré lemma See also: List of things named after Henri Poincaré | Matematik | Henri Poincaré |
| Poiseuille yasası | Jean Léonard Marie Poiseuille | |
| Poisson dağılımı Poisson denklemi See also: List of things named after Siméon Denis Poisson | İstatistik Kalkülüs | Siméon Denis Poisson |
| Price kuramı | Doğal seçilim | George R. Price |
| Ptolemy kuramı | Geometri | Batlamyus |
| Pisagor teoremi | Geometri | Pisagor |
| Raman saçılması | Fizik | Sir Chandrasekhara Venkata Raman |
| Rado kuramı | Ayrık matematik | Richard Rado |
| Ramanujan–Nagell equation See also: List of things named after Srinivasa Ramanujan | Matematik | Srinivasa Ramanujan ve Trygve Nagell |
| Raoult yasası | Fiziksel kimya | François-Marie Raoult |
| Riemann zeta fonksiyonu Riemann hipotezi Riemann integrali Riemann lemması Riemannian çokkatlısı Riemann küresi Riemann theta fonksiyonu See also: List of things named after Bernhard Riemann | Sayısal kuram, matematiksel analiz, geometri | Bernhard Riemann |
| Rolle kuramı | Diferansiyel kalkülüs | Michel Rolle |
| Saha ionization equation | Plazma fiziği | Meghnad Saha |
| Schrödinger denklemi | Fizik | Erwin Schrödinger |
| Sérsic yasası | AstroFizik | J. L. Sérsic |
| Snell yasası | Optik | Willebrord van Roijen Snell |
| Sokolov-Ternov etkisi | Parçacık fiziği | Arseniy Sokolov ve İgor Ternov |
| Sommerfeld–Kossel displacement yasası | Spektroskopi | Arnold Sommerfeld ve Walther Kossel |
| Stefan–Boltzmann yasası | Termodinamik | Jožef Stefan ve Ludwig Boltzmann |
| Stokes' yasası | Akışkanlar mekaniği | George Gabriel Stokes |
| Stoletov yasası | Fotoelektrik Efekt | Aleksandr Stoletov |
| Tarski's undefinability kuramı Tarski aksiyomları See also: List of things named after Alfred Tarski | Matematiksel mantık, Geometri | Alfred Tarski |
| Thales teoremi/Thales teoremi (çember) | Geometri | Thales |
| Titius-Bode yasası | Astrofizik | Johann Daniel Titius ve Johann Elert Bode |
| Torricelli yasası | Fizik | Evangelista Torricelli |
| Umov effect | Fizik | Nikolay Umov |
| Van der Waals denklemi | Kimya | Johannes Diderik van der Waals |
| Vlasov denklemi | Plazma fiziği | Anatoly Vlasov |
| Von Neumann bicommutant kuramı Von Neumann entropi von Neumann paradoksu Von Neumann ergodik kuramı Von Neumann universe Von Neumann neighborhood Von Neumann's trace inequality See also: List of things named after John von Neumann | Matematik, Kuantum mekaniği | John von Neumann |
| Weinberg–Witten kuramı | Kuantum kütleçekimi | Steven Weinberg ve Edward Witten |
| Weyl character formula See also: List of things named after Hermann Weyl | Matematik | Hermann Weyl |
| Wien yasası | Fizik | Wilhelm Wien |
| Wiener–Khinchin kuramı | Matematik | Norbert Wiener ve Aleksandr Khinchin |
| Young–Laplace equation | Akışkanlar dinamiği | Thomas Young ve Pierre-Simon Laplace |
| Zipf yasası | Dilbilim | George Kingsley Zipf |
Ayrıca bakınız
- Eponim
- Bilimin alanları
- Eponimsel yasalar listesi (bu liste ile birlikte bilimsel olmayan Murphy yasası ve Moore yasası gibi yasaları da içermektedir)
- Bilimsel yasalar listesi
- Etimolojiler listeleri
- Scientific constants named after people
- Scientific phenomena named after people
- Stigler yasası of eponymy
Konuyla ilgili yayınlar
- {{Kitap kaynağı|başlık=A dictionary of named effects ve yasasıs in chemistry, Fizik ve mathematics|soyadı1=Ballentyne|ad1=D. W. G.|soyadı2=Lovett|ad2=D. R.|yayıncı=Chapman ve Hall|yıl=1980|isbn=978-0-412-22380-8|basım=4.4
