İçeriğe atla

Zurab Azmaiparaşvili

Zurab Azmaiparaşvili
ზურაბ აზმაიფარაშვილი
Zurab Azmaiparaşvili, 2007'de.
Doğum16 Mart 1960 (64 yaşında)
Tiflis, Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti, Sovyetler Birliği
Vatandaşlığı Gürcistan
ELO puanı2702 (Temmuz 2003)
FIDE unvanıBüyükusta (1988)

Zurab Azmaiparaşvili (Gürcüceზურაბ აზმაიფარაშვილი; d. 16 Mart 1960), Gürcü satranç ustası. Eylül 2017 FIDE sıralamasında 2637 elo puanına sahiptir.

Kariyeri

Azmaiparaşvili, 1988'de "Büyük Usta" unvanına sahip oldu. Başarıları arasında 1998 Satranç Olimpiyatları'nda 2810 performans derecesi ve Pavlodar 1982, Moskova 1986, Albena 1986, Tiflis 1986, Londra (Lloyds Bank Open) 1989 ve Silivri'deki 2003 Avrupa Bireysel Satranç Şampiyonası'nda birinciliği vardır. 2010'da Singapur'daki 1. ASEAN Satranç Şampiyonası'nda IM Oliver Barbosa ile skorla berabere kaldı ve maçı tie-break ile kazandı.[1]

Azmaiparaşvili, satranç turnuvalarına aktif olarak katılmaktadır. Avrupa Satranç Birliği'nin yönetim kurulu üyesi ve uluslararası satranç federasyonu FIDE'nin başkan yardımcısıdır.

Ağustos 2009'da Azerbaycan satranç takımının kaptanı olarak atandı ve Novi Sad'da (Sırbistan) Avrupa Takım Satranç Şampiyonası'nı kazandı.[2][3]

Tartışmalar

Azmaiparaşvili, İstanbul'da düzenlenen 2003 Avrupa Şampiyonasını kazanarak, Vladimir Malahov'a karşı bir hamleyi geri çekti (daha sonra ikinci bitirdi). Hamleyi çekmesi gaf olarak nitelendirildi ve Azmaiparaşvili turnuvayı kazandı. Malahov, tepki veremeyecek kadar şok olduğunu söyledi.[4]


Azmaiparaşvili, 2004 yılında Calvià'daki 36. Satranç Olimpiyatının kapanış töreninde yerel polis tarafından tutuklanıp birkaç gün gözaltında tutulduğunda satranç haberleri yaptı. Etkinliği düzenleyenlerin Azmaiparaşvili'ye karşı tavrı, görünüşe göre, İspanya'ya vardığında, FIDE başkan yardımcısı sıfatıyla biri, diğeri ise bir FIDE başkan yardımcısı sıfatıyla kendisine iki otel odası sağlamaya çalıştığı zaman bozulmuştu. Görünüşe göre FIDE yetkililerine, organizatörlerin Gürcü eski Dünya Kadınlar Şampiyonu Nona Gaprindaşvili'nin onuruna verilen bir ödülü vermeyi ihmal ettiklerini bildirmek amacıyla sahneye yaklaştığında, üzücü ruh hâli kapanış töreninde ona daha fazla dikkat çekmiş görünüyordu. Güvenlik görevlileriyle çatışmaya girdi ve hem Azmaiparaşvili'de hem de bir güvenlik görevlisinin yaralanmasıyla sonuçlanan bir kavga çıktı. Söz konusu itişmenin nasıl ortaya çıktığıyla ilgili çelişkili iddialar vardır: Olimpiyat organizatörlerinden gelen bir basın açıklaması, suçu doğrudan Azmaiparaşvili'ye yıktı ve birkaç kez sahneye girmeye çalıştıktan sonra "daha önce herhangi bir provokasyon olmaksızın saldırıya uğradığını" söyledi.[5] Öte yandan FIDE, basın açıklamasında "VIP kimliğinin net olmasına rağmen, birkaç güvenlik görevlisi tarafından ciddi şekilde dövüldü" diyerek polislere suçladı. Azmaiparaşvili'nin 22 Temmuz 2005'te mahkemeye çıkması gerekiyordu, ancak tüm suçlamalar kısa bir süre önce düştü.[6]

Azmaiparaşvili, 2004 yılında kadın Gürcü oyuncular Lela Cavahişvili ve Ana Matnadze'nin onu "düşmanca ve korkutucu bir şekilde, uygunsuz ve kaba bir dil kullanmak ve annelerimizi gözyaşlarına sokmakla" suçladıkları 2004 Dünya Kadınlar Satranç Şampiyonası düzenlemeleri nedeniyle eleştirilmişti.[7]

Azmaiparaşvili'nin 1995 Strumica turnuvasının sonuçlarına, reytingini yükseltmek için hile yaptığı iddia edildi. Önemli ölçüde zayıf rakiplere karşı 18 tur oynadığı turnuva, genellikle meşru olmayan bir olay olarak kabul edilir.[8][9][10][11] 2003 yılında Sveşnikov, Azmaiparaşvili olayını ve Alexandru Crisan'ı içeren benzer bir davayı, her iki sanığın da FIDE siyasetinde yoğun bir şekilde yer aldığı bir zamanda "açık sırlar" olarak nitelendirdi.[12]

Azmaiparaşvili'nin organizatör olduğu Satranç Dünya Kupası 2017'de, oyuncu Anton Kovalyov'u şort giydiği için azarladı, ırkçı bir şekilde "çingene" ile taciz etti ve Kovalyov'un planlanan üçüncü tur oyunundan on dakika önce değiştirilmesini talep etti ve Kovalyov'un turnuvadan çekilmesine neden oldu.[13] Azmaiparaşvili, Satranç Profesyonelleri Derneği'nden bir kınama ve diğer oyunculardan organizasyon rollerinden çıkarılmasını talep eden çağrılar da dâhil olmak üzere, bu olay için küresel satranç camiasından ağır tepki aldı. Chessbase India ile yaptığı röportajda Azmaiparaşvili, kararının arkasında durdu.[14]

Kaynakça

  1. ^ "Singapore International Chess Festival 2010 – Closing Ceremony". World Chess Federation. 31 Aralık 2010. 2 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2011. 
  2. ^ "Zurab Azmaiparashvili appointed Azerbaijan captain". Interviews.chessdom.com. 23 Eylül 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2011. 
  3. ^ "Novi Sad: Azerbaijan wins Gold – by one rook move". Chessbase.com. 3 Kasım 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2011. 
  4. ^ Sosonko 2006.
  5. ^ "FIDE Olympiad - Calvia, ESP Press Release by organisers on the Azmaiparashvilli arrest". Chesscenter.com. 31 Ekim 2004. 7 Aralık 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2011. 
  6. ^ "Chess News - Azmai cleared by Spanish court". ChessBase.com. 1 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2011. 
  7. ^ "Protest by Georgian women grandmasters". ChessBase.com. 9 Haziran 2004. 11 Ağustos 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Nisan 2011. 
  8. ^ "Chess Column". 14 Nisan 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2016. 
  9. ^ "The fake Heroes of Chernobyl revisited". 23 Mayıs 2005. 7 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2016. 
  10. ^ "Evgeny Sveshnikov: "Only fools learn from their mistakes. It seems I am one of them..." - chess-news.ru". 15 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2016. 
  11. ^ Strumica 1995, Azmai's Answer New in Chess 1996/3, page 5
  12. ^ "GrandMaster Square >>> Letter from GM Sveshnikov". 14 Temmuz 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Aralık 2016. 
  13. ^ "Kovalyov accusing ECU president and FIDEWorldCup organizer Azmaiparashvili of verbal abuse". twitter.com. 5 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2020. 
  14. ^ "All about the Dress Code Scandal in Tbilisi". 26 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Kaynakça

  • Smart Chip From St Petersburg: and other tales from a bygone chess area, New In Chess, 2006, s. 197, ISBN 9056911694 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Vladimir Kramnik</span> 2000 yılından beri dünya satranç şampiyonu olan Rus satranç büyükustası

Vladimir Kramnik, Rus satranç büyük ustası. 2000 yılında Londra'da Garri Kasparov'u 16 oyunluk bir maçta yenmiştir. Bu maç FIDE için resmi bir dünya şampiyonası maçı olmasa da, genel olarak böyle kabul edildiğinden, kendisi 2000 yılından beri dünya satranç şampiyonu olarak kabul edilmektedir. Kasparov bu maçın ardından 2005 yılında satrancı bıraktığını açıklamıştır.

<span class="mw-page-title-main">Magnus Carlsen</span> Norveçli satranç büyükustası

Sven Magnus Øen Carlsen, beş kez Dünya Satranç Şampiyonu olmuş ve halen dört kez Dünya Hızlı Satranç Şampiyonu ve altı kez Dünya Blitz Satranç Şampiyonu olan Norveçli satranç büyükustası. Carlsen, 1 Temmuz 2011'den bu yana FIDE dünya satranç sıralamasında 1 numarada yer almakta ve dünyanın en yüksek puanlı oyuncusu olarak geçirdiği süre bakımından Garri Kasparov'un ardından ikincidir. En yüksek derecesi olan 2882, tarihteki en yüksek derecedir. Ayrıca klasik satrançta elit seviyede en uzun yenilmezlik serisi rekorunu elinde tutmaktadır. Carlsen, popüler kültürde Satrancın Mozart'ı olarak adlandırılır.

<span class="mw-page-title-main">Ali Nihat Yazıcı</span>

Ali Nihat Yazıcı, 1964 yılında Adapazarı'nda doğdu. Bir öğretmen ailesi çocuğu olan Yazıcı, Anadolu'nun farklı yerlerinde ilk ve orta öğretimini devam ettirdikten sonra Pertevniyal Lisesini bitirdi ve İTÜ Elektrik Elektronik Fakültesi Elektronik ve Haberleşme Mühendisliğine girdi. 11 yaşından beri satranç camiasının içinde olan Yazıcı 14 yaşından itibaren hakemlik yapmaya başladı.

<span class="mw-page-title-main">Pyotr Svidler</span>

Pyotr Veniaminoviç Svidler, Rus satranç Büyük Ustasıdır.

Dünya Büyükler Satranç Şampiyonası 1991 yılından bu yana FIDE tarafından düzenlenen yıllık bir satranç turnuvasıdır. Turnuva katılımcıları o yılın 1 Ocak'ı itibarıyla 60 yaşına basmış olmalıdırlar.

Avrupa Büyükler Satranç Şampiyonası Avrupa Satranç Birliği (ECU) tarafından düzenlenen yıllık bir satranç turnuvasıdır. Turnuva katılımcıları o yılın 1 Ocak'ı itibarıyla 60 yaşına basmış olmalıdırlar. Turnuva 9 tur İsviçre sistemine göre oynanmaktadır. Erkek ve kadın oyuncular turnuvada birlikte yarışırlar ve turnuvayı birincilikle bitiren oyuncu "Avrupa Büyükler Satranç Şampiyonu" unvanını kazanır. Turnuvayı en yüksek puanla tamamlayan kadın oyuncuya ise "Avrupa Büyük Kadınlar Satranç Şampiyonu" unvanı verilir.

<span class="mw-page-title-main">Michael Adams</span>

Michael Adams, Büyük Britanyalı bir satranç büyükustasıdır. Ekim 2000 - Ekim 2002 arasında dünyanın en iyi dördüncü oyuncusu unvanını koruyan Adams, Ocak 2009 FIDE reyting listesinde 2712 ELO puanıyla 24. sırada bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Rüstem Kasımcanov</span>

Rüstem Kasımcanov Özbek satranç büyükustasıdır. Özbek kökenli olan oyuncu Taşkent'te doğmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Khosro Harandi</span> İranlı Uluslararası Satranç Büyükustası unvanlı profesyonel satranç oyuncusu

Khosro (Hosrov) Sheikh Harandi, İranlı Uluslararası Satranç Büyükustası unvanlı profesyonel satranç oyuncusu.

<span class="mw-page-title-main">Cemil Can Ali Marandi</span> Türk satranççı

Cemil Can Ali Marandi Türk satranç büyükustasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Yekaterina Kovalevskaya</span>

Yekaterina Kovalevskaya, Uluslararası Usta (IM) ve Kadın Büyükusta (WGM) FIDE unvanlarına sahip bir Rus satranç oyuncusu. 1994 ve 2000'de Rusya Kadınlar Satranç Şampiyonası'nı kazandı ve 2004 Dünya Kadınlar Satranç Şampiyonası'nda ikinci oldu. Bu başarısı ona Uluslararası Usta unvanını kazandırdı.

<span class="mw-page-title-main">Baadur Cobava</span> Gürcü satranç oyuncusu

Baadur Cobava, Gürcü bir satranç ustası. 2003, 2007 ve 2012 yıllarında Gürcistan satranç şampiyonu oldu. 2004'te FIDE Dünya Satranç Şampiyonası'nda ve 2005, 2009, 2011, 2013 ve 2017'de FIDE Dünya Kupası'nda yarıştı.

<span class="mw-page-title-main">Kadir Hüseynov</span> Satranç oyuncusu

Kadir Hüseynov Azerbaycanlı bir satranç büyükustasıdır. Eylül 2020 itibarıyla Azerbaycan'da 3. ve FIDE Dünya Sıralaması'nda 71.'dir.

<span class="mw-page-title-main">Alisa Gallyamova</span>

Alisa Mihaylovna Gallyamova, Uluslararası Usta (IM) ve Kadın Büyük Usta (WGM) FIDE unvanlarına sahip bir Rus satranç oyuncusu. 1999 ve 2006'da Dünya Kadınlar Satranç Şampiyonası'nda iki kez ikincilik ve üç kez Rusya kadın şampiyonu.

<span class="mw-page-title-main">Ana Matnadze</span> Gürcü-İspanyol satranç oyuncusu

Ana Matnadze, Gürcü-İspanyol satranç oyuncusu. FIDE tarafından 2002'de Woman Grandmaster (WGM) ve 2006'da International Master (IM) unvanları verildi. Matnadze kendi yaş kategorisinde Avrupa ve dünya kızlar şampiyonu oldu.

Nana Dzagnidze, 2008 yılında FIDE tarafından Grandmaster unvanına layık görülen Gürcü satranç oyuncusu. Dzagnidze, 2008'de Kadınlar Satranç Olimpiyatı'nda altın madalya kazanan Gürcü takımının bir üyesi ve 2017'de Avrupa Bayanlar Bireysel satranç Turnuvası şampiyonuydu.

<span class="mw-page-title-main">Alireza Firouzja</span> Fransız satranç oyuncusu

Alireza Firouzja İran asıllı Fransız satranç büyükustasıdır. Firouzja, Magnus Carlsen tarafından kırılan bir önceki rekoru beş aydan fazla bir süreyle geçerek, 2800 FIDE derecesini aşan en genç oyuncudur.

<span class="mw-page-title-main">Yan Nepomnyaşi</span> Rus satranç büyük ustası

Yan Aleksandroviç Nepomnyaşi, Rus satranç büyükustası.

<span class="mw-page-title-main">Leinier Domínguez</span> Kübalı-Amerikalı satranççı

Leinier Domínguez Pérez Kübalı ve Amerikalı bir satranç büyükustasıdır. Beş kez Küba şampiyonu olan Domínguez, 2008'de yıldırım satrancında dünya şampiyonuydu. 2002 ve 2004'te FIDE Dünya Satranç Şampiyonası'nda ve 2007, 2009, 2011, 2013 ve 2015'te FIDE Dünya Kupası'nda yarıştı.

<span class="mw-page-title-main">Koneru Humpy</span>

Koneru Humpy, daha çok 2019'da FIDE Kadınlar hızlı satranç şampiyonasını kazanmasıyla tanınan Hint bir satranç oyuncusu. 2002 yılında, 15 yıl, 1 ay, 27 gün ile Grandmaster (GM) unvanını elde eden en genç kadın oldu ve Judit Polgár'ın önceki rekorunu üç ay yendi. Ekim 2007'de Humpy, Polgár'dan sonra 2600 Elo puanını aşan ikinci kadın oyuncu oldu.