İçeriğe atla

Zofia Rydet

Zofia Rydet
Doğum5 Mayıs 1911(1911-05-05)
Ölüm24 Ağustos 1997 (86 yaşında)
Gliwice, Polonya
UyrukLeh
[zofiarydet.com Resmî sitesi]

Zofia Rydet (5 Mayıs 1911 - 24 Ağustos 1997),[1] Polonya'daki her haneyi belgelemeyi amaçlayan "Sosyolojik Kayıt"[2] projesiyle tanınan Polonyalı bir fotoğrafçıydı. 1978'de 67 yaşında "Sosyolojik Kayıt" üzerinde çalışmaya başladı ve 1997'deki ölümüne kadar 20.000'e yakın fotoğraf çekti.[3] Resimlerin çoğu düzenlenmemiş olarak kaldı. Fotoğraflarında ağırlıklı olarak çocuk, erkek, kadın, çift, aile ve yaşlı portrelerini kullandı. Rydet, konularını geniş açılı bir lens ve flaş kullanarak doğrudan fotoğraflama eğilimindeydi.

Kişisel hayatı

Rydet, Stanisławów'da doğdu. Snopków'daki Główna Szkoła Gospodarcza Żeńska'ya katıldı. Genç bir kadın olarak Orbis Polonya Seyahat Ofisi için çalıştı ve kırtasiye dükkanı işletmek gibi çeşitli meslekler dallarında görev yaptı.[1]

Hayatının orta yaşlarına geldiğinde fotoğrafçılıkla ilgilenmeye devam etti. 1954'te Gliwice Fotoğraf Topluluğu'na katıldı ve becerilerini geliştirdi.[1][2]

Çalışmaları

1961'de Rydet, Mały człowiek (Küçük Adam) adlı büyük bir fotoğraf sergisi açtı. Rydet'in Küçük Adam'daki amacı, tıpkı yetişkinler gibi çocukların da hayatlarında iyi ve kötü deneyimler yaşadıklarını göstermekti. Ayrıca toplumsal meselelerin ve politikaların çocukları nasıl etkileyebileceğini göstermek istedi. Rydet, çocukları kaygısız bir klişe olarak değil, insan olarak göstermek istedi.[4]

1965 yılında gerçekleştirdiği sergisindeki eserler Wojciech Zamecznik tarafından düzenlendi ve bir kitap haline getirildi.[2] Aynı yıl Polonya Sanat Fotoğrafçıları Birliği'ne üye oldu.[1]

Czas prezemianija'da (Zamanın Geçidi, 1963-1977), Rydet bir dizi portresinde yaşlılığın haysiyetini ve zarafetini belgeledi.[5] 1976'da Rydet, Excellence de la Fédération Internationale de l'Art Photographique (EFIAP) ile ödüllendirildi.[1]

1978'de Rydet, "Zapis Socjologiczny" ("Sosyolojik Kayıt") üzerinde çalışmaya başladı.[2] Proje, Polonya genelinde, özellikle Podhale, Yukarı Silezya ve Suwałki bölgesinden sıradan evlerde çekilen binlerce siyah beyaz fotoğraftan oluşmaktaydı.[2][3][6]

Hayatının son yıllarında, fotoğraf makinesiyle seyahat edemeyecek kadar zayıfladığı için, Rydet bir araç olarak fotoğraf kolajına yöneldi ve fotoğraflarını kesip düğmeler, kumaşlar gibi ürünler oluşturdu.[6]

Rydet'in Sosyolojik Kayıtlarına ilişkin ilk büyük sergisi 2015 yılında Modern Sanat Müzesi, Varşova[6] ve Jeu de Paume, Château de Tours'da gerçekleşti.[7] Fotoğrafları Museum of Modern Art, New York,[8] Art Institute of Chicago,[9] Centre Georges Pompidou, Paris[10] ve National Museum of Modern Art, Kyoto'nun daimi koleksiyonlarında sergilendi.[11]

Rydet, 24 Ağustos 1997'de Gliwice'de öldü.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f "Zofia Rydet". zofiarydet.com. 24 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2018. 
  2. ^ a b c d e "Zofia Rydet". culture.pl. Adam Mickiewicz Institute. 25 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2018. 
  3. ^ a b "Zofia Rydet: the woman who tried to photograph every house in Poland – in pictures". The Guardian. 8 Aralık 2015. 2 Mart 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2018. 
  4. ^ "Zofia Rydet". Culture.pl (İngilizce). 29 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2020. 
  5. ^ Medea muckt auf : Radikale Künstlerinnen hinter dem Eisernen Vorhang = The Medea insurrection : radical women artists behind the Iron Curtain. Altmann, Susanne,, Lozo, Katarina,, Wagner, Hilke, 1972-, Staatliche Kunstsammlungen Dresden,, Wende Museum (Culver City, Calif.). Köln. 3 Mayıs 2019. ISBN 978-3-96098-527-3. OCLC 1099843511. 
  6. ^ a b c "Zofia Rydet. Record, 1978-1990 - Museum of Modern Art in Warsaw". artmuseum.pl (İngilizce). 21 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2021. 
  7. ^ "Zofia Rydet". Le Jeu de Paume (İngilizce). 21 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2021. 
  8. ^ "Photographer Zofia Rydet's Unfinished Sociological Record". post (İngilizce). 22 Ağustos 2017. 21 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2021. 
  9. ^ "Zofia Rydet". The Art Institute of Chicago (İngilizce). 21 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2021. 
  10. ^ "Zofia Rydet's "Sociological Record" archive goes online - Announcements - Art & Education". www.artandeducation.net. 21 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2021. 
  11. ^ "The Independent Administrative Institution National Museum of Art - Collections". search.artmuseums.go.jp. 13 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Nisan 2021. 

Bibliyografya

  • Adam Mazur, 'Zofia Rydet, "Zapis, 1978-1990"', Szum : sztuka polska w rozszerzonym polu. Nr 11 (2015/2016), s. 159-161.
  • Barbara Panek-Sarnowska, Socjologiczność fotografii Zofii Rydet, Zielona Góra : Lubuskie Towarzystwo Fiotograficzne, 2005. 8391578674ISBN 8391578674
  • Centre régional de la photographie Nord-Pas-de-Calais, Aspects de la photographie polonaise : Stanislaw Michalski, Zofia Rydet, Maciej Plewinski, Wojciech Prazmowski. Douchy-les-Mines : Centre régional de la photographie Nord Pas-de-Calais, [1988?] 2904538135
  • Krzysztof Jurecki; Elżbieta Fuchs; Katarzyna Bilicka; Alina Kwiatkowska; Joanna Holzman; Muzeum Sztuki (Łódź), Zofia Rydet (1911-1997) : fotografie : Muzeum Sztuki w Łodzi, 2 czerwca 1999 - 31 lipca 1999, Łódź : Muzeum Sztuki, ; 1999. 838793707XISBN 838793707X
  • Marcin Łakomski; Anda MacBride; Krzysztof Pijarski; Muzeum Sztuki Nowoczesnej (Warszawa), Object lessons : Zofia Rydet's "Sociological record", Warsaw : Museum of Modern Art, 2017. 9788364177378ISBN 9788364177378
  • Stefan Czyżewski; Mariusz Gołąb; Uniwersytet Łódzki. Wydawnictwo, Zofia Rydet po latach, 1978-2018, Łódź : Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2020. 9788381426282ISBN 9788381426282, 9788381429498
  • Zofia Rydet, Julia Staniszewska, Kryzsztof Kościuczuk, Galeria Asymetria (Warszawa), Zofia Rydet / Julia Staniszewska : mały człowiek - oczekiwanie, Warszawa : Fundacja Archeologia Fotografii, 2011. 9788392886273ISBN 9788392886273
  • Zofia Rydet, Wojciech Nowicki, Muzeum w Gliwicach, Zofia Rydet : Zapis socjologiczny 1978-1990, Gliwice : Muzeum w Gliwicach, [2017]. 9788389856913ISBN 9788389856913

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Polonya</span> Orta Avrupada bir ülke

Polonya, resmî adıyla Polonya Cumhuriyeti, Orta Avrupa'da bulunan bir ülkedir. Komşuları, batıda Almanya, güneybatıda Çekya, güneyde Slovakya, kuzeydoğuda Rusya ve Litvanya, doğuda Belarus, güneydoğuda Ukrayna ve kuzeyde Baltık Denizi'dir. Ülke 312.696 km²'lik yüzölçümüyle Avrupa'nın dokuzuncu, dünyanın altmış dokuzuncu büyük ülkesidir. Yaklaşık 38,4 milyonluk nüfusuyla dünya sıralamasında en kalabalık 36. ülkedir.

Bilim Müzesi, Londra, South Kensington'daki Exhibition Road üzerinde bulunan büyük bir müzedir. 1857'de kuruldu ve 2019'da yıllık 3.3 milyonz ziyaretçi çeken, şehrin en önemli turistik yerlerinden biri oldu.

Taner Ceylan. Türk foto realist ressam.

<span class="mw-page-title-main">Augusto De Luca</span> İtalyan fotoğrafçı

Augusto De Luca, İtalyan portre fotoğrafçısı.

Guy Bourdin, Fransız fotoğrafçı ve ressam.

<span class="mw-page-title-main">Yuliya Dolgorukova</span>

Julia Dolgorukova (Rusça:Юлия Витальевна Долгорукова, bir Rus Ressam.

Canan Tolon, Türk,ressam, enstalasyon sanatçısı.

<span class="mw-page-title-main">Nancy Youdelman</span>

Nancy Youdelman Clovis, California'da yaşayan karışık medya tekniği kullanan bir heykeltıraştır. Ayrıca, 1999'dan 2013'teki emekliliğine kadar Fresno'daki Kaliforniya Devlet Üniversitesi'nde öğretmenlik yaptı. "1970'lerin başından bu yana Youdelman, kadın ve kızlar için olan elbiseleri, şapkaları, eldivenleri, ayakkabıları ve iç çamaşırları çeşitli organik malzemeler ve sık kullanılan ev eşyalarıyla birleştirerek kıyafetleri heykellere dönüştürdü.”

Selma Gürbüz, Türk ressam ve heykeltıraş.

Gözde Mimiko Türkkan, İstanbul'da yaşayan ve çalışan Türk fotoğrafçı, sanatçı.

Bilge Alkor, Türk ressam, koleksyioner.

<span class="mw-page-title-main">Neue Slowenische Kunst</span>

Neue Slowenische Kunst, kısaca NSK, Slovenya'nın Yugoslavya Sosyalist Federal Cumhuriyeti'nın bir parçası olduğu 1984'te Slovenya'da kurulmuş tartışmalı bir politik sanat kolektifidir.

<span class="mw-page-title-main">Polonya sosyolojisi</span>

Polonya sosyolojisi, Avrupa sosyolojisine benzer bir şekilde 19. yüzyılın ortalarından itibaren gelişme göstermektedir. Hem Polonya'nın parçalanması ve gelen I. Dünya Savaşı'nın etkisiyle bağımsızlığını kazanamayan Polonya'da yine de sosyoloji alanında bilimsel eserler yayınlandı. İki savaş arası dönem de yükselişe geçen İkinci Polonya Cumhuriyeti'nde sosyolog olarak Florian Znaniecki öne çıktı. Znaniecki'nin çalışmaları ile ünlenen Polonya sosyolojisi, Marksizim akımından etkilenmiştir.

Harkov Fotoğraf Okulu (HFO), Ukrayna'nın en önemli sanatsal fotoğrafçılık hareketlerinden biridir. 1934'ten 1980'lere kadar hüküm süren Sovyet sosyalist gerçekçilik sanat tarzına karşı kuruldu. HFO, 1960'larda Kruşçev çözülmesi döneminde Harkov'da sanatsal fotoğrafçılığın yeniden canlanmasıyla oluşmaya başladı. HFO'nun konformist olmayan bir yeraltı hareketi olarak resmi oluşumun, Harkov fotoğrafçıları tarafından Vremia Grubu 1971 adlı bir grubun kurulmasıyla başladığı ifade edilir; kuruluşu, modernist sanatın Harkov'daki canlanmasının temeli olarak kabul edilir.

<span class="mw-page-title-main">Josef Koudelka</span>

Josef Koudelka, Çek-Fransız fotoğrafçıdır. Magnum Photos üyesidir ve Prix Nadar (1978), Grand Prix National de la Photographie (1989), Grand Prix Henri Cartier-Bresson (1991) ve Hasselblad Foundation International Award for Photography gibi ödüller kazanmıştır. (1992). Çalışmalarının sergileri Museum of Modern Art ve New York Uluslararası Fotoğraf Merkezi'nde düzenlendi; Hayward Galerisi, Londra; Amsterdam Stedelijk Müzesi; ve Palais de Tokyo, Paris'de sergilendi.

<span class="mw-page-title-main">Gdańsk Ulusal Müzesi</span>

Gdańsk Ulusal Müzesi, 1972 yılında Gdańsk'ta kurulmuş olan ve Polonya'nın ulusal müze sisteminin ana yapılarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Indrė Šerpytytė</span>

Indrė Šerpytytė Londra'da yaşayan ve çalışan Litvanyalı bir sanatçıdır. Savaşın tarih ve algı üzerindeki etkisiyle ilgilenen Šerpytytė, fotoğraf, heykel ve resim ile çalışıyor. Çalışmaları Victoria ve Albert Müzesi, David Roberts's Collection ve Derwent London tarafından düzenlenmektedir ve Tate Modern, The Museum of Modern Art (MoMA), The Photographers' Gallery, Museum of Contemporary Art ve Museum Folkwang'da sergilenmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Zofia Posmysz</span>

Zofia Posmysz-Piasecka, Polonyalı gazeteci, aktivist, yazar ve romancı.

<span class="mw-page-title-main">Natalia LL</span>

Natalia Lach-Lachowicz ya da Natalia LL,, Polonyalı kadın sanatçı.

Rada Akbar, Afganistan'da doğup büyüyen, sanatı kadın düşmanlığına ve baskıya karşı sesini yükseltmek için bir araç olarak kullanan bir aktivist, küratör ve sanatçıdır.2015 yılında UNICEF Yılın Fotoğraf Ödülü'nde Mansiyon ödülü, 2021 yılında Prens Claus ödülü, MujerHoy ödülleri ve BBC 100 Kadın ödülünü sahip olmuştur.