İçeriğe atla

Zinodotos

Zinodotos (GrekçeΖηνόδοτος; d. M.Ö. 325? ö. M.Ö. 260?), Yunan dilbilimci, edebi eleştirmen, Homeros uzmanı ve İskenderiye Kütüphanesi'nin ilk kütüphanecisi. Ptolemaios Hanedanı devrinde yaşayan Zinodotos Efesoslu olup Koslu Philias'ın öğrencisiydi. İskenderiye Kütüphanesi'nin ilk yöneticisi ve ilk Homeros eleştirmeni olan Zinodotos'un Tabula iliaca'nın yazarı olduğu düşünülmektedir. Homeros'un metinlerinde geçen muğlak kelimeleri ele aldığı γλῶσσαι (glōssai, "ender kelimeler") adlı bir sözlüğü de vardır. Ayrıca kendisi sözcükleri ayıran ve noktalama işaretlerini ilk bulan kişidir. Tanrıların Doğuşu (Theogonia), İlyada ve Odysseia'yı tekrar ele alıp düzenlemiştir.[]

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Homeros</span>

Homeros Antik Çağ'da yaşamış İyonyalı ozan. Batı edebiyatının ilk büyük eserleri kabul edilen İlyada ve Odysseia destanlarının yazarı veya derleyicisi olduğu kabul edilmektedir. Smyrna (İzmir) bölgesinde yaşamış olduğu sanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Pergamon</span> Günümüzdeki İzmir, Bergama ilçe merkezinin yerinde kurulmuş, UNESCO dünya mirası listesinde yer alan antik kent. (Pergamon)

Pergamon, günümüzde İzmir iline bağlı Bergama ilçesinin merkezinin yerinde kurulu antik kentin adıdır. Pergamon, eski çağlarda Misya bölgesinin önemli merkezlerinden biriydi. MÖ 282-133 arasında da Pergamon Krallığı'nın başkentiydi. Pergamon adı, bir söylence kahramanı olan Pergamos'tan gelir. Pergamos'un, Teuthrania kralını öldürdükten sonra kenti ele geçirdiği ve kendi adını verdiği sanılır. Başka bir söylenceye göre de Teuthrania Kralı Grynos savaşta Pergamos'tan yardım istemiş, zaferden sonra iki kent kurdurarak birine onun onuruna Pergamon, ötekine de Gryneion adını vermiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kitâb-ı Mukaddes</span> Yahudiliğin ve Hristiyanlığın kutsal metinlerini oluşturan kitapların kanonik bir koleksiyonu

Kitâb-ı Mukaddes, Mukaddes Kitap veya Kutsal Kitap, Eski Ahit ve Yeni Ahit'i kapsayan, Hristiyan inanışının temelini oluşturan ve Hristiyanlarca kutsal sayılan kitaptır.

<span class="mw-page-title-main">Tlos</span>

Tlos bugün Muğla'nın Seydikemer ilçesi yakınlarında yer alan kadim bir Likya kentiydi. Likya'nın en önemli yerleşimlerinden biri olan Tlos Antik Kenti, Fethiye İlçesi’nin yaklaşık 42 km doğusundaki Yaka Köyü sınırları içerisinde kalmaktadır. Bölgenin en yüksek dağları olan Akdağlar'ın (Kragos) sarp batı yamaçlarında başlayan antik yerleşim, Eşen Nehri'nin getirdiği alüvyonlarla oluşmuş vadi düzlüğüne kadar ulaşır. Ayrıca güneydeki Saklıkent Kanyonu ile kuzey yönde bulunan Kemer Beldesi antik kentin egemenlik sınırlarını çizer.

<span class="mw-page-title-main">İskenderiye Kütüphanesi</span> Mısır İskenderiyede antik dünyanın en büyük kütüphanelerinden biri

İskenderiye Kütüphanesi, MÖ 3. yüzyılın başlarında Mısır'ın İskenderiye kentinde Yunan Hellenistik Kralı I. Ptolemaios Soter tarafından kurulmuş olan antik kütüphanedir. İskenderiye Müzesi olarak bilinen araştırma enstitüsünün bir bölümü olarak inşa edildi. İnsanlık tarihinde meydana getirilmiş önemli eserlerden biridir. Eski kaynaklar, burada 150 bin cilt el yazması eserin toplandığını kaydeder.

<span class="mw-page-title-main">İskenderiye</span> Mısırın Akdeniz kıyısında bulunan, ikinci büyük şehri

İskenderiye veya Aleksandria, Kahire ve Giza'dan sonra Mısır'ın üçüncü, Afrika'nın ise yedinci büyük kenti ve ekonomik merkezi olan bir kenttir. Toplamda 5.381.000 insanın ikamet ettiği İskenderiye, Akdeniz boyunca Mısır'ın kuzey kıyısı üzerinde yaklaşık 40 km uzanır. İskenderiye popüler bir turizm merkezidir ve aynı zamanda Süveyş'ten gelen doğalgaz ve petrol boru hatları sebebiyle önemli bir sanayi merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Kütüphane</span> kitaplar, el yazmaları, ses kayıtları veya filmler gibi edebi, müzikal, sanatsal veya referans materyallerinin koleksiyonuyla ilgilenen bir kurum

Kütüphane anlamına gelen ve genellikle Batı dünyasında yaygın olarak kullanılan ‘bibliothek’ kelimesinin aslı Eski Yunancadır ve biblion kitap, baskılı ürünlerin saklandığı yer demektir. Türkçedeki kütüphane ise, Farsça ve Arapça kökenli kütüb (kitaplar) ile Farsça hane (ev) sözcüklerinden türemiştir ve kitapların evi anlamına gelmektedir. Her iki dilde de kütüphane terimi, kitapların saklandığı yer anlamında kullanılmaktadır.“Kütüphaneler, elde edilen bilginin toplanması, depolanması ve dağıtılması fonksiyonlarını gören hizmet işletmeleridir” Toplumsal gereksinimleri karşılamak için kurulan kütüphaneler, her türlü kayıtlı bilgi kaynağını bilgi gereksinimi olan kullanıcıya etkin biçimde sunar böylece bağlantı işlevini sağlamaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hermetizm</span>

Hermetizm, Antik Mısır'da yaşamış bilge Hermes Trismegistus'un iddia edilen öğretilerine dayanan felsefi ve dini bir sistemdir.

<span class="mw-page-title-main">Paflagonya</span> Anadolunun Orta Karadeniz kıyılarında yer alan tarihî-coğrafî bölge.

Paflagonya, Anadolu'nun, Karadeniz'in kıyısında, Pontus ve Bitinya arasında kalan eski bir bölgedir.

Rodoslu Apollonios, MÖ 3. yüzyılda yaşamış şair ve İskenderiye Kütüphanesi yöneticisidir. Argonautika adlı ünlü yapıtında İason ve Argonotların, Altın Post’un ele geçirmek için yaptıkları efsanevi yolculuğunu anlatır. Yaşadığı dönemin saygın dilbilimcilerinden biri de olan şair hakkında günümüze yeterli bilgi ulaşamamıştır. Milattan önce 295-290 yılları arasında İskenderiye’de doğduğu sanılmaktadır. Meşhur ozan Kallimakhos’un öğrencisidir. Bazı şehirlerin kuruluş efsanelerini anlatan Ktiseis, Kanopos hakkında üç şiir ve birkaç epigram sadece çağdaşlarının yaptığı atıflar sayesinde bilinmektedir. En tanınmış ve günümüze de ulaşan tek eseri, antik dünyada çok sevilen “Altın post ve Argonotlar” efsanesini ayrıntılarıyla ele alan Argonatika destanıdır. Kahramanlarının karakter tahlillerinde ve duygusal sahnelerde çok başarılı olan yazarın bu eseri antik edebiyatın en lirik ve en duygusal dizelerini barındırır. Bu eser şairinin günümüze dek ulaşmasını sağlayan yegane kaynaktır. Ayrıca şair bu eseri ile Ovidius ve Vergilius'a da esin kaynağı olarak başka eserler ile de karşımıza çıkmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">I. Ptolemaios</span> Yunan General, Kral ve Firavun

I. Ptolemaios Soter veya Batlamyus, Büyük İskender'in bir generali olup onun ölümünden sonra Diadokhlar mücadelesinde öne çıktı. Diadoki devletlerinden biri olarak Antik Mısır'da MÖ 305/304'te firavun unvanını da alarak döneminde krallık yapmıştır. Ptolemaios Krallığı ve Ptolemaios hanedanı kurucusudur. Kurduğu hanedana babasının ismine atfen da Lagidan hanedanı ismi de verilmiştir.

Theon İskenderiye, Mısır'da yaşamış Yunan bilgin ve matematikçidir. Öklid’in elementleri ve Klaudyos Batlamyus'un el çizelgeleri ile ilgili çeşitli yorumlar yazdığı gibi üzerlerinde eklemeler ve düzeltmeler de yapmıştır. Ayrıca matematik üzerine ün kazanmış olan Hypatia'nın da babasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ptolemaios Krallığı</span> Mısırda MÖ 305ten MÖ 30a kadar hüküm sürmüş Helenistik Dönem krallığı

Ptoleme Krallığı veya Batlamyus krallığı Mısır'daki Helenistik Dönem krallığıdır. Krallık MÖ 323'te Büyük İskender'in ölümünden sonra I. Ptolemaios Soter tarafından kurulmuş ve Ptolemaios hanedanı tarafından yönetilmiştir. Krallık VII. Kleopatra'nın ölümünden sonra MÖ 30'da Roma İmparatorluğu tarafından yıkılmıştır.

Lycophron, Helenistik Yunan trajedi yazarı, dilbilgisi uzmanı ve komedi yorumcusudur.

<span class="mw-page-title-main">Afrika'da bilim ve teknoloji tarihi</span>

Afrika, ilk insana ait teknolojik gelişmelerin yaşandığı en eski kıtadır. Dünyanın en eski taş aletleri Doğu Afrika'da bulunmuştur. Daha sonra benzer buluntular Sahra Altı Afrika'da da görülmüştür. Afrika matematik, mimari, metalurji gibi alanlarda ilk gelişmelere sahne olmasına rağmen bilim ve teknoloji tarihinde fazla ilgi görmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Kallimahos</span>

Kallimakhos Libya'da yer alan Kirene'deki Yunan kolonisinin yerlisiydi. İskenderiye Kütüphanesi'nde çalışan şair, eleştirmen ve bilim insanıydı. Mısır - Yunan Firavunları Ptolemy II Philadelphus ve Ptolemy III Euergetes'in himayesindeydi. Hiçbir zaman baş kütüphaneci olmadı. Kütüphanenin içeriğine dayalı bir bibliyografik araştırma yapmaktan sorumluydu. Bu, 120 cilt uzunluğundaki Pinake'leri, eski Yunan edebiyatı tarihi üzerine daha sonraki çalışmalar için temel oluşturdu. Helenistik çağın en üretken ve etkili alim-şairlerindendir.

Ptolemy VIII Euergetes II Tryphon, takma adı Physcon, Mısır'daki Ptolemaios hanedanının kralıydı. Ptolemy V. Epiphanes ve Cleopatra I. Syra'nın küçük oğluydu. Saltanatı, ağabeyi Ptolemy VI. Philometor ve kız kardeşi II. Kleopatra ile şiddetli siyasi ve askeri çatışmalarla karakterize edilmiştir.

Bizanslı Aristophanes, Hellenistik Yunan döneminde özellikle Homeros alanındaki çalışmalarıyla tanınan bir bilgin, eleştirmen ve gramerciydi, aynı zamanda Pindar ve Hesiod gibi diğer klasik yazarlar üzerine yaptığı çalışmalarla da tanınır. MÖ 257 civarında Bizans'ta doğdu, kısa süre sonra İskenderiye'ye taşındı ve Zenodotus, Callimachus ve Dionysius Iambus'un yanında çalıştı. Altmış yaşında İskenderiye Kütüphanesi'nin kütüphanecisi olarak Eratosthenes'in yerine geçti. 77 yaşında Athenaeus'un "idrar tutulması" olarak tanımladığı bir hastalıktan öldü.

<span class="mw-page-title-main">Bergama Kütüphanesi</span> Anadoludaki antik kütüphane, MÖ 300-MS 100 civarı

Bergama Kütüphanesi veya Pergamon Kütüphanesi, Bergama, Anadolu'da, bugün Türkiye'nin batısındaki İzmir İli'nin modern Bergama kasabası yakınlarında yer alan Antik Yunan yapısıydı. Antik dünyanın en önemli kütüphanelerinden biriydi.