İçeriğe atla

Zika ateşi

Zika ateşi
Zika ateşi hastalığı sırasında döküntü
UzmanlıkEnfeksiyon hastalıkları, neonatology Bunu Vikiveri'de düzenleyin

Zika virüsü hastalığı olarak da bilinen Zika ateşi, Zika virüsü’nün yol açtığı bir hastalıktır.[1] Belirtileri dang ateşi’ne benzer.[1] Birçok vakada (60–80%) belirti görülmez.[2] Belirti görüldüğünde ise bunlar genellikle ateş, kızarmış gözler, eklem ağrısı ve baş ağrısı makulopapüler döküntü şeklinde ortaya çıkar.[1][3] Belirtiler genellikle orta şiddettedir ve yedi günden az sürer.[4] 2015 yılı itibarıyla, hastalığın erken aşamalarında ölüm vakasına rastlanmamıştır.[2] Hastalık Guillain–Barre sendromu ile bağlantılandırılmaktadır.[2]

Nedenleri ve tedavisi

Zika ateşi temel olarak, Aedes türü sivrisineklerin sokmasıyla yayılmaktadır.[4] Cinsel ilişki ve kan nakliyle bulaşma riski de bulunmaktadır.[4] Hastalık rahimde anneden bebeğe bulaşabilir ve mikrosefali’ye neden olabilir.[1][2] Birey hastalandığında, virüsün RNA’sının teşhisi kan, idrar veya tükürük analiziyle konulabilir.[1][4]

Önleme ve tedavi

Önlemek için, hastalığın görüldüğü bölgelerde sivrisineklerin azaltılması gerekir.[4] Uygulanacak tedbirler arasında böcek kovucu kullanmak, vücudun büyük bölümünü elbiseyle kapatmak,sivrisinek ağları kullanmak ve bu sivrisineklerin ürediği yerlerdeki durgun suları ortadan kaldırmak yer almaktadır.[1] Etkili bir aşısı bulunmamaktadır.[4] Brezilya sağlık yetkilileri salgın nedeniyle 2015 yılında ebeveynlerin hamile kalmamalarını ve hamile kalanların ise salgının görüldüğü bölgelere seyahat etmemelerini önermiştir.[4][5] Belirli bir tedavisi bulunmamakla birlikte, parasetamol (asetaminofen) belirtileri gidermeye yardımcı olabilir.[4] Çoğunlukla, hastaneye yatış gerekmez.[2]

Geçmişi ve epidemiyolojisi

Hastalığa neden olan virüs ilk kez 1947’de izole edilmiştir.[6] İnsanlar arasında bilinen ilk vakası ise 2007’de Mikronezya Federe Devletlerinde ortaya çıkmıştır.[4] Ocak 2016 itibarıyla, bu hastalık Amerika kıtasında yirmi yerde görülmüştür.[4] Afrika, Asya ve Pasifik’te de görüldüğü bilinmektedir.[1] 2015’te Brezilya’da başlayan salgın nedeniyle, Dünya Sağlık Örgütü 2016 Şubat ayında bir Uluslararası Endişe Yaratan Acil Sağlık Durumu ilan etmiştir.[7]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g "Zika virus". WHO. Ocak 2016. 9 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2016. 
  2. ^ a b c d e "Factsheet for health professionals". ecdc.europa.eu. 19 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2015. 
  3. ^ Musso, D.; Nilles, E.J.; Cao-Lormeau, V.-M. (2014). "Rapid spread of emerging Zika virus in the Pacific area". Clinical Microbiology and Infection. 20 (10). ss. O595-6. doi:10.1111/1469-0691.12707. PMID 24909208. 19 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2016. 
  4. ^ a b c d e f g h i j Chen, LH; Hamer, DH (2 Şubat 2016). "Zika Virus: Rapid Spread in the Western Hemisphere". Annals of internal medicine. PMID 26832396. 3 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2016. 
  5. ^ "Brazil warns against pregnancy due to spreading virus - CNN.com". CNN. 6 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Aralık 2015. 
  6. ^ Haddow, AD; Schuh, AJ; Yasuda, CY; Kasper, MR; Heang, V; Huy, R; Guzman, H; Tesh, RB; Weaver, SC (2012). "Genetic characterization of Zika virus strains: geographic expansion of the Asian lineage". PLOS Neglected Tropical Diseases. 6 (2). ss. e1477. PMID 22389730. 
  7. ^ "WHO Director-General summarizes the outcome of the Emergency Committee regarding clusters of microcephaly and Guillain-Barré syndrome". WHO. 1 Şubat 2016. 4 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2016. 
Sınıflandırma


İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Kuş gribi</span> Virüs kaynaklı bulaşıcı hastalık

Kuş gribi. Virüs kaynaklı ölümcül bir hayvan hastalığıdır. Virüsün H5N1 adındaki türevi insanları da öldürebilir.

<span class="mw-page-title-main">Grip</span> Yorgunluk, kırıklık, kas ağrıları, ateş vb. belirtileri olan, bulaşıcı, salgın hastalık

Grip, influenza veya enflüanza, viral bir hastalıktır. Sağlıklı insanlarda ortalama bir haftada geçmesine rağmen; vücut direncini düşüren kronik hastalığı olan kişilerde ve yaşlılarda pnömoni (zatürre), meningoensefalit, myokardit gibi ölümle sonuçlanabilecek hastalıklara yol açabilir. Bu tür risk grubundaki kişilere "yüksek risk grubundaki kişiler" denir.

<span class="mw-page-title-main">Ensefalit</span> grip benzeri semptomlarla seyreden akut beyin iltihabı

Ensefalit veya beyin iltihabı, beynin akut enflamasyonudur. Menenjit ile birlikte ise meningoensefalit olarak isimlendirilir.

<span class="mw-page-title-main">Hantavirüs</span>

Hantavirüs, Bunyavirales takımının Hantaviridae ailesinden negatif anlamlı tek iplikçikli bir RNA virüsü cinsidir. Genellikle kemirgenleri etkileyen virüsler, bu canlılarda hastalığa neden olmamaktadır. Hantavirüslerin insanları enfekte etmesinden neredeyse tamamen kemirgen dışkısı sorumlu olup, insandan insana bulaşma Güney Amerika'da 2005 ve 2019 yıllarında Andes orthohantavirus adlı türde iki kez rapor edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Domuz gribi</span> Bir virüsün sebep olduğu, solunum yolları enfeksiyonu ile meydana çıkan, bazen öldürücü olan hastalık

Domuz gribi, Orthomyxoviridae ailesinden, herhangi bir virüs tarafından oluşmuştur. Domuzlarda oluşan virüse çok benzediği için adına Domuz Gribi denmektedir. Hastalık tıp alanında İngilizce swine influenza virus kelimelerinin baş harflerinin bir araya getirilmesiyle kısaca SIV olarak adlandırılır. Bilinen tüm SIV tipleri ya Influenzavirus A (çoğunlukla) ya da Influenzavirus C (ender) tipindedir. Aşısı bulunmaktadır. 2009 salgınına neden olan virüs, influenza A virüsünün alt türlerinden biri olan H1N1'dir.

<span class="mw-page-title-main">Dang humması</span> dang virüsünün neden olduğu, sivrisinekle bulaşan tropikal hastalık

Dang humması veya deng humması (İngilizce: dengue fever), dang virüsü kaynaklı bir enfeksiyondur. Sivrisinekler dang virüsünü bulaştırır. İnsanların kemikleri kırılır gibi şiddetli ağrı çekmesine neden olduğu için, Dang humması “kırık kemik humması” olarak da bilinir. Dang hummasının semptomlarından bazıları şunlardır: baş ağrısı, kızamık görünüşlü cilt kızarıklıkları ve kaslarda ve eklemlerde ağrı. Dang humması, az sayıda insanda hayatı risk haline gelebilir. Bunlardan ilki hemorajik ateş olup kan damarlarında kanama ve sızıntının yanı sıra trombositlerde düşük seviyede kan görülmesine neden olur. İkincisi dang şoku sendromudur ve tehlikeli derecede düşük tansiyona neden olur.

<span class="mw-page-title-main">Şiddetli akut solunum yolu sendromu</span> Ölümcül hastalık

Şiddetli akut solunum yolu sendromu, insanları etkileyen, şiddetli akut solunum yolu sendromu koronavirüsünün (SARS-CoV) neden olduğu solunum yolu sendromu. Kasım 2002 ve Temmuz 2003 tarihleri arasında Hong Kong'da başlayan SARS salgını neredeyse pandemi hâline gelmiş ve dünya çapında 8422 vaka ve 916 ölüm görülmüştür. Dünya Sağlık Örgütü ölüm oranını %10,9 olarak açıklamıştır. Haftalar içinde SARS erkeni 2003 yılının başlarında Hong Kong'dan 37 ülkeye yayılmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Ebola virüsü hastalığı</span> Virüs kaynaklı ölümcül, bulaşıcı hastalık

Ebola virüsü hastalığı (EVD) veya Ebola kanamalı ateşi (EHF) veya kısaca Ebola, Ebola virüsünün neden olduğu, insanlarda ve diğer primatlarda görülen bir hastalıktır. Belirtiler tipik olarak virüse yakalandıktan sonra ateş, boğaz ağrısı, kas ağrısı ve başağrısı ile iki gün ila üç hafta sonra başlar. Tipik olarak bulantı, kusma ve ishal, karaciğer ve böbrek fonksiyonlarında azalma ile birlikte takip eder. Bu noktada, bazı kişilerde kanama sorunları görülmeye başlar.

<span class="mw-page-title-main">Batı Afrika ebola salgını</span> Ebola Virüsünün 2013 ilâ 2016 arası özellikle Gine, Liberya ve Sierra Leoneda sebebiyet verdiği salgın

Batı Afrika Ebola salgını, Aralık 2013'te Gine'de başlayıp Liberya, Sierra Leone başta olmak üzere Batı Afrika ülkelerine yayılan ve Haziran 2016'da sona eren Ebola kanamalı ateşi salgınıdır. Salgın sonucunda virüs 28 bin 616 kişiye bulaşmış, 11 bin 325 kişi hayatını kaybetmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Rift Vadisi ateşi</span>

Rift Vadisi ateşi (RVF) hafif-şiddetli semptomlara yol açan bir viral hastalıktır. Hafif semptomları arasında şunlar bulunabilir: ateş, kas ağrıları ve genellikle bir haftaya kadar uzayabilen baş ağrısı. Şiddetli semptomları arasında ise şunlar bulunabilir: Hastalığın bulaşmasından 3 hafta sonra görme yeteneğinin kaybedilmesi, beyinin enfekte olması birkaç gün içinde şiddetli baş ağrılarına, sersemliğe, kanamaya ve karaciğer sorunlarına neden olabilir. Kanaması olanların ölüm riski 50% düzeyine ulaşmaktadır.

<i>Zika virüsü</i> Virüs Türü

Zika virüsü (ZIKV), Flaviviridae virüs familyasının ve Flavivirus cinsinin bir üyesi. İnsanlara sivrisineklerden ve cinsel yoldan geçer ve Zika ateşi veya Zika hastalığı olarak bilinen hastalığa neden olur. Daha önce maymunlarda görülen virüs, ilk kez Nijerya'da bir insanda tespit edildi. Gebe kadınlara bulaştığında bebeklerde anomaliler görülmesine yol açar. Zika ile doğan bebeklerin kafaları normalden 31.5-32 santimetre daha küçük olur ve beyin fonksiyonlarında bozukluklar olur.

<span class="mw-page-title-main">2015-2016 Zika virüsü salgını</span>

2016'nın ilk ayları itibarıyla Zika virüsünün sebep olduğu Zika ateşinin yaygın haldeki salgını özellikle Latin Amerika ve Pasifik Adaları'nda devam etmektedir. Salgın, 2015'in Nisan ayında Brezilya'da başlamış ve Güney Amerika, Orta Amerika, Meksika ve Karayipler'e yayılmıştır. Dünya Sağlık Örgütü (WHO) 2016 yılının Ocak ayında yaptığı açıklamada sene sonu itibarıyla virüsün Amerika'nın büyük bir bölümüne yayılmasını beklediklerini belirtmiş, 2016 yılının Şubat ayında yaptıkları açıklamada Zika virüsü salgını ile ilgili olduğuna dair kuvvetli şüpheler bulunan ve Brezilya'da görülen çok sayıdaki mikrosefali ve Guillain-Barré sendromu vakalarının Public Health Emergency of International Concern (PHEIC) olduğunu ilan etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">SARS-CoV-2</span> COVID-19 hastalığına sebep olan virüs türü

SARS-CoV-2 ya da açık adıyla şiddetli akut solunum yolu sendromu koronavirüsü 2, Aralık 2019'da bilinen ilk varlığının bildirildiği pozitif yönelimli ve tek iplikçikli RNA virüsü olan yeni tip bir koronavirüs. Virüsün insandan insana bulaştığı ve Çin'den başka diğer ülkelerden gelen raporlar sonucu bulaşma hızının Ocak 2020 ortalarında daha da hızlandığı görülmüştür. Virüs, 2019-2020 Vuhan zatürre salgını sırasında zatürre olan bir hastada, pozitif bir örnek üzerinde yapılan nükleik asit testinden sonra genomik olarak dizildi.

<i>Campylobacter jejuni</i>

Campylobacter jejuni ( ) Avrupa ve Amerika Birleşik Devletleri'nde gıda zehirlenmesinin en yaygın nedenlerinden biridir. Vakaların büyük çoğunluğu, tanınan salgınların bir parçası olarak değil, izole olaylar olarak ortaya çıkar. Gıda Kaynaklı Hastalıklar Aktif Gözetim Ağı (FoodNet) aracılığıyla aktif gözetim, ABD'de her 100.000 kişi için her yıl yaklaşık 20 vakanın teşhis edildiğini gösterirken, daha pek çok vaka teşhis edilmemiş veya bildirilmemiştir. CDC, her yıl toplam 1,5 milyon enfeksiyon tahmin etmektedir. Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi 2018'de 246.571 vaka bildirdi ve Avrupa Birliği'nde yılda yaklaşık dokuz milyon insanda kampilobakteriyoz vakası tahmin etti.

<span class="mw-page-title-main">Enfeksiyöz mononükleoz</span>

Glandüler ateş olarak da bilinen enfeksiyöz mononükleoz, genellikle Epstein-Barr virüsünün (EBV) neden olduğu bir enfeksiyondur. Çoğu insan, hastalık çok az semptom gösterdiğinde veya hiç semptom göstermediğinde, çocukken virüs tarafından enfekte olur. Genç erişkinlerde hastalık genellikle ateş, boğaz ağrısı, boyundaki lenf düğümlerinde büyüme ve yorgunluk ile sonuçlanır. Çoğu insan iki ila dört hafta içinde iyileşir; ancak, yorgun hissetmek aylarca sürebilir. Karaciğer veya dalak da şişebilir ve vakaların yüzde birinden daha azında dalak yırtılması meydana gelebilir.

Chikungunya, Chikungunya virüsünün (CHIKV) neden olduğu bir enfeksiyondur. Semptomlar ateş ve eklem ağrılarını içerir. Bunlar tipik olarak maruziyetten iki ila on iki gün sonra ortaya çıkar. Diğer semptomlar arasında baş ağrısı, kas ağrısı, eklem şişmesi ve kızarıklık sayılabilir. Semptomlar genellikle bir hafta içinde düzelir; ancak bazen eklem ağrısı aylarca veya yıllarca sürebilir. Ölüm riski 1000'de 1 civarındadır. Çok genç, yaşlı ve diğer sağlık sorunları olanlar daha ciddi hastalık riski altındadır.

Orta Doğu solunum sendromu (MERS) koronavirüsü salgını, başta Orta Doğu olmak üzere 2012'den bu yana birçok ülkeyi etkiledi. Orta Doğu solunum sendromuna neden olan virüs, ilk olarak 6 Haziran 2012'de Suudi Arabistan'ın Cidde kentinden bir hastada tanımlanan yeni bir koronavirüstür.

<span class="mw-page-title-main">2009 Bolivya dang humması salgını</span>

2009 Bolivya dang humması salgını, 2009 yılının başlarında Bolivya'yı vuran ve Şubat ayına kadar ulusal bir acil duruma yükselen bir dang humması salgını yedi. BBC, olayı ülke tarihindeki en kötü dang humması salgını olarak nitelendirdi. En az 18 kişi öldü ve 31.000 kişiye sivrisinek yoluyla bulaşan arbovirüs bulaştı.

<span class="mw-page-title-main">Maymun çiçeği virüsü</span> Bir çeşit çift sarmallı DNA virüsü

Maymun çiçeği virüsü, insanlarda ve diğer memelilerde maymun çiçeği hastalığına neden olan çift sarmallı bir DNA virüsü türüdür. Ortopoksvirüs cinsine ait zoonotik bir virüstür ve variola, cowpox ve vaccinia virüsleriyle yakından ilişkilidir. Maymun çiçeği virüsü oval yapıdadır ve lipoprotein bir dış membrana sahiptir. Genomu yaklaşık 190 kb'dir. Çiçek ve maymun çiçeği virüslerinin her ikisi de ortopoksvirüslerdir ve çiçek aşısı, hastalığa yakalanmadan önceki 3-5 yıl içinde yapılırsa maymun çiçeğine karşı etkilidir. İnsanlarda maymun çiçeğinin belirtileri arasında kabarcıklar oluşturan ve daha sonra kabuk bağlayan döküntü, ateş ve şişmiş lenf düğümleri bulunur. Virüs, hayvanlar ve insanlar arasında lezyonlara veya vücut sıvılarına doğrudan temas yoluyla bulaşabilir. Virüse maymunlardan izole edildikten sonra maymun çiçeği virüsü adı verildi, ancak bu virüsün taşıyıcılarının çoğu daha küçük memelilerdir.

Orta Doğu Solunum Sendromu ile ilişkili koronavirüs (MERS-CoV), veya EMC/2012 (HCoV-EMC/2012), Orta Doğu Solunum Sendromuna (MERS) neden olan virüstür. İnsanları, yarasaları ve develeri enfekte eden bir koronavirüs türüdür. Enfekte eden virüs, DPP4 reseptörüne bağlanarak konak hücresine giren, zarflı, pozitif anlamda, tek sarmallı bir RNA virüsüdür. Tür , Betacoronavirus cinsinin ve Merbecovirus alt cinsinin bir üyesidir.