İçeriğe atla

Zilpah

Zilpah (İbranice: זִלְפָּה‎), Lea'ın hizmetçisi ve Yakup'a Gad ve Aşer'i doğuran cariyedir.[1] Leah'ın babası Lavan, Zilpah'ı kızına hizmetçi olarak verdi.[2][3] Bazı yorumculara göre Bila ve Zilpa Lavan'ın genç kızları, Rahel ve Lea'nın farklı annelerden yarı kardeşleridir.[4]

Raşi'ye göre, Zilpa Bila'dan daha gençtir; Lavan, kızı Rahel yerine Lea'yı Yakup ile evlendirmek için düzmece kurup genç hizmetçiyi büyük kızına verdi. Düğünün ertesi günü Lavan Yakup'a "Bizim buralarda adettir. Büyük kız dururken küçük kız evlendirilmez" dedi.[5] Fakat Lavan gece vakti Yakup'un, küçük kızkardeş olan Rahel ile evlendiğini sanması için duvaklı gelinin (Lea) yanına genç hizmetçi Zilpa'yı verdi.

Zilpa da Lea ve Rahel'in Yakup'a çocuk doğurma yarışından nasibini aldı. Henüz Yakup'a bir çocuk doğurmamış olan Rahel Yakup'a "İşte cariyem Bilha... Onunla yat, benim için çocuk doğursun, ben de aile kurayım" dedi.[6] Bunun sonucunda Bila Yakup'a iki oğul doğurdu. Aynı fikirden esinlenen Lea da hizmetçisi Zilpa'yı Yakup'a eş olarak verip ondan çocuk yapmasını istedi. Lea, Zilpa'nın çocuklarının ismini kendi verdi ve onları kendi yetiştirdi.

Zilpa'nın Taberiye'deki Analar Mezarlığında gömüldüğüne inanılır.

Kaynakça

  1. ^ "Yaratılış 30:9-13". 1 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2021. 
  2. ^ "Yaratılış 29:24". 13 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2021. 
  3. ^ "Yaratılış 46:18". 11 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2021. 
  4. ^ Pirke De-Rabbi Eliezer, xxxvi.
  5. ^ "Yaratılış 29:26". 15 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2021. 
  6. ^ "Yaratılış 30:3". 1 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2021. 
Sırasıyla Yakup'un eşleri ve oğulları (K = Kız çocuğu)
LeaReuben (1) Şimon (2) Levi (3) Yehuda (4) İssakar (9) Zebulun (10) Dina (K)
RahelYosef (11)Benyamin (12)
Bila (Rahel'in hizmetçisi)Dan (5)Naftali (6)
Zilpa (Lea'nın hizmetçisi)Gad (7) Aşer (8)


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yusuf</span> İbrani din büyüğü, Yakup ve Rahelin oğlu

Yusuf, Yosef veya Batıdaki ismiyle Joseph, Yakup'un oğlu olan İbrani din büyüğü ve atasıydı. Tevrat'a göre İsrailoğulları'nı meydana getiren on iki boydan birinin başıdır. Kur'an'da adı geçen yirmi beş peygamberden birisidir.

<span class="mw-page-title-main">Yakub</span> İbrani din büyüğü ve atası, İsrailoğullarının babası

Yakub, Yakov veya İsrail, İsrailoğullarının üç önemli büyüğünden biri olan İbrani din büyüğü ve atasıydı. İbrahim'in torunu ve İshak'ın oğlu olan İsrail, özellikle Yahudilikte çok yüksek bir manevî konuma sahiptir. Hristiyanlıkta önemli bir din büyüğü olarak; İslam'da ise bir peygamber olarak görülür.

<span class="mw-page-title-main">İssakar kabilesi</span>

İssakar kabilesi, Tora'da adı geçen On İki İsrail Kabilesi'nden biridir.

İsrail'in On İki Kabilesi İbrani Kutsal Kitabı'na göre, İncil patriği Yakup'un torunlarıdır. Yakup, Yakup'un eşleri Leah ve Rachel, Yakup'un cariyeleri Bilhah ve Zilpah ve Yakup'un on iki oğlu toplu olarak İsrail ulusunu oluştururlar. Modern bilimde 12 sayısının, kuruluş mitinin sembolik bir parçasını ifade etmesi daha muhtemel olduğu düşünülerek, on iki İsrailli kabilenin var olup olmadığı konusunda şüpheler vardır.

<span class="mw-page-title-main">Ruben (Yakub'un oğlu)</span>

Tekvin'e göre Ruben, Ruven İslam geleneğinde Rubil, Yakup ve eşi Lea'nın ilk oğlu. Reuben kabilesinin kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Şimon (Yakub'un oğlu)</span>

Tora'nın Tekvin kitabına göre Şimon Yakup'la Lea'nın ikinci oğlu ve Şimon kabilesinin kurucusudur. Bazı dinbilimcilerce Şimon sembolik bir kişiliktir. Bu tezi savunanlara göre Lea ve Rahel'den gelenler orijinal İsrailoğullarını ve hizmetçilerden gelenler ise İsrailoğullarına sonradan katılan halkları belirtmektedir. Şimon, Lea'dan geldiği için orijinal İsrailoğullarındandır. Buna rağmen Debora'nın Ezgisi'nde kabileler listelenirken Şimon'un ismi verilmemektedir bunun için bazı dinbilimciler Şimon'un belirgin bir kabile olmadığını savunurlar.

<span class="mw-page-title-main">İssakar</span>

İssakar Tekvin'e göre Yakup'un dokuzuncu Lea'nın beşinci oğlu ve İssakar kabilesinin kurucusudur. Bazı dinbilimcilerce İssakar sembolik bir kişiliktir. Bu tezi savunanlara göre Lea ve Rahel'den gelenler orijinal İsrailoğullarını ve hizmetçilerden gelenler ise İsrailoğullarına sonradan katılan halkları belirtmektedir. İsminin anlamı konusunda iki ana fikir vardır. İlk görüşe göre Lea Yakup'u adam otu karşılığında Yakup ile yattığı için kiralık adam anlamına gelen iş sakar'dan türemiştir. Bir diğer görüşe göre ise Lea hizmetçisi Zilpa'yı Yakup'a cariye olarak verdiği için Tanrı onu ödüllendirmiştir; bu sebeple ismi ödül var anlamına gelen yeş sakar'dan gelmiştir. Dinbilimcilere göre ilk açıklama bir kabilenin ismi olma açısında daha mantıklıdır fakat buna rağmen bazı dinbilimciler üçüncü bir açıklama getirmiştir; buna göre kabile mensupları bir Mısır tanrısı olan Seker'e taptıklarından Seker adamı anlamına gelen iş seker'den türemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Zevulun</span> Yakupun oğlu (Yaratılış 46:14-15)

Zebulun Tekvin ve Sayılar kitabına göre Yakup'un onuncu Lea'nın altıncı oğlu ve Zebulun kabilesinin kurucusudur. Bazı dinbilimcilerce Zebulun sembolik bir kişiliktir. Bu tezi savunanlara göre Lea ve Rahel'den gelenler orijinal İsrailoğullarını ve hizmetçilerden gelenler ise İsrailoğullarına sonradan katılan halkları belirtmektedir. Zebulun, Lea'dan geldiği için orijinal İsrailoğullarındandır.

<span class="mw-page-title-main">Gad (Yakub'un oğlu)</span>

Gad Tekvin'e göre Yakup'un yedinci ve cariyesi Zilpa'nın ilk oğlu; Gad kabilesinin kurucusu. Zilpa'nın cariye oluşu bazı dinadamlarınca Gad'ın İsrailoğulları'nın orijinal kabilelerinden olmayışına dair bir metafordur. Tora, Gad'ın anlamının "bölme/payda" kökünden geldiğini ve "şans/uğur" anlamına geldiğini anlatır. Fakat bazı dinbilimcilere göre Gad ismini, kabilenin ibadet ettiği semitik bir şans tanrısı olan Gad'dan almıştır. Yeşaya kitabına göre M.Ö. 6. yüzyılda bazı İbranilerin kısmet tanrısına taptığı anlatılır.

<span class="mw-page-title-main">Dina</span>

Dina, Tora'ya göre, İsrailoğullarının atalarından Yakup'un ilk karısı Lea'dan olan kızıdır. Kenanlı prensin Dina'yı kaçırıp ırzına geçmesi ve bunun akabinde Dina'nın abileri Şimon ile Levi'nin kardeşlerinin intikamını almaları olayı "Dina tecavüzü" olarak bilinir ve Yaratılış kitabında anlatılır.

Bilhah, Yaratılış Kitabına göre Rahel'in hizmetçisi ve Yakup'tan Dan ve Naftali isimleri çocukları dünyaya getiren İbrani kadındır.

Lea, İbrani din büyüğü Yakup'un iki eşinden ilki olup Tekvine göre On İki İsrail Kabilesinden altısının ve ayrıca bir de kızın annesidir. Lea, Lavan'ın kızı ve Yakup'un en çok sevip de evlenmek istediği Rahel'in ablasıdır. Lavan, Yakup'un annesi Rebeka'nn kardeşidir; dolayısıyla Lea Yakup'un kuzenidir.

<span class="mw-page-title-main">Rahel</span> Yakupun eşi ve kuzeni

Rahel ; İbranice: רחל; Anlam: dişi koyun, Mecazi anlam: Saf ve temiz olan kişi) Tevrat'ta anlatıldığına göre Yakup'un en sevdiği karısı, Yusuf ile Benyamin'in annesi, Lavan'ın kızı, Lea'nın kardeşi maderşahidir.

<span class="mw-page-title-main">Aşer</span>

Aşer, Tekvin'e göre Yakup ile Zilpa'nın ikinci oğulları ve Aşer kabilesinin kurucusudur.

<span class="mw-page-title-main">Esav</span> Kutsal Kitapta İshak ve Rebekanın oğlu; Edomluların atası

Esav, Tanah'a göre İshak'ın oğlu, Yakup'un ise ikiz kardeşi olan İbrani din büyüğü. Yaratılış, Ovadya ve Malaki kitaplarında kendisinden bahsedilir.

<span class="mw-page-title-main">Maderşahiler Kabri</span>

Maderşahiler Kabri, İsrail'in Taberiye ilinde yer alan ve Kitab-ı Mukaddes'te adı geçen bazı kadınların defin alanıdır:

<span class="mw-page-title-main">Atababalar Mağarası</span>

Atababalar Mağarası, Yahudiler tarafından söylenen ismiyle Makpelah Mağarası veya Müslümanlar ve Araplar tarafından söylenen ismiyle İbrahim Camii (Arapça: الحرم الإبراهيمي,

<span class="mw-page-title-main">Rebeka</span>

Rebeka ya da Rifka, İbranice Kutsal Kitap'ta İshak'ın karısı ve Yakup ile Esav'ın annesi olarak görünür. Rebeka, Paddan Aram'dan Arami Betuel'in kızı ve Arami Lavan'ın kız kardeşidir. Şamlı Eliezer tarafından bulunup, İshak'la evlendirilmiştir. İshak ile evliliği, Yahudi düğün geleneklerine temel teşkil etmiş ve hayatı boyunca önemli olaylara tanıklık etmiştir. Kutsal Kitap anlatılarına göre, erdemli ve cömert bir kişilik olarak betimlenir.

<span class="mw-page-title-main">Benyamin (Yakub'un oğlu)</span> Kutsal Kitapta adı geçen kişi

Benyamin, Tekvin'e göre Yakup'un on iki oğlunun sonucusu ve Rahel'in iki oğlunun sonuncusudur. Benyamin kabilesinin kurucusudur. Eski Ahit'te anlatılana göre, Rahel'in büyük oğlu Yusuf'un aksine Benyamin Kenan topraklarında doğmuştur. MÖ 1443 yılında, İbrani takvimine göre aynı zamanda doğum günü olan 11 Heşvan'da 111 yaşında öldü. Kur'an'da Benyamin için, abileri Yusuf'a tuzak kurarken onun yanında kaldığı için dürüst genç evlat denir.

<span class="mw-page-title-main">Atalar (Kutsal Kitap)</span> İncildeki figürler İbrahim, İshak ve Yakup

Atalar ya da Kutsal Kitap'taki ifadesiyle Patrikler Kutsal Kitap'ın dar tanımıyla, İbrahim, oğlu İshak ve İshak'ın oğlu ve aynı zamanda İsraillilerin atası olan İsrail olarak da adlandırılan Yakup için kullanılan bir ifadedir. Bu üç figür topluca atalar (patrik) olarak anılır ve yaşadıkları dönem atalar çağı olarak bilinir.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.