İçeriğe atla

Zhu Yuanzhang

Zhu Yuanzhang
Çin İmparatoru
Hüküm süresi14 Eylül 1368 -
Taç giymesi24 Haziran 1398
Önce gelenTogon Temür
Sonra gelenJianwen
Doğum21 Ekim 1328(1328-10-21)
Fengyang, Yuan Hanedanı
Ölüm24 Haziran 1398 (69 yaşında)
Nanking, Ming Hanedanı

Zhu Yuanzhang (21 Ekim 1328-24 Haziran 1398),[1] Ming Hanedanı'nın kurucusu ve ilk imparatoru.

Zhu Yuanzhang'ın doğduğu zamanlarda Çin'i Moğolların kurduğu Yuan Hanedanı yönetmekteydi. 14. yüzyılın ortalarında Çin genelinde kıtlık, salgın ve köylü ayaklanmaları yaşanırken Zhu Yuanzhang emrindeki birliklerle Moğolları Orta Asya bozkırlarına geri çekilmeye zorlayarak Yuan Hanedanı'na son verdi. Yuan Hanedanı'nın başkenti Hanbalık'ı (günümüz Pekin) aldıktan sonra kendini tianming ilan etti ve Ming Hanedanı'nı kurdu.[1] Sadece ailesine güvendiği için birçok oğlunu kuzey bataklıklar ve Yangtze Vadisi boyunca güçlü feodal prensler yaptı.[2] Ölümünden sonra torunu Jianwen tahta çıkmıştır.

Zhu Yuanzhang ile ilgili tarihsel eserlerin çoğu Ming Hanedanı'nın başkenti Nanking'te bulunmaktadır.

Kaynakça

  1. ^ a b "Hongwu". Encyclopædia Britannica. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2016. []
  2. ^ Chan Hok-lam. "Legitimating Usurpation: Historical Revisions under the Ming Yongle Emperor (r. 1402-1424) 17 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". The Legitimation of New Orders: Case Studies in World History. Chinese University Press, 2007. ISBN 962996239X, 9789629962395. 30 Temmuz 2016 tarihinde erişilmiştir.

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Yuan Hanedanı</span> Mogol hanlığı, Cengiz Hanın torunu Kübilay Han tarafından kuruldu

Yuan Hanedanı ya da Kubilay Hanlığı, 1280-1368 yılları arasında Çin'i egemenliği altına alan Moğollar tarafından kurulmuş hanedan.

<span class="mw-page-title-main">Çing Hanedanı</span> Doğu Asyada kurulan Çinin son imparatorluk hanedanı

Çing Hanedanı, 1644-1911 yılları arasında Çin'de hüküm sürmüş hanedandır. Kurucusu, Çin'in kuzeydoğusunda yaşayan Mançuların Aisin Gioro klanıdır; bu nedenle Mançu Hanedanı olarak da adlandırılır. Çin'in son imparatorluk hanedanıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ming Hanedanı</span> 1368-1644 yılları arasında Çine hakim olmuş hanedan

Míng Hanedanı, 1368-1644 yılları arasında Çin'e egemen olmuş hanedandır. Hanedan etnik Çinliler tarafından kurulmuştur. Zhu Yuanzhang'nın 1368 yılında Nanjing kentinde tahta geçmesiyle kuruldu. Ming Taizu olarak adlandırılan Zhu Yuanzhang, tahtta kaldığı 31 yıl içinde feodal monarşi merkezi yönetimini güçlendirmek için hanedanın kuruluşuna büyük katkısı olan vezirleri ve farklı görüşlere sahip olan kişileri öldürerek imparatorluk otoritesini artırdı. Ming Taizu'nun ölümünden sonra torunu Jianwen tahta geçti. Ancak imparator Jianwen, amcası Zhu Di (朱棣) tarafından tahttan indirildi. Zhu Di, kendisini Chengzu İmparatoru ilan etti ve 1421 yılında başkenti Pekin'e taşıdı.

<span class="mw-page-title-main">Yasak Şehir</span> Çin imparatorluk sarayı

Yasak Şehir, Ming Hanedanı'nından Çing Hanedanı'nın sonuna kadar kullanılmış Çin imparatorluk sarayıdır. Çin'in Pekin şehrinin ortasında bulunmaktadır. Yaklaşık 500 yıl imparator ve hizmetlilerine ev sahipliği yapmış, aynı zamanda Çin hükûmetinin törensel ve politik merkezi olmuştur. 1925'ten beri Saray Müzesi'ni barındırmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Moğol İmparatorluğu</span> 13. ve 14. yüzyılda hüküm sürmüş olan, tarihin bitişik sınırlara sahip en büyük kara imparatorluğu

Moğol İmparatorluğu, 13. ve 14. yüzyıllarda tarihin en büyük bitişik imparatorluğuydu. Doğu Asya'da bugünkü Moğolistan'da ortaya çıkan Moğol İmparatorluğu, en güçlü döneminde Japon Denizi'nden Doğu Avrupa'nın bazı bölgelerine kadar uzandı, kuzeye doğru Kuzey Kutbu'nun bazı bölgelerine kadar uzandı; doğuya ve güneye doğru Hint alt kıtasının bazı bölgelerine girdi, Güneydoğu Asya'yı istila etmeye çalıştı ve İran Platosu'nu fethetti; ve batıya doğru Levant ve Karpat Dağları'na kadar uzandı.

Togon Temür, Togan olarak da yazılır, Çin'de Yuan Hanedanının (Moğol) son imparatoru. Karmapa'nın budist öğrencisiydi ve Tai Situpa'nın bir önceki bedenlenişi olarak kabul edilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Hanbalık</span>

Hanbalık, Kubilay Han tarafından kurulan Yuan Hanedanı'nın başkenti idi. Günümüz Pekin şehrinin merkezinde yer almaktaydı.

<span class="mw-page-title-main">Yongle</span>

Yongle, Wade-Giles yazımında Yung-Le, soy sıfatı (Ming) Cheng-Zu ya da (Ming) Ch'eng Tsu ya da (Ming) T'ai Tsung, ös sıfatı (shi) Wen Di, Wade-Giles yazımında Wen Ti, asıl adı Zhu Di, Wade-Giles yazımında Chu Ti, Ming Hanedanının üçüncü imparatoru (1402-1424). Hanedanın gücünü doruk noktasına çıkarmış, başkenti Nanjing'den Pekin'e taşımıştır.

<span class="mw-page-title-main">Arık Böke</span> Cengiz Hanın torunu

Arık Böke ya da Arık Buka Moğol İmparatoru Cengiz Han'ın oğullarından Tuluy Han'ın oğlu. Büyük Han Möngke'nin ölümünün ardından kardeşleri Kubilay ve Hülagû seferde oldukları için kısa bir süre tahta çıkmıştır. Tahta kimin çıkacağının belirlenmesi için toplanan kurultayda 1260 yılında yapılan görüşmelerde rakip gruplar uzlaşmaya varamaz ve hem Kubilay, hem Arık Böke tahta geçer. Moğol İmparatorluğu, bu çekişme içinde üç yıl boyunca iç savaş yaşayacaktır. Savaşta Arık Böke gelenekçi Moğol prensleri tarafından desteklenirken Kubilay Kuzey Çin ve Mançurya prensleri tarafından desteklenir.

<span class="mw-page-title-main">Kuzey Yuan Hanedanı</span>

Kuzey Yuan Hanedanı, Yuan Hanedanı'nın 1368 yılında Çin'den çıkartılarak günümüzdeki Moğolistan ve İç Moğolistan bölgelerine sürülmesi ile kurulan ve 17. yüzyılda Qing Hanedanı'nın kuruluşuna kadar varlığını sürdüren hanedan.

<span class="mw-page-title-main">Shangdu</span>

Shangdu, Kubilay Han'ın Yuan Hanedanı'nın Hanbalık'tan önceki başkenti ve daha sonra hanedanın yazlık başkenti idi. Şehir günümüzde İç Moğolistan Özerk Bölgesi'nin Xilin Gol aymağında Pekin'in 275 km kuzeyinde yer almaktaydı. Shangdu 1275 yılında Venedikli gezgin Marco Polo tarafından ziyaret edilmiş olup 1369 yılında Zhu Yuanzhang komutasındaki Ming Ordusu tarafından yıkıldı.

Kızıl Türban İsyanı, 1351-1368 yılları arasında Çin'deki Moğol Yuan Hanedanı'na karşı gerçekleşen bir isyandır. İsyanın sonunda Yuan Hanedanı yıkıldı ve Zhu Yuanzhang önderliğinde Ming Hanedanı kuruldu.

<span class="mw-page-title-main">Çin tarihi</span> ulusal tarih

Çin tarihi, yazılı kaynaklara göre 3500 yıldan fazla geriye uzanmakta olup yazılı Çin tarihi ise MÖ 1500'lerde Shang Hanedanı döneminden başlamaktadır. Çin binlerce yıllık tarihi ile dünyanın en eski medeniyetlerinden biri ve uygarlığın beşiği olarak kabul edilmektedir. Çin uzun tarihi boyunca değişimli olarak birleşik bir devlet olarak veya birçok devlet halinde parçalanmış olarak varlığını sürdürmüştür.

<span class="mw-page-title-main">Taejo (Joseon kralı)</span> Kore tarihinde Joseon Hanedanının ilk kralı

Taejo, doğan Yi Seong-gye, Kore'nin Joseon Hanedanlığı'nın kurucusu ve ilk hükümdarıydı. Tahta çıktıktan sonra adını Yi Dan olarak değiştirdi. 1392'den 1398'e kadar hüküm sürdü ve Goryeo Hanedanlığı'nın devrilmesinde ana figürdü. Taejo, Goryeo ordusuna katıldı ve nihayet 1392'de tahtı ele geçirmeden önce saflarda yükseldi. Oğulları arasındaki bir çekişme sırasında 1398'de tahttan çekildi ve 1408'de öldü.

<span class="mw-page-title-main">Ming Xiaoling Mozolesi</span>

Ming Xiaoling Mozolesi, Ming hanedanının kurucusu Zhu Yuanzhang'ın mezarıdır. Çin'in, Nankin şehrinin tarihi merkezinin doğusunda bulunan Mor Dağı'nın güney ucunda yer alır. Efsaneye göre, mezarın soyulmasını önlemek için, 13 eş cenaze birliği gerçek gömü alanını gizlemek için 13 farklı yerde defin işlemi gerçekleştirmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Moğolistan tarihi</span>

Moğolistan coğrafyasında gerçekleşen olayların tarihidir. Cengiz Han tarafından Moğolların birleştirilmesi ile Moğollar Dünya'nın ikinci en büyük İmparatorluğunu kurdu. Rus ve Çin sömürgesinde kalan Moğol halkı 1911 yılında bağımsızlık kazandılar.

<span class="mw-page-title-main">Ming-Tibet İlişkileri</span>

Tibet ile Çin'in Ming hanedanı (1368-1644) arasındaki ilişkilerin kesin doğası belirsizdir. İlişkinin analizi, modern siyasi çatışmalar ve Westphalia egemenliğinin kavramın var olmadığı bir zamanda uygulanmasıyla daha da karmaşıklaşıyor. Çin Halk Cumhuriyeti tarafından yayınlanan bir kitap olan “Çin'in Tibet'inin Tarihsel Durumu” Ming sarayının Tibet liderlerine çeşitli unvanlar vermesine ki bu unvanların haleflerine Ming başkentine seyahat etme olanağı sağlıyordu, Tibetlilerin unvanları tam olarak kabul etmesine ve Ming hanedanının Tibet üzerinde tartışmasız bir egemenliğe sahip olduğunu iddia ediyor. Çin'deki bilim adamları da Tibet'in 13.yy'dan beri Çin'in ayrılmaz bir parçası olduğunu ve dolayısıyla Ming İmparatorluğu'nun bir parçası olduğunu savunuyorlar. Bununla birlikte, Turrell V. Wylie, Melvin C. Goldstein ve Helmut Hoffman gibi Çin dışındaki çoğu bilgin, ilişkinin bir hükümdarlık olduğunu, Ming unvanlarının yalnızca nominal olduğunu ifade etti. Tibet'in Ming kontrolü dışında bağımsız bir bölge olarak kaldığını ve basitçe Tibet ile ilişkileri kesen İmparator Jiajing’e(1521-1566) kadar haraç ödediğini söylerler.

<span class="mw-page-title-main">Huochong</span>

Huochong Çincede El topu için kullanılan genel bir isimdir. Teyit edilmiş en eski metal huochong, tarihi üzerine işlenmiş 1298 yılına ait bronz bir el topudur.