İçeriğe atla

Zofia Posmysz

Zofia Posmysz
Doğum23 Ağustos 1923(1923-08-23)
Kraków, Polonya
Ölüm08 Ağustos 2022 (98 yaşında)
Oświęcim, Polonya
MilliyetPolonyalı
EğitimVarşova Üniversitesi
MeslekGazeteci, aktivist, yazar ve romancı
İşverenPolonya Radyosu
Tanınma nedeniPassenger
ÖdüllerPolonya Restituta Nişanı
Federal Almanya Cumhuriyeti Liyakat Nişanı
Zofia Posmysz 1942'de Auschwitz toplama kampında 7566 mahkum numarasıyla

Zofia Posmysz-Piasecka (önceki soyadı: Posmysz; d. 23 Ağustos 1923 – ö. 8 Ağustos 2022), Polonyalı gazeteci, aktivist, yazar ve romancı.[1][2]

Yaşamı ve kariyeri

Posmysz, 23 Ağustos 1923'te Kraków, Polonya'da doğdu.[3][4] Varşova Üniversitesi'nde eğitim gördü.[5] İkinci Dünya Savaşı'nda direnişçi olarak yer aldı. Auschwitz ve Ravensbrück toplama kamplarında hapsedildi.[6][7] Passenger from Cabin 45 adıyla yayınladığı dikkat çeken otobiyografisi 1962'de çıkardığı Passenger adlı romanının kaynağı oldu. Çalışmalarıyla Polonya Restituta Nişanı ve Federal Almanya Cumhuriyeti Liyakat Nişanı başta olmak üzere birçok ödülün sahibi oldu.[8][9]

Ölümü

Posmysz, 8 Ağustos 2022'de Oświęcim, Polonya'da doğal nedenlerden 98 yaşında öldü.[10]

Kaynakça

  1. ^ Gajdowski, Piotr (2017), "In a passenger carriage to Auschwitz" [Pasażerskim do Auschwitz], Newsweek.pl, book-length interview with Zofia Posmysz by Michał Wójcik: "Królestwo za mgłą" (Kingdom in Mistiness), Znak Publishing, 24 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 8 Ağustos 2022  Also in: Kowalczyk, Janusz R., Michał Wójcik, Zofia Posmysz (2017), "Królestwo za mgłą", Culture.pl, 17 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 8 Ağustos 2022 .
  2. ^ Kaczyński, Andrzej (May 2010), "Zofia Posmysz", Culture.pl (Lehçe), The Author (Twórca): Adam Mickiewicz Institute, 8 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 8 Ağustos 2022 .
  3. ^ "Literary Images of the Holocaust: The Passenger by Zofia Posmysz – MOCAK". en.mocak.pl (İngilizce). 11 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Nisan 2020. 
  4. ^ Press release (27 Ocak 2017), "Literary depictions of the Holocaust. 'Passenger' by Zofia Posmysz" [Literackie obrazy Zagłady. Pasażerka Zofii Posmysz], Mocak.pl, Muzeum Sztuki Współczesnej w Krakowie, Maria Anna Potocka (2016), Aufseherin Franz documentary film interview with Zofia Posmysz, screening at the Museum of Modern Art in Kraków, 4 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 8 Ağustos 2022 .
  5. ^ Press release (2017), "Zofia Posmysz", News O.pl, Wystawa 'Literackie obrazy Zagłady' (Literary depictions of the Holocaust Exhibition), Kraków, 6 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 8 Ağustos 2022 
  6. ^ Kaczyński, Andrzej (25 Mayıs 2010), "The Passenger by Zofia Posmysz" ["Pasażerka" Zofii Posmysz], Culture.pl (Lehçe), Artykuł: Adam Mickiewicz Institute, 17 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 8 Ağustos 2022 .
  7. ^ Kaszuba, Dominika (2 Ağustos 2011). "The short and beautiful crazy life" [Szalone, krótkie życie]. Film: Andrzej Munk (Lehçe). Onet.pl. 8 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi – Internet Archive, 8 October 2011 vasıtasıyla. 
  8. ^ Ross, Alex (29 Ağustos 2011), "Memories of Music at Auschwitz", The New Yorker, 8 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 8 Ağustos 2022 
  9. ^ Zofia Posmysz (2015), "Am Morgen sang der Rabbi ein Kaddisch, ein Gebet für die Toten", Der Spiegel, 5 March (5), ss. 50-69, 16 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi, erişim tarihi: 8 Ağustos 2022 
  10. ^ "Odeszła Zofia Posmysz". Fakty Oświęcim. 8 Ağustos 2022. 8 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ağustos 2022. 

Ayrıca bakınız

  • Maria Anna Potocka: Zofia Posmysz. Die Schreiberin 7566, Auschwitz 1942–1945, Göttingen: Wallstein 2019, ISBN 978-3-8353-3482-3.

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Polonya</span> Orta Avrupada bir ülke

Polonya, resmî adıyla Polonya Cumhuriyeti, Orta Avrupa'da bulunan bir ülkedir. Komşuları, batıda Almanya, güneybatıda Çekya, güneyde Slovakya, kuzeydoğuda Rusya ve Litvanya, doğuda Belarus, güneydoğuda Ukrayna ve kuzeyde Baltık Denizi'dir. Ülke 312.696 km²'lik yüzölçümüyle Avrupa'nın dokuzuncu, dünyanın altmış dokuzuncu büyük ülkesidir. Yaklaşık 38,4 milyonluk nüfusuyla dünya sıralamasında en kalabalık 36. ülkedir.

<span class="mw-page-title-main">Holokost</span> Adolf Hitler liderliğindeki Nazi Almanyasının azınlıklar, eşcinseller, esirler ve muhaliflere uyguladığı soykırım

Holokost, Yahudi Soykırımı veya HaŞoah, Nazi Almanyası döneminde 1941 ve 1945 yılları arasında, Adolf Hitler ve Heinrich Himmler'in liderliğindeki SS güçleri tarafından işgal edilen sınırlar içerisinde yaklaşık 6 milyon Yahudi'nin sistemli bir şekilde öldürüldükleri soykırımdır.

<span class="mw-page-title-main">Stanisław Lem</span> Bilim kurgu yazarı

Stanisław Herman Lem (Lehçe telaffuz: [staˈɲiswaf ˈlɛm]

<span class="mw-page-title-main">Henryk Sienkiewicz</span> Nobel ödüllü Polonyalı yazar

Henryk Adam Aleksander Pius Sienkiewicz,, Polonyalı yazar. 1905 yılında Nobel Ödülü'ne layık görülmüştür. Sonradan yoksul düşmüş soylu bir aileye mensup olan Henryk Sienkiewicz'in baba tarafı, Litvanya Büyük Dükalığı döneminde bölgeye yerleşen Tatarlardandır. Oszyk armasını kullanma hakları vardı.

<span class="mw-page-title-main">Rudolf Höß</span> Auschwitz toplama kampının ilk komutanı

Rudolf Franz Ferdinand Höss, Holokost faili Alman SS subayı. Höss, Auschwitz toplama ve imha kampında en uzun süre görev yapan komutandı. Hitler'in "Nihai Çözüm" olarak bilinen Nazi işgali altındaki Avrupa'da Yahudi nüfusunu sistematik olarak yok etme emrini hızlandırmanın yollarını test etti ve uyguladı. Astlarından biri olan Karl Fritzsch'in girişimiyle Höss, 1 milyondan fazla insanın öldüğü gaz odalarında kullanılmak üzere Zyklon B pestisitini tanıttı.

<span class="mw-page-title-main">Avusturya Holokost Anma Hizmeti</span>

Avusturya Savaş Mağdurları Anma Hizmeti, askerlik çağına gelmiş olan gençlere dokuz aylık Sivil Hizmeti'nin yerine 12 ay süren yurt dışında görev yapma imkânı sunuyor. Bu görev imkânı 1998’de Dr. Andreas Maislinger tarafından kurulmuş olan Avusturya Yurt Dışı Hizmet derneğinin bir bölümüdür. Bu hizmet ağırlıklı olarak Holokost anıtlarında yapılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Tychy</span>

Tychy, Polonya'nın güney kesimindeki Silezya Voyvodalığı'nda bulunan bir şehirdir. Yukarı Silezya adlı tarihsel bölgenin kentidir. 124.139 nüfusu ile Polonya'nın 27. en büyük kenti olan. Benzeri görülmemiş 1951'de yılında kasaba haklarını almıştır gelişmekte olan şehir. Tychy ilçesinin merkez kentidir ve özel yetkileri bulunan bir belediye idaresi bulunmaktadır. Tarihi 14. yüzyıla kadar uzanan şehir, tarihi ve mimarisi ve kültürel geçmişiyle turistler için de bir cazibe merkezidir.

Polonya, İsveç'in başkenti Stockholm'da yapılan 2016 Eurovision Şarkı Yarışması'na katılımını onaylamıştır. Polonya'nın şarkı ve temsilcisi, ülkenin kamusal yayın kuruluşu Telewizja Polska (TVP) tarafından düzenlenen Krajowe Eliminacje 2016 adlı ulusal final yöntemi doğrultusunda Stockholm'de Polonya'yı temsil eden kişi belirlenmiştir. Polonya'yı "Color of Your Life" adlı şarkısıyla Michał Szpak temsil etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Alman toplama kamplarındaki mahkûmların belirlenmesi</span>

Alman toplama kamplarındaki mahkûmların belirlenmesi, çoğunlukla kıyafet üzerine veya daha sonra cilt (deri) üzerinde dövme ile işaretlenmiş kimlik numaralarıyla yapılırdı. Giysilerdeki Alman toplama kampı rozetleri ve ayrıca kolluklarıyla daha özel bir tanımlama yapılırdı.

<span class="mw-page-title-main">Bolesław Leśmian</span>

Bolesław Leśmian, Polonyalı bir şair, sanatçı ve Polonya şiirine Sembolizm ve Ekspresyonizmi tanıtan ilk şairlerden birisidir.Polonya Edebiyat Akademisi üyesiydi. Yaşamı boyunca büyük ölçüde marjinal bir figür olmasına rağmen, Leśmian şimdi Polonya'nın en büyük şairlerinden biri olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Chaim Eiss</span>

Chaim Yisroel Eiss, İbranice חיים ישראל אייז, Zürih'te yaşayan Polonyalı-Yahudi tüccar, ultra-ortodoks yahudi diasporası aktivisti, Agudat Israel hareketinin kurucularından ve liderlerinden biri, II. Dünya Savaşı sırasında, "Bern grubu" olarak da bilinen "Ładoś Grubu" ile işbirliği içinde sahte Latin Amerika pasaportları üreterek Yahudileri Holokost'tan kurtarma girişimlerinde yer aldı. Pasaportların düzenlenmesinde Latin Amerika konsolosları ve Bern'deki Polonya Cumhuriyeti Elçisi ile işbirliğinden yararlandı. Eiss, işgal altındaki Polonya'ya belgeleri kaçırma işiyle uğraştı, aynı zamanda pasaportlardan yararlanacak kişilerin listelerinin tedarikçisi ve Yahudilere yönelik insani yardımın koordinatörüydü. Faaliyetlerinin birkaç bin kişiyi kurtardığı tahmin edilmektedir. Eiss'in ifadeleri, Elçi Aleksander Ładoś ve İsviçre'deki diğer Polonyalı diplomatların Holokost kurbanlarını kurtarmak adına yaptıklarıyla ilgili temel bilgi kaynaklarından biridir.

<span class="mw-page-title-main">Stefan Ryniewicz</span> Polonyalı diplomat ve müsteşar

Stefan Ryniewicz – Polonyalı diplomat, müsteşar ve 1938–1945 yıllarında Bern'deki Polonya Elçiliği Müsteşarı ve Misyon Şef Yardımcısı, "Bern grubu" olarak da adlandırılan, Yahudilere yasadışı Latin Amerika pasaportları düzenleyerek onları Holokost'tan kurtarma operasyonuna katılan “Ładoś Grubu” nun dört Polonyalı diplomatından biriydi. Ryniewicz, diğer ülkelerden diplomatların ikna edilmesinde önemli bir rol oynamıştır ve bu konuda Elçilik ile işbirliği yapan Yahudi örgütlerinin temsilcileriyle yazışmaları yürütmüştür. Muhtemelen, Emniyet Müdürü Heinrich Rothmund'u, tutuklanan Yahudi aktivistlere karşı harekete geçmemeye o ikna etmişti. Ayrıca, yasadışı pasaport çıkarmaktan serbest bırakılan ve daha sonra Yad Vaşem Enstitüsü tarafından Uluslararası Dürüstler Unvanı tanınan Peru Konsolosu José María Barreto'nun savunmasına başarısız bir müdahale girişiminde bulunmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Juliusz Słowacki</span> Polonyalı şair

Juliusz Słowacki (1809-1849), günümüz Ukrayna topraklarına bulunan Krzemieniec'de doğdu. Babası Euzebiusz Słowacki, o yıllarda Wołyn'da edebiyat profesörlüğü yapıyordu. Ardından Vilnius Üniversitesine geçen Euzebiusz Słowacki, ailesiyle birlikte Vilnius'a taşındı. Ancak Juliusz Słowacki beş yaşındayken babası tüberkülozdan dolayı öldü. Kocasının erken ölümünden sonra, Salomea'ye miras kaldı ve oğluyla birlikte Krzemieniec'e geri döndü. Oldukça güzel olan Salomea, 1818'de, üst düzey seçkinler arasındaki sayısız temas sayesinde Vilnius Üniversitesinden bir tıp profesörü ve Litvanya'nın elitlerinden olan August Bécu ile yeniden evlendi. Profesör August Bécu, Juliusz'un sanata olan eğilimini fark etmişti. Annesi ise sanatla ilgilenmesini istemiyordu. Ancak hiçbir zaman üzerinden atamayacağı içe dönük ve melankolik ruha sahip olan Juliusz Słowacki, sürekli Fransız ve İngiliz edebiyatıyla ilgileniyordu.

<span class="mw-page-title-main">Marcin Iwiński</span>

Marcin Piotr Iwiński, CD Projekt'in kurucu ortağı ve GOG.com'un da dahil olduğu CD Projekt S.A.'nın %12,78 payı ile ana hissedarı olan Polonyalı girişimcidir. Varşova Üniversitesi İşletme Fakültesi'nden Yönetim ve Pazarlama bölümü mezunudur.

<span class="mw-page-title-main">Maciej Gdula</span>

Maciej Roman Gdula, sosyal teori ve siyaset teorisinin yanı sıra gazetecilik ve politika konusunda uzmanlaşmış bir Polonyalı sosyologtur.

<span class="mw-page-title-main">Krzysztof Szczerski</span> Polonyalı siyasetçi

Krzysztof Maria Szczerski, 2021'den beri New York'ta Polonya'nın Birleşmiş Milletler Büyükelçisi olarak görev yapan Polonyalı bir siyaset bilimci ve politikacı.

<span class="mw-page-title-main">Henryk Schönker</span>

Henryk Schönker, İsrailli ve Polonyalı mühendis ve yazar.

Zofia Rydet, Polonya'daki her haneyi belgelemeyi amaçlayan "Sosyolojik Kayıt" projesiyle tanınan Polonyalı bir fotoğrafçıydı. 1978'de 67 yaşında "Sosyolojik Kayıt" üzerinde çalışmaya başladı ve 1997'deki ölümüne kadar 20.000'e yakın fotoğraf çekti. Resimlerin çoğu düzenlenmemiş olarak kaldı. Fotoğraflarında ağırlıklı olarak çocuk, erkek, kadın, çift, aile ve yaşlı portrelerini kullandı. Rydet, konularını geniş açılı bir lens ve flaş kullanarak doğrudan fotoğraflama eğilimindeydi.

<span class="mw-page-title-main">Kraków Havalimanı</span>

Kraków John Paul II Uluslararası Havaalanı Kraków yakınlarında Balice köyünde, Güney Polonya'da şehir merkezinin 11 kilometre (6,8 mi) batısında bulunan uluslararası bir havaalanıdır. Yıllık hizmet verilen yolcu hacmi bakımından ülkenin en işlek ikinci havalimanıdır. Havaalanı, adını Papa II. John Paul'den almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Krystyna Żywulska</span>

Krystyna Żywulska,, Yahudi kökenli Polonyalı yazar, köşe yazarı, söz yazarı ve grafik tasarımcısıydı.