İçeriğe atla

Ziprasidon

Ziprasidon
Klinik verisi
Uygulama
yolu
Oral, intramüsküler enjeksiyon
Farmakokinetik veri
Biyoyararlanım%60 (oral)
MetabolizmaKaraciğer
Eliminasyon yarı ömrü7-10 saat
Boşaltımİdrar ve dışkı
Tanımlayıcılar
CAS Numarası
PubChem CID
DrugBank
CompTox Bilgi Paneli (EPA)
ECHA Bilgi Kartı100.106.954 Bunu Vikiveri'de düzenleyin
Kimyasal ve fiziksel veriler
FormülC21H21ClN4OS

Zeldox markası altında satılan Ziprasidon, şizofreni ve bipolar bozukluğu tedavi etmek için kullanılan atipik bir antipsikotiktir.[1] Ağız yoluyla ve kas (IM) içine enjeksiyon yoluyla kullanılabilir.[1] IM formu, şizofreni hastalarında akut ajitasyon için kullanılabilir.[1]

Yaygın yan etkiler baş dönmesi, uyuşukluk, ağız kuruluğu ve seğirmelerdir.[2][3] Kilo alımına da neden olabilse de, risk diğer atipik antipsikotiklere göre çok daha düşüktür.[4] Nasıl çalıştığı tam olarak belli değildir ama beyindeki serotonin ve dopamin üzerinde etkileri olduğuna inanılmaktadır.[1]

Ziprasidon, 2001 yılında Amerika Birleşik Devletleri'nde tıbbi kullanım için onaylanmıştır.[1] Haplar hidroklorür tuzu, ziprasidon hidroklorürden oluşur. Kas içi form, mesilat, ziprasidon mesilat trihidrattır ve liyofilize toz olarak sağlanır. 2017 yılında, bir milyondan fazla reçete ile Amerika Birleşik Devletleri'nde en sık reçete edilen 261. ilaç olmuştur.[5][6]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e "Ziprasidone Monograph for Professionals". Drugs.com (İngilizce). American Society of Health-System Pharmacists. 27 Aralık 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2019. 
  2. ^ "Product Information: Zeldox IM (ziprasidone mesilate)". Australia Therapeutic Goods Administration. 24 Şubat 2016. 10 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ "Product Information: Zeldox (ziprasidone hydrochloride)". Australia Therapeutic Goods Administration. 24 Şubat 2016. 10 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  4. ^ "Briefing Document for Zeldoz Capsules" (PDF). FDA. 19 Temmuz 2000. 8 Mart 2003 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. 
  5. ^ "The Top 300 of 2020". ClinCalc. 16 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2020. 
  6. ^ "Ziprasidone - Drug Usage Statistics". ClinCalc. 8 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

Antipsikotik ya da nöroleptik ilaçlar başta şizofreni olmak üzere psikozların tedavisinde kullanılan ilaçlardır.

<span class="mw-page-title-main">Prednizon</span> kimyasal bileşik

Prednizon, çoğunlukla bağışıklık sistemini baskılamak ve astım, KOAH ve romatolojik hastalıklar gibi durumlarda inflamasyonu azaltmak için kullanılan bir glukokortikoid ilaçtır. Diğer steroidlerle birlikte kanser ve adrenal yetmezliğe bağlı yüksek kan kalsiyumunu tedavi etmek için de kullanılır. Ağız yoluyla alınır.

<span class="mw-page-title-main">Atipik antipsikotik</span>

Atipik antipsikotik (AAP) veya atipik nöroleptik, psikiyatrik durumların tedavisinde kullanılan antipsikotik yatıştırıcı ilaç grubudur. Şizofreni tedavisinde kullanım için bazı atipik antipsikotikler onaylanmıştır. Bazı ilaçlar ise akut mani, bipolar bozukluk, psikotik ajitasyon ve diğer endikasyonlar için kullanılmaktadır. Her iki nesil ilaç grubu da beynin dopamin yolaklarındaki reseptörleri bloke ederler. 2. nesil antipsikotiklerin birinci nesil olanlara göre hastalarda daha az parkinsonizm, vücut sertliği ve istemsiz titreme gibi ekstrapiramidal yan etki oluşturduğu iddia edilmektedir. Ancak The Lancet gibi tıp dergilerinde yayınlanan daha yeni araştırmalarda bu grup ilaçların yan etki profili olarak tipik olanlara göre farklı olmadığı belirtilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Digoksin</span> kimyasal bileşik

Digoksin, çeşitli kalp rahatsızlıklarını tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. En sık atriyal fibrilasyon, kalp çarpıntısı ve kalp yetmezliği için kullanılır. Digoksin ağızdan veya bir damara enjeksiyon yoluyla alınır.

<span class="mw-page-title-main">Risperidon</span> kimyasal bileşik

Risperdal markası altında satılan Risperidon, şizofreni ve bipolar bozukluğu tedavi etmek için kullanılan atipik bir antipsikotiktir. Ağız yoluyla veya kas içine enjeksiyon yoluyla alınır. Enjekte edilebilir versiyon uzun süre etkilidir ve etkisi yaklaşık iki hafta sürer.

<span class="mw-page-title-main">Asenapin</span>

Asenapin, Sycrest marka adı altında satılan, bipolar bozuklukla ilişkili şizofreni ve akut maniyi tedavi etmek için kullanılan atipik bir antipsikotik ilaçtır.

<span class="mw-page-title-main">Flufenazin</span> kimyasal bileşik

Prolixin markası altında satılan flufenazin, etkili tipik bir antipsikotik ilaçtır. Şizofreni gibi kronik psikozların tedavisinde kullanılır ve etkinliği açısından klorpromazin gibi düşük potensli antipsikotiklere yaklaşık olarak eşit gibi görünmektedir. Ağız yoluyla, kas içine enjeksiyon veya subkutan enjeksiyon yoluyla uygulanır. Dört haftaya kadar sürebilen uzun etkili enjekte edilebilir bir versiyonu da vardır. Flufenazinin depo enjeksiyon şekli olan flufenazin dekanoat, şiddetli depresyonu olan kişiler tarafından kullanılmamalıdır.

<span class="mw-page-title-main">Amantadin</span>

Gocovri markası altında satılan Amantadin, parkinsonizm ve A tipi influenza virüsünün neden olduğu influenza ile ilişkili diskineziyi tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır, ancak yaygın ilaç direnci nedeniyle ikincisi için kullanımı artık önerilmemektedir. Bir nikotinik antagonist, dopamin antagonisti ve rekabetçi olmayan NMDA antagonisti olarak işlev görür. Antiviral etki mekanizması, endozomal kaçışı önleyen influenza virüsü A M2 proton kanalının antagonistidir.

<span class="mw-page-title-main">Metformin</span> kimyasal bileşik

Metformin, özellikle aşırı kilolu kişilerde tip 2 diyabet tedavisi için kullanılan birinci basamak bir ilaçtır. Polikistik over sendromu tedavisinde de kullanılmaktadır. Kilo alımı ile ilişkili değildir ve ağızdan alınır. Bazen antipsikotiklerin yanı sıra fenelzin alan kişilerde kilo alma riskini azaltmak için takviye olarak kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Eszopiklon</span>

Eszopiklon, uykusuzluk tedavisinde kullanılan bir ilaçtır. Altı aya kadar hafif ila orta derecede faydası olduğuna dair kanıtlar vardır. Ağızdan alınır.

<span class="mw-page-title-main">Beklometazon</span> kimyasal bileşik

Beklometazon dipropionat olarak da bilinen ve Qvar markası altında satılan Beklometazon, bir steroid ilaçtır. İnhaler, krem, hap ve burun spreyi olarak mevcuttur. İnhaler formu astımın uzun süreli tedavisinde kullanılır. Krem dermatit ve sedef hastalığı için kullanılabilir. Haplar ülseratif kolit tedavisinde kullanılmıştır. Nazal sprey, alerjik rinit ve nazal polipleri tedavi etmek için kullanılır.

<span class="mw-page-title-main">Valproik asit</span> antiepileptik ilaç

Valproat ve onun valproik asit, sodyum valproat ve valproat semisodyum formları, öncelikle epilepsi ve bipolar bozukluğu tedavi etmek ve migren baş ağrılarını önlemek için kullanılan ilaçlardır. Absans nöbetleri, kısmi nöbetler ve jeneralize nöbetleri olanlarda nöbetlerin önlenmesi için faydalıdırlar. Damardan veya ağızdan verilebilirler.

<span class="mw-page-title-main">Difenhidramin</span>

Difenhidramin, esas olarak alerjileri tedavi etmek için kullanılan bir antihistamindir. Ayrıca uykusuzluk, soğuk algınlığı semptomları, parkinsonizmde titreme ve mide bulantısı için de kullanılabilir. Ağız yoluyla, damara enjeksiyon, kas içine enjeksiyon veya cilde uygulanır. Maksimum etki genellikle bir dozdan yaklaşık iki saat sonradır ve etkiler yedi saate kadar sürebilir.

<span class="mw-page-title-main">Primidon</span>

Çeşitli markalar altında satılan Primidon, kısmi ve genel nöbetleri ve esansiyel titremeleri tedavi etmek için kullanılan bir barbitürat ilaçtır. Ağızdan alınır.

Bisoprolol, kalp hastalıkları için en yaygın olarak kullanılan bir beta bloker ilaçtır. Buna özellikle yüksek tansiyon, kalbe yeterli kan akışı olmamasından kaynaklanan göğüs ağrısı ve kalp yetmezliği dahildir. Ağızdan alınır.

Vortioksetin, majör depresif bozukluğu tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Etkinlik, diğer antidepresanlarınkine benzer olarak görülmektedir. Ağızdan alınır. Türkiye'de Brintellix markası altında satılmaktadır.

Duygudurum dengeleyici, bipolar bozukluk ve bipolar şizoaffektif bozukluk türü gibi yoğun ve sürekli duygudurum değişiklikleri ile karakterize duygudurum bozukluklarını tedavi etmek için kullanılan psikiyatrik ilaçtır.

Levotiroksin, tiroid hormonu tiroksininin (T4) üretilmiş bir şeklidir. Hashimoto hastalığı ve miksödem koma olarak bilinen ciddi bir form dahil olmak üzere tiroid hormon eksikliğini (hipotiroidizm) tedavi etmek için kullanılır. Ayrıca belirli tipteki tiroid tümörlerini tedavi etmek ve önlemek için de kullanılabilir. Kilo kaybı için endike değildir. Levotiroksin ağızdan alınır veya damardan enjeksiyonla verilir. Belirli bir dozun maksimum etkisinin ortaya çıkması altı hafta kadar sürebilir.

<span class="mw-page-title-main">Ranolazin</span>

Ranolazin, kalp ile ilgili göğüs ağrısını tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Genellikle yetersiz kaldığında diğer ilaçlarla birlikte kullanılır. Kadınlarda faydaları erkeklere göre daha az görünmektedir. Ağızdan alınır.

Caplyta markası altında satılan Lumateperon, şizofreni ve bipolar depresyon tedavisinde kullanılan bir ilaçtır. Bristol-Myers Squibb'den lisanslı Intra-Cellular Therapies tarafından geliştirilen bir butirofenon atipik antipsikotiktir.