Çаzılаr (sum) - Turkipedia

Çazılar
Konum
Çazılar Tuva Cumhuriyeti haritası içinde Çazılar idaresinin bağlı olduğu Toju ili
Yönetim
Ülke:	Rusya
Federâl Bölge:	Tuva Cumhuriyeti
Başkent:	Çazılar
Genel bilgiler
Nüfus:
Diğer bilgiler
Dili:	Tuva Türkçesi

Çazılar, Tıva Cumhuriyetinde Toju bölgesi içinde bir köy nüfuslu bir belde.

Etimoloji

Türkiye Türkçesinde y ile başlayan kelimeler Tıva (Tuva) Türkçesinde ç ile başlar. Bu sebeple Çazılar sözünü Türkiye Türkçesine Yazılar^[1] anlamına gelir.

Dil

Çazılar yerleşiminde konuşulan dil Tıva Türkçesinin Toju ağzıdır.^[2] Özellikle Eski Türk diline çok yakınlığı görülmektedir.^[3]^[4]

Nüfus

Beldede yaşayan kişi sayısı 138 (Tıva-Stat verileri, 01.01.12 tarihine göre).^[5] Tuva idari yönetim tüzüğüne göre köy üstü yerleşim sayılmıştır.

Dolayındaki yerleşim yerleri

Çazılar

Kaynakça

^ Yayla anlamına gelir. Kalemle yazmak anlamında değil, kalemle yazmak bijir demektir.
^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2015.
^ "Arşivlenmiş kopya" (PDF). 19 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2015.
^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2015.
^ Tuva istatistik merkezi http://tuvastat.gks.ru/ 19 Şubat 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Ayrıca bakınız

İlgili Araştırma Makaleleri

Tuva Cumhuriyeti veya Tıva Cumhuriyeti ; Rusya Federasyonu’nda Güney Sibirya'da özerk bir Türk cumhuriyetidir. Tuva cumhuriyeti, adını, Türk halklarından biri olan Tuvalardan alır. Tıva Cumhuriyeti olarak da Türkiye Türkçesinde kullanımı vardır. Moğolistan'a komşu olan cumhuriyetin yüzölçümü 170.500 km²'dir. Nüfusu 313.612 kişidir. Konumu ise kuzeyinde Rusya Federasyonuna bağlı Krasnoyarsk Krayı, kuzeybatısında Hakas Özerk Cumhuriyeti, batısında Altay Özerk Cumhuriyeti, güneyinde Moğolistan, doğusunda Buryatya çevrelemiştir. Çevresindeki ülkelere göre Türk nüfusunun en yoğun olduğu Güney Sibirya ülkesidir.

Tuvaca, Tuva Türkçesi, Tuva dili, Rusya'ya bağlı özerk Tuva Cumhuriyetinde Tuvalar tarafından konuşulan Sayan dilleri grubundan çağdaş Türk yazı dillerinden biridir. Tuva Cumhuriyeti'ndeki 250.000 civarındaki Tuva nüfusunun yanı sıra, kuzey-batı Moğolistan'da 27.000 kişi ve Çin'in adlandırmasıyla Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ne Türk Dünyasındaki adlandırmayla Doğu Türkistan'a bağlı Altay İli'nde 2.400 kişi bu dili konuşmaktadır. Ayrıca Buryat Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde ve Kazakistan'da az sayıda Tuvaca konuşanlar vardır.

Çadaana, Tıva Cumhuriyeti'nin Doğu Kemçik bölgesinin merkez şehridir.

Samagaltay Tuva Türkçesi: Самагалта́й — Tıva Cumhuriyeti Tes-Hem İli'nin idari merkezi. Nüfus 3,5 bin kişidir. Tıva Devleti eski başkentidir.

Toju İli — Tuva Cumhuriyetinde 17 idari bölgeden biridir. İdari bölgenin yönetim merkezi — Toora-Hem. Öbür yerleşimler — Saldam, Adır-Kejig, Çazılar, İy, Irban, Sıstıg-Hem.

Toju Tuvaları, Rusya'da Tuva Cumhuriyetinin kuzeydoğu bölgesindeki Toju kojuununda yaşayan Türk halklarından Tuvaların bir boyu.

Kuzeydoğu ağzı veya Toju ağzı Tuva Cumhuriyetinin kuzeydoğusunda, Biyhem akarsuyunun üst havzasında, Toju bölgesinde söyleşilen, Tuva ağzılarının arasında en sade, bozulmamış ve eski Tuva Türkçesine en yakın ağızdır. Toju bölgesinin ulusu Toju yerine Todu demektedirler. Tuva Cumhuriyetinde Toju ağzı günümüzde artık çok az kişi toplam 5000 kişi söyleşmektedir. Toora-hem, İy, Adır-Kejik yerleşimlerinde ve yaylaklarda yaşayanlar tarafından konuşulur. Halkı geyik (ivi) ve avcılık yapar. Tuva'nın öbür bölgelerinden çok uzak olan bu bölge diğer ağızlara göre biraz daha farklıdır. Tuva Türklerinden bazı araştırmacılar Toju ağzını da iki topluluğa ayırır. Akarsu boyu konuşması ve tayga (ormanlıktakilerin) konuşması.

Irban - Tıva Cumhuriyetinde Toju bölgesi içinde bir köy nüfuslu bir belde.

Sıstıg Hem - Tuva Cumhuriyetinde Toju bölgesi içinde bir köy nüfuslu bir belde.

İy - Tıva Cumhuriyetinde Toju bölgesi içinde bir köy nüfuslu bir belde.

Adır Kejik - Tıva Cumhuriyetinde Toju bölgesi içinde Azas beldesinde bir köy.

Saldam - Tuva Cumhuriyeti'nde Toju bölgesi içinde Doorahem beldesine bağlı köy.

Noyan göl veya Noyon göl - Tıva Cumhuriyetinde ülkenin kuzeydoğusundaki Toju bölgesinde bir göl.

Kak göl - Tıva Cumhuriyetinde Tandı bölgesinde göl. Başkent Kızıl şehrinin 45 km güneyinde yer almaktadır.

Akademik Obruçev dağı, Tuva Cumhuriyeti'nin doğusunda Toju bölgesinde, Dağlık Doğu Tıva'nın orta kesiminde dağ.

Artık Höm-Ottuk kızı Hovalıg (12 Mayıs 1951; Sug-Aksı köyü, Süt-Höl kojuunu,Tıva, Çağdaş Tuva edebiyatında eserler vermiş yayıncıdır. Tuva Cumhuriyeti Gazeteciler Birliği Başkanı. Kadınlar için "Ene sözü" gazetesi ve "Kadın" dergisi adıyla yayınlar kurdu.

Çazılar sumu — Tuva Cumhuriyeti'nde Toju kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir.

Kargı sumu — Tuva Cumhuriyeti'nde Teregöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir.

Şınaa sumu — Tuva Cumhuriyeti'nde Teregöl kojuununa bağlı kırsal yerleşim statüsünde bir belediye idari birimidir.

Beldir Çazı — Tuva Cumhuriyeti'nde Teregöl kojuununa bağlı Kargı beldesinin yönetim merkezi olan köy.

Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.