İçeriğe atla

Çavuşbaşı Memiş Paşa

Çavuşbaşı Memiş Paşa
Osmanlı Sadrazamı
Görev süresi
19 Kasım 1808 - 1 Ocak 1809
Hükümdar II. Mahmud
Yerine geldiğiAlemdar Mustafa Paşa
Yerine gelenÇarhacı Ali Paşa
Kişisel bilgiler
Ölüm 8 Temmuz 1809
Sakız Adası

Çavuşbaşı Memiş Paşa (veya Arnavut Memiş Paşa) (ö. 8 Temmuz 1809, Sakız Adası), II. Mahmut saltanatında 15 Kasım 1808 - 1 Ocak 1809 tarihleri arasında bir ay dokuz gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Hayatı

Arnavut asıllıydı[1] Vezirlerin kalemlerinde görev yapıp katiplik öğrendi. Kör Yusuf Ziyaüddin Paşa'nın yanında kapılandı ve onun sayesinde kapı kethüdası ve hacegandan oldu. Divan hizmetlerinde bulundu ve başmuhasebeci ve 26 Ekim 1807'de çavuşbaşı oldu.

16 Kasım 1808'de sadrazam olan Alemdar Mustafa Paşa'ya ve onun İstanbul'a getirdiği milislere diş bileyen yeniçeriler isyan ettiler ve dört gün süren korkunç Alemdar Vakası gelişti.[2] İsyanının ilk gününde isyancı Yeniçeriler, Alemdar'ın kalmakta olduğu Bâbiâli'yi bastılar. Sekbanların karşı koyması üzerine de ateşe verdiler. Saraydan yardım gelmeyince umudunu yitiren Alemdar barut mahzenini ateşleyerek içeri girmeye çalışan 1000'e yakın yeniçeriden 600 kadarıyla birlikte öldü. 17 Kasım'da Çavuşbaşı Mehmet Paşa vezirlikle sedaret kaymakamlığı görevine getirildi ve bu isyan sırasında Alemdar Mustafa Paşa iş görmediği için onun boş bıraktığı makamı idare etti. İsyancılar saraya yönelip kendisini tehdit etmelerine karşı padişah II. Mahmut tedbir alıp saray duvaraların bir kaleye dönüştürdü. Kendinden başka sağ olan tek Osmanoğlu olan kardeşi eski padişah IV. Mustafa'yı boğdurttu. Saraya hücum ortaya çıkınca saray avlusunda bulunan sekbanlara çıkış emri vererek ayaklanmacıları bastırmak üzere bir şehir savaşı başlattı. Donanma Haliç'ten Beyazıt'i ve Paşakapısı'nı topa tuttu. Alemdar Mustafa Paşa'nın ölümü haberi duyulunca II. Mahmut sadrazam kaymakamı olan Çavuşbaşı Memiş Paşa'yı sadrazam yaptı. Bu olaylar sırasında yüzlerce isyancı öldürülüp şehir sokakları onların cesetleri ile dolmuştu. Saraya yakın Cebeci Kışlası'nada yangın çıkıp bu kışla ve yangın ve donanma top ateşiyle Ayasofya, Sultanahmet ve Divanyolu semtleri yanıp kül olmuştu.[2]

19 Kasım'da Galata ve Kasımpaşa'da Kandıralı Mahmet elebaşılığı altında yeni bir isyan daha çıktı. Kandıralı Mehmet bu isyancılar önünde ve daha önce isyan edenlerin katılmasıyla Tersane ve Tophane'yi işgal etti. Diğer ayaklanmacı grupları Levent ve Selimiye kışlalarını ele geçirdiler. II. Mahmut yeni kurulmakta olan Sekban-ı Cedid güçlerini dağıtmak sözü vererk ayaklanmayı bastırdı. Ama askeri insan zayiatı 5.000'i aşkın yeniçeri ile 300-400 sekbandı. İsyancılar tarafından tecavüze uğrayan ve hayatını kaybeden şehir halkı hakkındaki zayiat bilinmemektedir. Bu ekstra isyanın mal zayiatı ise yağmalanmış evler ve dükkanlar ve yakılmış kışlalardı.[2]

1 Ocak 1809 günü Çavuşbaşı Memiş Paşa sadrazamlıktan azledildi ve yerine Çarhacı Ali Paşa sadrazamlığa getirildi. Memiş Paşa önce Bursa'ya sonradan da Sakız Adası'na sürgüne gönderildi. Orada iken 8 Temmuz 1809'da öldü.

Değerlendirme

Sicill-i Osmani de şöyle değerlendirilmektedir:[1]

İşleri idare etmekten aciz; şanssız; yumuşak ve faydası ve zararı yoktu.

Kaynakça

  1. ^ a b Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, ISBN 975-333-0383 c. IV, s. 513 [1]
  2. ^ a b c Sakaoğlu, Necdet (1999) Bu Mülkün Sultanları, İstanbul: Oğlak Yayınları ISBN 975-329-2996

Dış bağlantılar

  • Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları ISBN 975-333-0383 C.IV s.513 [2]
  • Toksoy, Cemal "Memiş Paşa (Arnavut)" (1999), Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.2 s.202-203 ISBN 975-08-0072-9
  • Sakaoğlu, Necdet (1999) Bu Mülkün Sultanları, İstanbul: Oğlak Yayınları ISBN 975-329-2996
  • Danişmend, İsmail Hami, (1971) Osmanlı Devlet Erkânı, İstanbul: Türkiye Yayınevi
  • Buz, Ayhan (2009) Osmanlı Sadrazamları, İstanbul: Neden Kitap, ISBN 978-975-254-278-5
  • Tektaş, Nazim (2002), Sadrâzamlar Osmanlı'da İkinci Adam Saltanatı, İstanbul:Çatı Yayınevi (Google books: [3]7 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Siyasi görevi
Önce gelen:
Alemdar Mustafa Paşa
Osmanlı Sadrazamı
15 Kasım 1808 - 1 Ocak 1809 		Sonra gelen:
Çarhacı Ali Paşa

İlgili Araştırma Makaleleri

İvazzade Halil Paşa, III. Mustafa saltanatında, 12 Aralık 1769 - 25 Ekim 1770 tarihleri arasında on buçuk ay sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Hadim Mesih Mehmed Paşa III. Murad saltanatı döneminde 1 Kasım 1585-14 Nisan 1586 döneminde sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Tayyar Mehmed Paşa, IV. Murad saltanatında 26 Ağustos 1638 - 24 Aralık 1638 tarihleri arasında 3 ay 28 gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Nevesinli Salih Paşa, Osmanlı Padişahı İbrahim saltanatında 17 Aralık 1645 - 16 Eylül 1647 tarihleri arasında bir yıl dokuz ay sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Kara Dev Murad Paşa IV. Mehmed saltanatında 21 Mayıs 1649 - 5 Ağustos 1650 ve 11 Mayıs 1655 - 19 Ağustos 1655 tarihleri arasında iki kez, toplam bir yıl, beş ay, yirmi dört gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Sarı Süleyman Paşa ; IV. Mehmed'in saltanatında, 18 Aralık 1685-23 Eylül 1687 tarihleri arasında bir yıl dokuz ay altı gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Ağa Yusuf Paşa III. Ahmed saltanatında, 20 Kasım 1711 - 12 Kasım 1712 tarihleri arasında on bir ay yirmi iki gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı.

Kabakulak İbrahim Paşa I. Mahmud saltanatında, 22 Ocak 1731 - 10 Eylül 1731 tarihleri arasında yedi ay on dokuz gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamı. Kabakulak İbrahim Paşa Patrona Halil ve ekibini tasfiye eden paşa olarak tarihinde yerini almıştır.

Gürcü İsmail Paşa I. Mahmud saltanatında, 12 Temmuz 1735 - 9 Ocak 1736 tarihleri arasında beş ay yirmi sekiz gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Şehla Ahmet Paşa I. Mahmud saltanatında, 23 Haziran 1740 - 21 Nisan 1742 tarihleri arasında bir yıl dokuz ay yirmi sekiz gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Tevkii Hamza Hâmid Paşa, III. Mustafa saltanatında 8 Nisan 1763 - 1 Kasım 1763 tarihleri arasında altı ay yirmi üç gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Darendeli Cebecizade Mehmet Paşa I. Abdülhamid saltanatında, 5 Ocak 1777 - 1 Eylül 1778 tarihleri arasında bir yıl beş gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Kalafat Mehmet Paşa, I. Abdülhamid saltanatında, 1 Eylül 1778 - 21 Ağustos 1779 tarihleri arasında on bir ay yirmi gün sadrazamlik yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Çelebi Mustafa Paşa IV. Mustafa saltanatında, Kabakçı Mustafa İsyanı döneminde, 18 Haziran 1807 - 28 Temmuz 1808 tarihleri arasında bir yıl bir ay on gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Alemdar Mustafa Paşa</span> 163. Osmanlı sadrazamı

Alemdar Mustafa Paşa veya Bayraktar Mustafa Paşa, II. Mahmud saltanatında 29 Temmuz 1808 - 15 Kasım 1808 tarihleri arasında üç ay on sekiz gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır. Bazı kaynaklar, Arnavut kökenli olduğunu bildirir.

Turnacızade Silahdar Ali Paşa II. Mahmud saltanatında 30 Mart 1823 - 13 Aralık 1823 tarihleri arasında dokuz ay dört gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Alemdar Vakası</span>

Alemdar Vakası (Olayı), 15 Kasım - 18 Kasım 1808 tarihleri arasında Rumeli âyanlarından yenilik yanlısı Sadrazam Alemdar Mustafa Paşa'nın ölümüne ve yenilik hareketlerinin durmasına yol açan yeniçeri ayaklanmasıdır.

İbşir Mustafa Paşa IV. Mehmed saltanatında 28 Ekim 1654 - 11 Mayıs 1655 tarihleri arasında altı ay on dört gün sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamıdır.

Ebülmeyamin Mustafa Efendi Türk, Osmanlı müderris, kadı, kazasker ve şeyhülislam. III. Mehmet ve I. Ahmet saltanatlarında 7 Şubat1603 - 8 Haziran 1604 ile 26 Temmuz 1606 - 23 Kasım, 1606 dönemlerinde iki kez şeyhülislamlık yapmıştır. Halk arasında "Kaba Mustafa Efendi" olarak anılırdı.

Bu sayfada 1808 yılında Osmanlı İmparatorluğu'nda yaşanan olaylar yer alır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.