İçeriğe atla

Zonal topraklar

Zonal topraklar, (yerli topraklar) herhangi bir bölgede etkili olan iklim şartları ve bitki örtüsü özelliklerine göre oluşmuş topraklardır.Bulunduğu bölgenin iklimi hakkında bilgi verir. Zonal topraklar A, B ve C horizonlarına sahip olan toprak tipidir. Zonal topraklar iklim ve bitki örtüsü şartlarına uymaktadırlar. Bu topraklar bulundukları bölge ikliminin özelliklerini taşırlar. Bulundukları bölge ikliminin özelliklerini taşıdıklarından bu topraklara yerli topraklar da denir. Başlıca zonal toprak tipleri: Laterit, Podzol, Kahverengi orman toprakları, Terra rosa, Çernezyom, Tundra ve Çöl topraklarıdır.[1]

Galeri

Kaynakça

  1. ^ Toprak oluşumu ve çeşitleri 29 Aralık 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Erişim tarihi: 13 Nisan 2016

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Demirci, Manisa</span> Manisanın ilçesi

Demirci, Türkiye'nin Batı Anadolu kısmında yer alan Manisa ilinin ilçelerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Akdeniz iklimi</span> iklim çeşidi

Akdeniz iklimi, yaz sıcaklığı güneşışınlarının düşme açısına, kuraklık ise alçalıcı hava hareketlerine bağlıdır. En sıcak ay ortalaması 26-28 °C, en soğuk ay ortalaması 8-10 °C dir. Yıllık sıcaklık ortalaması 18 °C dir. Kar yağışı ve don olayı çok ender görülür. En fazla yağış kışın, en az yağış yazın düşer. Kışın görülen yağışlar cephesel kökenlidir. Cephesel yağışlar en fazla bu iklimde görülür.

<span class="mw-page-title-main">Erozyon</span> toprağı bir yerden başka bir yere taşıyan dışsal süreçler

Erozyon, diğer adıyla aşınım, yer kabuğunun üzerindeki toprakların, başta akarsular olmak üzere türlü dış etkenlerle aşındırılıp, yerinden koparılması, bir yerden başka bir yere taşınması ve biriktirilmesi olayına denir.

<span class="mw-page-title-main">Tundra</span>

Tundra, fiziki coğrafya da ağaç gelişiminin düşük sıcaklıklar ve kısa süreli yeşerme mevsimleri ile engellendiği biyom çeşididir. Tundra terimi, "yaylalar", "ağaçsız dağlık arazi" anlamına gelen Kildin Samice тӯндар (tūndâr) sözcüğünün Rusçaya geçmiş hâli olan тундра (tundra) sözcüğünden gelir. Tundra bitki örtüsü cüce çalılar, sazlar, çayırlar, yosunlar ve likenlerden oluşur. Bazı tundra bölgelerinde ağaçlar dağınık hâlde yetişir. Tundra ve orman arasındaki ekoton, ağaç sınırı veya orman sınırı olarak bilinir. Tundra toprağı azot ve fosfor bakımından zengindir.

<span class="mw-page-title-main">Maki</span> Genellikle Akdeniz iklimi bölgesinde yetişen bitki topluluğu

Maki, Akdeniz ikliminin egemen olduğu bölgelere özgü, ortalama 1-2 metre boyundaki küçük ağaç ya da çalıların oluşturduğu bitki örtüsü. Bu bitki örtüsüyle kaplı alanlara makilik denir. Makilikler, eskiden ormanlık olan alanların yangın ya da insanlar tarafından yok edilmesi sonucu oluşmuştur. Orman kendini yenilemeden ortamı kaplayan maki türleri ağaç fidanlarının büyümesini engellerler.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de Karadeniz iklimi</span> Türkiyenin Karadeniz kıyılarında görünen nemli subtropikal/ılıman okyanus iklimi türü

Karadeniz iklimi, Karadeniz Bölgesi, Marmara Bölgesi'nin Karadeniz kıyıları ve Kuzey Anadolu Dağları'nın Karadeniz’e bakan yamaçlarında görülen bir iklim türüdür. Köppen iklim sınıflandırmasına göre Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'nde görülen iklim okyanusal iklim (Cfb) ve yağışlı dönencealtı iklimi (Cfa) altında sınıflandırılır ve bu iklimler Batı Avrupa, Yeni Zelanda ile Çin ve ABD'nin güneydoğu kıyılarında da yaygındır.

<span class="mw-page-title-main">Ilıman kuşak iklimleri</span> Iklim türü

Ilıman kuşak iklimi, tropikal bölgeler ile tundralar arasında kalan bölümde görülen iklim çeşididir. İklim özelliklerinin çeşitliği ve aşırı sıcak veya soğuk olmayışı en önemli özelliğidir. Dünya'nın yüzde 15'ini oluşturan bu kuşakta toplam nüfusun %48'i yaşar. Ekonomik ve teknolojik açıdan en güçlü ülkeler bu kuşak üzerinde yer alır.

<span class="mw-page-title-main">Tayga</span>

Tayga Yakutça "orman" sözcüğünden gelir. Bu sözcük Ruslar tarafından kuzey yarımkürede, özellikle Sibirya'da tundranın bittiği yerlerde başlayan soğuk, bataklık ve ormanlık bölgeleri tanımlamak için Altay dili Şor lehçesindeki tayγa kökenli taĭgá terimi kullanılmıştır. Avrupa ve Kuzey Amerika'daki buna benzer bölgeler için de tayga ismi kullanılmaya başlanmıştır. Ama tayga günümüz kullanımında artık yalnızca orman anlamına gelmez; Kuzey Yarımkürede tundranın güneyinde oluşmuş bir bitki örtüsü sınırının adıdır.

Mikroiklim zemine yaklaşık 2 metre yükseklikteki iklimi ya da belirgin ve küçük bir alandaki iklim anlamına gelir. Mikroklima, çevresindeki büyük iklim (makroklima) özelliklerinden ayrılan küçük iklim alanıdır. Küçük alanlı iklim, mikro iklim denilebilir. Mikroklimayı mikroklimatoloji bilimi inceler. Mikroklimatoloji bitki yetişmesi, hayvancılık, ormancılık ve çiftçilik açısından önemlidir.

<span class="mw-page-title-main">Laterit</span> Toprak

Laterit, sıcak ve nemli bölgelerin toprağıdır. Dönenceler arasında, tropikal kuşakta görülür. Kuvvetli kimyasal çözülme sonucunda oluşurlar. Bitki örtüsü gür olduğu halde humus yönünden fakir topraklardır. Çünkü bu iklim bölgelerinde toprakta yaşayan organizmalar, bitki artıklarını tüketir ve de yağmurun sıkça gelmesi, toprağın yıkanmasını sağladığından laterit cinsi toprakta humus azdır. Aşırı yıkanmadan dolayı mineral bakımından fakirdir. Yağmur ormanlarında görülür. Demir olarak zengindir, yağışlarla birlikte topraktaki demir oksitlenir ve toprak kırmızımsı bir hal alır, ayrıca demir bitkilerin gelişmesine de katkıda bulunur. Laterit topraklarda genellikle Ekvatoral iklim bölgelerinde etkili olmaktadır ve verimliliği azdır.

<span class="mw-page-title-main">Türkiye iklimi</span>

Türkiye, iklim kuşaklarından ılıman kuşak ile subtropikal kuşak arasında yer alır. Türkiye'nin coğrafî konumu ve yer şekilleri sonucunda iklimi, farklı özellikte iklim tiplerinin oluşmasına yol açmıştır. Kıyı bölgelerinde denizlerin etkisiyle daha ılıman iklim özellikleri görülür. Dağların yüksekliği ve uzanışı deniz etkilerinin iç kesimlere ulaşmasını engeller. Bu nedenle iç kesimlerinde karasal iklim özellikleri görülür.

<span class="mw-page-title-main">Bozkır</span>

Bozkır veya step, fiziki coğrafyada kurakçıl otsu bitkilerden oluşan, sıcak ve ılıman iklimlerdeki ağaçsız ekolojik bölge.

<span class="mw-page-title-main">Madra Dağları</span>

Madra Dağları ya da Madra Dağı, Ege Bölgesi’nin Asıl Ege Bölümü ile Marmara Bölgesi’nin Güney Marmara Bölümü’nün sınırlarında yer alır. Madra Dağı, Balıkesir ilinin İvrindi, Havran, Burhaniye, Gömeç ve Ayvalık ilçeleri ile İzmir ilinin Bergama ilçesi topraklarında yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tundra iklimi</span> bir iklim çeşidi

Tundra iklimi, Kuzey Yarım Küre'de 60 derece paraleli civarı ile kutup ikliminin yayılış alanlarının arasındaki bölgelerde görülür. Avrupa'nın Kuzey kıyıları, Kuzey Sibirya, Kuzey Kanada, Krolla Adası kıyıları ve orta kuşaktaki yüksek dağlarda etkilidir. En sıcak ayın ortalaması 10 dereceyi geçmez. Yıllık sıcaklık farkının 60 dereceyi bulduğu yerler vardır. Sıcaklıklar kışın -30 ile -40 derece arasındadır. Yağışlar 200–250 mm'dir ve genelde kar şeklindedir. Toprak yılın büyük bir bölümünde donmuş olarak bulunur. Yazın toprağın üst kısmının buzları çözülür ve zemin bataklık haline dönüşür. Bitki örtüsü çalı yosun ve yazın yetişen otlar tundra bitki örtüsünü oluşturur. Genel geçim kaynağı balıkçılıktır.

<span class="mw-page-title-main">Dilek Dağı</span>

Dilek Dağı veya Samsun Dağı Türkiye'nin Batısında Ege Bölgesi'nde Aydın'da bulunan, 1.237 metre rakımlı bir dağ ve millî park. Antik adı Mykale Dağı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Aksu Çayı</span> Akdeniz Bölgesinin Göller Yöresinden doğarak Antalya yakınlarında denize dökülen akarsu

Aksu Çayı, Akdeniz Bölgesi'nin Göller Yöresi'nden doğarak Antalya yakınlarında denize dökülen akarsudur. Aksu Çayı, Büyük Hitit Kralı IV. Tuthaliya'nın vasalı olan Tarhuntaşşa kralıyla yaptığı antlaşmaya göre bugünkü Teke yarımadasında yer alan Lukka diyarıyla Orta Toroslar'da yer alan Tarhuntaşşa bölgesini birbirinden ayıran sınır olarak belirlenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Bitki coğrafyası</span>

Bitki coğrafyası, bitki örtüsünün yeryüzündeki dağılışı, bu dağılışa etki eden faktörleri ve çevre ile ilişkilerini inceleyen fiziki coğrafyanın dalıdır. Fitocoğrafya, vejetasyon coğrafyası da denir. Botanik bitkileri tek tek incelerken, Bitki Coğrafyası bitki topluluklarıyla ilgilenir. Bitki coğrafyası, bitkilerin, anatomi, morfoloji, fizyolojilerini değil, yetişme şartları ve yeryüzüne dağılışlarını inceler. Dağılış şartlarını açıklamaya çalışır. Bitki örtüsü pek çok açıdan coğrafyanın konusudur.

Kahverengi orman toprakları, ılıman iklim bölgelerinde kışın yaprağını döken geniş yapraklı ormanlar altında gelişir. İklim, bitki örtüsü ve yerli kaya etkisi altında oluşmuştur. Orman altında oluştuğu için organik madde (humus) açısından zengindir, genellikle rengi koyudur.

Kahverengi bozkır toprakları, Orta kuşakta, karalarının iç bölgelerinde, karasal iklim ve bozkır bitki örtüsü altında gelişen toprak türü. Eski sınıflandırmaya göre yerli (zonal) topraklar grubuna dahildir. Oluşumunda iklim, bitki örtüsü ve anakaya etkilidir.

<span class="mw-page-title-main">Tıva coğrafyası</span>

Tıva Cumhuriyeti, Asya'nın coğrafik olarak tam ortasında, Doğu Sibirya'nın güneyinde, Yukarı Yenisey dolayında Rusyaya bağımlı bir Türk kökenli ülke. 168,600 km²'lik yüzölçüme iyedir.