Ortodoks Kiliseleri veya Bizans Ortodoks Kiliseleri, Bizans ayininin Reform öncesi kiliseleridir. Başlangıçtan itibaren hem katolik hem de havarilerin ardıllığında havariseldirler..
Nestûrîlik, İsa Mesih’te biri ilahi biri de insani olan iki hipostazın bir arada olduğunu savunan Mesihsel doktrindir. Kısaca, Nestûrîlik veya Nestoryanizm, ‘diofisizm’in radikal bir formudur. Bu tez adını savunucularından biri olan Konstantinopolis patriği (428-431) Nestorius’tan alır. Öğretisi Efes Konsili tarafından sapkın ilan edilir ve reddedilir. Diofisitizm ve Monofizim, Kalkedon konsili tarafından reddedilmiştir.
Süryanice, ayrıca Sürya-Aramice veya Klâsik Süryanice, Afroasya dil ailesinin Kuzeybatı Semitik dillerinde bulunan ve Arami alfabesinin bir türevi olan Süryani alfabesi ile yazılan bir dildir.
Aramca veya Aramice, Sâmî (Semitik) dil ailesinin Kuzeybatı grubundan bir dil. Suriye ülkesinin eski adı olan Aram sözcüğüne izafeten adlandırılmıştır.
Monofizitizm Hristiyanlıkta İsa'nın ilahi ve beşeri olmak üzere iki farklı doğasının olduğunu ancak ilahi olan doğanın, beşeri olan doğadan daha üstün olduğu için, onu dönüştürüp absorbe etmiş olması inancıdır. Buna göre İsa'da sadece tanrısal doğa kalmıştır ve İsa insani özelliklerini yitirmiştir.
Katolik Kilisesi, ruhanî başı Roma Başpiskoposu (Papa) olan, en fazla cemaate sahip Hristiyan mezhebi. Dünyada yaklaşık 1,2 milyar mensubu vardır. Katolikler yoğun olarak Güney Amerika'da ve Avrupa'nın güneyinde bulunurlar.
Nestorius, Bizans İmparatorluğu'nun eski Konstantinopolis Patriği. 431 yılında, Ortodoks Hristiyanlık inancından saptığı gerekçesiyle görevinden alınıp, sürgüne gönderilmiştir.
Ekümenik konsil ya da genel konsil, Hristiyan inanç esaslarını tespit ve tahkim etmek, âyinlerin icrâsı konusunda kararlar almak ve Hristiyanlık ahlak ve disiplininin esaslarını teyit ve tahkim etmek üzere bütün dünyadan (ekümene) kilise liderleri ve ilahiyat otoritelerinin toplandığı ve katılımcıların kabullerinin bütün dünyadaki Hristiyan kiliselerinin kabulü anlamına geldiği toplantılardır.
Kalkedon Konsili veya Kadıköy Konsili, 451 yılında 8 Ekim'de başlayıp 1 Kasım'da sonlanmış ekümenik konsildir. Kalkedon bugün İstanbul şehri içerisinde kalan Kadıköy ilçesinin merkezidir.
İlk Vatikan Konsili, Birinci Vatikan Konsili veya Vatikan I Papa IX. Pius tarafından Aeterni Patris ile 29 Haziran 1868'de çağrılan konsile verilen isimdir. İlk oturum Aziz Petrus Bizilikası’nda 8 Aralık 1869’da gerçekleşmiştir. Katolik Kilisesi’nin 20. ekümenik konsilidir. Yaklaşık 800 kilise önderi katılmıştır.
Birinci İznik Konsili, MS 325 yılında İmparator I. Konstantin tarafından Roma İmparatorluğu topraklarında Hristiyanlığın içerisinde tartışılan bazı konuları netleştirmek amacı ile toplanmıştır.
Birinci Efes Konsülü, 431 yılında Efes Meryem Ana kilisesinde, İstanbul Patriği Nestorius'un tartışmalı öğretileri yüzünden toplanmıştır. İskenderiye Patriği Cyril, Nestorius'u sapkınla suçlayarak Papa I. Celestine'e başvurmuştur. Papa da aynı fikirde olup, Cyril'e Nestorius'un fikrini değiştirmesi için çalışmasını yoksa aforoz edileceğini bildirmesi için yetki vermiştir. Çağrı gelmeden önce, Nestorius İmparator II. Theodosius'u kendisinin karşı görüşlerini tartışabileceği genel bir konsil toplaması için ikna etmiştir. Konsil'de yaklaşık 250 piskopos bulunmuştur. Konferans, karşılıklı meydan okuma ve birbirini suçlama atmosferinde geçmiştir. Doğu ve Batı Ortodoksları, Roma Katolikleri ile birçok diğer batı hristiyanlarının 3. ekümenik konsülü olarak kabul edilir. Diğer taraftan, Efes, Doğu Kilisesi tarafından reddedilmiştir.
Birinci Konstantinopolis Konsili, 381 yılında I. Theodosius tarafından İstanbul'da toplanan konsildir. İznik Konseyi tarafından kurulan inanç sisteminin onaylanması ve Ariusçuluk ihtilafı ile ilgilenmiştir. Aya İrini Kilisesi'nde 381 yılının Mayıs ile Temmuz ayları arasında toplanmıştır.
Monotelitizm; Hristiyan ilahiyatında İsa'da sadece tek bir ilahi irade olduğunu savunan doktrindir.
Trento Konsili, 16. yüzyılda toplanmış yalnızca Katolik Kilisesi'nin kabul ettiği Ekümenik Konsil'dir ve Katolik Kilisesi'nin en önemli konsillerinden biri olarak kabul edilir. Konsil, Trento şehrinde 13 Aralık 1545 ile 4 Aralık 1563 tarihleri arasında üç dönemde 25 oturumda toplanmıştır. Üyeler, ilk sekiz oturum için Trento'da (1545-1547), 9 ilâ 11. oturumlar arası Papa III. Paulus başkanlığında 1547'de Bologna'da, 12 ile 16. oturumlar 1551-1552'de Trento'da Papa III. Julius başkanlığında, 17 ile 25. oturumlar yine aynı yerde 1559-1563 arasında Papa IV. Pius başkanlığında bir araya gelmişlerdir.
İkinci İznik Konsili, 787 yılında toplanan yedinci ve son ekümenik konsil. Aynı zamanda Ortodokslar ve Katolikler tarafından kabul edilen son konsildir.
Papa Aziz I. Julius 6 Şubat 337 ile 12 Nisan 352 arası papalık yapmıştır.
Oryantal Ortodoksluk Birinci İznik Konsili, Birinci Konstantinopolis Konsili ve Birinci Efes Konsili'nden oluşan ilk üç ekümenik konsili tanıyan Ortodoks Doğu Hristiyan inancı. Dünya çapında yaklaşık 84 milyon inananı vardır.
Doğu Asur Kilisesi, resmi olarak Kutsal Havarisel Katolik Doğu Asur Kilisesi, tarihsel olarak Asur, Beyt Nahrin (Mezopotamya) merkezlidir. Doğu Kilisesi - tarihi Seleukia-Tizpon Patrikliği kiliselerinden bir tanesidir. Günümüz Asur Doğu Kilisesi gerek Ortodoks, Doğu Ortodoks veya Katolik olsun diğer kiliselerle komünyon içinde değildir. Kalkedon Konsilisonrasında heretik ilan edildikleri için komünyon dahilinde değillerdir.
Ortodoks Hristiyanlık, Doğu Ortodoks Kilisesi ve Oryantal Ortodoksluk için kullanılan ortak adlandırma. Hristiyanlığın bu iki mezhebi de antik Hristiyan Kilisesi'nin inancı, doktrini ve uygulamalarına olan bozulmaz bağı vurgulamak için ortodoks kavramını kullanır. Bu iki mezhebin üyeleri kendilerine sadece "Ortodoks Hristiyan" dese de "Doğu" ve "Oryantal" sıfatları bu grupların dışındakiler tarafından bu iki grubu ayırmak için kullanılır. Bu iki grup 451 yılındaki Kalkedon Konsili'nin ortodoksisi hakkında görüş ayrılığı yaşamışlardır ve hala aralarında bir komünyon yoktur; ancak hala birçok aynı doktrine, benzer kilise yapılanmasına ve benzer ibadetlere sahiptirler. İki inancın birleşmesi için yakın zamanda birçok görüşme yapılmış, birçok konuda uzlaşı sağlanmışsa da resmi bir birlik için henüz somut adımlar atılmamıştır.
