İçeriğe atla

Zulu (film)

Zulu
Zulu
"Zulu" filminin sinema afişi
YönetmenCy Endfield
YapımcıStanley Baker
Cy Endfield
Joseph E. Levine
SenaristJohn Prebble
Cy Endfield
OyuncularStanley Baker
Jack Hawkins
Ulla Jacobsson
James Booth
Michael Caine
Nigel Green
Richard Burton (anlatıcı olarak)
MüzikJohn Barry
Görüntü yönetmeniStephen Dade
KurguJohn Jympson
StüdyoDiamond Films
DağıtıcıParamount Pictures
CinsiSinema filmi
TürüSavaş, tarihi
RenkRenkli (Technicolor)
Yapım yılı1964,
Çıkış tarih(ler)i22 Ocak 1964, İngiltere
17 Haziran 1964, ABD
30 Ekim 1966, İstanbul (Fitaş sineması)
Süre138 dakika
Ülkeİngiltere Birleşik Krallık
Dilİngilizce, Zulu dili
Devam filmiZulu Dawn (1979) (prequel)
Diğer adlarıZulu (Türkiye)
Zoulou (Fransa)
The Battle of Rorke's Drift (İngiltere, alternatif ad)
Zulú (İspanya)
Zulu - Die Schlacht von Rorkes Drift (Almanya/Avusturya)

Zulu 1964 Birleşik Krallık yapımı tarihi epik savaş filmidir. Türkiye'de 30 Ekim 1966 tarihinde afişlerde "Zulu" adıyla birlikte Canlı Kafa Avcıları alt başlığıyla gösterime sunulmuştur.[1]

Filmi, HUAC'ın (Amerikan Karşıtı Faaliyetleri İzleme Komitesi) kara listesinde olduğu için İngiltere'de çalışmak zorunda kalan Amerikalı senarist yönetmen Cy Endfield yönetmiştir. Cy Enfield aynı zamanda tarihçi yazar John Prebble'la birlikte senaryoyu yazmış, filmin başrol oyuncusu Stanley Baker'la birlikte de filmin yapımcılığını üstlenmişti. İcracı yapımcı ise Stanley Baker'ın yeni kurduğu şirketi Diamond Films adına Joseph E. Levine'dir. Filmin dağıtımını Paramount Pictures yapmıştır.[2] Bazı film eleştirmenlerine göre bugüne kadar yapılmış en iyi savaş filmlerinden biridir.[3]

Başlıca rollerinde Stanley Baker, Jack Hawkins, Ulla Jacobsson, James Booth, Michael Caine ve Nigel Green'in oynadığı filme Richard Burton da anlatıcı olarak sesiyle katkıda bulunmuştur. Filmin müziği John Barry'ye aittir. Jenerikte Michael Caine'in ilk filmi olduğu belirtilmiştir, aslında Caine 1956'dan beri aktör olarak film endüstrisinin içindeydi ama bu 8 yıl boyunca hep TV dizilerinde ve sinemada önemsiz rollerde oynamıştı. Bu filmdeki dikkate değer performansı onun bir sonraki filmi olan Ani Tehlike'de (The Ipcress File) (1965) başrol oynamasını sağlamıştı (Bu filmde de yine Nigel Green'le beraber oynamışlardı). Zaten Zulu'nun sonraki sürümlerinde Caine'in adı afişlerde çoğunlukla en üste yazılmıştır.

Film, Güney Afrika'da gerçekten yaşanmış tarihi bir olaya dayanmaktadır. 1879 yılında Britanya İmparatorluğu ile Zulu Krallığı arasında süregelen savaş sırasında yaşanan birçok çatışmadan biri olan kanlı Rorke Geçidi çatışmasının öyküsünü anlatır. Bir İngiliz ileri karakolunda 4-5 bin kişilik bir Zulu gücüne karşı 139 İngiliz askerinin direnişi konu edilir.[4] Filmdeki kişiler de bu savaşta gerçekten yer almış kişilere dayandırılmıştır ve filmde kendi adları kullanılmıştır. Alamo Amerikalılar (özellikle de Teksaslılar) için ne ifade ediyorsa, bu tarihi olay da İngilizler (özellikle de Galliler) için aynı şeyi ifade etmektedir.[3]

Konusu, tarzı ve çekimlerin yapıldığı mekânlar göz önüne alındığında "Zulu" adeta bir Western filminin geleneksel yapısını andırır, burada sadece Amerikan Ordusu Süvarilerinin yerini İngiliz askerleri, Kızılderililerin yerini de Afrikalı Zulular almıştır. Filmde savaşın tarafları ne yüceltilir ne de kötülenir.

"Zulu" birçok üstün yapım filmin çekiminde kullanılan bir geniş perde sistemi olan Super Technirama 70 sistemi ile çekilmişti. 70mm baskılarında 6 kanallı ses kuşağı bulunuyordu. Film 1965 yılında "en iyi sanat yönetimi" dalında BAFTA ödülüne aday gösterilmişti.

1979 yılında, bu filmde anlatılan olayların öncesini ele alan bir devam filmi (yani bir prequel) olan Zulu Dawn (Zulu Şafağı) çekildi. Başrollerinde Burt Lancaster ve Peter O'Toole'un oynadıkları bu prequel'i Douglas Hickox yönetmişti.

Konusu

Britanya İmparatorluğu ile Zulu Krallığı arasındaki savaş Güney Afrika'daki Zulu topraklarında sürmektedir. Film bu savaş sırasında yaşanmış 8 çatışmanın ikincisi olan 22 Ocak 1879 tarihli Rorke Geçidi çatışmasının öyküsünü anlatır. Filmin hemen başında bu çatışmalardan ilki olan Isandlwana çatışmasında Zuluların büyük bir İngiliz garnizonunu tamamen imha etmeleri gösterilir. Sıra yolları üzerindeki Rorke Geçidinde daha küçük bir İngiliz ileri karakoluna gelmiştir. Saldırı planını Zuluların bir düğün törenindeyken öğrenen misyoner Otto Witt (Jack Hawkins) ve kızı Margareta (Ulla Jacobsson) derhal birliğe gelerek tehlikeyi haber verirler.

139 kişiden oluşan birliğin başında züppe görünüşlü deneyimsiz Teğmen Gonville Bromhead (Michael Caine) vardır. Kendisine kalsa mantıklı bir kararla bölgeyi terkederek çekilecek olan Bromhead, komutayı çok az farkla kendisinden kıdemli olan ve bölgeye köprü yapımı için gönderilmiş yine savaş deneyimi olmayan Ordu Mühendisi (İstihkâmcı) Teğmen John Chard'a (Stanley Baker) bırakmak zorunda kalır. Chard bölgede kalıp karakolu savunma kararı alır. 4-5 bin üstün yetenekli savaşçıdan oluşmuş Zulular karşısında bu intihar gibi bir karardır.

Silah olarak ellerinde sadece mızrakları ve önceki saldırıdan ele geçirdikleri az sayıda tüfekleri olan sayıca kalabalık Zulu ordusu karşısında tek avantaj olarak ateşli silahlara sahip olan sayıca az İngilizler müthiş bir direniş gösterirler. İki gün boyunca Zuluların dahice askeri taktiklerine karşı azimle karşı koyarlar. İngilizler neredeyse tükenmek üzereyken ve Zuluların son bir saldırıyla onları tamamen imha etmeleri mümkün gözüküyorken inanılmaz bir olay gerçekleşir ve Zulular İngilizlerin kahramanlıklarına övgü yapan şarkılar söyleyerek çekilirler ve giderler. İngiliz karakolunda danışman olarak bulunan ve Zuluları çok iyi tanıyan bir Afrikaner olan Josef Adendorff (Gert Van den Bergh), Zuluların, İngilizlerin kahramanca direnişlerini takdir ettikleri için savaşmayı bırakıp çekildiklerini açıklar.

Oyuncu kadrosu

Misyoner Otto Witt (Jack Hawkins) ve kızı Margareta (Ulla Jacobsson) Zulular'ın şefi ile birlikte.
Gerçek Zulu savaşçılarının 1870'li yıllarda çekilmiş bir fotoğrafı.
Aktör/Aktris Rolü
Stanley BakerTeğmen John Chard R.E.
Jack HawkinsOtto Witt
Ulla JacobssonMargareta Witt
James BoothEr Henry Hook
Michael CaineTeğmen Gonville Bromhead
Nigel GreenKıdemli Başçavuş Bourne
Ivor EmmanuelEr Owen
Paul DanemanÇavuş Maxfield
Glynn EdwardsOnbaşı Allen
Neil McCarthyEr Thomas
David KernanEr Hitch
Gary BondEr Cole
Peter GillEr 612 Williams
Tom GerrardSüvari Onbaşı
Patrick MageeOrdu Cerrahı Reynolds
Richard DaviesEr 593 Jones
Denys GrahamEr 716 Jones
Dafydd HavardNişancı Howarth
Dickie OwenOnbaşı Schiess
Larry TaylorHughes
Joe PowellÇavuş Windridge
John SullivanStephenson
Harvey HallHasta adam
Gert Van den BerghAdendorff
Dennis FolbiggeKomiser Dalton
Kerry JordanBiriğin Aşçısı
Ronald HillBorazancı
Şef Mangosuthu ButheleziKral Cetewayo
Daniel TshabalalaJacob
Ephraim MbheleRed Garters
Simon Sabela
Richard BurtonAnlatıcı (ses)

Teknik özellikler

"Zulu"'nun çekimleri Super Technirama 70 adı verilen bir geniş perde sistemi ile çekilmişti. Özellikle 1950'lerin sonunda ve 1960'larda bazı üstün yapım macera filmlerinin yapımında[5] kullanılan bu sistemde yine 35mm standart sinema filmi şeridi kullanılıyordu ama film şeridi objektifin önünden dikey olarak değil de yatay olarak geçiriliyor, böylelikle daha yüksek tanımlamalı bir görüntü elde edilecek daha geniş bir film yüzeyi pozlandırılabiliyordu. Negatif filmlerden pozitif projeksiyon kopyaları çıkartılırken standart 35mm filmlere baskı yapılırsa işleme Technirama, 70mm filmlere baskı yapılırsa da buna Super Technirama 70 adı veriliyordu. 70mm baskılarda 6 kanallı ses kuşağı mevcuttu. Çerçeve oranları 70mm için 2.20 : 1, 35mm için 2.35 : 1 'dir.[6]

Zulu filmi ihtiyaçtan dolayı sinema endüstrisine yeni bir tasarım da kazandırmıştı. Yönetmen Cy Endfield Afrika çalılıklarında, arazide kolaylıkla sökülüp takılabilecek ve hızla nakledilebilecek bir kamera vinci istemişti. Ken Eddy bu iş için özel bir vinç tasarlayıp imal etti. Böylelikle Dünyanın en tanınmış kamera vinci şirketi Filmair Giraffe doğmuş oldu.[7][8]

Yapım

Filmin iç mekân çekimleri İngiltere, Middlesex'teki Twickenham Film Stüdyolarında, dış çekimler ise Güney Afrika'da konunun geçtiği bölgelerde yapılmıştır.[9] Teğmen Gonville Bromhead rolü Michael Caine'in sinemadaki ilk önemli rolüydü. Aslında Caine 1956 yılından beri tam sekiz yıldır sinema sektöründeydi ama çoğunlukla yazılarda isminin bile geçmediği küçük rollerde ve TV dizilerinde gözükmüştü. Bu filmde ismi "...ve Michael Caine'i takdim ediyoruz" ibaresiyle 5. sırada yazlımıştır. Bu filmdeki olağanüstü oyunculuğu ona bir sonraki filmi olan Ani Tehlike'de (The Ipcress File) (1965) başrol getirmişti. Bu filmdeki göze batan oyunculuğu ve sonraki yıllarda kazandığı şöhretin filmin diğer oyuncularının önüne geçmesi nedeniyle filmin sonraki sürümlerinin afişlerinde ve video/DVD kapaklarında Michael Caine'in adı çoğunlukla da tek başına olmak üzere en üste yazılacaktır.

Çekimlerde bölgede yaşayan Zulu halkından da yardım istenmişti. Figüran olarak filmde yer alacak olan Zulu yerlileri o güne kadar hiç film seyretmemiş oldukları için yapımcı/oyuncu Stanley Baker onlara Gene Autry'nin oynadığı bir Western filmi seyrettirmiş ve rolleri hakkında bir fikir sahibi olmalarını sağlamıştı. Filmde rol alan 700'ün üzerindeki Zulu figüran, 1879 yılında İngilizlerle gerçekten çarpışmış Zulu'ların soyundan geliyordu. Gerçek Zulu şefi olan Mangosuthu Buthelezi de kendi atası olan Kral Cetawayo'yu canlandırıyordu.[7]

Çekimlerin yapıldığı, beyaz azınlığın yönetimindeki Güney Afrika Cumhuriyeti'nde 1964 yılında ırkçı apartheid yasaları izin vermediği için Zulu kabilelerinden gelen figüranlara beyazlarla eşit ücret verilemedi, bunu telafi edebilmek ve için yönetmen Cy Endfield çekimler için satın alınan inekleri Zululara hediye etti, böylece yasakları dolaylı olarak delmiş oldu. Aynı yasalar ırklar arası evlilik ve cinsel yakınlaşmayı da yasaklıyordu. Bu suçu işleyenler Güney Afrika Cumhuriyeti'nde 7 yıl kürek cezasına çarptırılıyorlardı. Filmde üstsüz birçok yerli kız da figüran olarak rol aldığı için film ekibi bu konuda sıkı bir şekilde uyarılmıştı.[7]

Yerlileri isyana teşvik edeceği gerekçesiyle filmin Güney Afrika Cumhuriyeti'nde siyahi seyircilere gösterilmesi yasaklandı.

Film hakkında notlar

James Booth'un canlandırdığı Er Henry Hook karakteri filmde resmedildiği gibi her şeyden şikayet eden, isyankar, hırsız, disiplinsiz, kaytarıcı bir alkolik değildi.[7] Diğer karakterler gerçeği yansıtacak şekilde perdede canlandırıldığı halde sadece Henry Hook karakterinin filmde olumsuz bir şekilde canlandırılması ailesini de isyan ettirmiş ve filmin Londra'da yapılan ilk gösteriminde hazır bulunan kızı öfkeyle salonu terketmişti.[10]

Fransız ressam Alphonse de Neuville'in 1880'de yaptığı "Rorke Geçidi Savunması" adlı tablodan detay. Britanya İmparatorluğu ile Zulu Krallığı arasındaki 19. yüzyılda Güney Afrika'daki Zulu topraklarında geçen savaştaki 8 çatışmanın ikincisi olan 22 Ocak 1879 tarihli "Rorke Geçidi çatışması", bu maddede anlatılan 1964 tarihli "Zulu" filminin de konusunu oluşturmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ "Milliyet Gazetesi Arşivi". gazetearsivi.milliyet.com.tr. 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2011. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2009. 
  3. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 10 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2009. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 23 Mayıs 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mart 2009. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2009. 
  6. ^ "Arşivlenmiş kopya". 8 Mart 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2009. 
  7. ^ a b c d "Arşivlenmiş kopya". 11 Ocak 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2009. 
  8. ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2009. 
  9. ^ "Arşivlenmiş kopya". 25 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2009. 
  10. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Mart 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2009. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Stanley Kubrick</span> Amerikalı film yönetmeni (1928 – 1999)

Stanley Kubrick, Amerikalı film yönetmeni, senarist, yapımcı, fotoğrafçı ve sinematograf. Estetik kusursuzluğu elde edebilmek için denediği farklı teknik yöntemlerle dünya çapında sinemayı etkilemiş ve tüm zamanların en iyi yönetmenlerinden biri olarak kabul edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Michael Caine</span> İngiliz oyuncu

Sir Maurice Joseph Micklewhite, Jr. CBE, iki Akademi Ödülü sahibi İngiliz oyuncu.

<i>Cesur Pilotlar</i> (film)

Cesur Pilotlar 1965 Birleşik Krallık yapımı filmdir. Özgün adı Those Magnificent Men in Their Flying Machines or How I Flew from London to Paris in 25 hours 11 minutes tür.

<i>İrlandalı Kız</i>

İrlandalı Kız 1970 Birleşik Krallık yapımı epik bir aşk filmidir. Özgün adı Ryan's Daughter olan film çevrildikten üç yıl sonra, Şubat 1973'te Türkiye'de "Emek Sineması"'nda gösterilmiş ve tam 6 ay vizyonda kalarak bir rekor kırmıştı. Bu rekorda bir filmin Türkiye'de ilk kez 70 mm formatta ve 6 kanallı ses sistemiyle gösterilmiş olmasının da payı vardır.

<i>Susuz Yaz</i> 1963 yapımı Türk filmi

Susuz Yaz 1963 yapımı dramatik Türk filmidir. Yönetmenliğini Metin Erksan'ın yaptığı filmin senaryosunu yine Erksan, Necati Cumalı'nın 1962'de yazdığı aynı adlı hikâyesinden uyarlayıp yazmıştır. Filmin başlıca rollerinde Erol Taş, Hülya Koçyiğit ve aynı zamanda filmin yapımcısı da olan Ulvi Doğan oynamışlardır. Hülya Koçyiğit'in sinemadaki ilk filmidir. Susuz Yaz, aynı zamanda Erol Taş'ın yardımcı rolde değil de başrol oyuncusu olarak oynadığı ilk filmidir. Filmin özgün müziğini Yunanistan'ın Akademi Ödüllü bestecisi Manos Hacidakis bestelemiştir. Hacidakis aynı yıl Topkapı filminin müziğini de yapmıştı.

<i>Cabiria</i>

Cabiria 1914 İtalya yapımı tarihi epik filmdir. Tam adı Cabiria, Visione Storica del Terzo Secolo A.C. olan bu siyah beyaz sessiz film İtalyan film endüstrisinin ilk ürünlerinden biridir. Cabiria, aynı zamanda Dünya çapında gişe rekorları kıran ilk filmlerden de biriydi.

<i>Siyah Orfe</i> (film)

Siyah Orfe 1959 Fransa Brezilya ve İtalya ortak yapımı romantik fantastik filmdir. Özgün adı Orfeu Negro dur. İngilizce konuşulan ülkelerde Black Orpheus adı ile gösterime sunulmuştur. Film Türkiye'de 1 Ocak 1962'de gösterime girmiştir.

<i>Arabistanlı Lawrence</i> (film) Lawrence Of Arabia 1962 Yapımlı Oscar Filmdir

Lawrence of Arabia, 1962 yapımı Oscarlı filmdir. T. E. Lawrence'ın Bilgeliğin Yedi Sütunu kitabından uyarlanmıştır. Filmin yönetmenliğini David Lean, yapımcılığını Sam Spiegel yapmıştır. Başrolünde Peter O'Toole vardır. Ömer Şerif ve Alec Guinness filmde rol almıştır. Amerikan Film Enstitüsü'nün hazırladığı AFI's 100 Yılı... 100 Film listesinde 1998'de beşinci, 2007'de yedinci sırada yer almaktadır. Ayrıca Peter O'Toole'un Arabistanlı Lawrence rolünde gösterdiği Premiere Magazine'in Tüm zamanların en iyi 100 performansı listesinin ilk sırasındadır.

<i>Terminatör</i>

Terminatör, James Cameron'un yönetmen koltuğunda oturduğu, 1984 yılı yapımı bilimkurgu filmi. Başrollerinde Arnold Schwarzenegger, Linda Hamilton ve Michael Biehn bulunmaktadır.

<i>Kleopatra</i> (film, 1963) 1963 çıkışlı sinema filmi

Kleopatra 1963 ABD- İngiltere ortak yapımı tarihi epik filmdir. Özgün Adı Cleopatra dır.

<span class="mw-page-title-main">Stanley Kramer</span> Amerikalı film yapımcısı ve yönetmeni (1913 – 2001)

Stanley Kramer, Amerikalı sinema yönetmeni ve yapımcıdır.

<i>Vahşi Avcı</i>

Vahşi Avcı 1962 ABD yapımı romantik macera filmidir. Filmin özgün adı olan Hatari!, bir Afrika dili olan Swahili'de Tehlike! anlamına gelmektedir. Film 22 Mart 1966'da Türkiye'de sinemalarda gösterime girmişti. 1970'li yıllarda ise TRT Televizyonu'nda Afrika'da Av adıyla bir kez daha gösterime sunulmuştur.

<i>Kırık Kanatlar</i> (film)

Kanatlar, 1927 yılında çevrilmiş Amerikan yapımı bir sessiz filmdir. İlk defa düzenlenen Akademi Ödüllerinde En İyi Film Akademi Ödülü'nü kazanmıştır. Gary Cooper'ın bir yıldız olmasına yardımcı olmuş bir filmdir.

<i>Ani Tehlike</i> (film)

Ani Tehlike, 1965 İngiltere yapımı casus gerilim filmdir. Özgün adı The Ipcress File olan ve zihin kontrolüyle ilgili bu filmin özgün adı Ipcress dosyası anlamına gelmektedir. Buradaki IPCRESS kelimesinin açılımı "Induction of Psycho-neuroses by Conditioned Reflex under strESS" tir ve Baskı Altında Şartlı Refleksle Psikonevrozların Tetiklenmesi olarak Türkçeye çevrilebilir. Bu, filmde gösterilen bir psikiyatri kitabının adıdır.

<i>Batının Zaferi</i>

Batının Zaferi, 1962 ABD yapımı epik western filmidir. Özgün adı How the West Was Won olan film Türkiye'de Aralık 1968'de sinemalarda gösterime girmişti.

<i>Cehennem Yarışı</i>

Cehennem Yarışı, 1957 İngiltere yapımı dramatik suç filmidir. Özgün adı Hell Drivers olan film çevrildikten bir yıl sonra, 15 Ekim 1958'de Türkiye'de sinemalarda gösterime girmişti. 19 Ağustos 1979 tarihinde ise bu kez TRT televizyonunda özgün adının tam çevirisi olan Cehennem Sürücüleri adıyla yayına verildi.

<i>Kartal</i> (roman)

Kartal- II. Dünya Savaşı anlatan bir kitap. İlk kez 1975 - yılında yayınlanmıştır. 1976 yılında romandan uyarlanan Kartal Kondu filmi çekilmiş ve Michael Caine, Donald Sutherland, Jenny Agutter ve Robert Duval bu filmde yer almışlardır. 2010 - yılının yarısından itibaren 50 milyonu satılmıştır

<i>Tanrının Eseri Şeytanın Parçası</i>

Tanrının Eseri Şeytanın Parçası, Lasse Hallström tarafından yönetilen ve Buena Vista Pictures tarafından dağıtılan bir 1999 Amerikan dram filmidir. John Irving tarafından yazılmıştır ve aynı adlı 1985 romanına dayanmaktadır. Hikâyesi, kendisini eğiten bir doktor tarafından yönetilen 2. Dünya Savaşı dönemi Maine yetimhanesinde yaşayan Homer Wells'i ve yetimhaneden ayrıldıktan sonraki yolculuğunu anlatıyor. Filmin başrollerinde Tobey Maguire, Charlize Theron, Delroy Lindo, Paul Rudd, Michael Caine, Jane Alexander, Kathy Baker, Kieran Culkin, Heavy D, Kate Nelligan ve Erykah Badu yer alıyor.

<i>Navaronun Topları</i> J. Lee Thompsonın 1961 yılında gösterime giren filmi

Navaron'un Topları J. Lee Thompson tarafından yönetilen 1961 tarihli epik bir macera savaş filmidir. Yapımcı Carl Foreman'ın senaryosu, Alistair MacLean'ın 1957 tarihli The Guns of Navarone adlı romanına dayanıyordu. Filmde, Stanley Baker, Anthony Quayle, Irene Papas, Gia Scala, James Darren ve Richard Harris ile birlikte Gregory Peck, David Niven ve Anthony Quinn rol alıyor. Kitap ve film aynı temel planı paylaşıyor: Bir Müttefik komando biriminin Ege Denizi'ndeki Müttefik donanma gemilerini tehdit eden görünüşte zaptedilemez bir Alman kalesini yok etme çabaları.

<span class="mw-page-title-main">İngiliz-Zulu Savaşı</span>

İngiliz-Zulu Savaşı, 1879'da Britanya İmparatorluğu ile Zulu Krallığı arasında yapılan savaştır. Lord Carnarvon tarafından Kanada'daki federasyon için 1867 tarihli Anayasa Yasası'nın ardından, benzer siyasi çabaların askeri kampanyalarla birleştiğinde Afrika Krallıkları, kabile bölgeleri ve Güney Afrika'daki Boer Cumhuriyetleri karşısında başarılı olabileceği düşünülüyordu. 1874'te Sir Bartle Frere, Britanya İmparatorluğu'nun bu tür planları gerçekleştirmesi için Yüksek Komiser olarak Güney Afrika'ya gönderildi. Fakat Güney Afrika Cumhuriyeti'nin silahlı bağımsız devletleri ve Zulu Krallığı buna engel oluyordu.