İçeriğe atla

Çardak, Lapseki

Çardak
Belde
Harita
ÜlkeTürkiye
İlÇanakkale
İlçeLapseki
Coğrafi bölgeMarmara Bölgesi
İdare
 • Belediye başkanıMetin Semerci (CHP)
Nüfus
 (2022)
 • Toplam3.705
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu286
İl plaka kodu17
Resmî site
[1]
Çardak kum adası ve plaj
Çardak Kum Adası
Çardak Beldesi havadan görünüm
Çardak Güreşlerinde Açılan Türk Bayrağı
Geleneksel Çardak Yağlı Güreşleri
Çardak Yağlı Güreşleri

Çardak, Çanakkale ilinin Lapseki ilçesine bağlı bir belde.

Tarihçe

Çardak Beldesi'nin tahmini olarak 1464-1481 yıllarında kurulduğu düşünülmektedir. Çardak’ın halkının Anadolu Selçuklu Devleti zamanlarında Orta Asyadan gelen Türkmen, Yörük boylarından oluştuğu düşünülmektedir. Doğudan batı istikametine denize paralel uzanan tepeler üzerine kurulan Hasköy, Kalkavuz, Çamköy'e yerleşmişlerdir. Bu köylerin mezar kalıntılarından ve bu bölgede yaşayan kişilerin akrabalarının anlattıklarından anlaşılmaktadır.

Anadolu topraklarında hüküm süren Karesioğulları Beyliğine bağlı olan köyler Osmanlı İmparatorluğu'nun bu bölgelere egemen olmasıyla bugünkü Çardak’ın kuruluşu gerçekleşmeye başlamıştır.

Osmanlı İmparatorluğu'nun Rumeli’ye geçmesiyle Avrupa’daki Birliklere destek olmak ve boğaz güvenliğini sağlayabilmek için Çardak’ta ordu bulundurmaya başlamış ve Gazi Yakup Bey’i de Boğaz Komutanı olarak buraya göndermişlerdir.

Gazi Yakup Bey, Fatih Sultan Mehmet'in emriyle 1479’da yaptırmaya başladığı 1 cami, 1 kervansaray, 7 adet su kuyusu, 1 hamam, 9 dersli medrese, 2 beyt evi 1481 yılına kadar tamamlamıştır (Ekrem Hakkı AYVERDİ Fatih Devri Mimarisi III). Gazi Yakup Bey Çamköy, Hasköy ve Kalfadız köylerinde yaşayan halkı düz arazi üzerine kurduğu yapılarda yaşamak için göç etmeye zorlamış ve Çardak’ı merkezi yerleşim birimi haline getirmiştir. Gazi Yakup Bey’in Çardak'ta yaptığı eserlerden Cami, Kervansaray ve su kuyuları halen ayaktadır ve halka hizmet vermektedirler. Çardak’ta vefat eden Gazi Yakup Bey’in kabri yaptırmış olduğu Gazi Yakup Bey Camii avlusundadır.[1]

Çardak adının verilişi

Gazi Süleyman Paşa, Rumeli'yi fethetmekle görevlendirildikten sonra, Bursa'dan 80 kişilik birliğiyle Gelibolu'ya geçişi sağlayacak olan Çardak mevkiine gelmiştir. Gazi Süleyman Paşa bugünkü Çardak beldesinde mescit yaptırır ve su kuyusu açararak otağını kurar. Halk arasında dolaşan rivayete göre "Nereye Gidiyorsun? Çağırda’ğa (Çardak’a)". Nereye gidiyorsun sorusuna verilen cevabın uzun yıllar sonra Çardak olarak değiştiği düşünülmektedir.

Coğrafya ve Ulaşım

İdari yönden Çanakkale ili, Lapseki ilçesine bağlı bir beldedir. Çanakkale Boğazı'nda, Marmara Denizi'ne kıyısı olan sahil kasabasıdır. Çanakkale - Bursa karayolu Çardak içinden geçmektedir.1915 Çanakkale Köprüsü’ne 7 Km, Çanakkale merkeze 37 Km uzaklıktadır.

Kum Adası

Çeşitli rivayetlere göre Gazi Süleyman Paşa, Gelibolu'ya yaptırdığı sallarla geçmek üzereyken, Kızıl Deli Sultan adında bir kişi de sala binmek ister. Gözü kara bir evliya olan Kızıl Deli Sultan'ı sala almak istemezler ve sallar hareket eder. Sallar hareket ettikten sonra eteğine aldığı kumları atarak salların arkasından gider. Attığı kum taneleri adaya dönüşür. Gazi Süleyman Paşa ve beraberindekiler Çanakkale Boğazı kapanacak korkusuyla Kızıl Deli Sultan'ı sala alarak Gelibolu’ya götürürler.

Günümüzde Çardak Kum Adası'nın, şifa dağıttığına inanılmaktadır. Türkiye'nin çeşitli bölgelerinden gelen insanlar kendini kuma gömerek şifa aramaktadırlar.

Tarihi Çardak yağlı güreşleri

Orhan Gazi’nin oğlu Gazi Süleyman Paşa’nın 1354 yılında Rumeli’ye geçiş yeri olarak kullandığı Çardak’ta ulu çınar ağacının altında yapılan güreşin anısına düzenlenen ve geleneksel hale getirilen Tarihi Çardak Yağlı Güreşleri 1733 yılında başladığı düşünülmektedir. 2017 yılında 284. düzenlenen yağlı güreşlerin kesintisiz olarak her yıl aynı zamanda ve aynı yerde yapıldığı bilinmektedir. 2017 yılında tarihi Çardak Yağlı Pehlivan Güreşleri'nde başpehlivan, finalde rakibi Ali Rıza Kaya'yı yenen Ali Gürbüz olmuştur.[2]

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2017. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2017. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yağlı güreş</span> geleneksel bir Türk sporu

Yağlı güreş, geleneksel bir Türk sporudur. Güreşçiler vücutlarına yağ sürerek güreştikleri için bu şekilde adlandırılır. Müsabakalar “Er Meydanı” denilen alanlarda yapılır. Güreşçilerin vücutlarının yağlanması nedeni ile birbirlerini tutmaları zorlaştığından, büyük güç ve ustalık gerektiren bir spordur.

<span class="mw-page-title-main">II. Bayezid</span> 8. Osmanlı padişahı (1481–1512)

II. Bayezid veya II. Beyazıt, Osmanlı İmparatorluğu'nun sekizinci padişahı. Babası Fatih Sultan Mehmed, annesi Emine Gülbahar Hatûn'dur. Yavuz Sultan Selim'in babasıdır. Tahta geçtiğinde 511.000 km²si Asya'da, 1.703.000 km²si Avrupa'da olmak üzere toplam 2.214.000 km² olan imparatorluk toprakları ölümünde yaklaşık 2.375.000 km²ydi.

<span class="mw-page-title-main">Orhan Gazi</span> 2. Osmanlı padişahı (1324–1362)

Orhan Gazi veya Orhan Bey, Osmanlı İmparatorluğu'nun ikinci padişahıdır. 1324 ile 1362 yılları arasında hüküm sürmüştür. Babası Osman Gazi'den 16.000 km² olarak aldığı beyliği, oğlu I. Murad'a 95.000 km² ila 100.000 km² arsa bıraktığı biliniyor.

<span class="mw-page-title-main">Çimpe Kalesi</span>

Çimpe Kalesi, 14. yüzyılın ortalarında Osmanlı Ordusu tarafından fethedilen, Balkan topraklarının güneydoğu kesiminde Gelibolu Yarımadası’nda yer alan bir kaledir. 1352 yılında Osmanlı tarafından fethedilmiştir. 14. yüzyıl ortalarında Osmanlı Türklerinin Çimpe Kalesi’ni alarak Rumeli'ye geçişi Balkanlar'ın tarihinde oldukça önemli bir dönüm noktası olmuştur. Belgelerde kalenin adı “Cinbi”, “Çinpi” olarak da geçer.

<span class="mw-page-title-main">Süleyman Paşa (Orhan Gazi'nin oğlu)</span>

Süleyman Paşa, Gazi Süleyman Paşa veya Süleyman Gazi, Osmanlı Padişahı Orhan Gazi

Düzmece Mustafa veya Mustafa Çelebi Yıldırım Bayezid ile Devlet Şah Hatun'un oğludur. II. Murat'ın amcası olan Düzmece Mustafa, daha sonra bir başka krize sebebiyet veren II. Murat'ın küçük kardeşi "Şehzade Küçük Mustafa Çelebi" ile karıştırılmamalıdır. "Düzmece Mustafa Çelebi" II. Murat döneminin başlangıcında en büyük siyasi krizlerinden birine sebebiyet vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Lapseki</span> Çanakkalede bir ilçe

Lapseki, Çanakkale ilinin Anadolu yakasındaki bir ilçesidir.

<span class="mw-page-title-main">I. Murad</span> 3. Osmanlı padişahı (1362–1389)

I. Murad, Murad-ı Hüdavendigâr veya Gazi Hünkar, Osmanlı İmparatorluğu'nun üçüncü padişahı. Babası Orhan Gazi, annesi Nilüfer Hatun'dur. Babası Orhan Gazi döneminde 95.000 km² olan devlet toprakları onun döneminde yaklaşık 500.000 km² kadar genişlemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Çanakkale Boğazı</span> Ege Denizi ile Marmara Denizi arasındaki boğaz

Çanakkale Boğazı ya da tarihî adıyla Dardanelya, Asya ile Avrupa kıtalarını birbirinden ayıran ve Ege Denizi ile Marmara Denizi'ni birbirine bağlayan bir boğaz ve uluslararası su yoludur.

Akbaş Cephaneliği Baskını, Mondros Mütarekesi gereği Fransız kuvvetlerince el konulan Osmanlı ordusuna ait Eceabat yakınındaki cephaneliğe Balıkesir Redd-i İlhak Cemiyeti mensubu Köprülü Hamdi Bey önderliğinde 40 atlı arkadaşın 26-27 Ocak 1920'de düzenlediği baskın.

<span class="mw-page-title-main">Süleyman Çelebi (emir)</span> 1402-1411 arası Edirne’de sultanlığını ilan etmiş Osmanlı şehzadesi

Süleyman Çelebi ya da diğer adı ile Emîr Süleyman, Osmanlı şehzadesi. 1396-1402 yılları arasında Timur tarafından Sarıhan Valisi olarak atanmıştır. Fetret Devri'nde 1402-1411 yılları arasında Edirne'de Sultanlığını ilan edip padişahlık yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yakub (Akkoyunlu)</span>

Ebül Muzaffer Sultan Yakub - Akkoyunlu Devleti'nin 3. Sultanı ve şair.

Gelibolu'nun fethi hakkında fazla bilgi bulunmamaktadır. Sadece iki ordunun karşılaştığı ardından Osmanlı askerlerinin üstünlüğü ile savaşın bittiği ve Osmanlı Türklerinin Rumeli'ye geçtiği bilinmektedir.

II. Yakub Bey 1387-1390, 1402-1411 ve 1413-1428 tarihleri arasında üç defa Germiyanoğulları Beyi oldu.

Hamza Bey, Sultan II. Mehmed dönemi Osmanlı denizcisidir. Elçi olarak gönderildiği görev sırasında Kazıklı Voyvoda tarafından katledilmiştir.

Pulak Mustafa Paşa sancakbeyliği, kaptan-ı derya ve beyleybeyliği görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamı.

Güveyi Sinan Paşa, beylerbeyi ve kaptan-ı deryalık görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamıdır.

Çardak Yağlı Güreşleri, Çanakkale'nin Lapseki ilçesi Çardak beldesinde düzenlenen geleneksel bir Türk yağlı güreş turnuvasıdır.

Yakub Bey, Fatih ve II. Bayezid devrinde yaşamış denizci beylerden biridir. İstanbul'un fethinde gemi komutanıdır. Eflak, Trabzon ve Midilli, Kefe, Moton ve Koron seferlerine katılmıştır. Trabzon'un fethinden sonra Gelibolu Sancak Beyliğine ve Kaptan-ı Deryalığa atanmıştır. Midilli seferinin ardından Fatih Sultan Mehmet'in emriyle Çimenlik ve Kilitbahir kalelerini inşa ettirmiştir. Lapseki ilçesine bağlı Çardak kasabasında külliye inşa ettirmiş olup ayrıca Kilitbahir, Gelibolu ve Malkara'da da vakıf eserleri bulunmaktadır. Kabri, Çardak kasabasında Gazi Yakup Bey Camii'nin haziresindedir.

Türkiye Yağlı Güreş Ligi sponsorluk adıyla CW Enerji Türkiye Yağlı Güreş Ligi, 2023 yılında Türkiye Geleneksel Güreşler Federasyonu tarafından kurulan yağlı güreş ligi.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.