İçeriğe atla

Zırhlı buldozer

Bir IDF Caterpillar D9: İsrail Savunma Kuvvetleri tarafından kullanılan İsrail zırhlı bir Caterpillar D9R buldozer

Zırhlı buldozer muharebe mühendisliğinin temel bir aracıdır. Bu muharebe mühendisliği araçları buldozerin hafriyat taşıma kabiliyetlerini, aracı ve operatörünü muharebede ya da muharebe yakınında koruyan zırhla birleştirir. Çoğu araç zırhı/askerî teçhizat eklenerek modifiye edilmiş sivil buldozerlerdir, ancak bazıları silahlarından arındırılmış ve dozer bıçağı takılmış tanklardır. Bazı tanklar (tankdozer olarak adlandırılır) silahlarını korurken buldozer bıçaklarına sahiptir, ancak bu onları zırhlı buldozer yapmaz, çünkü savaş birincil rol olmaya devam eder - toprak taşıma ikincil bir görevdir.

II. Dünya savaşı

İlk zırhlı buldozer (D7A) İkinci Dünya Savaşı sırasında İngilizler tarafından geliştirilmiştir. Bu, sürücüyü ve motoru korumak için zırhla donatılmış geleneksel bir Caterpillar D7 buldozerdi. Çalışma Jack Olding & Company Ltd of Hatfield tarafından yürütülmüştür. Buldozer, toplu olarak “Hobart's Funnies” olarak anılan ve İngiliz 79. Zırhlı Tümeni tarafından zırhlı saldırıları desteklemek üzere kullanılan birkaç özel zırhlı araçtan biriydi.

D-7 buldozeri, 1944
Centaur buldozeri
İngiliz, İkinci Dünya Savaşı zırhlı buldozerleri

Buldozerler Normandiya Muharebesi'ne hazırlık olarak, işgal sahillerini engellerden arındırma ve molozları temizleyip bomba kraterlerini doldurarak yolları hızla erişilebilir hâle getirme görevleriyle üretildi.

Müttefik orduları Avrupa'da ilerledikçe, zırhlı buldozerlerin çok yavaş olduğu görüldü; tank oluşumlarına ayak uydurabilecek kadar hızlı, iyi zırhlı, engel temizleyen araçlara ihtiyaç vardı. Bu ihtiyaç, tareti çıkarılmış ve buldozer bıçağı takılmış bir Centaur tankı olan Centaur Buldozer tarafından karşılandı. Centaur buldozerler Kore Savaşı sırasında hâlâ İngiliz Ordusu tarafından kullanılmaktaydı.

Modern kullanım

Sırbistan Silahlı Kuvvetlerine ait zırhlı buldozer

Modern zırhlı buldozerler genellikle Caterpillar D7 ve D9'u temel alır. D9'u büyük inşaat projeleri için popüler kılan özellikler, askerî uygulamalar için de tercih edilmesini sağlamaktadır. Özellikle İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) ve Amerika Birleşik Devletleri Silahlı Kuvvetleri (Deniz Piyadeleri ve ABD Ordusu) ve Irak'taki Kanada Ordusu için etkili olmuştur, her ikisi de İsrail tarafından geliştirilen ve üretilen bir zırh kiti kullanmaktadır. Zırhlı D9'un başarısının ardından Caterpillar Savunma Ürünleri, özellikle Birleşik Devletler Silahlı Kuvvetleri için zırhlı buldozerler üretmeye ve satmaya başladı.[1]

İsrail

Ayrıca bakınız: IDF Caterpillar D9

Takma adı Doobi (İbranice: דובי; lit. teddy bear) olan İsrail Zırhlı D9, dozerin düşmanca ortamlarda beka kabiliyetini artırmak ve ağır saldırılara dayanmasını sağlamak için İsrail Savunma Kuvvetleri, İsrail Askerî Endüstrileri ve İsrail Havacılık ve Uzay Endüstrileri tarafından modifiye edilmiş bir Caterpillar D9 buldozeridir.

İsrail Savunma Kuvvetleri hizmetindeki en yeni nesil D9 buldozer olan D9R, 405 ila 410 beygir gücüne (302 ila 306 kW) ve 71,6 ton kuvvetinde (702 kN) çeki demiri çekişine sahiptir. Bir operatör ve bir komutan olmak üzere iki kişilik bir mürettebatı vardır. İsrail Mühendislik Kolordusu'nun TZAMA (צמ “ה = ציוד מכני הנדסי, Mekanik Mühendislik Ekipmanı) birimleri tarafından işletilmektedir.

Ana İsrail Savunma Kuvvetleri modifikasyonu, mekanik sistemlere ve operatör kabinine zırh koruması sağlayan İsrail yapımı bir zırh kitinin yerleştirilmesidir. Operatör ve komutan, bomba, makineli tüfek ve keskin nişancı ateşine karşı koruma sağlamak için kurşun geçirmez pencerelere sahip zırhlı bir kabinin (“kokpit”) içinde korunmaktadır. İsrail Savunma Kuvvetleri ayrıca roket güdümlü el bombası mermilerini saptırmak için bir çıta zırh eklentisi geliştirdi. Takılan zırh paketi D9'un üretim hattı ağırlığına yaklaşık 15 ton daha ekliyor. Modifiye edilmiş D9 buldozerlere mürettebat tarafından kullanılan makineli tüfekler, sis projektörleri veya el bombası fırlatıcıları gibi farklı özellikler takılabilir.

İsrail Savunma Kuvvetleri, D9'u toprak işleri, hendek kazma, kum bariyerleri kurma, tahkimat inşa etme, sıkışmış, devrilmiş veya hasar görmüş zırhlı savaş araçlarını kurtarma (M88 Kurtarma Aracı ile birlikte), kara mayınlarını temizleme, el yapımı patlayıcıları ve patlayıcıları patlatma, arazi engellerini temizleme ve zırhlı savaş araçları ve piyade için rotalar açma ve ateş altında da dâhil olmak üzere yapıları yıkma gibi çok çeşitli mühendislik görevleri için kullanır.

İkinci İntifada sırasında zırhlı D9 buldozer Filistinli savaşçılara karşı etkili bir araçtı çünkü Filistinlilerin silahlarından neredeyse etkilenmiyorlardı ve roket güdümlü el bombalarına ve 100 kg'dan fazla hatta yarım ton patlayıcı içeren göbek bombalarına bile dayanabiliyorlardı. Bu nedenle, İsrail Savunma Kuvvetleri güçleri için güvenli yollar açmak ve patlayıcı yükleri patlatmak için kullanıldılar. Buldozer, siper olarak kullanılabilecek çalılıkları ve yapıları temizlemek için yaygın olarak kullanılmıştır.

Silahlı Filistinlilerin evlerin yıkılmasını önlemek için evlerin içine barikat kurduğu ve girişleri kırmaya çalışan askerleri öldürdüğü birkaç olayın ardından İsrail Savunma Kuvvetleri, evleri yerle bir ederek onları dışarı çıkarmak için D9'ların ve diğer iş makinelerinin kullanıldığı “Noal Sir Lachatz” (נוהל סיר לחץ “Düdüklü Tencere protokolü”) geliştirdi.

İsrail ordusu, İsrail'in Gazze Şeridi'ni işgali sırasında zırhlı buldozerleri yoğun bir şekilde kullanacaktı.[2] Ayrıca 2024 yılında İsrail'in Batı Şeria'daki askerî operasyonu sırasında altyapıya zarar vermek için de kullanılacaklardı.[3]

2003 yılında Amerikalı barış aktivisti Rachel Corrie, Refah Mülteci Kampı'ndaki Filistinlilere ait evlerin yıkılmasını engellemeye çalışırken Refah'ta İsrail Savunma Kuvvetlerine ait zırhlı bir buldozer tarafından öldürüldü.[4]

Amerika Birleşik Devletleri

Birinci Körfez Savaşı sırasında Amerika Birleşik Devletleri Caterpillar D7 buldozerleri için İsrail Askerî Endüstrisi'nden (IMI) traktör koruma kitleri (TPK) satın aldı. Zırhlı buldozerler esas olarak mayın temizleme uygulamalarında kullanıldı. 2003'te Irak'taki savaşa hazırlık sırasında Birleşik Devletler Ordusu İsrail Savunma Kuvvetleri'nden birkaç D9 zırh kiti satın aldı ve bunları benzer şekilde güçlendirilmiş D9'lar üretmek için kullandı. Bunlar tahrip olmuş araçları yollardan temizlemek, hendek kazmak, toprak bariyerler inşa etmek ve saha tahkimatı yapmak için kullanılmıştır. D9'lar ayrıca isyancı keskin nişancıları barındıran evleri yerle bir etmek için de kullanıldı. Irak'taki Çatışmaya ilişkin askerî raporlar D9'ların çok etkili bulunduğunu ve “kullanımlarından yararlanan herkes tarafından son derece olumlu eleştiriler aldığını” belirtmektedir.[5]

Diğer askerî kuvvetler

Lübnan ordusu ve Mısır ordusu gibi diğer askerî güçler de sivillerin evlerini yıkmak için zırhlı buldozerler kullanmıştır.

Sovyet ordusu, T-72 platformuna dayanan IMR serisi dozer bıçağı donanımlı bir zırhlı araç geliştirdi. Bu araçlar daha sonra 2022 yılında Rusya'nın Ukrayna'yı işgali sırasında Rusya ve Ukrayna tarafından kullanılacaktı.[6]

Irak ve Şam İslam Devleti (IŞİD), küçük silah ateşine ve hatta roket güdümlü el bombalarına dayanabilen çelik levha ve çıta zırhlı sivil buldozerler de dahil olmak üzere zırhlı buldozerleri SVBIED veya intihar aracı kaynaklı el yapımı patlayıcı aygıtlar olarak kullanmıştır. Bu zırhlı buldozerlere yerleştirilen tonlarca patlayıcı tüm binaları yerle bir edebilecek kapasitededir.

Kaynakça

  1. ^ Caterpillar Defense Products' Line 30 Kasım 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., PDF, Caterpillar website.
  2. ^ "Nordic fund KLP excludes Caterpillar from portfolios due to Israel sales". www.reuturs.com. Erişim tarihi: 9 Eylül 2024. 
  3. ^ Bwaitel, Jalal; Rising, David (6 Eylül 2024). "Israeli forces appear to withdraw from Jenin. But the operation may not be over". AP News (İngilizce). 8 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2024. 
  4. ^ Sherwood, Harriet (26 Ağustos 2012). "Rachel Corrie death: struggle for justice culminates in Israeli court". The Guardian. 15 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2024. 
  5. ^ Field Report: United States Marine Corps Systems Command Liaison Team, Central Iraq, 20 April to 25 April 2003.
  6. ^ Axe, David. "The Collapsing Soviet Army Left Behind Dozens Of IMR-2 Engineering Vehicles. The Ukrainian Army Eagerly Snatched Them Up". Forbes (İngilizce). 9 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2024. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Silah veya teçhizat, canlıların diğer canlılara karşı savunma veya saldırı amacıyla kullandığı her türlü araç. Silahlar, bıçak ve kılıç gibi kesici araçlardan, top ve tüfek gibi patlayıcı araçlara kadar çok geniş bir yelpazede yer alırlar.

<span class="mw-page-title-main">Leopard 2</span> Alman yapımı savaş tankı

Leopard 2 Alman yapımı 3. nesil bir ana muharebe tankıdır. 1970'lerde geliştirilmeye başlanan tank, 1979'da Bundeswehr bünyesine katılmış ve Leopard tankları ile değiştirilmiştir. Değişik çeşitlemeleri Alman ordusu tarafından kullanılmaktadır. Ayrıca İngiltere ve Fransa dışındaki birçok AB ülkesi de bu tankı tercih etmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Zırhlı personel taşıyıcı</span> Cepheye asker taşımak için kullanılan araç

Zırhlı personel taşıyıcı veya kısaca ZPT, piyadeleri cepheye taşımak için üretilen Zırhlı savaş aracıdır. Genellikle Makineli tüfek ile silahlandırılan araçlarda kimi zaman geri tepmesiz top, güdümlü tanksavar füzesi ya da havan topundan yararlanılmaktadır. Bu araçlar doğrudan cephe savaşları için tasarlanmayıp, taşıdıkları askerleri şarapnel ve düşman pusu ateşlerinden korumak içinde üretilmiştir. Yürüyen aksamlarında genellikle tekerlek ve palet kullanılmıştır. Örneğin Birleşik Devletler Ordusuna ait M113'de (palet), Birleşik Krallık Ordusuna ait FV 432'de (palet), Fransız VAB'da (tekerlek), Alman Ordusu GTK Boxerda (tekerlek) ve Sovyet BTR'de (tekerlek) kullanmaktadır. Bu araçlardan daha zırhlı olan Zırhlı Muharebe Araçları (ZMA) ise doğrudan cephede düşmanla çarpışmak için üretilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Tanksavar</span> tank imha etmek üzere tasarlanan tahrip gücü yüksek silah

Tanksavar terimi her ne kadar tank türünü işaret etse de aslında tüm askeri amaçlı ZSA sınıf araçları kapsamaktadır. Bu terim bu türden araçların imhasını veya etkisiz hale getirilmesi için kullanılan tüm silah türlerini kapsar. Bunlar başlıca yüksek namlu çıkış hızına sahip topçu sistemleri, füzeler, değişik otomatik top ve tanksavar mayınlarını kapsar.

<span class="mw-page-title-main">Tank</span> Ateş gücü ve mobilitesi yüksek, ağır zırhlı araç

Tank; ana görevi doğrudan ateş gücü kullanımıyla düşman kuvvetlerine saldırmak olan, paletli ve zırhlı savaş aracı veya bu araçlardan oluşan birlikleri kapsayan askeri sınıf. Tankı diğer savaş araçlarından ayıran özellikleri ağır bir zırha, yüksek ateş gücüne ve her türlü arazide hızlı gidecek şekilde tasarlanmış sürüş takımlarına sahip olmasıdır. Her ne kadar masraflı ve lojistik açıdan çaba gerektiren araçlar olsa da, yer hedeflerine saldırma yeteneği ve piyadelerin moralini çökertmesi nedeniyle modern orduların vazgeçilmez unsurlarındandır.

Yüksek patlayıcı başlıklı mermi, içerisindeki savaş başlığında plastik patlayıcı bulunan ve tanklara karşı kullanılan bir mermi türüdür. Bu mermi Soğuk Savaş sırasında İngiltere Ordusu tarafından geliştirildi. Soğuk savaş döneminde İngiliz ana muharebe tanklarında bu mühimmat kullanıldı. Bu mühimmat ayrıca İngilizlere ait 105 mm Centurion tankını satın alan İsveç, Hindistan ve İsrail tarafından da kullanıldı. Amerikan Ordusu bu mermiye HEP High Explosive,Plastic(Türkçesi→yüksek patlayıcılı plastik) demektedir.

<span class="mw-page-title-main">Cromwell tankı</span> İngiliz ağır kruvazör tankı

Cromwell Kruvazör Tank (A27M) Mk VIII, Birleşik Krallık Ordusu tarafından II. Dünya Savaşı sırasında kullanılan kruvazör tank sınıfında etkili bir zırhlı savaş aracıydı. Adını İngiliz İç Savaşı liderlerinden Oliver Cromwell'den almıştır. Tamamiyle İngiliz tophanelerinde üretilen, iki parçalı namlusu bulunan, yüksek hızlı ve makul bir zırha sahip bir tanktı. Savaşın sonlarına doğru diğer İngiliz tankları gibi yerini Amerikan yapımı M4 Shermanlarına bıraktı. Tasarımı ileride üretilecek olan heybetli A 34 Comet tankına kaynak olarak kullanıldı.

<span class="mw-page-title-main">Güdümlü tanksavar füzesi</span> tankları imha etmek için üretilen güdümlü füze sınıfında bir silah

Güdümlü tanksavar füzesi tankların imhası amacıyla üretilen güdümlü füze sınıfında bir silahtır. Bu füze ya da silahların ana görevi ağır zırhlı tank veya zırhlı savaş araçlarını vurmak ve yok etmektir.

<span class="mw-page-title-main">Humvee</span>

M998 Yüksek Hareket Kabiliyetli Çok Amaçlı Vasıta askerî kullanım için üretilen 4X4 sınıfında AM General firması tarafından geliştirilmiş bir taşıttır. Bu taşıt daha önceden Amerikan Ordusu servisindeki M151 MUTT, M561 Gama Goat, M718A1 ve M792 model cankurtaranlar, CUCV ile diğer ülke ve ordular tarafından kullanılan hafif sınıf araçların yerine geçmiştir. Humvee daha sonra üretilecek sivil amaçlı Hummer ve SUV taşıtlarına ilham kaynağı olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Savaş başlığı</span> Patlayıcı Türü

Savaş başlığı, belirli bir taşıyıcı kovan içerisinde (örn. füze, roket veya torpido) hedefe taşınan patlayıcı, yanıcı ya da zehirli bir materyal ve bu materyali söz konusu kovan hedefe vardığında etkin hale getiren tetikleme mekanizmasından oluşan harp düzeneğidir.

<span class="mw-page-title-main">Cougar (araç)</span>

Cougar, kara mayını ve EYP saldırılarına karşı korumalı bir zırhlı araçtır.

<span class="mw-page-title-main">Tanksavar mayını</span> tank imha etmek için zemine yerleştirilen patlayıcı

Tanksavar mayını,, bir tür kara mayını olup tank ve zırhlı savaş araçlarına hasar vermek veya imha etmek amacıyla geliştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">RPG-29</span>

RPG-29 Vampir, Rus yapımı omuzdan atılan anti-tank roketidir.1989'da Sovyet servisine alındı. Rus ordu servisinde bulunan en etkili anti tank silahlarından biridir.

Gazze-İsrail çatışması, birinci ve ikinci intifadalar ile başlayan on yıllardır devam eden Gazze-İsrail çatışması.

<span class="mw-page-title-main">FNSS Kunduz</span>

FNSS Kunduz veya AZMİM, FNSS tarafından üretilen Türk yapımı bir amfibi zırhlı istihkam iş makinesidir. Araç, Türk Silahlı Kuvvetleri'nin (TSK) ihtiyacı doğrultusunda dört yıldan az bir sürede hazırlanmış ve üretilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Israel Tal</span>

İsrail Tal, aynı zamanda Talik olarak da bilinir, tank savaşı bilgisine ve gelişmesine öncülük etmek için çalışan bir İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) generaliydi. İsrail'in Merkava tankının gelişmesine de öncülük etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Borgward IV</span>

Borgward IV, İkinci Dünya Savaşı'nda Nazi Almanyası ordusunda hizmet gören, bir hedefe uzaktan kumanda ile patlayıcı yük bırakan paletli bir mühimmat/bomba taşıma aracıdır. 1193 adet üretilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Çin Çiftliği Savaşı</span>

Çin Çiftliği Savaşı, Yom Kippur Savaşı'nın bir parçası olarak Mısır Ordusu ile İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF) arasında 15 Ekim - 17 Ekim 1973 arasında gerçekleşti. Büyük Acı Göl'ün kuzeyinde ve Süveyş Kanalı'nın hemen doğusunda, Mısır tarımsal araştırma istasyonunun yakınında, Sina Yarımadası'nda gerçekleşti. Bölge, İsrail ordusu tarafından Çin Çiftliği olarak biliniyordu; ancak bu araştırma istasyonunun Japon yapımı ekipman kullanmasından kaynaklanan bir yanlış isimdi.

<span class="mw-page-title-main">Çin Halk Kurtuluş Ordusu Kara Kuvvetleri</span> Çin Halk Kurtuluş Ordusunun kara gücü

Çin Halk Kurtuluş Ordusu Kara Kuvvetleri, Çin Halk Kurtuluş Ordusunun kara tabanlı hizmet koludur ve en büyük ve en eski tüm Çin silahlı kuvvetlerinin şubesi. Kara Kuvvetlerinin 1927 yılına kadar dayanan kökleri olsa da 1948 yılına kadar resmi olarak kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">M578</span>

Light Recovery Vehicle M578, Soğuk Savaş döneminde aktif hizmet görmüş bir Amerikan hafif zırhlı kurtarma aracıdır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.