İçeriğe atla

Çajaşi

Koordinatlar: 42°54′54″K 43°0′31″D / 42.91500°K 43.00861°D / 42.91500; 43.00861
Çajaşi
ჩაჟაში
Köy
2016'da Çajaşi
ÜlkeGürcistan
BölgeSamegrelo-Zemo Svaneti
BelediyeMestia
Rakım2.160 m
Nüfus
 (2014)[1]
 • Toplam28
Resmî siteler
Resmî adYukarı Svaneti
TürKültürel
Kriteriv, v
Belirleme1996 (20. oturum)
Referans no.709
Ülke Gürcistan
BölgeAvrupa ve Kuzey Amerika

Çajaşi (Gürcüce: ჩაჟაში) Gürcistan'ın Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesindeki Mestia Belediyesinde yer alan bir köydür. Büyük Kafkas Dağlarının güney eteklerinde, Enguri Nehrinin üst vadisinde, deniz seviyesinden 2.160 m yükseklikte yer almaktadır. Köy, Svaneti tarihi bölgesinin bir parçası ve Uşguli topluluğunun merkezidir. Orta Çağ müstahkem yapıları ile Gürcistan Ulusal Mirasında yer alan köy, Yukarı Svaneti'nin bir parçası olarak UNESCO Dünya Mirası listesine eklenmiştir.[2]

Coğrafya

Çajaşi, Uşgulinin ana yerleşimidir. Dört köyün bir araya gelmesiyle oluşan yapı, Avrupa'nın en yüksek yerleşim yerlerinden biridir. Gürcistan'ın mevcut alt bölümlerine göre, Mestia Belediye merkezindeki Mestia kasabasının yaklaşık 45 km batısında, Enguri ve Shavtskala nehirlerinin birleştiği yerde konumlanmıştır.[3]

Kültürel miras

Svaneti ilinin kuzeybatısında kalmaktadır. Çajaşi, Gürcistan tarihinin Orta Çağ ve Erken Modern dönemlerinden kalma onlarca yapıya ev sahipliği yapmaktadır. Bunlardan 13 tanesi iyi korunmuş Svaneti kule evidir. Kule evleri tipik olarak aile evlerine bağlı üç ila beş katlı yapılardır. Bölgede ayrıca Kraliçe Tamar'a atıfta bulunan Tamar Kalesi de dahil olmak üzere dört Orta Çağ kalesi bulunmaktadır. Yerel halktaki bir söylentiye göre, Kraliçe Tamar orayı yazlık olarak kullanmaktaydı. Ayrıca iki taş kilise ve birkaç ek bina da bulunmaktadır. Biri Yorgi, diğeri ise Mesih olarak adlandırılan kiliseler, sırasıyla 10 ve 11. yüzyıllardan kalmadır. Kiliselerden ilki, Tamar Kalesi'nin bir parçasıdır; ikincisi fresklenmiştir.[3] Ocak 1987'de, Çajaşi'deki bazı anıtlar devasa bir çığ tarafından tahrip edildi. 2000 yılından başlayarak, Gürcistan hükûmeti ve Uluslararası Anıtlar ve Sitler Konseyi Ulusal Komitesi, köyün kültürel mirasının korunması için çok disiplinli araştırmalara ve anıtların yenilenmesi ile ilgili projelere başkanlık etti.[2]

Nüfus

Çajaşi küçük bir köydür, 2014 sayımlarına göre köyün kalıcı nüfusunu sadece 28 kişi oluşturur. Nüfusun tamamı Gürcülerin alt etnik grubu olan Svandır.

Nüfus2002 sayımı2014 sayımı
Toplam34[4]28[1]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b "Population Census 2014: Number of Population by Administrative-Territorial Units and sex". National Statistics Office of Georgia. 29 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2016. 
  2. ^ a b "Upper Svaneti" (İngilizce). UNESCO World Heritage List. 6 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2016. 
  3. ^ a b Abashidze, Irakli, (Ed.) (1987). "ჩაჟაში (Çajaşi)". ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 11 [Georgian Soviet Encyclopaedia, vol. 11] (Gürcüce). Tiflis: Metsniereba. ss. 82-83. 
  4. ^ "საქართველოს მოსახლეობის 2002 წლის პირველი ეროვნული საყოველთაო აღწერის შედეგები, ტომი II [Results of the first national census of the population of Georgia in 2002, volume II]" (PDF) (Gürcüce). National Statistics Office of Georgia. 2003. 28 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Ağustos 2016. 

42°54′54″K 43°0′31″D / 42.91500°K 43.00861°D / 42.91500; 43.00861

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Svanca</span>

Svanca, Gürcistan'ın kuzeybatı bölümünde yaşayan Svanların konuştuğu dildir. Güney Kafkas dillerinden biridir ve aynı zamanda dil ailesinde kendi başına bağımsız bir kol teşkil eder.

<span class="mw-page-title-main">Svaneti</span> Gürcistanda tarihsel bir bölge

Svaneti, Gürcistan’ın tarihsel bölgelerinden biridir ve ülkenin kuzeybatı bölümünde yer alır. Svanlar bölgenin yerli halkıdır.

<span class="mw-page-title-main">Çohatauri</span>

Çohatauri, Gürcistan'ın Guria bölgesinde bulunan bir şehir ve belediyedir. Yüzölçümü 825.1 km² olan belediyenin nüfusu 2014 yılı itibarı ile 19,001'dir.

<span class="mw-page-title-main">Mestia</span> Gürcistanda bulnan bir kasaba

Mestia, Gürcistan'ın Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesinde bulunan bir kasaba ve belediyedir. Kasaba, ülkenin kuzeybatısında Kafkas Dağları'nın eteklerinde yer almaktadır. Yüzölçümü 3,044.5 km² olan belediyenin nüfusu 2014 yılı itibarı ile 9,316'dır.

<span class="mw-page-title-main">Tsalenciha</span>

Tsalenciha, Gürcistan'ın Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesinde bulunan bir şehir ve belediyedir. Şehir, Çanitskali Nehri'nin kıyısında yer almaktadır. Yüzölçümü 646.7 km² olan belediyenin nüfusu 2014 yılı itibarı ile 26,158'dir.

<span class="mw-page-title-main">Skande</span>

Skande veya bazen kullanılan şekliyle Skanda (სკანდა), Gürcistan'ın İmereti bölgesinin Terjola belediyesinde yer alan bir köydür. Skande, ülkenin batı kesiminde, Kvirila Nehir sisteminin bir parçası olan Chkhari küçük nehir vadisi üzerinde, Terjola kasabasının yaklaşık 15 km kuzeybatısındaki bir bölgede yer almaktadır. Nüfusu 2014 sayımlarına göre 434 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Okros Kalesi</span>

Okros Kalesi Gürcistan'ın güneyindeki Samtshe-Cavaheti bölgesine bağlı Adigeni Belediyesi'ne bağlı Bolacuri köyünün kuzeyinde, Şoka köyünün yakınlarında yer alan bir Orta Çağ kalesidir. Tarihi Kvabliani vadisinde, erişilemez bir kayalık dağın üzerinde yer almaktadır. Kale, 16. yüzyılda yaşanan Gürcü-Osmanlı çatışmalarında belirgin bir şekilde kullanılmıştır. Osmanlılar, ele geçirdikten sonra Gürcüce adını çevirerek kaleyi Altunkala olarak adlandırmıştır. 2007'de, Okros Kalesi, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültürel Anıtlar listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Svan kuleleri</span>

Svan kuleleri savunma konutları olarak inşa edilen kule evlerini ifade eder. Bu kule evleri, Gürcistan'ın tarihi Svaneti bölgesinde yaygındır ve günümüzde Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesinde bulunmaktadır. Bölgedeki en eski kule evi 8 veya 9. yüzyılda, en yeni kule evi ise 18. yüzyılda inşa edilmiştir. Bir Svan kulesinin uzunluğu ortalama olarak 20 ila 25 metre arasında değişir ve genellikle dört veya beş katlıdır. Nadiren altı katlı Svan kuleleri de görülmektedir. Duvarları 1.5 metre kalınlığa kadar erişebilen zemin katların genellikle kapısı ve penceresi yoktur. Kulenin girişi genellikle zemin katın bir üstündedir. Kulenin üst kısmı alt kısmına kıyasla daha dardır ve duvarların kalınlığı da 0.7 ila 0.8 metre arasında değişmektedir. Zeminler ahşap bir merdivenle birbirine bağlanmıştır. Kulenin üst kısmı taçlı bir tavanla sona ermektedir. Kulenin dört tarafında da delik vardır. Svan kuleleri ya yeniden inşa edilmiştir ya da kullanım dışıdır. 21. yüzyılda, kuleler temel olarak gıda kaynaklarını ve tarımsal ürünleri depolamak için kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Uşguli</span>

Uşguli Gürcistan'ın tarihsel Svaneti bölgesindeki Enguri geçidinin başında bulunan dört köyden oluşan bir topluluktur. UNESCO'nun Dünya Mirası listesinde Yukarı Svaneti olarak tanımlanan bu bölge, 4 mevsimde de yaşayan insanların olduğu Avrupa'daki en yüksek yerlerden biridir. Bölgedeki köylerin rakımı 2,086 ve 2,200 metre arasında değişim göstermektedir. Mestia gibi biraz daha gelişmiş bölgelerle karşılaştırıldığında, Uşguli köyü daha zor ulaşılabilen bir yerde konumlandığından bölgenin karakteristik özelliklerini daha fazla korunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Didi Zanavi</span>

Didi Zanavi Güney Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesine bağlı Adigeni Belediyesinde yer alan bir köydür. Küçük Kafkasya'nın bir parçası olan Mesheti Sıradağlarının güney yamacında yer almaktadır. Küçük Kvabliani nehrinin sol kıyısında konumlanan köyün ortalama rakımı 1480 metredir. Köy, belediyenin merkez kenti Adigeni'nin 4 km kuzeydoğusunda yer almakta ve kendisi de Zanavi bölge biriminin merkezi olarak hizmet vermektedir. 2014 nüfus sayımı itibarıyla köyün nüfusu 297 kişidir.

<span class="mw-page-title-main">Dartlo</span>

Dartlo, Kuzeydoğu Gürcistan'ın Kaheti bölgesindeki Ahmeta belediyesine bağlı bir köydür. Köy, deniz seviyesinden 2000 metre yükseklikte yer almaktadır. Bölge, UNESCO Dünya Mirası listesine dahil edilmiştir. Didiçevi Nehri'nin sağ kıyısında, Pirikit Alazani ile kesişim noktasında konumlanmıştır. Kendine has bir mimari kompleksi olan köy, tarihi taş kuleleri, kiremitli taş evleri ve Dartlo Kilisesi ile ünlüdür. Köyde bir gözlem kulesi de bulunmaktadır.

Pirğebuli Manastırı Gürcistan'ın Kvemo Kartli bölgesindeki Hrami nehri vadisinde bulunan bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks manastırıdır. 12. yüzyılın sonlarına veya 13. yüzyılın başlarına tarihlenen manastır, farklı koruma durumlarındaki çeşitli yapılardan oluşmaktadır. Ana kilise, dışı zengin taş oymalarla süslenmiş büyük bir salon kilisesidir. Manastır, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">İenaşi Kilisesi</span> Gürcistanda Orta Çağ Ortodoks kilisesi

İenaşi Peygamber Yunus Kilisesi ya da ayrıca bilinen adıyla İan'ın Kilisesi, Kuzeybatı Gürcistan'ın dağlık Yukarı Svaneti bölgesinde yer alan bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks kilisesidir. Günümüzde ise Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesine bağlı Mestia belediyesinde konumlanmıştır. Kilise, 12 ve 14. yüzyıllar arasındaki bir tarihte inşa edilmiştir, ancak binanın ana nefinin doğusundaki apsiste sonlanan yarı-açık koridor (çevredalız), daha önceki dönemde yapılmış Gürcü kiliselerindeki çevredalıza benzemektedir. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Laşthveri Kilisesi</span>

Laşthveri Başmelek Kilisesi ya da bilinen diğer adıyla Taringzel Kilisesi, Kuzeybatı Gürcistan'ın dağlık Yukarı Svaneti bölgesinde yer alan bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks kilisesidir. Günümüzde ise Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesine bağlı Mestia belediyesinde konumlanmıştır. Mimari olarak dikkat çekici olmayan salon kilisesinin en belirgin özelliği, 14 ve 15. yüzyıla tarihlenen, hem iç hem de dış duvarlara boyanmış bir dizi fresktir. Portreler ve dini sahnelerin yanı sıra, fresklerde Amiran ve Darecaniani'nin destansı aşk hikâyesinin ender görülen bölümleri de tasvir edilmiştir. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Uşguli Meryem Ana Kilisesi</span>

Uşguli Meryem Ana Kilisesi, yaygın olarak bilinen adıylaa Uşguli Lamarya Kilisesi, Kuzeybatı Gürcistan'ın dağlık Yukarı Svaneti bölgesinde yer alan bir Orta Çağ Gürcü Ortodoks kilisesidir. Günümüzde ise Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesine bağlı Mestia belediyesinde konumlanmıştır. Yapı, çıkıntılı apsisi ve çervedalızı olan basit bir salon kilisesidir. İç kısım, hasar görmüş iki Orta Çağ fresk tabakası içermektedir. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Lagurka</span>

Kala Aziz Cyricus ve Julitta Kilisesi, ayrıca yerel olarak bilindiği adıyla Lagurka (ლაგურკა), Gürcistan'ın Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesindeki Mestia Belediyesinde konumlanmış bir Orta Çağ kilisesidir. Kilisenin bulunduğu alan, Lagurka'nın başlıca Hristiyan tapınağı olarak kabul edildiği tarihi, kültürel ve dağlık Yukarı Svaneti bölgesinin bir parçasıdır. Lagurka adı, "Cyricus" adının Svancasından türemiştir. Orta Çağ anıtsal Gürcü sanatının tepe noktalarından olan yapı, 1111-1112'de Tevdore tarafından boyanmış fresklerle bezenmiş bir salon kilisesidir. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Nakipari Kilisesi</span>

Nakipari Aziz Yorgi Kilisesi, ayrıca yerel olarak bilindiği adıyla Cgrag (ჯგრაგ), Gürcistan'ın Samegrelo-Zemo Svaneti bölgesindeki Mestia Belediyesinde konumlanmış bir Orta Çağ kilisesidir. Bölge, tarihi ve kültürel, dağlık Yukarı Svaneti bölgesinin parçasıdır. Cgrag adı, Svancada "Yorgi" anlamına gelen bir kelimeden türemiştir. Yapı, 1130'da Tevdore tarafından boyanmış fresklerle bezenmiş bir salon kilisesidir. Kilise, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Slesa</span>

Slesa Kalesi, Güney Gürcistan'ın Samtshe-Cavaheti bölgesindeki Ahıska Belediyesinde konumlanmış bir Orta Çağ kalesidir. Tarihi bilinmeyen kale kompleksi, günümüzde harabe durumda olan bir kale ve stratejik olarak iki bitişik tepenin arasında yer alan, daha iyi korunmuş bir kuleden oluşmaktadır. Borcomi vadisi boyunca uzanan kale kompleksi, Gürcistan'ın kalbini güneyden korumaktadır. Kale, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Svaneti Prensliği</span>

Svaneti Prensliği Gürcistan'ın Svaneti bölgesinde Gürcistan Krallığı'nın 15. yüzyıl sonlarında bölünmesi ile ortaya çıkmış Orta Çağ prensliğidir. Gelovani ve Dadeşkeliani Hanedanlıkları tarafından yönetildikten sonra 1858 yılında Çarlık Rusya'sı tarafından işgal edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Mulhra</span> Gürcistandaki nehir

Mulhra veya Mulhura Gürcistan'ın Mestia bölgesinde konumlanmış, Enguri Nehri'nin sağ koludur. Uzunluğu 27 kilometre olan nehrin havza alanı 435 kilometrekaredir. Svaneti Kafkas ana sırtının güney yamacında, Tviberi Buzulu'ndan doğar ve Kvançianari köyü yakınlarında Enguri Nehri'ne katılır. Nehir buzullar, kar, yağmur ve yeraltı sularından beslenir. Nisan'dan Ekim'e kadar taşkınlara neden olan nehir, Ekim ve Nisan ayları arasında toprak tarafından emilir. Toşi bölgesinde Kasım sonundan Mart sonuna kadar donar. Enguri'ye karıştığı noktadaki ortalama yıllık akışı 225 metreküp/saniyedir.