İçeriğe atla

Zeyd bin Hârise

Zeyd bin Harise
زيد بن حارثة
Doğum581
Yemen
Ölüm629
Busra, Bizans İmparatorluğu
Mute Muharebesi
Eş(ler)iÜmmü Eymen bint Salebe
Zeyneb bint-i Cahş
Çocuk(lar)ıUsame bin Zeyd
Tam adı
Ebû Üsâme Zeyd b. Hârise b. Şerâhîl (Şürahbîl) el-Kelbî
BabasıHaris bin Şurahbil
AnnesiSu’da bint Salebe
Diniİslam

Zeyd bin Hârise (Arapça: زيد بن حارثة; d. 581 - ö. 629[1]), Muhammed'in özgür bırakılmış kölesi ve evlatlığı olan sahabedir. Kur'an'da ismi geçen tek sahabidir. (33:37).

Hayatı

Yemen'de doğdu. Sekiz yaşında ailesinin yanından kaçırılarak Mekke'ye götürüldü ve burada köle olarak satıldı. Hakim bin Hizam onu alarak halası Hatice'ye hediye etti. Muhammed'le evlendikten sonra Hatice, onu Muhammed'e hediye etti.[2]

Yıllar sonra Zeyd bin Harise'nin izine ulaşan ailesi, onu geri almak istedi. Muhammed'in kendisine, dilediği gibi davranmasını söylemesinin üzerine Zeyd, Muhammed'in yanından ayrılmak istemedi. Bunun üzerine Muhammed, onu evlat edindiğini ve artık kendisine mirasçı olduğunu bildirdi. Bundan sonra Zeyd bin Harise, Kur'an'ın öz ve üvey evlatların aynı olmadığını bildirdiği ayet söyleninceye kadar Zeyd bin Muhammed (Muhammed'in oğlu Zeyd) adıyla anıldı.[3]

Müslüman olan ilk dört kişiden biri olan Zeyd bin Harise, 622 yılındaki hicrete katılarak Mekke'den Medine'ye göç etti. İslam'ı tebliğ için Muhammed'le birlikte Taif'e gitti. Taifliler onları kovarak, taşa tuttu. Zeyd bin Harise'nin, Muhammed'i taşlardan korumak için kendini siper ettiği rivayet edilir.[4]

Muhammed, evlatlığı olan Zeyd'i, dadısı Ümmü Eymen ile evlendirmişse de, bu kadının ihtiyar olması nedeniyle ve bazı nedenlerden ötürü Zeyd'i halasının kızı Zeyneb bint-i Cahş ile nikahlamıştır. Fakat bu evlilik istenildiği şekilde gitmemiş, Zeyd ile Zeyneb boşanmışlardır. Hemen ardından, Muhammed, evlatlığı olan Zeyd'den boşanan gelini Zeyneb ile "Allah'ın emriyle" (33:37) nikahlanmıştır ki bu konu İslam tarihinin özellikle müsteşrikler tarafından ele alınan en tartışmalı olaylarından birisi olmuştur.

Zeyd, Muhammed'den aldığı emir doğrultusunda Beni Fezare kabilesine gönderildiği esnada, bu kabilenin lideri Ümmü Kırfe'nin iki bacağına iki ayrı ip geçirildi ve bacakları iki deveye bağlandı, ardından kadın iki parçaya ayrılıncaya kadar develer sürüldü.[5][6][7] İnfazdan sonra Ümmü Kırfe'nin başı kesildi ve daha sonra Medine sokaklarında gezdirildi.[8]

Zeyd Bedir, Uhud ve Hendek savaşlarına katıldı. Bizans ordusuyla yapılan Mute Savaşı'nda İslam Ordusu'nun komutanı olarak görevlendirildi. Bu görevlendirme ile ilgili Muhammed'in rivayet edilen hadisi aşağıdaki gibidir:

Zeyd bin Harise’yi kumandan tayin ettim. Zeyd bin Harise şehit olursa yerine Cafer bin Ebu Talib geçsin. Cafer bin Ebu Talib şehit olursa, Abdullah bin Revaha geçsin. Abdullah bin Revaha da şehit olursa Müslümanlar aralarından münasip birini seçip onu kendilerine kumandan yapsın.

Mute Savaşı'nda öldürüldü. Rivayet edildiğine göre Muhammed, ölümünü sahabeye gözyaşları içinde bildirir ve "Allah'ım; Zeyd'e mağfiret et! Allah'ım; Zeyd'e mağfiret et! Allah'im; Zeyd'e mağfiret et! Allah'ım; Câfer'e mağfiret et Allah'ım; Abdullah bin Revâha'ya mağfiret et" şeklinde dua eder.[9]

Kaynakça

  1. ^ "ZEYD b. HÂRİSE". TDV İslâm Ansiklopedisi. 28 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Eylül 2022. 
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 19 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2008. 
  3. ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2008. 
  4. ^ İbn Sa'd, et-Tabakâtü'l-Kübrâ, Beyrut 1960, I, s. 212
  5. ^ The History of Al-Tabari: the Victory of Islam. trans. Michael Fishbein. SUNYP. 1997. ss. 95-97. 
  6. ^ The Muslim Empire and the Land of Gold, p.287, Rodney J. Phillips, Strategic book publishing
  7. ^ ""Zeyd b. Harise'nin Beni Fezarilere Gönderilmesi, İslam'ın Hareket Metodu 3", davetulhaq.com". 27 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2018. 
  8. ^ Aljamal, Khaleel Abdalkareem Manshurat. Al nass Al Muases wa Mujtamahu. s. 174. 
  9. ^ İbn Sa'd, et-Tabakâtü'l-Kübrâ, Beyrut 1960, III, s. 45

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Fatıma</span> İslam peygamberi Muhammedin küçük kızı

Fatıma bint Muhammed, Fatımatü'z-zehra, İslam peygamberi Muhammed'in kızı, Ali bin Ebu Talib'in eşi.

<span class="mw-page-title-main">Enes bin Mâlik</span> Sahabe

Enes bin Mâlik (612-709), İslam Peygamberi Muhammed'in sahabisidir.

<span class="mw-page-title-main">Hatice bint Hüveylid</span> İslam peygamberi Muhammedin ilk eşi

Hatice bint Hüveylid, İslam peygamberi Muhammed'in ilk eşidir. Müslüman olmadan önceki lakabı, "temiz, pak, arınmış" anlamlarına gelen Tâhire idi.

İlk Müslümanlar, İslam'ı ilk kabul eden sahabelerdir.

<span class="mw-page-title-main">Mus'ab bin Umeyr</span> sahabe

Mus'ab bin Umeyr, İslam peygamberi Muhammed'in sahabesidir. Mekke'deki Kureyş kabilesinin Abdüddar boyuna mensuptur. 614 yılında İslam'ı kabul etti ve 625 yılında Uhud Muharebesi'nde öldü.

<span class="mw-page-title-main">Zübeyr bin Avvâm</span> Muhammedin halası Safiyyenin oğlu, sahabe

Zübeyr bin Avvam ya da Zübeyr bin el-Avvam (Arapça:الزبير بن العوام, İslâm peygamberi Muhammed bin Abdullah'ın halası Safiyye'nin oğludur. Cennetle müjdelenen on sahabiden birisidir. Muhammed'in eşi Hatice'nin kardeşinin oğludur.

<span class="mw-page-title-main">Sa'd bin Ebû Vakkas</span> sahabe

Sa'd bin Ebû Vakkās (Arapça: سعد بن أبي وقاص ;, Cennet'le müjdelenen on sahabeden ve İslam'ı ilk kabul edenlerdendir. Ebu Bekir vasıtasıyla Müslüman oldu. Yeteneği sayesinde Raşidin kuvvetlerinde komutanlık ve elçilik gibi görevlerde bulundu. Halîfe Ömer zamanında ileri bir karakol şehri olarak Kufe'yi kurdu ve valisi oldu. Ayrıca 657'de Sasani başkenti Medain'i alan ordunun komutanıydı.

Mute Muharebesi Eylül 629'da, Muhammed'in kuvvetleri ile Bizans İmparatorluğu ordusu ve onların Gassanî vasalları arasında gerçekleşmiştir. Ürdün Nehri'nin doğusundaki Palaestina Salutaris'in Mute köyünde ve günümüz Kerek'inde gerçekleşmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah bin Abbas</span>

Abdullah bin Abbas, Tefsir ve fıkıh alanlarında otorite kabul edilen ve çok sayıda hadis rivayet eden İslam peygamberi Muhammed'in amcasının oğlu olan sahabe.

<span class="mw-page-title-main">Ümmü Eymen</span>

Ümmü Eymen, Muhammed'in babası Abdullah bin Abdulmuttalib'den miras kalan Habeşli bir cariyedir. Muhammed'e dadılık yapmıştır. Hatta bir rivayete göre Ümmü Eymen Muhammed'i emzirmiş ve süt anası olmuştur. Asıl adı Bereke’dir ve oğlunun ismine dayanarak Ümmü Eymen lakabıyla anılmıştır. Muhammed'e yaptığı çok hizmetten dolayı Muhammed "Ümmü Eymen, anamdan sonra anamdır" demiştir. Muhammed onu daha sonra azat etmiş ise de, Ümmü Eymen ayrılmayıp onun hizmetinde devam etti.

<span class="mw-page-title-main">Abdullah bin Revaha</span> sahabe

Abdullah b. Revâha el-Hazrecî, Sadru'l-İslam döneminin en meşhur şairlerinden birisidir. İslam peygamberi Muhammed'in sahabilerindendir ve İslam'ın müdafaası için şiirler söylemiştir. Döneminde özellikle bu bağlamda söylediği hiciv şiirleriyle tanınmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Zeyneb bint Cahş</span> İslam peygamberi Muhammedin eşlerinden biri

Zeyneb bint Cahş, İslam peygamberi Muhammed'in kuzeni ve yedinci karısıdır. Aynı zamanda Muhammed'in evlatlığı Zeyd'in eski eşidir. Müslümanlar arasında "Müminlerin Annesi" (Ümmü’l-Müminin) ve "Miskinlerin Annesi" (Ümmü’l-Mesâkîn) olarak anılmaktadır.

Üsame bin Zeyd Muhammed'in sahabelerinden biri ve Zeyd bin Hârise'nin oğlu.

Bu liste İslam peygamberi Muhammed'in sahabelerini alfabetik olarak göstermektedir. Sahabe, Muhammed'i hayatında en az bir defa görmüş kişilerdir. Sayılarının 124.000 civarında olduğu sanılmaktadır. İlk sahabe eşi Hatice, son ölen sahabe Ebu Tufeyl Âmir bin Vâsile el-Leysî'dir.

<span class="mw-page-title-main">Ümmü Gülsüm bint Ali</span>

Ümmü Gülsüm bint Ali,, Muhammed'in torunu, Ali ile Fatıma'nın kızı. Sünni ve bazı Şii kaynaklara göre Ömer'in eşidir.

Ümmü Kırfe, Vadi el-Kura'daki pagan Beni Fezare kabilesinin lideri. Nüfuz sahibi bir kimseydi. Malik İbn-i Huzeyfe İbn-i Bedir el-Fezari'nin karısıydı. Zeyd bin Harise tarafından Muhammed'in verdiği emirler üzerine Ümmü Kırfe'nin iki bacağına iki ayrı ip geçirildi ve bacakları iki deveye bağlandı, ardından kadın iki parçaya ayrılıncaya dek develer sürüldü. İnfazdan sonra Ümmü Kırfe'nin başı kesildi ve daha sonra Medine sokaklarında gezdirildi.

Muhammed, İslam'ı duyurmaya başlamasıyla zaman içerisinde kendisine taraftar topladı ve böylece giderek artan bir nüfuz elde etti. Diğer inançlara mensup bazı kimseler, kendilerini yanlış yolda olmakla itham eden Muhammed'e karşı koydu. Bazı şairler şiirleriyle Muhammed'i hicvederken bazıları ise şiirleriyle insanları ona karşı savaşmaya davet etti. Muhammed muhaliflerini ortadan kaldırmak amacıyla onları öldürttü.

<span class="mw-page-title-main">Ümmü'l-Benîn</span>

Ümmü’l-Benin diye meşhur olan Fatıma bint Hizam, Müminlerin Emiri Ali bin Ebu Talib’in eşidir. Ümmü’l-Benin, Şialar nezdinde saygınlığı ve ihtiramı yüksek olan bir hanımefendidir. Ümmü’l-Benin; Ebu’l-Fazlı’l Abbas, Abdullah, Cafer ve Osman’ın annesidir. Bunların her dördü de Kerbela’da Aşura günü şehit olmuşlardır. Dört erkek çocuğun annesi olduğu için kendisine Ümmü’l-Benin denmiştir.

Bu sayfada, İslam dininin peygamberi Muhammed'in amcasının oğlu ve damadı ileriki dönemde İslam Devleti'nin dördüncü halifesi Ali bin Ebu Talib (599-661)'in soy ağacı yer almaktadır.


Bu sayfa, bu Vikipedi makalesine dayanmaktadır.
Metin, CC BY-SA 4.0 lisansı altında mevcuttur; ek koşullar uygulanabilir.
Görseller, videolar ve sesler kendi lisansları altında mevcuttur.