İçeriğe atla

İbne

İstanbul Onur Haftası etkinliklerinin bir parçası olarak her sene gerçekleştirilen LGBT Onur Yürüyüşü'nde "Velev ki İbneyiz" yazılı bir pankart taşıyan Barbaros Şansal.
Westboro Baptist Kilisesi'nden bir grubun, eşcinsel karşıtı gösterisi:[1][2] pankartta, "Tanrı ibnelerden nefret eder" yazmaktadır.

İbne, aktif eşcinsel erkek anlamında argo bir söz, pasif içinse "puşt" sözü kullanılır. Eşcinsel olmayan erkek bireylere hakaret olarak da kullanılır. Bununla birlikte, LGBT toplulukta sıkça kullanılan bir LGBT argosudur.

Etimoloji

Arapçadan Türkçeye geçen terim, aslen "oğlan" anlamına gelir.[3] Türk Dil Kurumu'na göre anlamı "edilgin eş cinsel erkek"tir.[4]

Hukukî boyut

Günümüzde ibne dengi terimlerin eşcinsel bireylere karşı kullanımı birçok Batı ülkesinde "nefret suçu" kabul edilir ve kullanıldığı takdirde cezai yaptırımlarla karşılaşılabilir. Örneğin Fransa'da ilgili ifadenin eşcinsellere kullanılması durumunda 22.500 € para cezası ile 6 aydan başlayan hapis cezası uygulanmaktadır.

Türk Ceza Kanunu'ndaki yeri

Türk Ceza Kanunu'nda eşcinsel ya da LGBT bireylerin cinsel yönelimlerine yönelik herhangi bir anayasada tanımlama veya konumlandırma mevcut olmamaktadır ancak TCK; Türkiye vatandaşı kişilere Türkiye Anayasası'nın 8. bölümünde Şerefe Karşı Suçlar başlığı altında; 125. "Hakaret" başlıklı maddeden 131. maddeye kadar yer verilmiş 125. maddenin 3. fırkasının B bentinde Dinî, siyasî, sosyal, felsefi inanç, düşünce ve kanaatlerini açıklamasından, değiştirmesinden, yaymaya çalışmasından, mensup olduğu dinin emir ve yasaklarına uygun davranmasından dolayı işlenmesi hâlinde, cezanın alt sınırı bir yıldan az olamaz hükmü yer almakta olup cezanın; hakaretin alenen işlenmesi hâlinde, altıda biri; basın ve yayın yoluyla işlenmesi hâlinde, üçte biri oranında artırılacağı belirtilmiştir.

TCK 216. "Halkı kin ve düşmanlığa tahrik veya aşağılama" başlıklı maddesinin birinci fıkrasında şu hüküm yer almaktadır;


Hakaret amaçlı kullanımına örnekler

  • "Kapımda fotoğraf çekmek için bekleyen ibneler şimdi yazar olmuş, bir de bana sallıyorlar."[6] (Sergen Yalçın, Türk teknik direktör)

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Anti-Defamation League on the Westboro Baptist Church". 8 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2013. 
  2. ^ "Anti-homosexual quotes from WBC on ADL's website". 7 Haziran 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2013. 
  3. ^ "ibne." 11 Şubat 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Nişanyan Sözlük.
  4. ^ Eş ve Yakın Anlamlı Kelimeler Sözlüğü[] TDK, Erişim tarihi: 31 Mayıs 2013.
  5. ^ Kanunlar 11 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Türkiye Büyük Millet Meclisi resmi sitesinde Türk Ceza Kanunu Kabul Tarihi : 26.9.2004, Kanun No: 5237, Erişim tarihi: 31 Mayıs 2013 13:00
  6. ^ Sergen Yalçın 22 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Erişim: 21 Nisan 2014

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Gey, eşcinsel anlamında bir sıfat, terim ve isim. Genellikle eşcinsel erkekleri belirtmek üzere kullanılan terim, aynı zamanda eşcinsel kadınları tanımlamak için de kullanılmaktadır. Türkçeye İngilizcedeki "gay" kelimesinden; İngilizceye ise Eski Fransızcadaki "gai" kökeninden geçmiştir. Aslen "neşeli, umursamaz" ve "canlı renkli, gösterişli" anlamlarına gelen gey terimi ilk olarak 1960'lı yıllardan itibaren erkek eşcinseller tarafından kendilerini tanımlamak amacıyla kullanılmaya başlanmıştır. İngilizcedeki "gay" kelimesinin diğer anlamlarında kullanımı da zamanla yok olmaya yüz tutmuştur. Kadın eşcinsel anlamına gelen lezbiyen kelimesi ise 1800'lü yıllardan beri kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Homofobi</span> homoseksüel ve LGBT bireylere karşı hoşnutsuzluk veya ön yargı

Homofobi, eşcinsellere veya eşcinselliğe karşı duyulan nefret, önyargı, hoşnutsuzluk, korku veya ayrımcılıktır. Geniş manası ile diğer cinsel yönelimlere sahip olan LGBT kişileri de içerir. Sıfat olarak, homofobisi olan kişiler homofobik olarak anılır. Homofobik davranış ilkelerini sergileyen kişinin gerçekleştirdiği eylemler bütünü "homofobi" sadece psikiyatrik bir kavram değildir. Her 48 saatte bir, eşcinsel bir kişinin homofobiyle bağlantılı şiddete maruz kalarak öldürüldüğü tahmin edilmektedir. Uluslararası Af Örgütü'ne göre yaklaşık 70 ülkede eşcinsellere şiddet uygulanmaktadır ve 8 ülkede eşcinsellere idam cezası verilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Cinayet</span> bir bireyin kötü bir niyetle hukuka aykırı olarak başka bir bireyi öldürülmesi

Cinayet, bir kimsenin başka bir kimseyi bilerek öldürmesi eylemidir. Çoğu ülkede müebbet hapis ya da idam cezasıyla sonuçlanmaktadır. Hukuken öldürme veya kasten öldürme olarak nitelenir. Öldüren kişiye katil denir.

<span class="mw-page-title-main">Kaos GL</span> Türkiyede bir LGBT derneği

Kaos GL Derneği, 1994'ün Eylül ayında Türkiye'deki LGBTQ+ bireylerin bir araya gelerek, maruz bırakıldıkları ayrımcılığa karşı mücadele ederek özgürleşmek amacıyla Ankara'da kurduğu, eşcinsellerin kurtuluşunun heteroseksüelleri de özgürleştireceği fikrini şiar edinen bir LGBTQ+ derneğidir. 1994'ün yazında İnsan Hakları Derneği (İHD), Ankara Şubesi'nde oluşturulan Gey ve Lezbiyen Hakları Komisyonu'nda çalışmalar yürüten aktivistler Kaos GL’nin oluşmasına katkıda bulundular.

<span class="mw-page-title-main">LGBT</span> Lezbiyen, gey, biseksüel ve trans bireyler için kullanılan kısaltma

LGBT veya GLBT ya da LGBTQ+, 1990'larda LGB kısaltmasından sonra ortaya çıktı ve 1980'lerin ortaları ile sonlarından bu yana gey sözcüğü yerine kullanılarak LGBT topluluğunu temsil etmeye başladı. Birçok etkinci, gey topluluğu kullanımının eksik bir tanımlama olduğunu düşünerek LGBT topluluğu kullanımına geçti.

Kuir veya Queer, heteroseksüel veya cisseksüel olmayan insanlar için kullanılan bir şemsiye tabirdir.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de LGBT hakları</span> Türkiyede lezbiyen, gey, biseksüel ve trans bireylerin hakları

Türkiye'de lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler diğer vatandaşlara göre dezavantajlı durumdadırlar. Türkiye eşcinsel ilişkileri tanısa da medeni kanununda cinsel yönelim ya da cinsiyet kimliği gibi bir ifadeye yer vermez ve eşcinsel çiftlerin birlikteliklerini yasal zeminde tanımaz. 2013 yılında ILGA-Europe, Türkiye'yi LGBT haklarının korunması konusunda 49 ülke arasında 39. sıraya yerleştirmişti ancak 2024 yılında 46. sıraya geriledi. Türkiye'yi sıralamada sadece Azerbaycan ve Rusya takip etti.

<span class="mw-page-title-main">İran'da LGBT hakları</span>

İran'da eşcinsellik toplum tarafından tabulaştırılır ve eşcinsel ilişkiler yasa dışıdır.

Hakaret, şerefe ve kişilik haklarına karşı işlenen bir suç.

Siyah Pembe Üçgen; resmî adıyla Siyah Pembe Üçgen İzmir Cinsel Yönelim ve Cinsiyet Kimliği Araştırmaları ile Ayrımcılığına Karşı Dayanışma Derneği, Türkiye'de kurulmuş beşinci LGBT derneğidir.

<span class="mw-page-title-main">LGBT'lere yönelik şiddet</span> LGBTlere yönelik bir şiddet

LGBT'lere yönelik şiddet, diğer adıyla eşcinsel, gey düşmanlığı, eşcinsel karşıt odaklı karşı cins tarafından uygulanan şiddettir.

<span class="mw-page-title-main">Ergenlikte eşcinsellik</span>

Ergenlikte eşcinsellik, ergenlik süresi içerisinde keşfettiği eşcinsel kimliği ya da ergenlikte çocuğun yaşadığı homoseksüellik benzeri eğilim taşıyan davranışlar bütünü. Çocukluk ve ergenlik çağında çocuğun başından geçen eşcinsel dürtü ve eğilimler bütünü olarak adlandırılır. Bu cinsel dürtüler bireyin cinsel yönelimi, cinsel kimlik arayışı sürecinde kendini bulmasında önemli bir yere sahiptir.

Bilişim suçu veya bilgisayar suçu terimi bir bilgisayar ve bilgisayar ağı kullanılarak işlenen herhangi bir suçu ifade etmek için kullanılır. Bilgisayar, bir suçun işlenmesinde kullanılmış olabileceği gibi bir suçun hedefi de olabilir. Siber suçlar şu biçimde tanımlanır: Bireylere veya birey gruplarına yönelik, mağdurun onurunu zedelemeye veya mağdura fiziksel veya zihinsel olarak doğrudan veya dolaylı olarak zarar verme suçu kastı ile İnternet ve cep telefonu (SMS/MMS) gibi çağdaş iletişim araçları kullanarak zarar verme amaçlı saldırıların yapılmasıdır. Bu tür suçlar bir ulusun güvenlik ve ekonomik bütünlüğüne yönelik bir tehdit de oluşturabilir. Bu tür suçlarda ortaya çıkan görünüm, özellikle yazılım CD' lerinin şifrelerinin kırılması, telif hakları ihlalleri, çocuk pornografisi ve çocukların diğer biçimlerde istismarı konularında başlıca görünüm yüksek kazanç elde etme isteğidir. Mahrem bilgilerin kaybedilmesi veya yasaya aykırı olarak elde edilmesi durumlarında özel yaşamın gizliliğinin ihlali suçu ortaya çıkar.

<span class="mw-page-title-main">LGBT gençler arasında intihar</span>

LGBT gençler arasında intihar veya lezbiyen, gey, biseksüel, transgender gençler arasında intihar oranları genel nüfustaki diğer bireylerin intihar oranlarına göre daha yüksektir. LGBT gençler ve genç yetişkinler arasında ise intihara eğilim ve intihar vakaları ise çok daha yüksektir. Bu durumun nedenleri olarak eşcinsel bireylere karşı kültürel, toplumsal ve bireysel homofobi ve baskı, eşcinsel evliliğin kanunlar nezdinde yasal olmaması, tacizlerin ve azarlamaların olması gösterilebilir. Yapılan tüm ayrımcılıkların bir sonucu olarak LGBT bireyler arasında depresyon, bilinçli ya da bilinçsiz ilaç kullanımı ve intihara eğilim çok yaygındır.

LGBT topluluğu veya LGBT toplumu, lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireylerin ortak çıkarları, sorunları ve hedefleri doğrultusunda birleşmesi, bir bütün haline gelmesi. LGBT olup farklı sorunları olan gruplar, topluluklar, altkültürel hareketler, gey mahalleleri ve LGBT örgütlerinden oluşmaktadır. Bu amaçla oluşturulan LGBT topluluğu eşcinsel bireylerin insan hakları hareketinin temelini attı.

LGBT tarihi, ilk çağlardan günümüze kadar gelen çok eski bir uygarlık tarihine sahiptir. Lezbiyen, gey, biseksüel ve trangender bireylerin duygusal ve cinsel birlikteliğini ifade eder.

İstanbul Onur Haftası, her yıl haziran ayının sonlarında Stonewall ayaklanmalarının anısına gerçekleştirilen etkinliklerdir.

<span class="mw-page-title-main">Sovyetler Birliği'nde LGBT tarihi</span>

Sovyetler Birliği'nde LGBT tarihi, Sovyetler Birliği'nde LGBT tarihini konu alır. Sovyetler Birliği'nde eşcinselliğin durumu üç ana dönemde incelenir. Ekim Devrimi sonrası dönemde 1917-1933 arasında homoseksüellik suç olmaktan çıkarılarak eşcinseller kanun önünde önceki ve sonraki döneme göre daha avantajlı bir konuma sahip olmuştur. Bu yılların akabinde Stalin döneminden itibaren kanunlarca "hastalık" olarak nitelendirilmiştir. 1934-1986 yılları arasında yeniden suç kapsamına alınarak kamuoyuna duyurulmaksızın kovuşturma ve hukuki süreçlere tabi tutulmuştur. 1987-1990 yılları arasında ise kamuya açık tartışmalara izin verilmiş; bilim, akademi ve edebiyatta çeşitli konularla ele alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Sudan'da LGBT hakları</span>

Sudan'da lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler, LGBT olmayan sakinlerin karşılaşmadığı yasal ve toplumsal zorluklara uğrayabilir. Temmuz 2020'de idam cezası ve bedensel ceza, anal seks yapmış erkek veya kadınlara uygulanabilen ceza yöntemleri olarak ortadan kaldırıldı. Buna rağmen, hapis cezası hâlen erkeklere uygulanabilecek olası bir ceza yöntemi olarak ortada durmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Irak'ta LGBT hakları</span>

Irak'ta lezbiyen, gey, biseksüel ve trans (LGBT) bireyler yoğun oranda ayrımcılığa uğramaktadır. Açık eşcinsel erkeklerin Irak Silahlı Kuvvetleri'nde askerlik hizmetinde bulunmalarına izin verilmemektedir ve hem hemcins evlilikleri hem de medenî birliktelikler kanunen yasaktır. Cinsel yönelim veya cinsiyet kimliği temelinde yapılan ayrımcılığı yasaklayan hiçbir yasa yoktur ve LGBT bireyleri sürekli olarak vigilantist şiddete veya namus cinayetlerine maruz kalmaktadır.