İçeriğe atla

Zidovudin

Azidotimidin olarak da bilinen Zidovudin, HIV/AIDS'i önlemek ve tedavi etmek için kullanılan bir antiretroviral ilaçtır.[1] Genellikle diğer antiretrovirallerle kombinasyon halinde kullanılması önerilir.[1] Doğum sırasında veya bir iğne batması yaralanması veya diğer olası maruziyet sonrasında anneden çocuğa bulaşmayı önlemek için kullanılabilir.[1] Hem tek başına hem de lamivudin/zidovudin ve abakavir/lamivudin/zidovudin olarak satılmaktadır.[1] Ağız yoluyla veya damar içine yavaş enjeksiyonla kullanılabilir.[1]

Yaygın yan etkiler arasında baş ağrısı, ateş ve mide bulantısı bulunur.[1] Ciddi yan etkiler karaciğer problemlerini, kas hasarını ve yüksek kan laktat seviyelerini içerir.[1] Hamilelikte yaygın olarak kullanılır ve fetüs için güvenli görünmektedir.[1] ZDV, nükleosit analog ters transkriptaz inhibitörü (NRTI) sınıfındandır.[1] HIV'in DNA yapmak için kullandığı ters transkriptaz enzimini inhibe ederek çalışır ve bu nedenle virüsün replikasyonunu azaltır.[1]

Zidovudin ilk olarak 1964 yılında tanımlanmıştır.[2] 1987'de Amerika Birleşik Devletleri'nde onaylanmış ve HIV için ilk tedavi olmuştur.[1][3] Dünya Sağlık Örgütü'nün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır.[4][5] Jenerik ilaç olarak mevcuttur.[1]

Kaynakça

  1. ^ a b c d e f g h i j k l "Zidovudine". The American Society of Health-System Pharmacists. 21 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2016.  Kaynak hatası: Geçersiz <ref> etiketi: "AHFS2016" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: )
  2. ^ Analogue-based Drug Discovery. John Wiley & Sons. 2006. s. 505. ISBN 9783527607495. 8 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  3. ^ Entry Inhibitors in HIV Therapy. Springer Science & Business Media. 2007. s. 179. ISBN 9783764377830. 
  4. ^ World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Cenevre: World Health Organization. 2019. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO. 
  5. ^ World Health Organization model list of essential medicines: 22nd list (2021). Cenevre: World Health Organization. 2021. WHO/MHP/HPS/EML/2021.02. 

Dış bağlantılar

  • "Zidovudine". Drug Information Portal. U.S. National Library of Medicine. 18 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Nevirapin</span> kimyasal bileşik

Viramune markası altında satılan Nevirapin HIV/AIDS'i, özellikle HIV-1'i tedavi etmek ve önlemek için kullanılan bir ilaçtır. Genellikle diğer antiretroviral ilaçlarla birlikte kullanılması önerilir. Ağızdan alınır.

<span class="mw-page-title-main">Etosüksimid</span> kimyasal bileşik

Zarontin markası altında satılan Etosüksimid, absans nöbetleri tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Tek başına veya valproik asit gibi diğer nöbet önleyici ilaçlarla birlikte kullanılabilir. Etosüksimid ağızdan alınır.

<span class="mw-page-title-main">Ritonavir</span> kimyasal bileşik

Norvir markası altında satılan Ritonavir, HIV/AIDS tedavisinde diğer ilaçlarla birlikte kullanılan bir antiretroviral ilaçtır. Genellikle diğer proteaz inhibitörleriyle birlikte düşük doz kullanılır. Hepatit C için diğer ilaçlarla birlikte de kullanılabilir. Ağızdan alınır.

Hidralazin, yüksek tansiyon ve kalp yetmezliğini tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Ağız yoluyla veya damar içine enjeksiyon yoluyla verilir. Etkiler genellikle 15 dakika civarında başlar ve altı saate kadar sürer.

Efavirenz, HIV/AIDS'i tedavi etmek ve önlemek için kullanılan bir antiretroviral ilaçtır. Genellikle diğer antiretrovirallerle birlikte kullanılması önerilir. İğne batması yaralanması veya diğer potansiyel maruziyetlerden sonra korunmak için kullanılabilir. Hem tek başına hem de efavirenz/emtricitabine/tenofovir olarak birlikte satılır. Ağızdan alınır.

Rifabutin, tüberkülozu tedavi etmek ve Mycobacterium avium kompleksini önlemek ve tedavi etmek için kullanılan bir antibiyotiktir. Tipik olarak sadece antiretroviraller üzerinde HIV/AIDS'li kişiler gibi rifampini tolere edemeyenlerde kullanılır. Aktif tüberküloz için diğer antimikobakteriyel ilaçlarla birlikte kullanılır.

Eskiden ametopterin olarak bilinen metotreksat (MTX), bir kemoterapi ajanı ve bağışıklık sistemi baskılayıcıdır. Kanser, otoimmün hastalıklar ve ektopik gebelik tedavisinde ve tıbbi düşüklerde kullanılır. Kullanıldığı kanser türleri arasında meme kanseri, lösemi, akciğer kanseri, lenfoma, gestasyonel trofoblastik hastalık ve osteosarkom bulunur. Kullanıldığı otoimmün hastalık türleri arasında sedef hastalığı, romatoid artrit ve Crohn hastalığı bulunur. Ağız yoluyla veya enjeksiyon yoluyla verilebilir.

Akineton markası altında satılan Biperiden, Parkinson hastalığını ve bazı ilaca bağlı hareket bozukluklarını tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Tardif diskineziler için önerilmez. Ağız yoluyla, damar veya kas içine enjeksiyon yoluyla alınır.

Pentamidin, Afrika tripanosomiasisi, leishmaniasis, Balamuthia enfeksiyonları, babesiosis tedavisinde ve zayıf bağışıklık fonksiyonu olan kişilerde pneumocystis pnömonisini (PCP) önlemek ve tedavi etmek için kullanılan bir antimikrobiyal ilaçtır. Pentamidin, bir damar veya kas içine enjeksiyon veya inhalasyon yoluyla verilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Raltegravir</span> kimyasal bileşik

Isentress markası altında satılan Raltegravir, HIV/AIDS tedavisinde diğer ilaçlarla birlikte kullanılan bir antiretroviral ilaçtır. Potansiyel maruziyetin ardından HIV enfeksiyonunu önlemek için maruziyet sonrası profilaksinin bir parçası olarak da kullanılabilir. Ağızdan alınır.

Prezista markası altında satılan Darunavir HIV/AIDS'i tedavi etmek ve önlemek için kullanılan bir antiretroviral ilaçtır. Genellikle diğer antiretrovirallerle birlikte kullanılması önerilir. Darunavir düzeylerini artırmak için genellikle düşük dozlarda ritonavir veya kobisistat ile birlikte kullanılır. İğne batması yaralanması veya diğer potansiyel maruziyetlerden sonra korunmak için kullanılabilir. Günde 1-2 kez ağızdan alınır.

4-metilpirazol olarak da bilinen fomepizol, metanol ve etilen glikol zehirlenmesini tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Tek başına veya hemodiyaliz ile birlikte kullanılabilir. Damar içine enjeksiyon yoluyla verilir.

Primakin, sıtmayı tedavi etmek ve önlemek ve <i id="mwCw">Pneumocystis</i> pnömonisini tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Spesifik olarak diğer ilaçlarla birlikte Plasmodium vivax ve Plasmodium ovale nedeniyle sıtma için ve diğer seçenekler kullanılamıyorsa önleme için kullanılır. Pneumocystis pnömonisi için klindamisin ile birlikte alternatif bir tedavidir. Ağızdan alınır.

Lopinavir/ritonavir (LPV/r), HIV/AIDS'in tedavisi ve önlenmesi için sabit doz kombinasyonlu bir antiretroviral ilaçtır. Lopinavir ile düşük doz ritonavir'i birleştirir. Genellikle diğer antiretrovirallerle birlikte kullanılması tavsiye edilir. İğne batması yaralanması veya başka bir potansiyel maruziyetten sonra korunmak için kullanılabilir. Tablet, kapsül veya solüsyon olarak ağızdan alınır.

Aprepitant, kemoterapinin neden olduğu bulantı ve kusmayı önlemek ve ameliyat sonrası bulantı ve kusmayı önlemek için kullanılan bir ilaçtır. Ondansetron ve deksametazon ile birlikte kullanılabilir. Ağızdan alınır veya intravenöz enjeksiyonla uygulanır.

<span class="mw-page-title-main">Nistatin</span> temel ilaç

Nistatin, mantar önleyici bir ilaçtır. Bebek bezi dermatiti, pamukçuk, özofageal kandidiyazis ve vajinal maya enfeksiyonları dahil olmak üzere cildin Candida enfeksiyonlarını tedavi etmek için kullanılır. Yüksek risk altında olanlarda kandidiyazı önlemek için de kullanılabilir. Nistatin ağız yoluyla, vajinada kullanılabilir veya cilde uygulanabilir.

<span class="mw-page-title-main">Dolutegravir</span> kimyasal bileşik

Dolutegravir (DTG), HIV/AIDS tedavisinde diğer ilaçlarla birlikte kullanılan bir antiretroviral ilaçtır. Potansiyel maruziyeti takiben HIV enfeksiyonunu önlemek için temas sonrası profilaksinin bir parçası olarak da kullanılabilir. Ağızdan alınır.

Metimazol olarak da bilinen tiamazol, hipertiroidizmi tedavi etmek için kullanılan bir ilaçtır. Buna Graves hastalığı, toksik multinodüler guatr ve tirotoksik kriz dahildir. Ağızdan alınır. Tam etkilerin ortaya çıkması birkaç hafta sürebilir.

Abakavir, HIV/AIDS tedavisinde kullanılan bir ilaçtır. Diğer nükleosid analog ters transkriptaz inhibitörlerine (NRTI'ler) benzer şekilde abakavir, diğer HIV ilaçlarıyla birlikte kullanılır ve tek başına önerilmez. Ağızdan tablet veya solüsyon şeklinde alınır ve üç aydan büyük çocuklarda kullanılabilir.

Atazanavir, HIV/AIDS tedavisinde kullanılan antiretroviral bir ilaçtır. Genellikle diğer antiretrovirallerle birlikte kullanılması tavsiye edilir. İğne batması yaralanmasından veya diğer potansiyel maruziyetten korunmak için kullanılabilir. Ağız yoluyla alınır.