İçeriğe atla

Zod altın madeni

Sentinel-2 tarafından 14 Kasım 2020'de çekilen uydu görüntüsünde Ermenistan-Azerbaycan sınırındaki Zod altın madeni. Kırmızı çizgi Ermenistan (solda), Azerbaycan (sağda) arasındaki sınırı gösteriyor[1]

Zod altın madeni [2] (AzericeZod qızıl yatağı, ErmeniceՍոթքի ոսկու հանքավայր) saf altın rezervi bakımından Azerbaycan ve Ermenistan'ın en büyük madenidir. Sotk madeni (eski adıyla Zod), Ermenistan'ın Gegharkunik ili ile Azerbaycan'ın Kelbecer ilçesi sınırındaki konumda bulunmaktadır.[3] Madendeki saf altın rezervlerinin 120 tondan fazla olduğu tahmin edilmektedir [4] Cevherdeki minimum değerli metal içeriği ton başına 0,8 grama eşittir.

Tarih

Maden 1951'de keşfedilmiştir ve 1976'dan beri faaliyettedir.[5] 1993'te Birinci Dağlık Karabağ Savaşı sırasında Azerbaycan'ın Kelbecer Bölgesi (madenin Azerbaycan kısmı da dahil) Ermenistan'ın tam kontrolüne geçti ve Kasım 2020 tarihine kadar da öyle kaldı. Bu tarihten sonra yapılan anlaşmayla madenin yarısı Azerbaycan'a diğer yarısı Ermenistan'a bırakıldı. (Hukuki olarak tamamı Azerbaycan'ın parçası olmaya devam ediyor). 2007'de Ermenistan, tek taraflı olarak Rusyalı GeoProMining şirketine madeni kullanma hakkı verdi.[6] 2009 yılında 320.500 ton, 2010 yılında 490.000 ton, 2011 yılında 880.000 ton altın cevheri çıkarılmıştır.[7] Madende 350 ile 400 arası işçi çalışmıştır.[8][9][10] Cevher, demiryolu ile taşındığı Ararat Altın Çıkarma Tesisinde işlenmektedir.

Altın madeninin havadan görünümü

2020 Dağlık Karabağ savaşı 27 Eylül'de başladığında, GeoProMining şirketi madenin operasyonunu geçici olarak askıya aldı.[11] 25 Kasım 2020'de Azerbaycan Cumhurbaşkanı, Ermenistan Başbakanı ve Rusya Devlet Başkanı'nın imzaladığı açıklamaya göre Azerbaycan Silahlı Kuvvetleri birlikleri Kelbecer ilçesine girdi, ardından maden Ermeniler tarafından tahliye edildi. Azerbaycan birlikleri ilerledikçe, mühendislik çalışmalar ve mayın temizleme çalışmaları yapıldı.[12] Ertesi gün "Geghamasar" Ermeni cemaatinin başı Hagop Avetyan, Azerbaycan ordusunun madene giriş yaptığını bildirdi. Hagop Avetyan'ın söylediklerine göre, Azerbaycanlılar ateş etmeden gelmişler ve bölgenin kurtarılmasını talep etmişler, ardından müzakereler yapmışlardır. Avetyan'a göre maden çalışanları bölgede onlar için herhangi bir tehdit olmamasına rağmen bölgeyi terk etmeye başlamıştır.[13] O günün akşamı Ermenistan, Rusya ve Azerbaycan temsilcilerinin devlet sınırının nerede olduğunu tespit etmek için GPS teknolojisi kullanarak sınır belirleme çalışmaları yapmaya başladıkları duyuruldu.[14] Azerbaycan birlikleri, madenin Azerbaycan tarafında üç askeri karakol kurdu. 27 Kasım'da, Azerbaycan ordusu ile GeoProMining şirketi temsilcileri arasındaki uzun görüşmelerden sonra, şirket çalışanları madenin Azerbaycan bölümünü terk etti.[15]

Kaynakça

  1. ^ "Copernicus Open Access Hub". 6 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2021. 
  2. ^ "Азербайджанский клондайк: армяне должны возместить ущерб от эксплуатации месторождений в Карабахе". 6 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2021. 
  3. ^ Азербайджанская ССР. Экономико-географическая характеристика. М.: Государственное издательство географической литературы. 1957. s. 54. 
  4. ^ "Запасы составляют 120 тонн золота | 11/09/2010 16:51 Нагорного Карабаха". 18 Eylül 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2011. 
  5. ^ "Азербайджанский клондайк: армяне должны возместить ущерб от эксплуатации месторождений в Карабахе". 6 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ekim 2020. 
  6. ^ "Assets in Armenia". GeoProMining. 15 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2011. 
  7. ^ "GPM GOLD планирует увеличить в Армении годовой объем производства золото до 150 тысяч унций с 2014 года". 9 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2021. 
  8. ^ "Aurum79.ru — Разведанные запасы золота в месторождениях Армении составляют около 268 тонн". 22 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2021. 
  9. ^ "Министр энергетики и природных ресурсов Армении: "Geopromining Gold" не нарушал законы страны". 15 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Ekim 2011. 
  10. ^ "«GeoProMining» расширяет свою деятельность". 25 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2021. 
  11. ^ "В результате агрессии Азербайджана компания с российским капиталом прекратила работы в Варденисе". 9 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2020. 
  12. ^ "Подразделения Азербайджанской Армии вошли в Кельбаджарский район". 30 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2021. 
  13. ^ "Депутат и префект Сотка заявляют о проникновении азербайджанских военных на золотоносный рудник. Ранее Минобороны и правительство Армении эту информацию опровергли". 4 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2021. 
  14. ^ "ВС Армении и Азербайджана разместят свои посты по границам, уточненным в результате делимитации – Минобороны". 4 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2021. 
  15. ^ "В Ереване ответили на сообщения о нарушении границы армией Азербайджана". 24 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Mayıs 2021. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Ağdam (rayon)</span> Azerbaycanda bir bölge

Ağdam Rayonu veya Akdam, Azerbaycan'da rayon. İdari merkezi Ağdam şehridir. 1993 yılında Ermenistan Silahlı Kuvvetleri'nin desteğindeki Ermeni güçler tarafından bir kısmı işgal edilmiştir. İşgal sonradı rayonun merkezi, Ağdam şehrinden geçici olarak Kuzanlı köyüne alınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kelbecer (rayon)</span> Azerbaycanda rayon

Kelbecer Rayonu, Azerbaycan'da rayon olarak adlandırılan birinci derece idari bölümlerden birisidir. 8 Ağustos 1930 tarihinde rayon statüsü almıştır. 1992 yılında Azerbaycan parlamentosunun kararıyla eski Ağdere (Mardakert) rayonunun 20 köyü Kelbecer rayonuna katılmıştır.

<i>Sovyet Kürdistanı</i> (belgesel)

Sovyet Kürdistanı, 1938 tarihinde gösterime giren Azerbaycan Kürtleriyle birlikte genel olarak Sovyetler Birliği'nde yaşayan Kürtlerin Ekim Devrimi ile birlikte değişen toplumsal yaşantısını konu alan Sovyetler Birliği yapımı belgesel film. Belgesel filmde ağırlı olarak Kelbecer ve Laçın'de yaşayan Kürtleri konu almıştır.

<span class="mw-page-title-main">İkinci Dağlık Karabağ Savaşı</span> Azerbaycan ve Ermenistan arasında yaşanan savaş

İkinci Dağlık Karabağ Savaşı, 2020 Dağlık Karabağ Savaşı veya 44 Günlük Savaş Dağlık Karabağ'da Türkiye destekli Azerbaycan ile Ermenistan ve onun desteklediği tanınmayan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti arasında yaşanmış silahlı çatışmalardır.

<span class="mw-page-title-main">Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 822 sayılı kararı</span>

Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyinin 822 sayılı kararı 30 Nisan 1993 tarihinde kabul edildi. Ermenistan ile Azerbaycan arasındaki ilişkilerin kötüleşmesi ve ardından silahlı çatışmaların artmasıyla bölgedeki insani durumun kötüleşmesi konusundaki endişelerini dile getiren Konsey, düşmanlıkların derhal durdurulmasını ve başta Kelbecer bölgesi olmak üzere Dağlık Karabağ'dan Ermeni işgal güçlerinin derhal geri çekilmesini talep etti.

<span class="mw-page-title-main">2020 Gence balistik füze saldırıları</span> Ekim 2020de Gence, Azerbaycana düzenlenen saldırılar

Gence balistik füze saldırıları, 2020 Dağlık Karabağ çatışmaları sırasında, Ekim 2020'de Azerbaycan'ın Gence şehrine yapılan dört ayrı füze saldırısıdır.

İkinci Dağlık Karabağ Savaşı kronolojisi, öncelikle savaşan tarafların resmî açıklamalarına dayanmaktadır. Çatışmalar siper savaşları, ağır silahlar, çok namlulu roketatarlar, zırhlı savaşlar, roketler, balistik füze saldırıları ve başta Türk yapımı Baykar Bayraktar TB2 ve İsrail yapımı Harop dronları olmak üzere insansız hava aracı saldırıları ile karakterize edildi. Ayrıca Ermenistan veya Azerbaycan dışında uluslararası toplumun çoğu tarafından yasaklanmış olan misket bombalarının da saldırılar sırasında kullanıldığı tespit edilmiştir. Ermenistan ordusu tarafından Azerbaycan'ın Gence kentine düzenlenen bir dizi balistik füze saldırısı sivillerin kitlesel ölümüne neden olurken Azerbaycan ordusu, Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin de facto başkenti Hankendi ve bölgenin başka yerlerindeki sivil altyapı tesisleri hedef alınarak büyük hasara ve can kayıplarına yol açtı. Tartışmalı toprak miktarı sınırlı olsa da çatışma seviyesi ve uluslararası sınırlara konumlanan mühimmatlar nedeniyle çatışma Dağlık Karabağ sınırlarının ötesine genişledi. İran'ın Doğu Azerbaycan Eyaleti'ne mermi ve roketler düştü, ancak herhangi bir hasar görülmedi ve İran, kendi toprakları üzerinde birkaç insansız hava aracının (İHA) düştüğünü veya düşürüldüğünü belirtti. Gürcistan ise Kaheti bölgesinde iki insansız hava aracının çarpıştığını bildirdi. Hocavend'e düzenlenen saldırılar sonrası Dağlık Karabağ yetkilileri sivilleri silah altına almaya başladı.

<span class="mw-page-title-main">Dağlık Karabağ çevresinde Ermenistan tarafından işgal edilmiş Azerbaycan toprakları</span> Eskiden işgal edilmiş Azerbaycan toprakları

Dağlık Karabağ çevresinde Ermenistan tarafından işgal edilmiş Azerbaycan toprakları, de jure Azerbaycan'a ait olan ve Dağlık Karabağ Savaşı'nın sona ermesiyle birlikte Ermenistan ve uluslararası alanda tanınmayan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti'nin askerî kuvvetleri tarafından işgal edilmiş, eski Dağlık Karabağ Özerk Oblastı'nın dışında yer alan topraklardır. Günümüzde eski Dağlık Karabağ Özerk Oblastı'nın bir bölümünü içeren Kelbecer rayonu dışında tüm rayonlar, Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin eski rayonlarıyla aynıdır.

<span class="mw-page-title-main">2020-21 Ermenistan protestoları</span> Ermenistan başbakanı Paşinyanın istifa etmesi amacıyla yapılan protestolar

2020-21 Ermenistan protestoları, Ermenistan'da 9 Kasım 2020 tarihinde başlayan ve 25 Nisan 2021'de biten hükûmet karşıtı protesto gösterileridir. Protestolar, Başbakan Nikol Paşinyan'ın Facebook'ta Azerbaycan ile Dağlık Karabağ bölgesinde altı haftalık bir taktiksel geri çekilmenin ardından altı haftalık mücadeleye bir son veren bir ateşkes imzaladığını duyurmasının ardından binlerce kişinin sokağa çıkması ve yüzlerce kişinin başkent Erivan'daki Ulusal Meclis binasını basmasıyla başladı. Mitingler düzenlediği gerekçesiyle 12 kasım 2020'de Ermenistan'da 10 kişi tutuklandı.

<span class="mw-page-title-main">2020 Dağlık Karabağ Ateşkes Antlaşması</span> 10 Kasım 2020de Azerbaycan ile Ermenistan arasında yapılan ve 2020 Dağlık Karabağ Savaşını sona erdiren ateşkes antlaşması

2020 Dağlık Karabağ Ateşkes Antlaşması, 10 Kasım 2020 tarihinde Azerbaycan ile Ermenistan arasında yapılan ve 2020 Dağlık Karabağ Savaşı'nı sona erdiren bir ateşkes antlaşmasıdır. Antlaşma, Ermenistan'ın teslim olduğunu duyurmasının ardından 9 Kasım'da Azerbaycan cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Ermenistan başbakanı Nikol Paşinyan ve Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından imzalandı ve Dağlık Karabağ bölgesindeki tüm çatışmalara 10 Kasım 2020 tarihinde Moskova saati ile 00:00 itibarıyla son verildiği açıklandı. Tanınmayan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti cumhurbaşkanı Arayik Harutyunyan da çatışmaların sona ermesini kabul etti.

<span class="mw-page-title-main">Dağlık Karabağ'da barışı koruma operasyonları</span> Dağlık Karabağda barışı koruma operasyonları

Dağlık Karabağ'da barışı koruma misyonu 2020 Dağlık Karabağ savaşı sonrasında Dağlık Karabağ bölgesinde devam eden barışı koruma operasyonlarını ifade eder. Ermenistan ve Azerbaycan güçleri arasındaki ateşkesi izlemeyi amaçlayan operasyon Rusya ve Türkiye tarafından yürütülüyor.

<span class="mw-page-title-main">Ermenistan-Rusya ilişkileri</span>

Ermenistan ile Rusya Federasyonu arasındaki ikili ilişkiler 3 Nisan 1992'de kuruldu, ancak Rusya 19. yüzyılın başlarından beri Ermenistan'da önemli bir aktör oldu. İki ülkenin tarihi ilişkisinin kökleri, Kaçar İranı ile Rus İmparatorluğu arasındaki 1826-1828 İran-Rus Savaşı'na dayanır ve ardından Doğu Ermenistan Rusya'ya devredilir. Üstelik Rusya, Ermeniler de dahil olmak üzere Osmanlı İmparatorluğu'ndaki Hristiyan tebaaların koruyucusu olarak görülüyordu.

Gugark pogromu, Gugark Faciası veya Gugark Katliamı, Sovyetler Birliği'nin cumhuriyetlerinden biri olan Ermenistan SSC'nin Gugark ilinde yaşayan etnik Azeri sivillere karşı yapılan pogromdur. Resmi Ermeni kaynaklarına göre, bölgede yaşayan yerli Ermeniler ve Azerbaycan'dan kaçan Ermeni mülteciler; bölgedeki Azerileri aşağıladı, onları öldürdü, soydu ve evlerini yağlamadı. Pogrom sırasında en az 18, en fazla ise 187 kişi öldürüldü.

<span class="mw-page-title-main">1991 Azerbaycan Mil Mi-8 helikopterinin düşürülmesi</span>

1991 Azerbaycan Mil Mi-8 helikopterinin düşürülmesi veya Karakent Faciası Azerbaycan'ın üst düzey yetkilileri ile Rusya ve Kazakistan'dan gözlemcilerin bulunduğu SSCB İçişleri Bakanlığına bağlı 72 numaralı Mil Mi-8 helikopterinin Birinci Dağlık Karabağ Savaşı sırasında, 20 Kasım 1991'de, Azerbaycan'ın Hocavend Rayonuna bağlı Karakent köyünün üç kilometre uzağında Ermenistan Silahlı Kuvvetleri tarafından düşürülmesi. Daha sonra Ermeni yetkililer bunun bir kaza olduğunu iddia etmişlerdi. Olay sırası helikopterde bulunan herkes, yani 13 Azeri yetkili, 2 Rus ve 1 Kazak yetkili, 3 Azeri gazeteci ve 3 helikopter ekibi ölmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Aktanış (rayon)</span>

Aktanış Rayonu Rusya Federasyonu dahilindeki Tataristan'da yer alan bir idari birimdir. Rayon, cumhuriyetin kuzeydoğusunda yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Zabuh</span> Azerbaycanın Laçın ilinde köy

Zabuh Azerbaycan'ın Laçın Rayonu'nda yer alan bir köydür. Eski Laçın Koridoru'nun üzerinde yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Susuzluk Olayı</span>

Susuzluk Olayı, Susuzluk kazası veya Susuzluk köyü yakınlarında patlama, 4 Haziran 2021'de Azerbaycan'ın Kelbecer Rayonu'na bağlı Susuzluk köyü yakınlarında gerçekleşen mayının patlaması. Patlama sonucu Azerbaycan Televizyonu operatörü Sirac Abışov, Azerbaycan Devlet Haber Ajansı muhabiri Muharram İbrahimov ve Kelbecer Rayonu Yürütme Gücü Başkanı Susuzluk Köyü İdari Bölgesi Temsilci Yardımcısı Arif Aliyev hayatını kaybetmiştir. Ayrıca 4 kişi çeşitli derecelerde yaralanmıştır. Bu, İkinci Karabağ Savaşı zamanı gazeteci ölümü ile sonuçlanan ilk olaydı.

Maden atıkları, bir cevherin ekonomik olmayan kısmından değerli fraksiyonu ayırma işleminden sonra arta kalan malzemelerdir. Artıklar, bir cevher veya mineral gövdesinin üzerinde yer alan ve madencilik sırasında işlenmeden yer değiştiren atık kaya veya diğer malzemeler olan aşırı yükten farklıdır. Maden atıkları, insanlığın ürettiği en büyük atık miktarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Şuşa Yerel Tarih Müzesi</span>

Şuşa Yerel Tarih Müzesi, Azerbaycan'ın Şuşa şehrinde bulunan bir müzeydi.

<span class="mw-page-title-main">3. Kolordu (Azerbaycan)</span>

3. Kolordu, Şemkir Kolordusu olarak da anılıyor, Azerbaycan Kara Kuvvetleri'nin bölgesel bir askeri oluşumudur. Dağlık Karabağ'da Ermeni işgali altındaki topraklara yoğunlaşmıştır.