İçeriğe atla

Zengezur Millî Parkı

Koordinatlar: 39°05′40″N 45°33′17″E / 39.0944°K 45.5547°D / 39.0944; 45.5547
Zengezur Millî Parkı
Azerbaycan üzerinde Zengezur Millî Parkı
Zengezur Millî Parkı
Zengezur Millî Parkı (Azerbaycan)
Harita
TürUlusal Park
KonumOrdubad Rayonu
Şahbuz Rayonu
Culfa Rayonu
Koordinatlar39°05′40″N 45°33′17″E / 39.0944°K 45.5547°D / 39.0944; 45.5547
Yüzölçümü42.797 hektar (427,97 km2)
Açılış16 Haziran 2003
İşletmeciAzerbaycan Cumhuriyeti Çevre ve Doğal Kaynaklar Bakanlığı
DurumFaaliyette
Resmî siteResmî sitesi

Zengezur Millî Parkı (AzericeAkademik Həsən Əliyev adına Azərbaycan Respublikasının Zəngəzur Milli Parkı), Azerbaycan'da, Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'nde millî park. Yüzölçümü 427.97 km²'dir.

Tarihçe

Akademisyen Hasan Aliyev

16 Haziran 2003 yılında Akademisyen Hasan Aliyev adına Ordubad Millî Parkı ismiyle kuruldu.[1] 25 Kasım 2009 yılında bu millî parkın ismi değiştirilerek, Akademisyen Hasan Aliyev adına Azerbaycan Cumhuriyeti Zengezur Millî Parkı adlandırıldı.[2]

Bulunduğu arazi

Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'nin Ordubad Rayonu, Şahbuz Rayonu ve Culfa Rayonu arazisinde yer almaktadır.

Arazinin toprak örtüsü çeşitlidir. Esasen gri, çimen-gri, alüvyon-çimen, dağ-orman, çimli, dağ-çimen toprakları yayılmıştır.

Zengezur silsilesi

Nahçıvan ile Ermenistan sınırının büyük kısmını oluşturan, orta yüksekliği 3200 metreye ulaşan Zengezur dağ zinciri Küçük Kafkas Sıradağları'nın tüm dağ zincirlerinden yüksektir. Onun en yüksek zirvesi olan Gemikaya Zengezur Millî Parkı'nın sınırlarında olmak üzere rakımı 3906 metredir. Bu aynı zamanda Küçük Kafkasların Azerbaycan Cumhuriyeti topraklarında en yüksek zirvesidir.

Zengezur zincirinin son üçüncü bölümü Soğuk dağdır ki, o da Zengezur Millî Parkı'nın arazisindedir. Soğuk dağın yüksekliği 2000-3000 metredir. Bu bölüm 12 km'lik bir mesafede hem güney, hem de batı yönünde alçalır. Burada uçurumlu yamaçlar, dar su ayrıcları var. Aşınmış kayalar çok yaygındır. Soğuk dağda eski buzul rölyefi azalır ve relyeflərin alçalması ile ilgili olarak yok derecesine ulaşır.

İklim

Milli Parkı topraklarının büyük bölümü dağlıktır. Yayı kurak geçen soğuk iklimi var. Orta sıcaklık Ocak ayında 3-10 C° kadar, temmuzda 10-25 C° oluyor. Yıllık yağış 300–800 mm'dir.

Su şebekesi

Zengezur Millî Parkı'nın su şebekesini esasen araziden akan nehirler oluşturuyor. İran'la sınır boyunca Aras nehri akıyor. Bölgenin en önemli su şebekesi Gilançay, Venendçay, Ordubadçay nehirleridir. Ordubad bölgesinde su şebekesi eşit gelişmemiştir. Araziden akan nehirlerden Gilançay, Düylünçay, Venendçay, Eylisçay, Ordubadçay, Genzeçay, Kotamçay, Kilitçay kendi kaynaklarını çeşmelerden, yağmur ve kar sularından alıyor. Başlangıcını Gök-gölden alan Sağarsu çayı Gilançay'a dökülür.

Faaliyeti

Milli Parkın ana faaliyeti biyolojik çeşitliliğin yenilenip düzeltilmesi ve muhafazası; ekoturizmin yapılanması ve geliştirilmesi; eğitimsel araştırmaların yapılması ve yayılmasından oluşmaktadır.

Flora ve fauna

Iris elegantissima, Himantoglossum formosum, Dorema glabrum gibi birçok nadir bitkiyi barındırır.[3] Azərbaycanın Qırmızı Kitabı içeriğinde de bulunan 39 bitki türü park içinde yetişmektedir.

Park, zengin biyoçeşitliliğe sahiptir. 35 omurgalı ve 23 böcek türü kaydedilmiştir. Panthera pardus tulliana, Capra aegagrus aegagrus, Aquila chrysaetos, Tetrax tetrax gibi nadir tür ve alttürler de park korumasındadır. Azərbaycanın Qırmızı Kitabında bulunan 15 tür de dahil olmak üzere 217 kuş türü ve alttürü de parkta yaşamaktadır.[3]

Ayrıca bakınız

  • Azerbaycan'daki millî parklar

Kaynakça

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Babek (rayon)</span>

Babek Rayonu, Azerbaycan'da, Nahçıvan Özerk Cumhuriyetinde rayon. İdarî merkezi Babek kasabasıdır. 1978 yılında kurulmuştur. Adını Azerilerin millî kahramanlarından Babek'ten almıştır. İran ve Ermenistan ile sınırı mevcuttur. Rayon, 1 kasaba ve 39 köye sahiptir. Rayon bünyesindeki en yüksek dağ 2475 m. rakımı olan Buzkov Dağıdır. Babek rayonunda çok sayıda tarihi anıt vardır.

<span class="mw-page-title-main">Laçın (rayon)</span>

Laçın Rayonu, Azerbaycan'da rayon olarak adlandırılan birinci derece idarî bölümlerden birisidir. Rayonun merkezi Laçın şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Mardakert Rayonu</span> Dağlık Karabağ Özerk Oblastına bağlı eski rayon

Ağdere Rayonu veya eski adlarıyla Cerabert Rayonu ve Mardakert Rayonu, Azerbaycan'da rayondur. 1930-1991 yılları arasında Azerbaycan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti'nin Dağlık Karabağ Özerk Oblastı'na bağlı idi. 1992-2023 yılları arasında sınırları içerisinde Azerbaycan'ın Kelbecer, Terter ve Ağdam rayonları bulunmakta idi.

<span class="mw-page-title-main">Şahbuz (rayon)</span>

Şahbuz Rayonu, Azerbaycan'da, Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti nde rayon. Merkezi Şahbuz şehridir.

<span class="mw-page-title-main">Ordubad</span> Nahçıvan özerk Cumhuriyetinde şehir

Ordubad , Azerbaycan'da, Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'nde şehir. Ordubad Rayonunun idarî merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Şahbuz</span> Nahçıvan özerk Cumhuriyetinde şehir

Şahbuz , Azerbaycan'da, Nahçivan Özerk Cumhuriyeti'nde şehir. Şahbuz Rayonunun idarî merkezidir.

<span class="mw-page-title-main">Azerbaycan'daki millî parklar listesi</span> Vikimedya liste maddesi

Azerbaycan'daki millî parklar, bilimsel ve estetik bakımdan, millî ve milletlerarası ender bulunan tabiî ve kültürel kaynak değerleri ile koruma, dinlenme ve turizm alanlarına sahip tabiat parçalarıdır.

<span class="mw-page-title-main">Abşeron Millî Parkı</span>

Abşeron Millî Parkı, Azerbaycan'da millî park. Yüzölçümü 7.83 km²'dir.

<span class="mw-page-title-main">Ağ Göl Millî Parkı</span>

Ağ Göl Millî Parkı, Azerbaycan'da millî park. Yüzölçümü 179.24 km²'dir.

<span class="mw-page-title-main">Altıağac Millî Parkı</span>

Altıağac Millî Parkı, Azerbaycan'da millî park. Yüzölçümü 110.35 km²'dir.

<span class="mw-page-title-main">Göygöl Millî Parkı</span>

Göygöl Millî Parkı, Azerbaycan'da millî park. Yüzölçümü 127.55 km²'dir.

<span class="mw-page-title-main">Hirkan Millî Parkı</span>

Hirkan Millî Parkı, Azerbaycan'da millî park. Yüzölçümü 427.97 km²'dir.

<span class="mw-page-title-main">Samur-Yalama Millî Parkı</span>

Samur-Yalama Millî Parkı, Azerbaycan'da millî park. Yüzölçümü 117.72 km²'dir.

<span class="mw-page-title-main">Şahdağ Millî Parkı</span>

Şahdağ Millî Parkı, Azerbaycan'da millî park. Yüzölçümü 1305.08 km²'dir.

<span class="mw-page-title-main">Şirvan Millî Parkı</span> Milli park

Şirvan Millî Parkı, Azerbaycan'da millî park. Yüzölçümü 543,73 km²'dir.

<span class="mw-page-title-main">Polat Haşimov</span> Azerbaycan ulusal kahramanı

Polat İsrayil oğlu Haşimov, Azerbaycanlı asker. Azerbaycan Silahlı Kuvvetlerinde tümgeneral olarak görev yapmaktaydı. Azerbaycan ulusal kahramanıdır.

Aşağıdaki liste Azerbaycan Cumhuriyeti Tarım Bakanları listesidir.

Azerbaycan-Brezilya ilişkileri - Azerbaycan Cumhuriyeti ile Brezilya Federatif Cumhuriyeti arasındaki mevcut ikili ilişkileri tanımlar.

<span class="mw-page-title-main">Başkent (Ordubad)</span>

Başkent, Azerbaycan Cumhuriyeti Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'nin Ordubad rayonuna bağlı bir köydür. Azerbaycan Cumhuriyeti Milli Meclisinin 1 Mart 2003 tarihli ve 423-IIQ sayılı kararı ile Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'nin Ordubad rayonuna bağlı Vanand köyünün idari bölge dairesi içinde bulunan Disar köyü Başkend olarak adlandırılmıştır.

Tivi, Azerbaycan Cumhuriyeti'nin Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'nin Ordubad ilçesine bağlı bir köydür.