İçeriğe atla

Zoya Kosmodemyanskaya

Zoya Kosmodemyanskaya
Doğum13 Eylül 1923
Osino-Gay, Tambov Oblastı, Sovyetler Birliği
Ölüm29 Kasım 1941 (18 yaşında)
Petrischevo, Moskova Oblastı, Sovyetler Birliği
Bağlılığı Sovyetler Birliği
Branşı Sovyet Kara Kuvvetleri
Hizmet yılları1941
ÖdülleriSovyetler Birliği Kahramanı
Lenin Nişanı

Zoya Anatolyevna Kosmodemyanskaya Rusça: Зо́я Анато́льевна Космодемья́нская; 13 Eylül 1923 – 29 Kasım 1941), bir Sovyet partizan[1] ve Sovyetler Birliği Kahramanı (ölümünden sonra layık görüldü)[2] idi. Sovyetler Birliği'nin en saygın kahramanlarından biriydi.[3][4]

Hayatı

Babası Anatoly Kosmodemyansky teolojik bir seminer okudu ancak mezun olamadı. Daha sonra bir kütüphaneci olarak çalıştı. Annesi Lyubov Kosmodemyanskaya (Churikova yakınlarında), bir okul öğretmeniydi. 1925 yılında kardeşi Aleksandr Kosmodemyansky doğdu. Aleksandr da kız kardeşi Zoya'nın ölümünden sonra Sovyetler Birliği Kahramanı olmuştur. 1929 yılında ailesi zulüm korkusuyla Sibirya'ya taşındı. 1930 yılında da Moskova'ya taşındı.[5]

1938 yılında Komsomol'a katıldı. Ekim 1941'de, halen Moskova'da bir lise öğrencisi iken, bir partizan birimi için gönüllü oldu. Onu vazgeçirmeye çalışan annesine "Düşman çok yakın olduğunda ne yapabiliriz? Onlar buraya gelirse yaşamıma devam etmek mümkün olmaz." şeklinde yanıtladı. Zoya'nın partizan birimi olan 9903'e (Batı Cephesi Kurmayı) atandı. Ekim 1941'de birliğine katıldı ve bin kişiden sadece yarısı savaştan sağ çıktı. Naro-Fominsk yakınlarındaki Obukhovo köyünde diğer partizanlarla cepheye geçti ve Almanlar tarafından işgal edilen topraklara girdiler. 27 Kasım 1941 tarihinde bir Alman süvari alayının konuşlu olduğu Petrischevo köyünü yakmak için bir emir aldı.

Petrischevo köyünde Zoya, at ahırları ve evleri ateşe vermeyi başardı. Ancak, bir Rus işbirlikçisi onu fark etti ve Alman askerlerine bildirdi. Bu olaydan sonra Almanlar Zoya'yı yakaladı.[6][7] Tutuklandıktan sonra Kosmodemyanskaya soyuldu, dövüldü, sorgulandı ve 200 kırbaçla işkence gördü ve vücudu yakıldı[8] ancak herhangi bir bilgi vermeyi reddetti. Ertesi sabah, boynunda Rusça ve Almanca "Evlerin kundakçısı"' yazan bir tahta ile köyün merkezine doğru yürütüldü ve asıldı.

Asılarak infaz edilmeden önce son sözleri şöyle oldu:

"Hey, yoldaşlar! Neden bu kadar üzgün görünüyorsunuz. Cesur ol, savaş, Almanları yen, yak, onları yok et! Ölmekten korkmuyorum yoldaşlar. İnsanlar için ölmek mutluluktur!"

ve Almanlara:

"Siz şimdi beni asıyorsunuz ama yalnız değilim. Biz iki yüz milyon insanız. Hepimizi asamazsınız. İntikamımı alacaklar".

Asılma anından önce boynundaki iple şöyle dedi:[9][10]

Elveda yoldaşlar! Savaşın, korkmayın! Stalin bizimle! Stalin gelecek!

Almanlar Zoya'nun vücudunu birkaç hafta darağacında asılı bıraktılar. Göğüslerinden biri kesildi[8] ve vücuduna Almanlar veya işbirlikçileri tarafından saygısızlık edildi. Sonunda Sovyetler Ocak 1942'de bu toprakları ele geçirmesinden hemen önce toprağa verilmiştir.

Kaynakça

  1. ^ Pravda.ru Russian women heroes of the Great Patriotic War 9 Haziran 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., a photo report
  2. ^ Kazimiera J. Cottam: Women in War and Resistance: Selected Biographies of Soviet Women Soldiers, ISBN 0-9682702-2-0, page 297
  3. ^ The Voice of Russia: Road to Victory: Zoya Kosmodemyanskaya 6 Nisan 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  4. ^ Указ Президиума Верховного Совета СССР «О присвоении звания Героя Советского Союза т. т. Гурьянову М. А., Космодемьянской З. А., Кузину И. Н., особо отличившимся в партизанской борьбы в тылу против немецких захватчиков» от 16 февраля 1942 года 15 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. // Ведомости Верховного Совета Союза Советских Социалистических Республик : газета. — 1942. — 10 марта (№ 7 (166)). — С. 1.
  5. ^ Vladimir Kreslavsky The truth about Zoya and Shura 2 Mart 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.(in Russian)
  6. ^ "The Truth on Zoya and Shura" (Rusça). RIA Novosti. 16 Kasım 2006. 23 Kasım 2006 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2006. 
  7. ^ "Agent is not the subject for rehabilitation". Moskovskij Komsomolets (Rusça). 9 Ekim 2002. 25 Ocak 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2006. 
  8. ^ a b "СМИ.ru | Легенды Великой Отечественной. Зоя Космодемьянская". 27 Aralık 2005 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2020. 
  9. ^ Турсина, Марина. "Сайт". zoyakosmodemyanskaya.ru. 18 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2020. 
  10. ^ "Petr Lidov. "Partisan Tania". "Pioneer" newsletter. January–February 1942 (in Russian)". 18 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Ağustos 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Nevski Nişanı</span>

Aleksandr Nevski Nişanı 29 Temmuz 1942'de Sovyetler Birliği hükûmeti tarafından Töton Şövalyeleri'ne karşı gösterdiği çabadan dolayı Aleksandr Nevski onuruna, II. Dünya Savaşı sırasında hizmet eden yüzlerce insana tekrar vermeye başladı. Savaş sırasında 42.000'den fazla Sovyet görevlisine bu ödül verilirken, 70 yabancı general ve subaya verildi ve 1.470 askeri birim bu nişanı sancaklarında taşıdı. Bundan itibaren ise yalnızca askeri bir nişan olarak kabul edildi.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Matrosov</span>

Aleksander Matveyevich Matrosov veya Şakiryan Yunus oğlu Muhammedyanov (1924-1943) II. Dünya Savaşı sırasında Sovyet Kahramanı olan Sovyet piyade eri.

<span class="mw-page-title-main">İvan Konev</span> Sovyet askeri kumandanı

İvan Konev, II. Dünya Savaşı'nda Nazi Almanya'sının yenilgiye uğratılmasında önemli rol oynayan SSCB'li general, Sovyetler Birliği Mareşali.

<span class="mw-page-title-main">Aleksandr Saburov</span>

Aleksandr Nikolayeviç Saburov II. Dünya Savaşı Doğu Cephesinde verilen Büyük Vatanseverlik Savaşı sırasında Nazi işgali altındaki Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti topraklarında faaliyet gösteren Sovyet partizanlarının komutanı.

<span class="mw-page-title-main">Aleksey Fyodorov</span> Sovyet partizan

Aleksey Fyodoroviç Fyodorov, II. Dünya Savaşı Doğu Cephesinde verilen Büyük Vatanseverlik Savaşı sırasında Nazi işgali altındaki Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti topraklarında faaliyet gösteren Sovyet partizanlarının komutanı. İki kez Sovyetler Birliği Kahramanı ilan edilen iki partizandan birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Dmitri Yazov</span>

Dmitri Timofeyeviç Yazov, Sovyetler Birliği Mareşali. Büyük Vatanseverlik Savaşı gazisi olan Yazov, 1987'den Sovyetler Birliği'nin dağılmasından dört ay önceki 1991 Ağustos Darbesi'nde rol alması nedeniyle tutuklanana kadar Savunma Bakanı olarak görev yaptı. Yazov, 28 Nisan 1990'da Sovyetler Birliği Mareşali rütbesine atanan son kişi, Sibirya'da doğan tek mareşal ve 25 Şubat 2020'de öldüğü zamana dek, yaşayan son Sovyetler Birliği Mareşali'ydi.

<span class="mw-page-title-main">İvan Panfilov</span>

İvan Vasilyeviç Panfilov Sovyet generali ve Sovyetler Birliği Kahramanı. II. Dünya Savaşı'nda Moskova Muharebesi'nde komutası altındaki 316. Piyade Tümeni ile sayıca üstün Nazi zırhlı birliklerine karşı verdiği mücadele ile bilinir.

<span class="mw-page-title-main">Vatanseverlik Savaşı Nişanı</span>

Vatanseverlik Savaşı Nişanı, II. Dünya Savaşı sırasında başarı göstermiş tüm Kızıl Ordu mensubu asker ve Sovyet partizanlarına verilmiş Sovyetler Birliği nişanı. 1985 yılında 9 Mayıs zaferinin 40. yıl kutlamaları sırasında tüm gazilere verilmesine karar verilmiştir. Toplamda 9 344 283 adet verilmiştir: 1. sınıf 2 627 899 adet, 2. sınıf 6 716 384 adet.

Kutuzov Nişanı, Rus kumandan Mihail Kutuzov adına verilen Rusya askerî nişanıdır. Nişan II. Dünya Savaşı'nda kapsamındaki Sovyet-Nazi Savaşı sırasında askerî cesaret örneği oluşturan Kızıl Ordu askerlerine verilmek üzere oluşturulmuştu.

<span class="mw-page-title-main">Suvorov Nişanı</span>

Suvorov Nişanı, II. Dünya Savaşı sırasından itibaren verilmiş Sovyetler Birliği nişanı. Toplamda 7 267 adet verilmiştir: 1. sınıf 391 adet, 2. sınıf 2 863 adet, 3. sınıf 4 012 adet.

<span class="mw-page-title-main">Sevastopol Savunması Madalyası</span>

"Sevastopol'un Savunmasına göre" Madalyası, SSCB vatandaşlarına II. Dünya Savaşı yıllarında verilen askeri bir madalyadır. Sovyetler Birliği'nin İkinci Dünya Savaşı'nda 22 Aralık 1942'de SSCB Yüksek Sovyet Konseyi kararnamesiyle kurulan ve Nazi Almanyası'nın silahlı kuvvetlerinden Sevastopol liman şehrini savunan katılımcılarına ödül vermek amaçı veren bir madalyaydi. Madalya tüzüğü 18 Temmuz 1980'de SSCB № 2523-X Yüksek Sovyet Başkanlığı kararı ile değiştirildi.

<span class="mw-page-title-main">Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı</span>

Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı, 11 Nisan 1951'de Gürcistan SSC tarafından kabul edildi. Üstte mavi bandın yer aldığı kızıl bayrağın üzerinde 24 ışın ile birlikte orak ve çekiç ile kızıl yıldız sembolleri yer almaktadır. Gürcistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti bayrağı,Sovyet cumhuriyetlerinin bayrakları arasında orak ve çekiç figürünün sarı olmadığı tek bayraktır.

<span class="mw-page-title-main">Sovnarhoz</span>

Sovnarhoz veya Bölgesel Ekonomik Sovyeti, Sovyetler Birliği'nde ayrı ekonomik bölgeleri yönetmek için kurulan kuruluşlardır. Tamamı Ulusal Ekonomi Yüksek Sovyeti'ne bağlıydı. Bu kuruluşlar Sovyetler Birliği'nin iki tarihsel döneminde var oldu, ilki kapsar 1917-1932 arası dönemde, ikincisi ise 1957-1965 yıllarındaki ekonomik reformlar sonrası kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Nikolay Vlasov</span> Sovyet savaş pilotu, yarbay ve Sovyetler Birliği Kahramanı

Nikolay İvanoviç Vlasov, Sovyet savaş pilotu, yarbay ve Sovyetler Birliği Kahramanı. 2. Dünya Savaşı sırasında 29 Temmuz 1943'te Yak-1 ile uçuşunu sürdürürken Leningrad'da uçaksavar ateşi ile vuruldu ve Nazilerce esir alındı. Gönderildiği pek çok toplama kampında direniş örgütledi ve birçok kez kaçış girişimi gerçekleştirdi. Bu girişimleri nedeniyle Mauthausen-Gusen toplama kampına gönderildi. Yine bir kaçma girişimi organize ettiği sırada bir esirin ihanetine uğradı ve SS tarafından Müttefik birliklerin bölgeye yaklaşmasına yakın dönemde SS tarafından işkence gördü ve 26 Ocak 1945'te bir krematoryum fırınında canlı canlı yakıldı. Diğer mahkûmlar Vlasov'un ölümünden sonra ayaklanmaya devam etti ve 3 Şubat 1945'te yaklaşık 500 esir kamptan kaçmayı başardı.

<span class="mw-page-title-main">Hanpaşa Nuradilov</span>

Hanpaşa Nuradiloviç Nuradilov 1941-1942 yılları arasında Kızıl Ordu'ya hizmet eden Dağıstan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti doğumlu Çeçen makine tüfekçisi. PM M1910 makineli tüfeğiyle tahminen 920 düşman askerini öldürdü, ayrıca 18 Nazi Alman askerini esir aldı ve 9 Alman makineli tüfeğini ele geçirdi. Dört kez Sovyetler Birliği Kahramanı unvanına aday gösterildi. Son savaşı Stalingrad Muharebesi idi. Vücudu asla bulunamadı ve insanlar onun Alman bombardıman uçakları tarafından öldürüldüğü (bombalandığı) sonucuna vardı. Ölümünden sonra Stalingrad Muharebesi'nde gösterdiği icraatlar nedeniyle Sovyetler Birliği Kahramanı unvanını aldı.

Hansultan Çapayeviç Daçiyev, II. Dünya Savaşı sırasında Kızıl Ordu'ya hizmet etmiş Çeçen süvari. 15 Ocak 1944'te Sovyetler Birliği Kahramanı unvanıyla ödüllendirildi, ancak daha sonra Çeçen etnik kökeninden dolayı Celal-Abad'a sürüldü; Lavrenti Beriya'ya Çeçen halkının haklarının geri verilmesini talep eden bir mektup yazdıktan sonra güveni kötüye kullanma suçundan tutuklandı ve yirmi yıl hapis cezasına çarptırıldı. Tutuklandıktan sonra askerî madalyaları elinden alındı ve Sovyetler Birliği Kahramanı unvanı iptal edildi. Sonunda serbest bırakıldı ve 1985'te beraat etti. Ardından unvanı Mihail Gorbaçov tarafından yeniden verildi.

Havaci Muhamed-Mirzayev İkinci Dünya Savaşı sırasında 15 Ocak 1944 tarihinde Sovyetler Birliği Kahramanı unvanını alan bir Çeçen süvari askeri.

<span class="mw-page-title-main">Nikolay Voronov</span>

Nikolay Nikolayeviç Voronov, Sovyet askeri lideri. 1944'te Topçu Birliği Baş Mareşali rütbesine terfi edilmiş ve 1965'te Sovyetler Birliği Kahramanı onur ödülünü almıştır. 1941 ve 1950 yılları arasında Kızıl Ordu'nun topçu birliğini yönetmiş olan Voronov, bu görevini Stalingrad Muharebesi'nde de sürdürmüş ve Leningrad Kuşatması ile Kursk Muharebesi'nde Stavka temsilcisi olarak görev yapmıştır. Voronov, aynı zamanda Rus İç Savaşı'nda, Sovyet-Polonya Savaşı'nda ve Halhin Gol Muharebesi'nde savaşmış ve İspanya İç Savaşı'nda İspanya Cumhuriyetçi Ordu'sunun danışmanlığını yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Noah Adamia</span>

Noah Petroviç Adamia, II. Dünya Savaşı'nda Sovyet Deniz Kuvvetleri'nde çarpışmış Sovyet keskin nişancıdır. Sivastopol Muharebesi'nde 200'den fazla Alman askerini öldürmesiyle tanınmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">İvan Sereda</span> Sovyetler Birliği Kahramanı

İvan Pavloviç Sereda Sovyet teğmen, aşçı ve Sovyetler Birliği Savaş Kahramanı. Dvinsk bölgesindeki başarıları ile dikkatleri üzerine çekti. 1945 yılında terhis edildikten sonra Donetsk bölgesinin Aleksandrovka köyünde köy konseyi başkanı olarak çalıştı.