İçeriğe atla

Zeynep Hanım Konağı

Koordinatlar: 41°00′36″K 28°57′37″D / 41.01000°K 28.96028°D / 41.01000; 28.96028
Zeynep Hanım Konağı
Harita
Genel bilgiler
KonumEminönü
Şehirİstanbul
Ülke Türkiye
Koordinatlar41°00′36″K 28°57′37″D / 41.01000°K 28.96028°D / 41.01000; 28.96028
Adını aldığıZeynep Kâmil Hanım
Tamamlanma1865
Yıkılma28 Şubat 1942
Teknik ayrıntılar
Kat sayısı3
Yenileme bilgileri
MimarMehmet Vedat Tek

Zeynep Hanım Konağı, İstanbul’un Eminönü ilçesinde 1865 yılında yapılmış,[1] 1942 yılında çıkan yangında yok olmuş üç katlı tarihi yapıdır. Konağın yerinde bugün İstanbul Üniversitesi Fen ve Edebiyat Fakülteleri bulunur.

Konak, Kavalalı Mehmet Ali Paşa’nın kızı ve Abdülaziz devri sadrazamlarından Yusuf Kâmil Paşa’nın eşi Zeynep Kâmil Hanım’ın adını taşır. Hattat Vahdeti Efendi tarafından 1864 yılında yazılmış kitabesi, Türk ve İslam Eserleri Müzesi’nde sergilenmektedir.

Abdülaziz devrinde Yusuf Kamil Paşa ile Zeynep Hanım’ın evi olan konağın tefrişatı 30 bin liraya mal oldu ve eşyaların tamamı Yusuf Kamil Paşa'nın kethüdası Hüseyin Haki Efendi tarafından Avrupa'dan getirildi. Kamil Paşa 1876'da, Zeynep Hanım da ondan beş sene sonra yaşama veda ettiler.[1] Konak, 1903-1909 arasında İstanbul’un ilk Müslüman yetimhanelerinden birisi ve sanat okulu olan Darü’l-Hayr-ı Âli’ye tahsis edildi. Mimar Vedat Bey konağın dönüşümünün gerçekleştirdi. 1909’da Darü'l Hayr-ı Âli lağvedilince[2] konak, imparatorluğun Avrupa tarzındaki ilk yükseköğrenim kurumu olan ve o yıl eğitim programı yeniden düzenlenen Darülfünun-u Osmani’ye tahsis edildi. Binada Ulum-ı Edebiye, Ulum-ı Şer’iye ve Fen bölümlerinde eğitim yapıldı. 1922 yılında Ekrem Hakkı Ayverdi tarafından onarıldı.[3]

Darülfünun, Cumhuriyet devrinde İstanbul Üniversitesi’ne dönüştürüldüğünde kurulan Fen Fakültesi eğitime konakta devam etti. 1935 yılında içinde rasathane açıldı. Bina, 28 Şubat 1942’de çıkan yangında yandı. Yangından sonra konağın yerine Sedat Hakkı Eldem ve Emin Onat tarafından yeni bir bina yapıldı.

Kaynakça

  1. ^ a b "Zeynep Hanım Konağı'ndan Edebiyat Fakültesi'ne". Fikriyat Gazetesi. 31 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2023. 
  2. ^ "Makbule Sarıkaya, Savaş Yıllarında Himaye-i Etfal Cemiyeti'nin Çocuk Misafirhanesi ve Çocuklar, Atatürk Üniversitesi, Atatürk Dergisi, Cilt 3, sayı 3, 2003". 10 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2011. 
  3. ^ "Şamil İlbey, Rest. Mim. Ekrem Hakkı Ayverdi, Restorturk.com sitesi". 6 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Mayıs 2011. 

Dış bağlantılar

  • Eskiistanbul.net Zeynep Hanım Konağı fotoğrafı[1]
  • Eskiistanbul.net Zeynep Hanım Konağı fotoğrafı[2]
  1. ^ İstanbul, Eski. "Zeynep Hanım Konağı (İÜ Fen Edebiyat Fakültesi) | Eski İstanbul Fotoğrafları Arşivi". 31 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2023. 
  2. ^ İstanbul, Eski. "Zeynep Hanım Konağı / Beyazıt | Eski İstanbul Fotoğrafları Arşivi". 31 Ağustos 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ağustos 2023. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi</span> İstanbulda kurulu devlet üniversitesi

Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi (MSGSÜ), merkez kampüsü İstanbul'un Fındıklı semtinde bulunan devlet üniversitesidir. Ağırlıklı olarak görsel sanatlar, mimarlık, sahne sanatları ve müzik alanında eğitim vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Sâmiha Ayverdi</span> Türk mütefekkir ve mutasavvıf

Sâmiha Ayverdi, Türk mütefekkir ve mutasavvıf yazardır.

<span class="mw-page-title-main">Şemsettin Günaltay</span> 8. Türkiye başbakanı

Mehmet Şemsettin Günaltay, Türkiye Cumhuriyeti'nin 8. başbakanı, tarihçi ve eski Türk Tarih Kurumu başkanı.

<span class="mw-page-title-main">Keçecizade Fuat Paşa</span> 187. Osmanlı sadrazamı

Keçecizade Mehmet Fuat Paşa, Osmanlı devlet adamı. Tanzimat döneminin önde gelen üç siyasi liderinden biridir. Abdülaziz saltanatında 22 Kasım 1861 - 6 Ocak 1863 ve 3 Haziran 1863 - 5 Haziran 1866 dönemlerinde iki kez sadrazam ve toplam on yıla yakın Hariciye Nazırlığı yapmıştır. Siyasi başarılarının yanı sıra keskin zekâsı ve nükteleriyle ün kazanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Yusuf Kâmil Paşa</span> 188. Osmanlı sadrazamı

Yusuf Kâmil Paşa, Osmanlı İmparatorluğu'nda görev yapmış Türk devlet adamı.

Sırrî Hanım, Türk divan edebiyatı şairi.

<span class="mw-page-title-main">Bâb-ı Âli</span> Osmanlı Devletinde sadrazam sarayı

Bâb-ı Âlî ya da basitleştirilmiş şekli ile Bâbıâlî, Osmanlı Devleti döneminde sadrâzam sarayına verilen isimdir. Onsekizinci yüzyıl sonlarına yakın bir zamana kadar Paşa sarayı, Paşa kapısı, Bâb-ı Âsafî gibi adlarla da anılan sadrazam sarayına I. Abdülhamid zamanından itibaren Bâb-ı Âlî denilmeye başlanmıştır. Günümüzde İstanbul Valiliği valilik konağı olarak kullanılmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Gazi Atik Ali Paşa Camii</span>

Atik Ali Paşa Camisi ve Külliyesi, II. Mahmud Türbesi'nden Çarşıkapı'ya uzanan Yeniçeriler Caddesi üzerindedir. Külliyenin inşa edildiği alan, Bizans döneminde I. Konstantin tarafından yaptırılan dikilitaşın bulunduğu Konstantin Forumu’nun sınırları içindedir. Külliyenin banisi aslen Bosnalı olan “Hadım, Tavaşi, Şehit, Eski” lakapları ile de anılan ve iki defa sadrazam olup 1511’de Şah Kulu Vakasında şehit olan Atik Ali Paşa’dır. Külliyenin Vakfiyesi 1509 tarihlidir. Cami, “Sedefçiler”, “Eski Ali Paşa”, “Çemberlitaş”, “Dikilitaş”, “Vezirhanı” ve “Sandıkçılar Camisi” isimleriyle de tanınır. Fetih sonrası İstanbul’un en eski eserlerinden biridir.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi</span> İstanbul’da kurulan, benzerleri arasında Türkiye’nin ilk ve en büyük fakültesi

İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi (İÜEF), 1933 yılında İstanbul Üniversitesi bünyesinde Edebiyat Fakültesi adı ile kurulan fakülte. Türkiye'nin ilk edebiyat yüksek okuludur.

<i>İstanbul: Hatıralar ve Şehir</i>

İstanbul: Hatıralar ve Şehir, Orhan Pamuk'un 2003 yılında yayımlanan, otobiyografik belgesel niteliğindeki anıları ve 10'uncu kitabıdır. Kitapta Pamuk çocukluğundan, romancı olmaya karar verdiği 22 yaşına kadarki dönemi anlatır. Anılarında İstanbul'daki hayatını kaleme alan yazar, özellikle Türkiye'yi sarsan geniş kapsamlı kültürel dönüşüme, modernlik ile geçmiş arasındaki mücadeleye odaklanır. İstanbul'un gündelik kültürünün ayrılmaz bir parçası olan İstanbulluların derin hüznü betimler. Orhan Pamuk, hüznü "son yüzyılda İstanbul'un ve İstanbullular'ın en sık girdikleri ruh hâli" olarak tarif eder.

Darülfünun, Arapça dar ve fünun (fenler) sözcüklerinden türetilmiş, "üniversite" anlamında kullanılan bir sözcüktür. Aynı zamanda 1900 yılında Avrupa üniversiteleri tarzında kurulan Darülfünun-ı Şahane veya İstanbul Darülfünununu ifade eder. Bu kurum 1933 reformuyla İstanbul Üniversitesi'ne dönüştürülmüştür.

<span class="mw-page-title-main">İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi</span> Türkiyenin ilk Fen Fakültesi.

1933 Üniversite reformu ile birlikte kurulan İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi, yurt dışından davet edilen öğretim üyelerinin de katkıları ile Zeynep Hanım Konağı'nda eğitim öğretime başlamış, 1935 yılında Rasathane, 1936 yılında Botanik Enstitüsü binaları tamamlanmış, ancak 28 Şubat 1942 tarihinde çıkan yangın ile Zeynep Hanım Konağı tamamen yanmıştır. Yeni binanın yapımına başlanmış ve 1952 yılında tamamlanmıştır.

Ömer Ferit Kam, yazar, şâir, mütefekkir.

<span class="mw-page-title-main">Vedat Tek</span> Türk mimar (1873–1942)

Mehmet Vedat Tek, Türk mimar. 20. yüzyılın başlarındaki çalışmalarıyla tanınmakta ve Birinci Ulusal Mimarlık Akımı'nın Mimar Kemalettin Bey ile birlikte en önde gelen iki isminden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Maârif-i Umûmiye Nezâreti</span> Osmanlının son dönemlerinde eğitim işlerinden sorumlu bakanlık

Maarif Nazırlığı ya da Maarif Nezareti son dönem Osmanlı Hükümetleri'nde eğitim işlerinden sorumlu olan nazırlıktır.

<span class="mw-page-title-main">Ali Ekrem Bolayır</span> Türk yazar, devlet adamı, öğretmen (1867-  1937)

Ali Ekrem Bolayır, Türk şair, yazar, öğretmen ve devlet adamı. Namık Kemal'in oğlu olan Ali Ekrem Bolayır, Servet-i Fünûn edebiyatı'nın öncüleri arasında gösterilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Çifte Saraylar</span> bebe

Çifte Saraylar veya Cemile Sultan Sarayı ile Münire Sultan Sarayı İstanbul’un Beyoğlu ilçesinin Fındıklı semtinde yer alan sahil saraylarıdır. “Salıpazarı Sarayları” olarak da adlandırılırlar

İnâs Darülfünunu, Osmanlı Devleti’nde kadınların yükseköğrenim görebilmesi için 1914-1915 ders yılında İstanbul’da kurulmuş 3 yıllık bir yükseköğrenim kurumudur.

İstanbul Üniversitesi'nde Jeoloji Mühendisliği bölümü Osmanlı İmparatorluğu zamanına dayanır. Kurulduğu günden bu yana önce Jeoloji ve daha sonrasında Jeoloji Mühendisliği eğitimi vermiştir.

<i>İbrahim Efendi Konağı</i> (roman)

İbrahim Efendi Konağı, Sâmiha Ayverdi'nin 1964'te İstanbul Fetih Cemiyeti İstanbul Enstitüsü Neşriyatı tarafından yayımlanan romanıdır. Meclis-i maliye reisi İbrahim Efendi'nin konağında geçen olaylar ve devletin yıkılışını anlatmaktadır. Kitap, Millî Eğitim Bakanlığının 100 Temel Eser listesinde yer alır.