İçeriğe atla

Ziya Payzın

Ziya Payzın
Kişisel bilgiler
Doğum1 Temmuz 1918(1918-07-01)
Ankara, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm10 Eylül 2015 (97 yaşında)
İstanbul, Türkiye
Eğitimiİstanbul Teknik Üniversitesi
EvlilikSevim Payzın
Çalışma ve başarıları
Çalıştığı şehirAnkara
Mimarlık tarzıUlusal mimari
Ünlü yapıtlarıIII. TBMM Meclis binası
Ödül(leri)İTÜ 70. Meslek Yılı ödülü

Cafer Ziyaeddin Payzın (1 Temmuz 1918, Ankara - 10 Eylül 2015, İstanbul), Türk mimar.

Avusturyalı mimar Prof. Clemens Holzmeister'ın yönetiminde Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin üçüncü ve günümüzde kullanılan binasının mimarıdır.[1] 1948 yılında Holzmeister'in tüm yetkilerini kendisine bırakarak ülkesine dönmesinin ardından meclis yapısını tamamlamış, 1961-1966 yılları arasında Kocatepe Camii inşaat müdürlüğünde görev almıştır.

Yaşamı

Doğum adı Cafer Ziyaeddin Payzın'dır.[2] Rumelili bir ailenin çocuğu olarak 1918 yılında Ankara'da doğdu. Çocukluğu Ankara ve İzmir'de geçti.[3]

Yükseköğrenim için gittiği İstanbul'da Yüksek Mühendis Mektebini, günümüzdeki adıyla İstanbul Teknik Üniversitesini 1943 yılında tamamladı. Bu okulda, daha sonra birlikte de çalışacağı Clemens Holzmeister'ın öğrencisi oldu.

Mesleki hayatı

TBMM ana binasının cepheden görünümü

Mezuniyetinden sonra Toprak Ofis'te kısa bir süre çalıştı ve yedek subay olarak askerlik görevini demiryolu bölümünde yaptı.[3] Bu sırada Gelibolu Ordu Evi'ni tasarladı.[3] 22 Nisan 1945'te Holzmeister'ın davetiyle Meclis binası projesinde çalışmaya başladı.[4] 1948 yılında Holzmeister'ın ülkesine dönmesi sonrası projenin bitirilmesi ve binanın tamamlanması görevlerini üstlendi.[4]

1961-1966 yılları arasında Kocatepe Camii inşaat müdürlüğünde görev aldı.[5]

1967-1971 yılları arasında Karadeniz Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümünde proje dersleri verdi. Çeşitli bürokratik mevkilerde görev alan Payzın'ın üzerinde çalıştığı projeler arasında Adnan Menderes Evi, İzmir Sasalı Faruk Somer Evi, İstinye Ortaklar Apartmanı, Ankara Otosan İşhanı, Ankara Gazi Orman Çiftliği Kız Yetiştirme Yurdu Varto Pavyonu, Gaziantep Kervansaray Otel bulunur.[6]

Türkiye Büyük Millet Meclisi Kocatepe Camii ve Etkinlikleri adında bir kitabı 2007 yılında yayımlandı. 2012 yılında meslekteki 70. yılı münasebetiyle kendisine mezun olduğu İTÜ'lü mimarlar adına Doğan Kuban ve Hande Suher tarafından bir ödül takdim edildi.[7][8]

10 Eylül 2015 tarihinde öldü, cenazesi Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi.[3]

Şirin Payzın'ın amcasıdır.[9][10]

Kaynakça

  1. ^ "İnşaat Mühendisleri Odası - 50 Yılda 50 Eser - TBMM" (PDF). 15 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Ekim 2016. 
  2. ^ Donat, Yavuz. "Anıtkabir...Meclis...Kocatepe". www.sabah.com.tr. Sabah gazetesi, 15 Kasım 2011. 15 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2016. 
  3. ^ a b c d Alpagut, Leyla. "Y. Mimar Ziya Payzın'ın Ardından". www.mimarlikdergisi.com. Mimarlik Dergisi, Sayı 386, Kasım-Aralık 2015. 16 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2016. 
  4. ^ a b Yılmaz, Nida. "Yüksek Mimar Ziya Payzın: "Türkiye Büyük Millet Meclisi Şu Anda Bir Müzedir"" (PDF). www.tbmm.gov.tr. Meclis Bülteni. 14 Kasım 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2016. 
  5. ^ "Darbeciler "Biz de Müslüman'ız" Demek için Kocatepe'yi Bitirdiler". www.yapi.com.tr. Zaman Pazar, 31 Temmuz 2011. 15 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2016. 
  6. ^ "Y. Mimar Ziya Payzın'ın Ardından - Mimarlık, Sayı 386, Kasım-Aralık 2015". 16 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2016. 
  7. ^ "Kuşaktan Kuşağa Geleneksel Mimarlık Buluşması". www.cumhuriyet.com.tr. Cumhuriyet gazetesi, 6 Ekim 2012. 16 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Kasım 2016. 
  8. ^ "Cumhuriyet - Kuşaktan Kuşağa Geleneksel Mimarlık Buluşması". 16 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2016. 
  9. ^ "12 Eylül 2015 Hürriyet Gazetesinde Yayınlanmış Vefat İlanları Sayfası". 29 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  10. ^ @siring (20 Mayıs 2020). "TRT amcam Ziya Payzın'ın TBMM 'nin nasıl inşaa edildiğini anlattığı belgeseli tekrar yayınlıyor.Amcam çekimler bittikten kısa süre sonra vefat etti.Bina çocuğu gibiydi.Uygulama mimarı olarak Meclis'in her bir köşesini, yapım hikayesini 98 yaşında bile çok net hatırlıyordu" (X gönderisi) – X vasıtasıyla. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de mimarlık</span> Türkiyenin mimari geçmişine genel bir bakış

Türkiye'de mimarlık, Türk mimarisi veya Cumhuriyet Dönemi Türk Mimarisi 1923'te kurulan Türkiye Cumhuriyeti devletinin toprakları üzerinde süregelen mimarlık sürecini inceler. Türkiye’deki mimarlık uygulamaları belli dönemlerde yaygın olan mimari akımlardan, cumhuriyet tarihi boyunca yaşanan belli sorunlardan ve çelişkilerden etkilenerek veya onlara tepki olarak oluşmuştur. Bu çelişkilerden başta geleni özellikle cumhuriyetin ilk dönemlerinde gündeme gelen Doğu-Batı ikilemidir. Buna ek olarak ulusal-evrensel, geleneksel-modern veya dindarlık-laiklik gibi ikilemler ve farklı siyasi görüşler de mimarlık uygulamalarının seyrini etkilemiştir. Bu dönemlerin birbirinden kesin olarak ayrılması pek mümkün değildir. Bazı akımlar diğerleri ile iç içe belirli bir zaman dilimine kadar varlığını sürdümüşler; bir dönemin veya ekolün temsilcisi olarak nitelendirilen bazı Türk mimarlar, kariyerlerinin ileriki dönemlerinde daha farklı stillerde de eserler tasarlamışlardır.

<span class="mw-page-title-main">Kocatepe Camii</span> Ankara, Kocatepede bir ibadethane

Kocatepe Camii, Ankara'nın Kocatepe semtinde 1967'de inşaatına başlanan ve Türkiye Diyanet Vakfı tarafından 1987'de inşaatı tamamlanan camidir.

<span class="mw-page-title-main">Vedat Dalokay</span> Türk mimar ve siyasetçi (1927-1991)

Vedat Ali Dalokay, mimar ve siyasetçi, eski Ankara Belediye Başkanı.

<i>Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir</i> Türkiye Büyük Millet Meclisinin temel dayanağını oluşturan ve T.C. Anayasasında yer alan ilke

Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir, Teşkilat-ı Esasiye Kanunundan bu yana Türkiye anayasasında yer alan, TBMM'de kürsünün arkasındaki duvarda tamamı büyük harflerle yazılı bulunan ve Türk milleti adına Türkiye'nin kuruluşunu ilan eden Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin temel dayanağını oluşturan ilkedir.

Ali Topuz, Türk siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Behruz Çinici</span> Türk mimar (1932–2011)

Behruz Çinici veya tam ismiyle Veli Behruz Çinici, Türk mimar.

<span class="mw-page-title-main">Clemens Holzmeister</span> Avusturyalı mimar ve tasarımcı (1886–1983)

Clemens Holzmeister, Avusturyalı mimar ve tasarımcı.

<span class="mw-page-title-main">Robert Oerley</span>

Robert Oerley Avusturya kökenli bir mimar.

1923 yılında kurulan Türkiye Cumhuriyeti'nin yeni bir devlet olması ve kendini mümkün mertebe Osmanlı İmparatorluğu'nu temsil eden kavramlardan uzak tutması mimariye de yansıdı. Aynı bağlamda iç politik nedenlerden dolayı Osmanlı döneminde çalışmış kadrolardan da uzak durulması tercih edilmeye başlanmıştı. Bu sebeple 1920'li yıllar ile 1940'lı yıllar arasındaki süreçte kalifiye yerli mimar eksikliğini telafi etmek için ve yeni gelecek idari kadroları eğitmek için ağırlıklı olarak başkent Ankara'nın mimarisinde Avrupa kökenli mimarlar tercih edilmiştir.

Pembe Köşk, Ankara'nın Çankaya ilçesinde yer alan Türkiye'nin Cumhurbaşkanlığı yerleşkesinin bir parçası olan bir yapıdır.

Türkiye'de cami mimarisi 1923’te Türkiye devletinin kurulmasıyla başlayan ve günümüze kadar gelen süreçte, Türkiye toprakları üzerinde süregelen camii mimarisi ve bu mimari uygulamalarla ilgili süreçleri inceler.

Doğan Tekelioğlu, Türk mimar. En tanınmış eseri Vedat Dalokay ile birlikte tasarladıkları ve inşaatına başlandığı halde, sonradan projenin değiştirilmesiyle uygulama fırsatı bulunmayan Kocatepe Camii projesidir.

<span class="mw-page-title-main">Hüsrev Tayla</span>

Hüsrev Tayla Türk mimar. En çok Ankara'da yer alan Kocatepe Camii ve İstanbul'da yer alan Şakirin Camii tasarımlarıyla tanınmıştır.

Fatin Uluengin, Türk mimardır. En çok Ankara'da yer alan Kocatepe Camii tasarımıyla tanınmıştır. Ayrıca Osmanlı mimarisi'nin klasik yapı detayları alanında önemli bir uzmandır.

TBMM Camii Kompleksi, TBMM kompleksindeki milletvekillerine ve meclis çalışanlarının kullanımı için inşa edilmiş bir cami ve camiyle birlikte inşa edilmiş kitaplık binası ile meydanı içeren yapı grubudur.

Cevat Ülger Türk mimar, karikatürist, yazar. "Cami Mimarı" olarak da bilinir.

<span class="mw-page-title-main">III. TBMM Binası</span> TBMMnin günümüzde kullandığı bina

III. TBMM Binası, Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından günümüzde kullanılmakta olan meclis binasıdır.

Bu liste; Ankara'daki camiler hakkında bir listedir.

<span class="mw-page-title-main">Meclis Parkı</span> Ankara, Türkiyede bir park

Meclis Parkı; Ankara'nın Çankaya ilçesinde bulunan bir şehir parkıdır. Resmi adı Milli Egemenlik Parkı olsa da, Türkiye Büyük Millet Meclisi arazisinin etrafını çevrelemesinden dolayı yaygın olarak bu şekilde anılmaktadır. Genellikle paten ve kaykay sporuyla ilgilenenler tarafından kullanılan parkın içinde bir adet süs havuzu, bir tane amfitiyatro ve çok sayıda anıt-heykel yer almaktadır.

<span class="mw-page-title-main">TBMM Atatürk Anıtı</span>

TBMM Atatürk Anıtı, Türkiye'nin başkenti Ankara'da, III. TBMM Binası'nda yer alan bir anıttır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.