İçeriğe atla

Zeus Heykeli

Philippe Galle'nin Maarten van Heemskerck'in çizimlerinden yaptığı resim, 1572.

Zeus heykeli, M.Ö. 456 yılında Olimpos Dağı'nda inşâ edilen Zeus Tapınağı için Fidias tarafından yapılan ve tanrı Zeus'u oturur hâlde betimleyen devasa bir heykeldi.[1] Fidias'ın M.Ö. 438 ile 430 yılları arasında yaptığı tahmin edilen 13 metre yüksekliğindeki görkemli eseri "Dünyanın Yedi Harikası" arasındadır.[2]

Heykel altın ve fildişinden imâl edilmiştir. Zeus'un oturduğu taht, abanoz ağacından yapılmış, altın, fildişi ve değerli taşlardan kakmalar ile süslü hâliyle heykelin kendisinden daha etkileyiciydi. Heykel, Zeus'u sağ elinde zafer tanrıçası Nike ile, sol elinde ise değerli metallerden süslemeler ve bir kartal kakması ile bezeli bir asa tutarken betimlenmekteydi.

Zeus Tapınağının içinde bulunan heykel, tapınağa ancak sığabiliyordu, hatta oturur vaziyette tasvir edilen Zeus, ayağa kalksa tapınağın tavanı yıkılacakmış gibi duruyordu."[2] Üzerinde, Yunan tanrılarının ve sfenks gibi mistik hayvanlar figürleri yer alıyordu. Heykelin derisi fildişinden, sakalı, saçları ve elbisesi altındandı. Karanlık bir koridordan geçilerek görülebildiği için, parlak fildişi, insanların gözünü alıyor ve derinden etkiliyordu.

Olimpiyat oyunları, 391 yılında Theodosius tarafından putperestlik gerekçesiyle yasaklanınca Zeus Tapınağı da ziyaretten men edildi. "Dünyanın Yedi Harikası" arasında sayılan heykel, Atina'nın ileri gelenleri tarafından, yeni kurulan Konstantinopolis'e taşındı ve orada da 462 yılındaki büyük yangında yok oldu.

Olimpos'ta 1829'da Fransızlar tarafından burada bulunan heykele ait bazı parçalar Paris'te Louvre Müzesi'nde sergilenmektedir.

Zeus, Yunan mitolojisinde en güçlü ve önemli tanrıdır. Gökyüzü ve şimşek tanrısı olarak da geçmektedir.[3]

Kaynakça

  1. ^ Statue of Zeus 15 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. encyclopædiabritannica.com 26 Ocak 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.'dan 22 Kasım 2006'da erişilmiştir.
  2. ^ a b The Seven Wonders: The Statue of Zeus at Olympia 22 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Alaa K. Ashmawy, www.authenticwonders.com 12 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. 30 Eylül 2007 tarihinde erişilmiştir.
  3. ^ "Yunan tanrılarının isimleri nelerdir? Yunan mitolojisi nedir?". Sabah. 2 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ekim 2020. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Heykel</span> taş, tunç, bakır, kil, alçı vb. maddelerden yontularak, kalıba dökülerek veya yoğrulup pişirilerek biçimlendirilen eser, yontu

Heykel ya da yontu, sanatsal bakış açısıyla meydana getirilmiş üç boyutlu formlara denir. Heykel temelde mekânın kapsanması, kavranması ve mekân ile ilişki kurulması ile ilgilenir.

<span class="mw-page-title-main">Yunan mitolojisi</span> Antik Yunanların oluşturduğu mitlerden oluşan mitoloji

Yunan mitolojisi, Antik Yunanistan'da dünyanın yaratılışı, tanrı, tanrıça ve kahramanların hayatı hakkındaki söylence ve öğretileri içermekle kalmayıp aynı zamanda Eski Yunan dininin gövdesini oluşturmaktadır. Günümüzde, bu mitoloji hakkındaki bilgilerimizi bu sözlü edebiyatın yazılı hâllerinden alıyoruz. Tarihçiler, mitoloji hakkında daha ayrıntılı bilgi almak için o dönemin sanatındaki ipuçlarını bile toplar.

<span class="mw-page-title-main">Hestia</span> Aile Tanrıçası

Rhea ile Kronos'un kızı olan Hestia, Zeus'un en büyük kız kardeşidir. Olimpos'taki tanrıların en kibarı olarak bilinen Hestia, aile tanrıçasıdır, bu yüzden de günlük ev hayatında önemli bir yere sahiptir. Hiçbir mitolojik anlatımda yer almadığı gibi, Antik Yunan'da ona adanan tapınakları da olmamıştır. Ama, Olimpos'ta yanan kutsal ateş ve dünyadaki yanan her ocak onun kutsal mekanı sayılır.

<span class="mw-page-title-main">On İki Olimposlu</span> Yunan mitolojisine göre dünyayı yöneten on iki tanrı

On İki Olimposlular ya da sadece Olimposlular (Olimpiyan), Yunan mitolojisinde dünyayı yöneten tanrılar grubudur. Kendilerinden önceki tanrı grubu olan Titanları, Titanlar Savaşı'nda yenerek yönetimi ele geçirmişlerdir. "Tanrıların Kralı" sıfatıyla Zeus, Olimposluların lideridir. Kraliçe sıfatı ise Zeus'un eşi Hera'ya aittir. Olimpos adı Yunanistan'ın en yüksek dağı olan Olimpos Dağı'ndan gelir. Tanrıların dağın zirvesinde bulutların arasında sarayları olduğuna inanılır. On iki sayısı ise karşımıza birçok mitte çıkan bir sayıdır; Yahudilikte On iki İsrail kabilesi, Çerkeslerde 12 büyük kabile, Hristiyanlıkta İsa'nın 12 Havarisi; Şiilikte On İki İmam, Zodyak'taki 12 burç gibi. Sayıya yüklenen bu bakış açısından dolayı Yunan tanrıları da 12 tanedir ve 13 sayısının uğursuzluğuna inanılır. Örneğin İskandinav mitolojisinde tanrıların yemek masasına oturan 13. tanrı Loki, iyilik tanrısı Balder'in ölümüne neden olur. Bu açıdan önceden On İki Olimposlu arasında gösterilen Hestia, Dionisos Olimpos'a gelince 13 tanrı olmasın diye yerini ona bırakıp insanların arasına karışır.

<span class="mw-page-title-main">Zeus</span> Yunan mitolojisinde en güçlü ve önemli; göklerin şimşeklerin ve gök gürültülerinin tanrısı

Zeus, "Tanrıların ve İnsanların Babası" ve Yunan mitolojisinde en güçlü ve önemli tanrıdır. Roma'da Jüpiter olarak da bilinir. Göklerin, şimşeklerin ve gök gürültülerinin tanrısıdır. Çoğu zaman elinde bir şimşek ile resmedilmiştir. Bereket ile özdeşleşmiştir, yağmur ondan beklenir. Titan Kronos'un ve eşi Rhea'nın en küçük çocuğu ve oğludur. Tanrıça Hera'nın kocasıdır. Simgesi şimşeğin yanında boğa, kartal ve meşe ağacıdır. Aynı zamanda tanrıların kralı olduğu için taht ve asa ile de sık sık betimlenir. Ayrıca Athena'nın ona hediyesi olan Aegis'in de taşıyıcısıdır. Zeus'un en eski kült ve bilicilik merkezi Yunanistan'daki Dodona antik şehirdir. Habercisi oğlu Hermes'tir. Gigantlar arasındaki karşıtı Kral Porphyrion'dur.

<span class="mw-page-title-main">Antik Dünyanın Yedi Harikası</span> Olağanüstü antik yapıtlar

Dünyanın Yedi Harikası ya da eski dilde acaib-i seb'a-i alem, tamamı insanoğlu tarafından inşa edilmiş, olağanüstü antik yapı ve yapıtlardır. Ayrıca Antik Dönemin Yedi Harikası adıyla da bilinir. İlk olarak MÖ 5. yüzyılda tarihçi Heredot tarafından ortaya atılan bir kavramdır. MÖ 4. yüzyılda Sidonlu Antipatros tarafından ilk olarak "Dünyanın yedi harikası üzerine" adlı eserle oluşturulmuştur. Günümüzde geçerli kabul edilen Yedi Harika listesi, MÖ 2. yüzyılda son şeklini almıştır.

<span class="mw-page-title-main">Artemis Tapınağı</span> Efesteki tarihî tapınak

Artemis Tapınağı, aynı zamanda Diana Tapınağı olarak da bilinir. Tanrıça Artemis'e ithaf edilmiş tapınak Efes'te MÖ 550 yıllarında tamamlanmıştır. Tapınak tamamen mermerden inşa edilmiştir. Dünyanın yedi harikasından biri sayılan tapınaktan geriye bugün sadece bir iki mermer parçası kalmıştır. Türkiye'deki antik kent Selçuk İzmir'de bulunmaktadır.

<span class="mw-page-title-main">Hades</span> Antik Yunan mitolojisinde yeraltı tanrısı

Hades, Yunan mitolojisinde ölülere hükmeden yeraltı tanrısıdır. Zeus, yeryüzünün hâkimiyetini kardeşleri arasında paylaşırken Zeus'a gökyüzü, Poseidon'a denizler ve Hades'e yeraltı düşer. O artık ölüler ülkesi tanrısıdır; ancak kötü değildir. Yer altının tüm hazineleri Hades'in olduğu için Romalılar onun adını varlıklı yani, Plüton olarak değiştirmiştir. Eşi, Demeter ve Zeus'un kızı Persephone'dir. Hades ve eşi Persephone amansız, insafsız, yürekleri hiçbir yakarış, hiçbir sunu ya da kurbanla yumuşamayan korkunç tanrılar olarak bilinir. Gigantlar arasındaki karşıtı Alcyoneus'dur.

<span class="mw-page-title-main">Hefaistos</span> Yunan Mitolojisi - Tanrıların Demircisi

Hephaistos, Yunan mitolojisinde Zeus ile Hera'nın oğlu ya da Hera'nın yalnız başına doğurduğu oğlu. Tanrılar ve kahramanlar için demircilik zanaatıyla uğraşarak silahlar ve zırhlar üreten ateşler tanrısı. Aşk ve güzellik tanrıçası Afrodit'in eşidir.

<span class="mw-page-title-main">Polikleitos</span>

Polykleitos, MÖ 480'de Argoz'ta doğmuş 5. yüzyılın sonuna doğru ölmüştür. yaşamış çok ünlü bir heykeltıraştır. Eserlerinin çoğunun Roma kopyaları yapılmıştır. Genelde atlet heykelleri yapmıştır. En ünlü eseri Doryphros (Mızrak taşıyan atlet) ve diademini başına takarken betimlenen Diadumenos heykelidir. Doryphros ise mızrak taşıyan anlamına gelmektedir. Polyklet heykellerini kanon denen bir düzen içinde yapmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Partenon</span>

Partenon, Athena'nın tapınağıdır, MÖ 5. yüzyılda Atina Akropolisi'nde inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Fidias</span>

Fidias Antik Yunanistan´da dünyaca ünlü bir heykeltıraştır. Atina Akropolü'nde bulunan tanrıça Atena tapınağını ve Partenon´daki Zeus heykeli'nin kaidesini yapmıştır. Perikles tarafından desteklenen heykeltıraşın yaptığı işlere karşılık Delos Antlaşma'sından alınan paralar kullanılmıştır.

Antik Yunanistan'da Olimpiyat Oyunları ya da kısaca Antik Olimpiyat Oyunları, dönemin şehir devletleri arasında düzenlenen, atletizm ile ilgili yarışmaların yapıldığı spor oyunlardır. Yapılmaya MÖ 776 yılında Yunanistan'ın Olimpiya şehrinde başlanmış ve 393 yılına kadar yapılmaya devam etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Castor ve Pollux Tapınağı</span> Romada tapınak

Castor ve Pollux Tapınağı, Roma Forumu'nda yer alan ve ilk olarak MÖ 484 yılında yapılan Regillus Gölü savaşında elde edilen zafere şükretmek için inşa edilmiş olan Roma tapınağı. Castor ve Pollux, Yunan mitolojisinde Zeus'un Leda'dan olan ikiz çocuklarıdır. Bu tanrılara ait tapınım kültü Yunanistan'dan Magna Graecia ve Güney İtalya'daki Yunan kültürü yoluyla Roma'ya geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Yüksekliğine göre heykeller listesi</span> Vikimedya liste maddesi


Yüksekliğine göre heykeller listesi dünyada bulunan heykellerin en yüksek boydaki heykelden, boyu 10m üstünde olan heykele kadar boy yükseklikleri itibarıyla yapılan bir sıralamasını vermektedir.

<span class="mw-page-title-main">Lausus Sarayı</span>

Lausus Sarayı ya da Lausos olarak da bilinir, Konstantinopolis'te bulunan 5. yüzyıldan kalan bir tarihi Bizans yapısıdır ve hadım Lausus'a aittir.

<span class="mw-page-title-main">Labranda</span>

Labranda - Labraunda - Lambraunda - Labraynda,, Muğla'nın Milas ilçesinde bulunan, Karya dönemine ait antik yerleşimdir.

<span class="mw-page-title-main">Olimpos Zeus Tapınağı</span>

Olimpos Zeus Tapınağı, Yunanistan'ın başkenti Atina'da bulunan bir Antik Yunan tapınağıdır. Tapınak, Olimpos tanrılarının başı sıfatıyla ortaya çıkan Zeus'a adanmıştır. İnşası, antik döneminin en büyük tapınağını inşa etmeyi öngören Atinalı tiranların yönetimi sırasında MÖ 6. yüzyılda başladı, ancak MS 2. yüzyılda Roma İmparatoru Hadrianus'un hükümdarlığı döneminde tamamlanabilmiştir. Penteli mermerinden inşa edilen tapınak 108 m uzunluğunda ve 41 m genişliğindedir. Her biri 17 m yüksekliğinde ve 2,6 m çapında, 364 ton ağırlığında toplam 104 Korint sütunu içerir. Roma döneminde, Yunanistan'ın en büyük tapınağı olarak ünlenmiş ve antik dünyanın en büyük kült heykellerinden birini barındırmıştır.

MÖ 430 Jülyen öncesi Roma takviminde bir yıldır. Roma İmparatorluğu'nda 324. Ab urbe condita olarak bilinmekteydi.

<span class="mw-page-title-main">Magnesia (Aydın)</span>

Magnesia veya Menderes Magnesia'sı, tarihi İyonya bölgesinde yer almış bir Antik Yunan kenti. Kent kalıntıları günümüzde Aydın ilinin Germencik ilçesinde yer alan Ortaklar-Söke kara yolu üzerinde, Ortaklar'a 4 km mesafede bulunmaktadır.