İçeriğe atla

Zeynelabidin Efendi

Zeynelabidin Efendi (1829; Priştine, Kosova - 25 Kasım 1908; Fatih, İstanbul), Osmanlı siyaset adamı, bürokrat, Priştine Müftüsü, Meclis-i Mebûsan Kosova mebusu, Meclis-i Kebir-i Maarif üyesi.

Priştine eşrafından çiftlikat sahibi Zekeriya Bey[1] ile Ezmin Hanım'ın oğludur. Priştine Müftüsü iken Osmanlı Meclis-i Mebusanı 2. Devre (1877-78) Kosova mebusu seçildi. 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı'nın (93 Harbi) sonlarında Sırp ordusunun Kosova'ya doğru ilerlemesi üzerine vilayetin diğer mebuslarıyla birlikte 13 Ocak 1878'de genel kuruldan izin alarak Priştine'ye döndü.[2] Osmanlı İmparatorluğu'nun savaşı kaybetmesinden sonra imzalanan Berlin Antlaşması'nın Arnavutluk topraklarıyla ilgili hükümlerini reddeden Cemiyet-i İttihadiye-i Prizren'in (Prizren Birliği) kurucuları arasında yer aldı.[3] II. Abdülhamid'in andlaşmayı uygulamak üzere direnişi bastırmakla görevlendirdiği Müşir Derviş İbrahim Paşa'nın askerî harekâtından (Mart-Nisan 1881) sonra cemiyetin diğer ileri gelenleriyle birlikte hakkında ailesiyle birlikte bulundukları yerden uzaklaştırılma kararı verildi. Önce Urfa'ya sürgün edildiyse de, sonra karar değiştirilerek Kastamonu'ya gönderildi. Nisan 1884'te affedilerek İstanbul'a getirildi. Priştine'ye bir daha dönmemek kaydıyla taltifen Meclis-i Kebir-i Maarif (Eğitim Yüksek Kurulu) üyeliğine atandı (15 Nisan 1885). 1908'de ölümüne kadar bu görevde kaldı. Edirnekapı Emin Baba Tekkesi mezarlığında gömülüdür. Birinci Derece Mecidi ve Gümüş İmtiyaz madalyaları vardır. Eşi Nigari Hanım'dan olan oğlu Hasan Tahsin Bey "Kut" soyadını almıştır.

Kaynakça

  1. ^ Osmanlı Arşiv Belgelerinde Kosova Vilayeti. İstanbul: Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü, 2007. s. 368. 
  2. ^ Us, Hakkı Tarık. Meclis-i Mebusan 1293=1877. 2. cilt, İstanbul: Vakit Matbaası, 1954. s. 95, 164
  3. ^ Osmanlı Arşiv Belgelerinde Kosova Vilayeti. İstanbul: Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü 2007. s. 56

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Celalettin Arif</span> Türk siyasetçi ve diplomat

Celalettin Arif, İstanbul Barosu'nun eski başkanlarından olan Celalettin Arif, TBMM'nin kurulması ile birlikte yürütme görevi verilen I. İcra Vekilleri Heyeti ve (ismen) II. İcra Vekilleri Heyeti'nde Adliye Vekilliği ve TBMM 1. Dönemde Erzurum milletvekilliği yapmış hukukçu ve siyasetçidir.

<span class="mw-page-title-main">Meclis-i Mebûsan</span> Osmanlı parlamentosunun alt kanadı

Meclis-i Mebûsan, Osmanlı İmparatorluğu'nda, 23 Aralık 1876 tarihli anayasaya göre kurulmuş ve Birinci Meşrutiyet ve İkinci Meşrutiyet dönemlerinde görev yapmış çift meclisli yasama organının alt organıdır. Seçilmiş parlamenterlerden oluşmakta ve padişah tarafından atanan üst kamara üyelerinin oluşturduğu Seçkinler Meclisi ile birlikte, genel parlamentoyu oluşturmaktaydı.

1914-1918 Osmanlı Meclis-i Mebusanı, Bâb-ı Âli Baskını sonrası 1914'te tek parti düzeninde seçime gidildi ve V. Meclis-i Mebûsan 87 sandalyenin tamamını İttihat ve Terakki kazandı. Bu Meclis I. Dünya Savaşı boyunca görev yaptı.

<span class="mw-page-title-main">Kosova Vilayeti</span>

Kosova Vilayeti 1877 yılında kurulan Osmanlı İmparatorluğu vilayeti. Vilayetin merkezi önce Priştine sonra Üsküp olmuştur.

<span class="mw-page-title-main">Prizren Vilayeti</span>

Prizren Vilayeti 1869 yılında kurulan Osmanlı İmparatorluğu vilayeti Vilayetin merkezi Prizren'dir.

Galip Bahtiyar Göker, Türk siyasetçiydi.

<span class="mw-page-title-main">Hacı Adil Arda</span> Osmanlı ve Türk siyasetçi

Hacı Mehmed Adil Arda, Osmanlı Devleti ve Türkiye Cumhuriyeti dönemlerinde önemli görevler üstlenmiş siyaset ve devlet adamı.

Priştineli Hasan veya Volçetrinli Hasan Bey, asıl adıyla Hasan Berişa, Arnavut siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Prizren Sancağı</span>

Prizren Sancağı, Osmanlı İmparatorluğu'nun sancaklarından biriydi. Sancağın merkezi Prizren'di.

<span class="mw-page-title-main">Üsküp Sancağı</span>

Üsküp Sancağı, Osmanlı İmparatorluğu'nun sancaklarından biriydi. Sancağın merkezi Üsküp idi.

<span class="mw-page-title-main">Priştine Sancağı</span>

Priştine Sancağı, Osmanlı İmparatorluğu'nun sancaklarından biriydi. Sancağın merkezi Priştine idi.

<span class="mw-page-title-main">Onnik Tertsakyan</span> Ermeni siyasetçi

Onnik Tertsakyan Vinniyan, Osmanlı Ermeni siyasetçi ve Meclis-i Mebûsan üyesi. Ermeni Kırımı sırasında öldürülmüştür.

Ispartalızade İstepan veya İstepan Ispartalıyan,, Osmanlı Ermeni tüccar ve siyasetçi.

Onnik İhsan Efendi, Osmanlı Ermeni ziraatçi ve siyasetçi.

Sava Stojanović, Sırp öğretmen, Makedonya'daki Sırp milliyetçiliğinin aktivistidir.

<span class="mw-page-title-main">Şem'azade Hasan Rüştü Bey</span> Son Osmanlı döneminde Suriyeli siyaset adamı

Şem'azade Hasan Rüşdü Bey, Son Osmanlı döneminde Suriyeli siyaset adamı.

<span class="mw-page-title-main">1908 Osmanlı genel seçimleri</span> Meclis-i Mebusan 3. dönem milletvekillerini belirleyen seçim

1908 Osmanlı genel seçimleri, II. Abdülhamid devrinin sonunda, 23 Temmuz 1908'de II. Meşrutiyet'in ilanıyla, aynı yılın Kasım ve Aralık aylarında mebus seçimi yapıldı. Ahrar Fırkası ve İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin katıldığı seçimlerde, İttihat ve Terakki çoğunluğu sağladı ve 17 Aralık 1908'de 3. Meclisi Mebusan açıldı. Bu Meclis, 31 Mart Olayı ve II. Abdülhamit'in tahttan indirilmesi sonrasında Mayıs 1909'da Kanuni Esasi üzerinde değişiklikler yaparak padişahın ve Ayan Meclisinin yetkilerini daralttı, kendi yetkilerini arttırdı. 1911'de tek bir mebusluğu ilgilendiren, ancak siyasi yankıları yüksek olan bir ara seçim yapıldı.

Mustafa Ömer Azmi Akalın, Osmanlı bürokrat.

<span class="mw-page-title-main">Mehmed Ali Viryoni Paşa</span> Arnavut asıllı Osmanlı siyasetçi (1842-1895)

Beratlı Mehemed Ali Bey, Arnavut asıllı Osmanlı siyasetçi.

<span class="mw-page-title-main">Ömer Efendi Prizreni</span> Arnavut siyasetçi

Ömer Şevki Efendi (1820?-1887), Arnavut asıllı Osmanlı siyasetçi.