İçeriğe atla

Zigmas Zinkevičius

Profesör Zigmas Zinkevičius

Zigmas Zinkevičius (4 Ocak 1925; Juodausiai, Ukmergė – 20 Şubat 2018; Vilnius), Litvan[1] dilbilimci ve tarihçi. Vilnius Üniversitesi'nde profesör ve Litvanya Bilimler Akademisi üyesi olarak görev yaptı. Dillerin onomastik tarihi gelişimi üzerine ve diğer alanlardaki çalışmalara katkıda bulunmuştur.[2] Zinkevičius, çalışmalarıyla 1994 yılında Herder Ödülü'nü kazandı ve çeşitli dilde 30 akademik kitap ve yüzlerce bilimsel yayının yazarıydı.

Hayatı

Zigmas Zinkevičius, 4 Ocak 1925'te Ukmergė'nin Juodausiai köyünde doğdu. 1945'te Ukmergė'deki bir liseden mezun olmasının ardından Vilnius Üniversitesi'ne kaydoldu. Burada 1950'ye kadar dilbilim üzerine eğitim aldı. Zinkevičius, 1955'te "Litvanya dilinde sıfat zamirlerinin tarihsel özellikleri" (Lietuvių kalbos įvardžiuotinių būdvardžių istorijos bruožai) adlı tezi ile Doktora derecesi aldı. 1956-1962 yılları arasında Vilnius Üniversitesi Tarih ve Filoloji Fakültesi Dekanı olarak görev yaptı. Meslektaşlarıyla birlikte, Litvanca dil lehçelerinin yeni bir sınıflandırmasını oluşturdu. Zigmas Zinkevičius, 1966 yılında "Litvanya diyalektolojisi" (Lietuvių dialektologija) tezi ile Uzman Doktor derecesi aldı ve iki yıl sonra profesör oldu. 1973'te ise Vilnius Üniversitesi'nde Litvanya Dili Bölümü'nün Başkanı olarak atandı. 1988'den itibaren de Baltık Filolojisi Bölümü'nün Başkanı olarak görev yaptı.

Zinkevičius, 1982'de İsveç Kraliyet Edebiyat, Tarih ve Eski Eserler Akademisi'ne, 1991'de Norveç Bilim ve Edebiyat Akademisi'ne 1995'te ise Letonya Bilimler Akademisi ve Litvanya Katolik Bilimler Akademisi'ne üye oldu. İngilizce, Almanca, Rusça, Lehçe, Ukraynaca, Belarusça ve Fransızca dahil olmak üzere birçok dili akıcı olarak biliyordu. Zinkevičius, en çok alıntı yapılan Litvanyalı dilbilimci olarak kabul edilir.

Zigmas Zinkevičius, 20 Şubat 2018'de Vilnius'ta öldü.

Siyasi faaliyetleri

Zinkevičius, Gediminas Vagnorius'un Başbakan olduğu Hükûmet'te, Eğitim ve Bilim Bakanı olarak görevlendirildi. Litvanya Hristiyan Demokrat Partisi'nin bir üyesiydi ve 1999'da Parti Başkanlığı'na seçildi. Zinkevičius, 2000–2004 yılları arasında Seimas'ın (Litvanya Parlamentosu) bir üyesiydi. Parlamento'da Ulusal Dil Komitesi üyesi olarak görev aldı. Eğitim Bakanı olarak deneyimlerini anlatan "Nasıl Bakandım" adında bir kitap yayınladı.

Ödüller

  • Herder Ödülü, 1994
  • Litvanya Büyük Dükü Gediminas Nişanı, 1995
  • Litvanya Bilimler Akademisi tarafından verilen Kazimieras Buga Ödülü, 1995
  • Ulusal İlerleme Ödülü (Litvanca: Nacionalinė pažangos premija), 2007

Dış bağlantılar

Kaynakça

  1. ^ Bojtár, Endre (1999). Foreword to the Past: a Cultural History of the Baltic People. Central European University Press. s. 54. ISBN 963-9116-42-4. 
  2. ^ Švietimo informacijų technologijų centras. Zigmas Zinkevičius. Retrieved on 2008-08-18

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Litvanya</span> Kuzeydoğu Avrupada yer alan Baltık ülkesi

Litvanya, resmî adıyla Litvanya Cumhuriyeti, Kuzey Avrupa'daki Baltık bölgesinde yer alan bir ülkedir. Baltık Devletlerinden biri olup Baltık Denizi'nin doğu kıyısında yer alır. Kuzeyde Letonya, doğu ve güneyde Belarus, güneyde Polonya ve güneybatıda Rusya ile sınırı vardır. Batıda ise İsveç ile deniz sınırı bulunur. Litvanya, 65.300 km²'lik bir alanı kaplar ve 2,86 milyon nüfusa sahiptir. Ülkenin başkenti, aynı zamanda en büyük şehri de olan Vilnius'tur. Diğer büyük şehirler sırasıyla Kaunas, Klaipėda, Šiauliai ve Panevėžys'dir. Litvanlar, etnolinguistik olarak Balt halklarının bir parçasıdır ve Hint-Avrupa dil ailesinin Baltik kolunda hayatta kalan birkaç dilden biri olan Litvanca dilini konuşurlar.

<span class="mw-page-title-main">Gediminas Kirkilas</span> Litvan siyasetçi

Gediminas Kirkilas, Litvanyalı siyasetçi ve Litvanya'nın 11. Başbakanı.

<span class="mw-page-title-main">András Róna-Tas</span>

András Róna-Tas, Széchenyi ödüllü Macar dilbilimci, oryantalist, öğretim üyesi, Macar Bilimler Akademisi üyesi. Eski Macar Tarihi, Tibetistik, Türkoloji ve Mongolistik bilimlerinin ünlü araştırmacısı. Macarların Türk dili ve kültürü ile ilişkisinin araştırılmasına büyük katkısı oldu. 1990-1992 yılları arası József Attila Üniversitesi Rektörü.

<span class="mw-page-title-main">Airinė Palšytė</span> Litvan yüksek atlayıcı

Airinė Palšytė, Litvan yüksek atlayıcı. 2017 Avrupa Salon Atletizm Şampiyonası'nda altın madalya kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Saulius Skvernelis</span> Litvanya başbakanı (2016-2020)

Saulius Skvernelis, 2016-2020 yılları arası Litvanya Başbakanı olan Litvan siyasetçidir. Aynı zamanda Seimas'a üyedir. Daha önce polis komiseri olarak görev yapmış ve 2014-2016 yılları arasında İçişleri Bakanı olarak görev yapmıştır.

Ringaudas Bronislovas Songaila, Litvanya Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nde çeşitli görevlerde bulunmuş Litvan Marksist-Leninist komünist politikacı ve veteriner hekimdir.

<span class="mw-page-title-main">Algimantas Nasvytis</span>

Algimantas Nasvytis, Litvan mimar ve siyasetçidir. Bağımsızlık yanlısı Sąjūdis hareketinde faaldi ve Litvanya'nın Sovyetler Birliği'nden ayrılıp devlet olarak bağımsızlığını kazanmasıyla Litvanya'nın ilk dört hükûmetinde İnşaat ve Kentsel Kalkınma Bakanı olarak görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Aukštaitija</span> Litvanyanın beş etnografik bölgesinden biri

Aukštaitija Litvanya'nın beş etnografik bölgesinden birinin adıdır. Adı, özellikle doğu kısımları olmak üzere bölgenin nispeten yüksek rakımından geliyor.

<span class="mw-page-title-main">Donatas Malinauskas</span> Ünlü diplomat

Donatas Malinauskas (

<span class="mw-page-title-main">Mykolas Biržiška</span> Litvan tarihçi ve siyasetçi (1882-1962)

Mykolas Biržiška

<span class="mw-page-title-main">Steponas Kairys</span> Litvan siyasetçi (1879-1964)

Steponas Kairys (

<span class="mw-page-title-main">Vanda Juknaitė</span> Litvanyalı yazar

Vanda Juknaitė, Litvanyalı oyun ve deneme yazarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Litvanya Dil Enstitüsü</span>

Litvanya Dil Enstitüsü, Litvanya'nın başkenti Vilnius merkezli, devlet destekli bir Litvanca dil araştırma kuruluşudur.

<span class="mw-page-title-main">Ingrida Šimonytė</span> Litvanya Cumhuriyeti başbakanı

Ingrida Šimonytė, Litvanyalı siyasetçi ve ekonomist. 25 Kasım 2020 tarihinden beri Litvanya'nın başbakanıdır. Kazimira Prunskienė'den sonra göreve gelen ikinci kadındır. Šimonytė ayrıca 2016'dan beri Antakalnis seçim bölgesiden Seimas üyesi olarak görev yapmaktadır ve 2009'dan 2012'ye kadar ikinci Kubilius kabinesinde maliye bakanlığı yapmıştır. 2019 cumhurbaşkanlığı seçimlerinde aday olmuştur. Šimonytė, Vatan Birliği'ne bağlı olmasına rağmen bağımsız bir politikacıdır.

<span class="mw-page-title-main">Mikalojus Daukša</span>

Mikalojus Daukša, Litvanyalı ve Latin dini yazar, çevirmen ve bir Katolik kilisesi yetkilisiydi. Litvanya hümanistleri arasında, o sırada Büyük Dükalık'ta kullanımda olan Eski Doğu Slavcası ve Lehçe üzerinde Litvancayı yasalaştırma ve teşvik etme ihtiyacının önemini ifade eden ilk kişi olarak bilinir. Daukša'nın Jacob Ledesma kateşizminin Litvanca çevirisi, Litvanya Büyük Dükalığı'nda yayınlanan ilk Litvanca kitap idi.

Kęstutis Lupeikis , Litvan ressam ve mimar.

<span class="mw-page-title-main">Bronius Kuzmickas</span> Litvan siyasetçi

Bronius Kuzmickas, Litvan filozof ve siyasetçi. Kuzmickas, 10 Kasım 1935'te Vilnius, Litvanya'da doğdu. Vilnius Gediminas Teknik Üniversitesi'nden mezun oldu. 1990'da Litvanya'nin ülke olarak yeniden kurulması için düzenlenen imza kampanyasında yer aldı. Kuzmickas, 6 Kasım 2023'te doğum yeri Vilnius, Litvanya'da 87 yaşında öldü.

<span class="mw-page-title-main">Irena Bačiulytė</span>

Irena Sonia Bačiulytė, Litvanyalı kürekçi.

<span class="mw-page-title-main">Marcelė Kubiliūtė</span>

Marcelė Kubiliūtė Litvanyalı casus ve aktivistti. Kendisi, tüm büyük Litvanya nişanlarını alan tek Litvanyalı kadındır. Anıları 1999'da yayınlanana kadar neredeyse hiç tanınmayan bu kişi, artık Litvanya istihbarat servislerinde "efsanevi" bir figür olarak kabul ediliyor.

Valentinas Antanavičius , Litvanyalı ressam, oymbaskı sanatçısı ve eğitimci.