Tokat, Türkiye'nin Karadeniz Bölgesi'nde yer alan bir ildir. Kuzeyde Samsun, kuzeydoğuda Ordu, doğu ve güneyde Sivas, güneybatıda Yozgat ve batıda Amasya illeriyle komşudur. İlçelerinden Yeşilyurt ve Sulusaray İç Anadolu Bölgesi'nde kalır.
Höşmerim ya da Hoşmerim, Marmara başta olmak üzere Ege, İç Anadolu bölgelerinde üretilen bir çeşit irmik helvasının adıdır; Türkiye'nin bazı illerinde ise un helvasına höşmerim denilmektedir. Rize'de ve diğer bazı Doğu Karadeniz yörelerinde de Kaymaklı taze süt süzgeçle süzülerek bir tavaya boşaltılır. Sonrasında tavaya mısır ununun, peynir ve tuzun eklenmesiyle Hoşmerim-Hoşmer (Höşmerim-Höşmer) yapılır. Doğu Karadeniz'de geleneksel olarak güneş duasına çocuklarca çıkıldıktan sonra evlerden toplanılan un, yağ, tuz, süt gibi yiyeceklerden helva ve höşmer yapılıp yenir.
Pekmez üzüm, kuşburnu, incir, keçiboynuzu (harnup) veya dut gibi tatlı meyvelerin ya da şeker pancarı, ardıç meyvesi gibi şekere dönüşebilecek tarım ürünlerinin ezilerek kaynatılması ile üretilen, yoğun ve tatlı bir şuruptur.
Zile,
- Zile
- Zile, Develi
- Zile pekmezi Tokat'a özgü üzüm pekmezi
- Zalău
Baklava Türk, Orta Doğu, Balkan ve Güney Asya mutfaklarında yer etmiş önemli bir hamur tatlısıdır. İnce yufkaların arasına yöreye göre ceviz, antep fıstığı, badem veya fındık konarak yapılır. Genel olarak şeker şerbeti ile tatlandırılır. Ayrıca bal şerbeti de kullanılabilir. Bazı ticari firmalar kendi özel şerbetlerini kullanırlar.
Mustafa Necati Sepetçioğlu, Türk yazardır.
Zile, Tokat ilinin 67 km batısında yer alan bir ilçedir. Zile ilçesinin 20 km doğusunda Turhal ilçesi, güneyinde Artova ilçesi ve Yozgat iline bağlı Kadışehri ilçesi, batısında Yozgat ilinin Çekerek ilçesi ve Amasya'nın Göynücek ilçesi, kuzeyinde ise Amasya ili vardır. Zile ilçesi coğrafi konumu itibarıyla 40 derece 19 dakika kuzey enlemi, 35 derece 45 dakika doğu boylamı arasında yer almaktadır. Zile'nin bağlı olduğu Tokat ili, Karadeniz Bölgesinin Orta Karadeniz bölümünde yer almaktadır. İl toprakları 35° 27 ve 37° 39’ doğu boylamları ile 39° 52 ve 40° 55’ kuzey enlemleri arasında kalır. Kuzeyden Samsun, kuzeydoğudan Ordu, güneyden Sivas ve Yozgat, batıdan Amasya illeriyle çevrilidir. Trafik kod numarası 60’tır. Tokat il merkezine 66 km uzaklıkta olup, Anadolu'nun en eski yerleşim merkezlerinden birisidir. Anadolu'nun en eski yerleşim yerlerinden biri olan Amasya caddesi zilede bulunuyor. Zile'nin kentsel dokuları eski ve yeni dokulardan oluşuyor.
Tokatköy, İstanbul ilinin Beykoz ilçesinde bulunan bir mahalledir.
Krep, cızlama veya akıtma ; un, yumurta, süt, erimiş yağ, şeker, tuz ve kabartma tozu ile hazırlanan sulu hamurun kızgın bir yüzeye dökülmesiyle yapılan yiyecek veya tatlı. Anadolu'da cızlama, Rumeli'de akıtma denir.
Yukarıbağdere, Ankara ilinin Nallıhan ilçesine bağlı bir mahalledir.
Özbilek, Diyarbakır ilinin Ergani ilçesine bağlı bir mahalledir.
Bahçe, Erzurum ilinin Horasan ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.
Karakuzu, Tokat ilinin Zile ilçesine bağlı bir köydür.
Bateri, davullar ve ziller başta olmak üzere vurmalı çalgılardan oluşan bir müzik enstrümanıdır. Şarkılarda ritim tutmaya yarar. Fransızcadan Türkçeye geçmiş bir kelimedir. Türkçede "bateri" yerine "davul", "davul seti" ve "davul kiti" terimleri de kullanılır.
Cevizli sucuk, Köme,veya Orcik, kökeni Gürcistan olup Gürcü ve Anadolu mutfağında önemli yere sahip olan mum şekilli tatlıdır. Gürcü mutfağında özellikle yeni yılda ve bayramlarda tüketilir.
Altınüzüm ya da halk arasındaki adıyla Haltanlı veya Aydınoğlu. Gaziantep'in İslahiye ilçesinin güneybatısında yer alan yerleşim yeridir. Nüfusu 5.208 kişidir.
Nevzine, şerbetli tatlılardandır. Un ve kabartma tozu ile elde edilen hamura, ana malzeme olarak tahin, yoğurt ve ceviz ilave edilir. Elde edilen harç koyu bir kıvam elde edilene kadar yoğrulur. Hamur, yağlı bir kalıba alınır ve üzeri kızarıncaya kadar pişirilir. Pişirme işleminden sonra su, şeker, üzüm pekmezi ve limon suyu ile hazırlanan şerbet ilave edilir. Dilimlenerek soğuk olarak servis yapılır. Kayseri yöresi tatlılarındandır. Şerbetinde şeker ve üzüm pekmezinin birlikte kullanılması, bu tatlıyı diğer şuruplu tatlılardan ayıran en önemli özelliklerinden biridir.
Bahçe, Erzurum ilinin Hınıs ilçesine bağlı bir kentsel mahalledir.
Zile Pekmezi, Tokat'ın Zile ilçesinde üretilmekte ve ismini buradan almaktadır. Normal pekmezlerden farklı olarak beyaz renkli olarak üretilmektedir. İçeriğinde bol miktarda üzüm şırası bulunmaktadır. Yumurta ve üzüm şırasına özel toprağı eklenerek üretimi gerçekleştirilmektedir.
Nardenk (nārdeng) nar, kızılcık, erik vb. meyvelerden yapılan ekşimsi pekmezdir. Nardenk yapılırken meyve şırayısı bir fıçı içinde 2 - 3 gün durdurulur. Yeteri derecede ekşimiş olan meyve posası bulandırmadan şırayı tavalara alıp pekmez kıvamına gelinceye dek ateşte kaynatılır. Osmanlı mutfağında bulunur.
