İçeriğe atla

Çatal kuyruklular

Çatal kuyruklular
Campodea staphilinus
Biyolojik sınıflandırma
Üst âlem: Eukaryota
Âlem: Animalia
Alt âlem: Eumetazoa
Şube: Arthropoda
Alt şube: Hexapoda
Sınıf: Entognatha
Takım: Diplura
Börner, 1904
Familyalar

Campodeidae
Procampodeidae
Projapygidae
Anajapygidae
Japygidae
Heterojapygidae
Dinjapygidae

Çatal kuyruklular (Diplura), içtençeneliler (Entognatha) sınıfı altı bacaklılar alt şubesinden bir böcek türüdür.

Morfoloji

İçtençeneliler sınıfı içinde serkus taşıyan tek takımdır. Boyları 2 mm den 6 cm ye (Heteroyapyx) arasında değişen, gözsüz, beyaz veya sarımsı renkli, vücutlarının üzeri değişik sıklıkta tüylü, pek nadir olarak pullu, boncuk dizisi şeklinde segmentli antenleri ve ısırıcı ağız parçaları olan, nemli ve gevşek yapılı topraklar içerisinde yaşayan hayvanlardır.

Yapılarıyla böcekler (Insecta) sınıfının gümüşçünler (Thysanura) takımına geçiş gösterirler.

Beslenmeleri

Besinleri, kendi türdeşleri (yamyamlık), diğer kanatsız böcekler ve küçük toprak hayvanlarıdır. Avlarını ilk olarak duyargalarının yardımı ile sabitleştirir, daha sonra vücutlarının arka kısmını akrep gibi vücutlarının üzerinden öne doğru kıvırarak serkuslarını da devreye sokarlar. Daha sonra avlarını parçalarlar. Campodeidae familyasının üyeleri her şeyi (alg, mantar, ölü bitkiler vs) yer.

Adlandırma

Adını, 11. karın segmentindeki üyelerinin iplik (Campodeidae), kısa bir 8duyarga (Projapygidae) ya da kerpeten (Japygidae) gibi bir serkusa dönüşmesinden dolayı almıştır.

Sınıflandırma

  • Dicellurata
    • Japygoidea
      • Dinjapygidae
        • Dinjapyx
        • Leipojapyx
      • Japygidae
        • Evalljapyginae
          • Evalljapyx
          • Mixojapyx
          • Occasjapyx
        • Heterojapyginae
          • Heterojapyx
        • Japyginae
          • Allojapyx
          • Allurjapyx
          • Austrjapyx
          • Burmjapyx
          • Catajapyx
          • Chiljapyx
          • Deutojapyx
          • Dipljapyx
          • Epijapyx
          • Ferrojapyx
          • Gallojapyx
          • Hecajapyx
          • Holjapyx
          • Indjapyx
          • Japygianus
          • Japyginus
          • Japyx
          • Megajapyx
          • Mesjapyx
          • Metajapyx
          • Monojapyx
          • Nelsjapyx
          • Notojapyx
          • Oncojapyx
          • Opisthjapyx
          • Parindjapyx
          • Psalidojapyx
          • Rectojapyx
          • Teljapyx
          • Troglojapyx
          • Ultrajapyx
          • Unjapyx
          • Urojapyx
        • Provalljapyginae
          • Ctenjapyx
          • Eojapyx
          • Nanojapyx
        • Incertae sedis
          • Atlasjapyx
          • Choujapyx
          • Indojapyx
          • Pauperojapyx
      • Parajapygidae
        • Ectasjapyx
        • Lacandonajapyx
        • Miojapyx
        • Parajapyx
  • Rhabdura
    • Campodeoidea
      • Campodeidae
        • Campodeinae
          • Afrocampa
          • Allocampa
          • Anisocampa
          • Camachancampa
          • Campodea
          • Campodella
          • Clivocampa
          • Condeicampa
          • Edriocampa
          • Eumesocampa
          • Eutrichocampa
          • Haplocampa
          • Helladocampa
          • Juxtlacampa
          • Leniwytsmania
          • Libanocampa
          • Litocampa
          • Meiocampa
          • Metriocampa
          • Mimocampa
          • Natalocampa
          • Nesocampa
          • Notocampa
          • Ombrocampa
          • Oncinocampa
          • Orientocampa
          • Parallocampa
          • Paratachycampa
          • Patrizicampa
          • Podocampa
          • Spaniocampa
          • Tachycampa
          • Torocampa
          • Tricampa
        • Hemicampinae
          • Hemicampa
          • Triocampa
        • Lepidocampinae
          • Lepidocampa
        • Plusiocampinae
          • Cestocampa
          • Hystrichocampa
          • Plusiocampa
          • Silvestricampa
          • Vandelicampa
        • Syncampinae
          • Syncampa
      • Octostigmatidae
        • Octostigma
      • Procampodeidae
        • Procampodea
    • Projapygoidea
  • Unassigned
    • †Onychojapyx
    • †Plioprojapyx

Kaynakça

  • Prof. Dr. Alı Demirsoy (1992), Yaşamın Temel Kuralları (Entomoloji)


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Böcek</span> eklembacaklılar sınıfı

Böcekler eklem bacaklılar (Arthropoda) şubesinin sınıfı ve tür ve takson bakımından en kalabalık hayvan sınıfıdır. 1.000.000'dan fazla olan tür sayılarıyla Dünya'daki en fazla türe sahip canlılardır. Dünya'nın hemen hemen her yerinde bulunur ve bazen çok yoğun popülasyonlarda görülebilirler. Her yıl birkaç bin böcek türü tanımlanmaktadır. Toplam tür sayısının 2.000.000 ila 30.000.000 kadar olduğu tahmin edilmektedir. Tür, cins, familya gibi taksonomik kategoriler bakımından 6-10.000.000 sayıya ulaşırlar ve Dünya'daki hayvanların %90 kadarını oluştururlar.

<span class="mw-page-title-main">Memeliler</span> kara omurgalıları sınıfı

Memeliler, hayvanlar aleminin insanların da dâhil olduğu, dişilerinde bulunan meme bezleri ve hem dişi hem erkek bireylerinde bulunan ter bezleri, kıl, işitmede kullanılan üç orta kulak kemiği ve beyinde yer alan neokorteks bölgesi ile ayrılan bir omurgalı sınıfıdır.

<span class="mw-page-title-main">Carl Linnaeus</span> İsveçli botanikçi, hekim ve zoolog (1707-1778)

Carl Linnaeus, İsveçli biyolog, hekim ve fizikçidir.

<span class="mw-page-title-main">Örümcek</span>

Örümcek, eklembacaklılar (Arthropoda) şubesinin örümceğimsiler (Arachnida) sınıfından Araneae takımının üyelerine verilen genel ad. Hemen hemen dünyanın her tarafında yaşar. 2012 rakamlarına göre 112 familyada ve 3879 cinste toplanan 43.244 türü bilinmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Yumuşakçalar</span>

Yumuşakçalar, ilkin ağızlılar (Protostomia) kladı, Lophotrochozoa üst şubesinden bir hayvan şubesidir. Ahtapot, kalamar gibi kafadan ayaklılar, salyangoz ve sümüklü böcek gibi karından ayaklılar, midyeler ve kitonlar bu şubedendir. Çizgili kas ilk defa bu sınıfta ortaya çımıştır. Yaklaşık 85,000 yaşayan türü bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Sümüklüböcek</span>

Sümüklüböcek aslında eklembacaklı türü olan böcek değil, gastropoda (karındanbacaklılar) sınıfından, kabukları körelmiş ya da hiç bulunmayan yumuşakçaların (mollusca) ortak adıdır.

<span class="mw-page-title-main">Peygamberdevesi</span> Mantodea alttakımında yer alan, 1.800 böcek türünün ortak adı

Peygamberdevesi (Mantodea), Polyneoptera üsttakımına bağlı bir böcek takımıdır. Dönencel ve sıcak bölgelerde yaşar, başka böcekler üzerinden beslenir.

<span class="mw-page-title-main">Avcı</span>

Avcı, yırtıcı veya predatör; av olarak adlandırılan diğer hayvanları veya organizmaları avlayıp öldüren organizma.

<span class="mw-page-title-main">Kara ayaklı kedi</span> kedi türü

Kara ayaklı kedi, kedigiller (Felidae) familyasından Güney Afrika, Botsvana, Zimbabve ve Namibya'daki step ve savanalarda görülen bir kedi türü. Dünyanın en küçük kedi türlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Omurgasızlar</span> bir omurgası olmayan hayvanlara verilen genel bir ad

Omurgasızlar, omurgası olmayan hayvanlara verilen genel bir addır. Omurgasız olarak adlandırılan canlıların yapılarında hiçbir iç iskelet bulunmaz. Bazı omurgasız hayvanların vücudunu destekleyen bir dış iskelet bulunur.

<span class="mw-page-title-main">Mirket</span> Hayvan

Mirket, 24 ila 30 cm boylarında, koloni hâlinde yaşayan, Afrika'ya özgü etobur memeli bir hayvandır.

<span class="mw-page-title-main">Paul Hermann Müller</span>

Paul Hermann Müller, İsviçreli kimyacı. DDT'nin böcekler üzerindeki güçlü toksit etkisini bularak 1948 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü'nü almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Timsahlar</span>

Timsahlar, sıcak bölgelerde bataklıklar ve su kenarlarında yaşayan vücudu kemiksi pullarla örtülü sürüngenleri içeren bir grup. Bu takımın familyaları Alligatoridae (Aligatorgiller), Crocodylidae (Timsahgiller) ve Gavialidae'dir (Gavyaller).

<span class="mw-page-title-main">Keliserliler</span>

Keliserliler (Chelicerata), eklem bacaklıların büyük bir altşubesini teşkil eder. Merostomata, Arachnida ve Pantopoda diye üç sınıfı vardır. Köken olarak denizde yaşayan ve karada yaşayan canlıları içerir. Bugün bazı türlerinin (Xiphosura) soyu tükenmiştir. 35.000 den fazla türü yaşamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Altı bacaklılar</span>

Altı bacaklılar (Hexapoda) Eklembacaklılar bölümünün en büyük alt şubesidir. Yaklaşık olarak 30'un üzerinde takım içerir. Böceklerin yanı sıra içtençeneliler adı verilen kanatsız eklembacaklılardan Diplura, Protura ve Collembola'yı da içine alır. Göğüslerinin üç segmentli olması ve her segmentinde bir çift bacağın bulunması ile tanınırlar.

<span class="mw-page-title-main">İçtençeneliler</span>

İçtençeneliler (Entognatha), altı bacaklılar (Hexapoda) alt şubesinin bir sınıfıdır.

<span class="mw-page-title-main">Sıçrar kuyruklular</span> içtençeneliler (Entognatha) sınıfından böcek alt sınıfı ya da takımı

Sıçrar kuyruklular (Collembola), içtençeneliler (Entognatha) sınıfından böcek alt sınıfı ya da takımıdır.

Johnston organı, böcekler (Insecta) sınıfında, duyarga ara bileziğininin (pedicellus) duvarları arasında gerilmiş bulunan antenal chordotonal organlar 'dır.

<span class="mw-page-title-main">Kanatsız böcekler</span>

Kanatsız böcekler (Apterygota) böceklerin sınıflandırılmasında kullanılan bir alt sınıf idi ve şu takımlardan oluşmaktaydı:

<span class="mw-page-title-main">Ayrışma (biyoloji)</span> Biyokimyasal bir süreç

Ayrışma veya çürüme, organik maddelerin, maddenin daha basit formlarına ayrıldığı süreçtir. Bu süreç biyomda yer kaplayan sonlu maddelerin geri dönüşümü için gereklidir. Canlı organizmaların organları ölümünden kısa bir süre sonra ayrıştırmaya başlar. Bütün organizmalar aynı yolla ayrışmamalarına rağmen, ölümden sonra aynı aşamalardan geçerler. Ayrışmayı inceleyen bilim olan taponomi, Yunanca’da (τάφος, taphos) (mezar) kelimesinden gelir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.