İçeriğe atla

Zeyla

Zeyla
Saylac

Zeila
19. yüzyılda Zeyla
Somali üzerinde Zeyla
Zeyla
Zeyla
ÜlkeSomali Somali
Şehir/BölgeAdal Bölgesi
Özerk bölgeAwdalland
Yüzölçümü
 • Toplam19 km²
Nüfus
 (2000)
 • Toplam25.000
Zaman dilimiDoğu Afrika Saat Dilimi
 • Yaz (YSU)UTCUTC+3

Zeyla veya Zayla[1] ya da İngilizcedeki gibi Zeila (İngilizce: Zeila - Somalice: Saylac - Arapça: زيلع) Aden Körfezine kıyısı olan ve Somali'de bulunan bir kasabadır. Zeila, Somali'nin Adal bölgesinde yer almaktadır. Batısında Harar şehrine uzaklığı 320 km, Doğusundaki Berbara (Somalice: Barbara) şehrine uzaklığı ise 270 km'dir.

Adal bölgesinin Somali'de konumu. Turuncu özerk Kırmızı ise bölgenin konumudur.

Tarih

Zeyla, 7. yüzyılda Arap fetihleriyle müslümanlaşmıştır. 1415 yılında kurulan Adal Sultanlığı'nın ilk başkenti Zeyla olmuştur. Devlet 1555 yılında Osmanlılar tarafından yıkılarak Kanuni Sultan Süleyman tarafından ele geçirilip Zeyla Kazası kurularak Habeş Eyaletine bağlanmıştır. Zeyla üzerindeki Osmanlı üstünlüğü 361 yıl olmuştur. 1916'da kasabayı İtalyanlar işgal etmiştir.

Kaynakça

  1. ^ As in the 1911 Britannica--see the External links below and a quote from it later in this article--and also more currently in writings by Somalis: "Sooyaal: The Anglo-Gadabuursi Treaty" 12 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. and "Zaila .. The Most Historical City" 6 Kasım 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Cibuti</span> Doğu Afrika ülkesi

Cibuti, resmî adı ile Cibuti Cumhuriyeti, Doğu Afrika'da yer alan bir ülkedir. Komşuları; kuzeyde Eritre, batıda ve güneyde Etiyopya, güneydoğusunda ise Somali'dir. Kızıldeniz'e ve Umman Denizi'nin Aden Körfezi'ne kıyısı vardır. Arap Yarımadası'nda bulunan Yemen'e 20 kilometre uzaklıktadır. Başkenti, ülke ile aynı ismi taşıyan Cibuti şehridir. Halkın %95'i Müslüman'dır.

<span class="mw-page-title-main">Somali</span> Doğu Afrikada bir ülke

Somali, resmî olarak Somali Federal Cumhuriyeti ve komünist yönetimde önceki bilinen adıyla Somali Demokratik Cumhuriyeti olarak anılan, Doğu Afrika'da Afrika Boynuzu denilen coğrafî bölgede bulunan bir ülkedir. 1991’de Somali İç Savaşı'nın başlamasından beri devletin çoğu bölgesinde merkezî bir hükûmet kontrolü yoktur. Uluslararası olarak tanınmış Federal Geçiş Hükûmeti, ülkenin sadece küçük bir parçasını yönetmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Mogadişu</span> Somalinin başkenti

Mogadişu, Afrika'nın doğusunda, Hint Okyanusu kıyısında bulunan Somali'nin başkentidir. Aynı zamanda Banaadir eyaletinin de merkezidir. Piri Reis'in Muğdiş dediği şehre Somali dilinde Muqdisho, Arapça kaynaklarda Makdeşû, İtalyancada Mogadiscio, Türkçe eserlerde Mogadişu (Magdişu) denilmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Somaliland</span> Somaliden tek taraflı bağımsızlık ilan eden ancak bağımsızlığı hiçbir ülke tarafından tanınmayan ülke

Somaliland, resmî olarak Somaliland Cumhuriyeti, Afrika Boynuzu'nda tanınmayan fiili bir egemen devlettir. Kuzeybatıda Cibuti, güneyde ve batıda Etiyopya ve doğuda Somali ile sınır komşusudur. İddia edilen bölgesi, 2021 itibarıyla yaklaşık 5,7 milyon sakinle 176.120 kilometrekarelik bir alana sahiptir. Başkent ve en büyük şehir Hargeisa'dır. Somaliland hükûmeti, kısa bir süre bağımsız olan Somaliland Devleti olarak 1960'tan 1991'e kadar Somali Vesayet Bölgesi ile birleşerek Somali Cumhuriyeti'ni oluşturan İngiliz Somaliland'ın halefi devlettir.

<span class="mw-page-title-main">Cibuti bayrağı</span> Ulusal bayrak

Cibuti bayrağı günümüzde de kullanılan hâli ile ülkenin Fransa'dan bağımsızlığını kazandığı 27 Haziran 1977 tarihinde kabul edilerek göndere çekilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Habeş (eyalet)</span>

Habeş Eyaleti, Kızıldeniz kıyısındaki bir Osmanlı Devleti eyaleti. Eyalet, Afrika'daki Massawa, Hergigo, Sevakin ve onların iç bölgelerini kapsamıştır. Ardından Zeila ve batı Somaliland eyalete katılmıştır. Eyalet bugünkü Eritre ve Cibuti'nin tamamıyla Somali ve Etiyopya'nın kuzey bölgelerini kapsıyordu.

<span class="mw-page-title-main">Sevakin</span> Sudanın kuzeydoğusundaki liman kenti

Sevakin, Sudan'ın kuzeydoğusunda, Kızıldeniz kıyısında yer alan bir liman şehri. Geçmişte Nübye bölgesinin en önemli limanı iken, 30 kilometre kuzeyde Port Sudan'ın kurulmasıyla önemi ikincil dereceye düşmüştür. 1983'teki nüfusu 18.030 olan şehirde 2009 itibarıyla 43.337 kişi yaşamaktadır. Şehirden her gün Suudi Arabistan'ın Cidde şehrine feribot seferleri düzenlenmektedir.

<span class="mw-page-title-main">Somali bayrağı</span> Ulusal Bayrak

Somali bayrağı, Afrika ülkesi Somali'nin resmî bayrağıdır. Mohammed Awale Liban tarafından tasarlanan bayrak 12 Ekim 1954'te kabul edilmiştir. İtalyan Somalisi ve Britanya Somalisi'nin birleşmesinin ardından bayrak Somali Cumhuriyeti tarafından kullanılmaya başlandı.

<span class="mw-page-title-main">Cidde Kuşatması (1517)</span> 1517 yılında Portekiz ve Memlûk Sultanlığı arasındaki çatışma

Cidde Kuşatması, 1517 yılında Portekiz'in Hint donanmasının Cidde'ye saldırısının Osmanlı destekli Memlûk donanması ve garnizonu tarafından püskürtülmesi.

<span class="mw-page-title-main">Somali Demokratik Cumhuriyeti</span> 1969-1991 arası var olan sosyalist devlet

Somali Demokratik Cumhuriyeti, 1969-1991 yılları arasında hüküm süren Marksist-Leninist devlet.

<span class="mw-page-title-main">Somali-Türkiye ilişkileri</span> ikili ilişkiler

Somali-Türkiye ilişkileri, Somali ile Türkiye arasında sürdürülen uluslararası politikaları içerir.

<span class="mw-page-title-main">Adal (il)</span>

Adal, Somali'nin illerinden biridir. İl ülkenin kuzeybatı ucunda yer almakta olup adını Adal Sultanlığı'ndan almıştır. Yüzölçümü 21.374 km² olan ilin nüfusu 2014 yılı itibarı ile 9.983.263'tür. İlin merkezi Borama'dır.

<span class="mw-page-title-main">Orta Şabel</span>

Orta Şabel, Somali'nin illerinden biridir. İl ülkenin güneyinde yer almaktadır. Yüzölçümü 22,663 km² olan ilin nüfusu 2011 yılı itibarı ile 514,900'dür. İlin merkezi Cevher'dur.

<span class="mw-page-title-main">Aşağı Şabel</span>

Aşağı Şabel, Somali'nin illerinden biridir. İl ülkenin güneyinde yer almaktadır. Yüzölçümü 25,285 km² olan ilin nüfusu 2007 yılı itibarı ile 1,400.000'dir. İlin merkezi Merka'dır.

<span class="mw-page-title-main">Baydabo</span>

Baydabo, Somali'nin Bay ilinin merkezi olan şehirdir. Şehir ülkenin güneybatısında başkent Mogadişu'nun 256 km kuzeybatısında yer almaktadır. Şehrin nüfusu 2000 yılı itibarı ile 157.500'dir. Şehre Baydabo Havalimanı hizmet vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Cevher, Somali</span>

Cevher, Somali'nin Orta Şabel ilinin merkezi olan şehirdir. Şehir başkent Mogadişu'nun 90 km kuzeyinde yer almaktadır. Şehrin nüfusu 2010 yılı itibarı ile 62,000'dir.

<span class="mw-page-title-main">Fartuun Adan</span>

Fartuun Abdisalaan Adan Somalili sosyal aktivisttir.

<span class="mw-page-title-main">Derviş Devleti</span>

Derviş Devleti, 20. yüzyılın başlarında günümüz Somali'de varlığını sürdüren Müslüman bir devlet.

<span class="mw-page-title-main">Varsangali Sultanlığı</span>

Varsangali Sultanlığı, kuzeydoğu ve kısmen güneydoğu Somali'de varlığını sürdüren bir sultanlıktı. Sultanlık, 13. yüzyılda kurulmuş olup bölgede kurulmuş en büyük sultanlıklardan biriydi ve en parlak döneminde Sanag bölgesi ve ülkenin kuzeydoğusundaki Bari bölgesinin bir kısmını içeriyordu. 1884'te Büyük Britanya, Varsangali Sultanlığı da dahil olmak üzere kuzey Somalili sultanlarla çeşitli antlaşmalar ile bölgede Britanya Somalisi adında himaye kurdu.

Balwo, Somali ve Cibuti'de uygulanan bir müzik ve şiir tarzıdır. Lirik içeriği genellikle aşk ve tutkuyla ilgilidir. Balwo türü, Abdi Sinimo tarafından oluşturulmuştur.