İçeriğe atla

Zwolle

Zwolle
Belediye
Zwolle bayrağı
Bayrak
Zwolle arması
Zwolle arması
Zwolle'nin Overijssel'daki konumu
Zwolle'nin Overijssel'daki konumu
Hollanda üzerinde Zwolle
Zwolle
Zwolle
Zwolle'nin Hollanda'daki konumu
ÜlkeHollanda Hollanda
İl Overijssel
İdare
 • Belediye başkanıPeter Snijders (VVD)
Yüzölçümü
 • Toplam119,28 km²
 • Su
8,26 km² (3,18 mil²)
Nüfus
 (2019)
 • Toplam127.497
 • Yoğunlukoto/km²
Zaman dilimiUTC+01.00 (OAS)
 • Yaz (YSU)UTC+02.00 (OAS)
Alan kodu038
Resmî site
www.zwole.nl/
Zwolle topografik haritası

Zwolle, Hollanda'da Overijssel ilinin merkez şehri olan bir belediye ve şehirdir.

Tarihçe

Zwolle'de araştırmalar ve kazılar yapan arkeologlar Zwolle'nin bulunduğu mevkide M,Ö. 1500 civarlarında "İşala" adlı bir kavimin yaşadığını göstermiştir. 1970'li yıllarda şehrin Zwolle-Zuid semtinde yapılan araştırmalar buranın bir Neolitik-bronz devri yerleşkesi olduğunu ortaya çıkartmıştır. Roma döneminde bu bölgede "Franklar"ın "Salii" kabilesi yaşamıştır.

Zwolle yerleşkesi M.S. 800 yıllarında Frisyalı tüccarlar ve Şarlman'ın askerleri tarafından kurulmuştur.[1] "Zwolle" ismi "şişmiş/kabaran" anlamına gelmekte ve şehrin üç akarsu (IJssel, Vecht ve Zwarte Suyu)'nun aralarında bulunan "şişmiş/kabaran" ve bu nedenle sellere maruz kalmayan bir tepenin üzerinde kurulmuş olduğuna atıf etmekte olduğu belirtilmektedir. Şehir hakkında en eski yazılı belge St Micheal'a adanmış bir kilisesinin (Grotekerke veya Sint Michaëlskerk) kurulmasına aittir. Bu kilise XV. yüzyılda yenileştirilmiştir ve bugünde şehirde bulunmaktadır.

31 Ağustos 1230'de Utrecht Başpiskoposu Zwolle'ye şehir olma imtiyazlarını bağışlamıştır. Bağımsız şehir 1294'te Hansa Birliği üyesi olmuştur.

Bağımsız Zwolle şehri bölgedeki asillerin hücumlarına da maruz kaldı Temmuz 1324'te ve Ekim 1361'de bu asiller şehide yangın çıkmasına neden olmuşlardır. 1324'teki yangından şehirde ancak 9 bina nispeten zararsız kurtulmuş ve şehrin diğer binaları yanıp kul olmuştur.

Zwolle, 1361'de Hansa Birliği'nin bir üyesi olarak Hansa Birliği ile Danimarka Kralı IV. Valdemar arasında çıkan savaşa katılmıştır. Bu savaşı sona erdiren 1370 Stralsund Antlaşması ile Zwolle şehri Scania, İsveç'te bir ticaret kolonisi kurma imtiyazı kazanmıştır. XV. yüzyıl Zwolle şehri ve ticareti için altın yıllar olmuş ve şehrin gayrisafi hasılasının 1402-1450 arasında 6 misli arttığı araştırmacılar tarafından hesap edilmiştir.[2]

20. yüzyıl başlarında Zwolle büyük bir nehir ticareti yapan, büyük bir balık pazarı olan ve Rotterdam'dan sonra Hollanda'de en önemli büyükbaş hayvan pazarı olan bir şehir olmuştu. Şehirde aynı zamanda sanayi olarak pamuk ipliği ve kumaş dokumacılık, kumaş beyazlatıcılık ve boyacılık, dericilik, ip ve urgan yapımcılığı, tuz rafineciliği, demir üretimi ve demir işlemeciliği, gemi yapımcılığı sektörleri bulunmaktaydı.[3]

II. Dünya Savaşı sonunda Zwolle kenti Alman istilacılardan Montreal'dan gelen bir Kanadalı rütbesiz bir er olan olan "Leo Major" tarafından tek başına teslim alınmıştır.

2004'te Zwolle'de bulunan "De Librije" Lokantası Michelin Rehberi tarafından 3(3* (Üç-Yıldız) verilerek şereflendirilmiştir ve Hollanda'nın tümünde bu şerefi taşıyan üç lokantadan biri olmuş ve 2007'de bir diğerinin yıldız değeri indirilince Hollanda Michelin 3* taşıyan 2 lokantadan biri olmuştur.

Blauwvingers - Mavi parmaklar

Hollandalılar arasında Zwolle'de yaşayanlar alaycı olarak "Blauwvingers (Mavi parmaklar)" olarak anılmaktadırlar. Bu aynı zamanda Zwolle'nin futbol takımı olan PEC Zwolle'nin takma adıdır. Bunun ortaya çıkması 1682'ye kadar uzanmaktadır. O yıl Zwolle'nin büyük kiliselerinden olan St Michael kilisesi çökmüştür. Zwolle halkı fakir olduğu için bu kiliseyi yeniden yaptırmak için paraları bulunmamaktaydı. Bunun için bu kilisenin çanlarını komşu şehir olan Kampen'e satma kararı aldılar. Bu satış için yüksek fiyat talep ettiler. Kampen'liler bunu bilmekle beraber kilise çanlarını satın almayı kabul ettiler. Fakat canlar Kampen'e getirilip incelenince bu canların da kilise çökmesinden zarar gördüğü ve çalınmalarının imkânsız olduğu öğrenildi. Fakat Zwolle'liler bunu kabul etmeyip üzerine anlaşılan fiyattan Kampen'lilerin para ödenmesini talep ettiler. Çaresiz kalan ama komşularına çok kızan Kampenliler büyük şikayetlerle bu ödemeyi çuval çuval sikkelerle yaptılar. Zwolle'liler bu ödemenin tam ve eksiksiz yapıldığını kontrol etmek için Kampen'liler tarafından gönderilen "duiten" sikkelerini birer birer elden geçirip saydılar. Bu sayım bittikten sonra Zwolle'liler Kampen'lilerin kendilerinden intikam aldıklarını anladılar. Tüm sikke sayıcıların parmakları ve elleri sikkenin bakır olmasından dolayı masmavi olmuştu. Bundan sonra Zwolle'liler için "maviparmaklılar" takma adı kullanılmaya başlandı.

Coğrafya

Zwolle şehri IJssel, Vecht ve Zwarte Suyu'nun aralarında bulunan bir tepe üzerinde kurulmuştur ve zaman zaman yükselip sel getiren bu akarsular bu tepe dolayısıyla Zwolle şehrine yetişememektedirler. Şehir karayolu ile en yakın komşu şehri olan Kampen'e 12 km; Apeldoorn'a 35 km; Enschede'ye 64 km; Groningen'e 84 km ve Amsterdam'a 82 km uzaklıktadır.

Binalar

Zwolle kentinde birçok eski ve yeni ilgi çeken binalar bulunmaktadır. Bunların başında şehir merkezindeki Grotekerk ve Sint Michaëlskerk kilise binaları gelmektedir. Özellikle Sint Michaëlskerk'de Barok dönemi org ustası Arp Schnitger tarafından yapılan eşsiz kilise org vardır. "Onze Lieve Vrouwe ten Hemelopnemin" adlı Roma Katolik bazilika 1399'da yapılmaya başlanmıştır. Bu kilisesinin can kulesine "Peperbus (biberlik)" adı verilmekte ve Hollanda'da en yüksek can kulelerinden biri olmaktadır. Bu can kulesi kilise ile birlikte çöküp yıkılmıştır ama sonradan yenilenmiştir. Zwolle Belediye Sarayı orijinal olarak 1448'de yapılmıştır ama bu bina da sonradan modernize edilmiştir.

Şehirde bulunan eski ilginç binalar arasında şunlar sayılabilir: şehrin eski kale kapılarından olan "Sassenpoort"; şehir surları; eskiden hardal üretmek için yapılmış "Mosterdmakerstören (Hardal Üreticileri Kulesi)"; 1571'de tamamlanmış şehir Loncalar Konağı; eski vilayet idare merkezi; bir Dominiken manastırı; ve eski Melkmarkt meydanında bulunan iki müze (antika eşyalar sergilendiği ve doğa tarihi için müze olan) "Stedelijk Museum Zwolle" ile Vrouwenhuis. Blijmarkt Meydanı'nda bulunan eski Adalet Sarayı günümüzde "Fundatie Müzesi" adı verilip Overijssell ilinin güzel sanatlar müzesi olmuştur.

"Broerenkerk" 1465'te kurulan Dominiken Manastırı için kilise olarak yapılmıştır. Bu manastır 1580'de reformasyon döneminde kapatılmış; kesişler kovulmuştur. 1640-1982 döneminde bu eski manastır kilisesi bir Protestan kilisesi olarak kullanılmıştır. Sonra restore edilmiş ve 1983-1988 döneminde bir kültürel etkinlikler merkezi olmuştur. Bu merkez 1988'de kapatılmıştır ve bu eski manastır kilisesi bir özel sektör kitap evi olarak kullanılmaktadır.

Şehrin tren garının batısında şehrin batı kesiminde 10. yüzyıl başında yapılan çok sayıda "Art Nouveau" mimarı stilinde yapılmış villadan oluşan bir semt bulunmaktadır. Bunlar Koningin Wilhelminastraat, Prinses Julianastraat ve Prins Hendrikstraat sokaklarında 1900.lu yıllar başında değişik Hollandalı mimar tarafından tasarlanmıştır. Bunlardan 11 tanesi Hollanda Hükûmeti tarafından "millî anıt (rijksmonumenten)" olarak korumaya alınmıştır.

Spor

Takım Spor Lig Stadyum Kuruluş
PEC Zwolle Fútbol EredivisieFC Zwolle Stadyumu
Kapasite: 10,000 		1990

Kardeş şehirler

Resimler

  • Zwolle - Librije
    Zwolle - Librije
  • Zwolle - Drostenhuis
    Zwolle - Drostenhuis
  • Zwolle - Thorbeckegracht
    Zwolle - Thorbeckegracht
  • Peperbus
    Peperbus
  • Zwolle - Praubstraat Sokağı
    Zwolle - Praubstraat Sokağı
  • Zwolle - Sassenpoort şehir kapısı
    Zwolle - Sassenpoort şehir kapısı
  • Zwolle Prins Hendrikstraat'da Art Nouveau bahçe kapısı
    Zwolle Prins Hendrikstraat'da Art Nouveau bahçe kapısı
  • Zwolle tren garı
    Zwolle tren garı

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ F.C. Berkenvelder (1980). "Het begin Zwolle 750 jaar stad". Waanders. 9 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2007. 
  2. ^ F.C. Berkenvelder (1980). "De handel en de Hanze". Zwolle 750 jaar stad (Felemenkçe). Waanders. 23 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Mart 2007. 
  3. ^ "Zwolle". Encyclopaedia Britannica, 11th edition. 1911. 24 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Eylül 2013. 

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Zwolle ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Konstantinopolis</span> İstanbulda Sarayburnu ve çevresine (Fatih) tekabül eden tarihî şehir, Doğu Roma ve daha sonra Osmanlı İmparatorluğunun başkenti

Konstantinopolis veya Kostantiniyye, Roma İmparatorluğu (330–395), Bizans İmparatorluğu, Latin İmparatorluğu (1204–1261) ve Osmanlı İmparatorluğu'na (1453–1922) başkentlik yapmış tarihî bir şehir. Günümüzde şehir, Atatürk'ün inkılaplarından biri olarak 1928'de Latin harflerine geçilmesi sonrası, kentin Türkçe adının Latin harfleriyle yazılmış hali olan İstanbul olarak adlandırılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Canterbury</span>

Canterbury, Birleşik Krallık'ın İngiltere ülkesinin Güney Doğu İngiltere bölgesinde bulunup Kent Kontluğu'na bağlı ikincil Canterbury Şehir Yerel İdaresi merkezi ve Orta Çağ'dan beri şehir statüsü de taşıyan bir yörel idare ve yerleşim birimidir.

Aşağıda camiye dönüştürülmüş kiliselerin bir bölümü bulunmaktadır. Eğik olarak yazılan isimler günümüzde artık cami olarak kullanılmamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Siraküza</span> İtalyanın Sicilya bölgesinde, Siracusa iline bağlı ilçe (komün)

Siraküza veya Sırakuza, İtalya'nın Sicilya Özerk Bölgesi'de Antik Yunan çağında bir koloni devlet olarak kurulmuş, günümüzde Siraküza ilinin merkezi olan kent.

<span class="mw-page-title-main">Zaandam</span> Hollandada belediye

Zaandam, Hollanda'nın Noord-Holland eyaletine bağlı bir şehirdir. 1974 yılında Zaanstad belediyesine bağlanmıştır. Nüfus açısından Zaandam bu belediyedeki en büyük şehirdir, ama alan olarak bu belediyenin en büyük şehri Assendelft’tir. Zaandam meşhur Zaan nehrinin yakınlarında yer alır. Şehrin nüfusu 72.500'dir.

<span class="mw-page-title-main">Delft</span>

Delft, Hollanda'nın Güney Hollanda ilinde bulunan bir şehir ve belediyedir. Delft kanalları ve büyük ölçüde korunmuş eski yapıları ile küçük ve tipik bir Hollanda şehri olup Hollanda'nın büyük şehirleri olan Rotterdam ve Lahey şehirleri arasında yer alır. Nüfusu 98.727 kişidir. Kent, ressam Vermeer'in yaşamış olması ile Delft Blue adı verilen mavimsi beyaz üzerine mavi renkli porselenleriyle ve Delft Teknik Üniversitesi'ne de ev sahipliği yapması ve Hollanda kraliyet ailesinin bağlı olduğu Orange-Nassu Hanedanî ile yakın ilişkileri ile ünlüdür.

<span class="mw-page-title-main">Deventer</span> Hollandada belediye

Deventer, Hollanda'nın Overijssel ilinin Salland bölgesinde kurulmuş olan bir kenttir. Şehrin büyük kısmı Ijssel Nehri'nin doğu yakasında olmakla birlikte batı yakasına doğru da gelişim göstermiştir. 2005 yılında ülke genelinde uygulanan bürokrasiyi azaltma politikası sonucunda nüfusu 5000 olan Bathmen ile birleştirilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Overijssel</span>

Overijssel ili, Hollanda'nın merkezî doğusunda bir ildir. İsmi Ijssel Nehri üzerindeki topraklar anlamına gelmektedir. Başkenti Zwolle ve en buyuk nüfuslu şehri Enschede kentidir.

<span class="mw-page-title-main">Preston, Lancashire</span>

Preston, (

<span class="mw-page-title-main">Ragusa, İtalya</span> Ragusa iline bağlı komün (Sicilya, İtalya)

Ragusa, İtalya'nın coğrafi olarak güneyinde Sicilya Özerk Bölgesi'nde tarihi bir şehir ve idâri bakımdan bir komün olup, Ragusa ili'nin merkezi şehirdir.

<span class="mw-page-title-main">Busto Arsizio</span> İtalyanın Lombardia bölgesinde, Varese iline bağlı ilçe (komün)

Busto Arsizio, kuzeybatı İtalya'da Lombardiya Bölgesi'nin Varese ili'nde bir şehir ve yerel idare birimi olarak bir komündür. Bulunduğu ilde en büyük yerleşim birimi olup Lombardiya bölgesinde nüfus bakımından 6. sıradadır. Busto Arsizio'nun ekonomisi ticaret ve sanayiye dayanmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Trani</span> Barletta-Andria-Trani iline bağlı komün (Apulia, İtalya)

Trani, güney İtalya'da Puglia Bölgesi'nde, 2009'dan itibaren Barletta-Andria-Trani ilinin Barletta ve Andria kentleri ile ortaklasa merkezi olan bir kent ve bir komün.

<span class="mw-page-title-main">Bitonto</span> İtalyanın Apulia bölgesinde, Bari iline bağlı ilçe (komün)

Bitonto, güney İtalya'da Puglia Bölgesi'nde, Bari iline bağı ve Bari sehrinin merkezinin 11 km batısında bulunan bir kent ve bir komün.

<span class="mw-page-title-main">Halle, Saksonya-Anhalt</span> Saksonya-Anhaltta bağımsız şehir (Almanya)

Halle, merkezî Almanya'da Saksonya-Anhalt eyaletinde bulunan en büyük nüfuslu şehirdir. Saale nehrinin kenaarında kurulmuş olup resmî ismi Halle an der Saale veya kısaca Halle (Saale)'dir. Böylece Kuzey Ren-Vestfalya'da bulunan Halle (Westf.) veya "Halle im Westfalen" şehrinden ayrılmaktadır.

Hendrick Avercamp kış manzaraları yağlı boya peyzaj tabloları ve suluboyalı eskizleri ile tanınmış Hollandalı ressam.

<span class="mw-page-title-main">Arnhem</span> Hollandada belediye

Arnhem, Hollanda'nın doğusunda bulunan Gelderland ilinin başkenti olan şehirdir. Şehir orijinal olarak Sint-Jansbeek Suyu üzerinde konumlanmıştır ama genişleyip "Nederrijn Irmağı"'nın iki yakasına da yayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Breda</span>

Breda, Hollanda'nın orta kesimindeki Kuzey Brabant ilinde bir belediye ve bir şehridir. Şehir sınırları içinde nüfusu 2019 itibarıyla 183.873 kişi olan Breda, bölgesel bir merkez olarak kabul edilir. Breda ve etrafındaki varoşları ile bu şehirleşmiş bölgenin nüfusunun yaklaşık 320 bin kişi olduğu tahmin edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">'s-Hertogenbosch</span>

's-Hertogenbosch, Hollanda'nın güneyinde Kuzey Brabant ilinin başkenti olan bir şehir ve belediye. S-Hertogenbosch Amsterdam'ın 80 km güneyinde konumlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Surp Giragos Ermeni Kilisesi</span> Diyarbakırdaki Ermeni Ortodoks Kilisesi

Surp Giragos Ermeni Kilisesi veya Aziz Kyriakos Kilisesi, Diyarbakır'ın Sur ilçesinde bulunan ve 2016 senesinde hükûmet tarafından kamulaştırılmış olan tarihi bir Ermeni Apostolik Kilisesi.

<span class="mw-page-title-main">Waalwijk</span> Hollandada belediye

Waalwijk,, Hollanda'nın Kuzey Brabant bölgesinde yer alan bir şehirdir. Şehrin nüfusu 2012 tarihinde toplam nüfusu 46,495'tir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.