İçeriğe atla

Zencefil

Zencefil
Biyolojik sınıflandırma Bu sınıflandırmayı düzenle
Âlem:Plantae
Şube:Tracheophyta
Sınıf:Magnoliopsida
Takım:Zingiberales
Familya:Zingiberaceae
Oymak:Zingibereae
Cins:Zingiber
Tür: Z. officinale
İkili adlandırma
Zingiber officinale
Roscoe

Zencefil (Zingiber officinale), zencefilgiller familyasından bir metreye kadar boylanabilen, ince-uzun yapraklı, sarı-kırmızı renklerde çiçekler açan, kök yumruları baharat ve ilaç olarak kullanılan, çok yıllık bir bitkidir. Başta Çin olmak üzere, Hindistan, Endonezya, Vietnam, Japonya gibi tropik ya da yarı tropik iklimlerde yetişir. Dış görünüş olarak Yerelması ile aynıdır.

Kullanımı

Zencefil bitkisi çiçeği ile birlikte - Güney Hindistan
Zencefil yumrusu.

Genelde kök yumruları Baharat olarak dünyanın birçok mutfağında kullanılır. Güney Çin'den gelen Zencefil, önce Hindistan'a; ardından Güneydoğu Asya'ya, Batı Afrika'ya ve Karayipler'e yayılmıştır. Zencefil bitkisinin şekilsiz, parçalar halinde bulunan soyulmuş ya da soyulmamış haldeki kurutulmuş kökleri ya da bunların öğütülmüş hali kullanılan kısımdır. Çöreklere katılır. Ayrıca zencefilden gazoz, şarap, turşu ve reçel yapımında da yararlanılır.

Mutfakta çorbalara, patates, sosis, çeşitli dolmalar, ızgara etler, söğüş, pilav, her türlü beyaz peynire, çeşitli sebzelere, meyve salatasına, çeşitli pastalara, kurabiyelere ve keklere katılır.

Zencefil kökünün bileşiminde önemli etken maddeler var. Taze zencefil etken madde bakımından daha zengin; % 80 su, % 2 protein, % 1 yağ, % 12 nişasta, kalsiyum, fosfor, demir, B ve C vitamini içeriyor. Kuru zencefilde su oranı % 10'dur. Baharat olarak kullanılabilecek 1 çay kaşığı zencefilde besin içeriği mangan hariç ihmal edilebilecek düzeydedir. Bu miktarda zencefil günlük mangan gereksiminin %79'unu karşılar.

Tıbbi kullanım

Ilımlı kullanım miktarlarında Zencefil FDA tarafından genel olarak güvenli kabul edilir. Bununla birlikte devamlı kullanılan Coumadin ve Warfarin gibi ilaçlarla etkileşime girebilir ve bu ilaçların güvenli seviyelerini değiştirebilir.[1][2][3]

Toz şeklinde kullanımında alerjik döküntüler, güvenli olarak tanımlanmasına rağmen midede yanma, gaz, bulantı gibi belirtilere yol açabilir.

Safra taşı olan kişilerde olumsuz etkilere yol açabilir.

Geleneksel tıpta kullanımı

Geleneksel ve kanıta dayalı olmayan hekimlik uygulamalarında mide rahatsızlığına, baş dönmesine iyi geldiği ifade edilir. Ayrıca iştah açıcı, antiseptik, midevi, gaz söktürücü, sindirimi düzenleyici, solunum yollarını açıcı ve toksin atıcı etkilerinden söz edilmektedir. Bunun yanında kan damarlarını açartığı, terleme ve sıcaklık yaptığı, kalbi canlandırdığı ifade edilir.

Tıbbi araştırmalar

Amerikan kanser derneğine göre, Zencefil tümörlerin gelişimini önleyici olarak kanser tedavisinde önerilmesine rağmen bu yönde bilimsel kanıtlar sunulamamış, bazı hayvan deneylerinde bu yönde bulgular olmasına rağmen, insanlarda aynı şekilde etki yapıp yapmayacağı bilinmeyen ve daha ileri araştırmalara ihtiyaç duyulan bir konudur."[4]

Sınırlı sayıda araştırmaya göre zencefil deniz tutması, sabah bulantıları ve kemoterapiden kaynaklanan bulantılarda plasebodan daha etkili bulunmuştur.[5][6][7][8] Bununla birlikte post-op bulantılar için zencefilin plasebodan üstünlüğü gösterilememiştir.

Gebelikte kullanımı; Gebelikte bazı araştırmalara göre kullanımı mutajenik, diğer bazı araştırmalara göre ise antimutajenik olarak değerlendirilmiştir.[6]


Kaynakça

  1. ^ Marcello Spinella (2001). The Psychopharmacology of Herbal Medications: Plant Drugs That Alter Mind, Brain, and Behavior. MIT Press. ss. 272-. ISBN 978-0-262-69265-6. 9 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2013. 
  2. ^ "Code of Federal Regulations, Title 21, Part 182, Sec. 182.20: Essential oils, oleoresins (solvent-free), and natural extractives (including distillates): Substances Generally Recognized As Safe". US Food and Drug Administration. 1 Eylül 2014. 30 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2014. 
  3. ^ Shalansky S, Lynd L, Richardson K, Ingaszewski A, Kerr C (2007). "Risk of warfarin-related bleeding events and supratherapeutic international normalized ratios associated with complementary and alternative medicine: a longitudinal analysis". Pharmacotherapy. 27 (9). ss. 1237-47. PMID 17723077. 
  4. ^ "Ginger". American Cancer Society. Mayıs 2010. 26 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2013. 
  5. ^ Marx, WM; Teleni L; McCarthy AL; Vitetta L; McKavanagh D; Thomson D; Isenring E. (2013). "Ginger (Zingiber officinale) and chemotherapy-induced nausea and vomiting: a systematic literature review". Nutr Rev. 71 (4). ss. 245-54. doi:10.1111/nure.12016. PMID 23550785. 
  6. ^ a b Ernst, E.; Pittler, M.H. (1 Mart 2000). "Efficacy of ginger for nausea and vomiting: a systematic review of randomized clinical trials". British Journal of Anesthesia. 84 (3). ss. 367-371. doi:10.1093/oxfordjournals.bja.a013442. PMID 10793599. 22 Ocak 2007 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Eylül 2006. 
  7. ^ Wood, C. (1988). "Comparison of efficacy of ginger with various antimotion sickness drugs". Clin Res Pr Drug Regul Aff. 6 (2). ss. 129-36. PMID 11538042. 
  8. ^ Grøntved, A. (1988). "Ginger root against seasickness. A controlled trial on the open sea". Acta Otolaryngol. 105 (1-2). ss. 45-9. PMID 3277342. 

Dış bağlantılar

İlgili Araştırma Makaleleri

Kürtaj ya da kazıma, hamilelikte rahim içerisindeki ceninin tıbbi müdahale ile alınması. Bunun yanı sıra rahim iç duvarından kazınarak örnek alınıp incelenmesi de kürtaj olarak adlandırılır. Türkçeye 1930'larda Fransızca curetage sözcüğünden geçmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Öksürük ilacı</span> antitussifler

Öksürük ilacı öksürük ve öksürükle ilgili durumların tedavisinde kullanılan ilaçlara verilen isimdir. Öksürük ilaçları ikiye ayırılabilir: kuru öksürüklerin tedavisinde kullanılan öksürük dindirici antitussifler ve balgam üreten öksürüklerin tedavisinde kullanılan ekspektoranlar.

Non-steroidal antiinflamatuar ilaçlar ya da steroid dışı yangı önleyici ilaçlar, kısaca NSAİİ'ler, analjezik, antipiretik ve antiinflamatuar ilaçlardır. "Non-steroidal" terimi bu ilaçları benzer etkileri olan steroidlerden ayırmak için kullanılır. NSAİİ'ler narkotik değildirler. NSAİİ'ler bazen NSAİA olarak da adlandırılırlar. Bu grubun en çok bilinen üyeleri aspirin ve ibuprofendir. Parasetamol (asetaminofen) çok az anti-inflamatuar etki gösterdiği için NSAİİ'ler içerisinde kabul edilmezler.

Bir ilacın gebelik kategorisi, gebelik sırasında anne tarafından belirtildiği şekilde kullanılması durumunda, ilaca bağlı fetal hasar riskinin bir değerlendirmesidir. Anne sütünde farmasötik ajanlar veya metabolitleri tarafından verilen herhangi bir riski içermez.

<i>Zerdeçal</i> Asyaya özgü otsu bitki

Zerdeçal ; zencefilgiller (Zingiberaceae) familyasından sarı çiçekli, büyük yapraklı, çok yıllık otsu bir bitki cinsidir. Hint safranı olarak da bilinir. Ana vatanı Güney Asya'dır.

<span class="mw-page-title-main">Havlıcan</span>

Havlıcan, zencefilgiller (Zingiberaceae) familyasından köksapları baharat olarak kullanılan çok yıllık bitki türü. Anavatanı Hindistan, Güneydoğu Asya ve Laos'tur.

<span class="mw-page-title-main">Bulantı</span> tıbbi semptom veya durum

Bulantı veya mide bulantısı bazen kusma dürtüsü olarak algılanan yaygın bir huzursuzluk ve rahatsızlık hissidir. Ağrılı olmamakla birlikte, uzun sürmesi halinde zayıflatıcı bir semptom olabilir ve göğüste, karında veya boğazın arkasında rahatsızlık hissi olarak tanımlanmıştır.

<span class="mw-page-title-main">Kusma</span> mide içeriğinin tipik olarak ağız yoluyla, istemsiz ve zorla dışarı atılması

Kusma, mide içeriğinin ağızdan ve bazen de burundan istemsiz ve güçlü bir şekilde dışarı atılmasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ondansetron</span> enantiyomer çifti

Diğerlerinin yanı sıra Zofran markası altında satılan ondansetron, kanser kemoterapisi, radyasyon tedavisi, migren veya ameliyatın neden olduğu bulantı ve kusmayı önlemek için kullanılan bir ilaçtır. Gastroenterit tedavisinde de etkilidir. Oral, intramüsküler veya intravenöz olarak verilebilir.

<span class="mw-page-title-main">Baş dönmesi</span>

Baş dönmesi, kişinin uzaydaki konumunu algılayamaması ve dengesini kaybetmesi. Baş dönmeleri çok çeşitli nedenlerle gerçekleşebilir. Büyük bir kısmı tıbbi nedenlerle meydana gelirken kendi ekseni etrafında bir süre dönmek gibi oryantasyonu bozucu suni nedenlerle de baş dönmesi tetiklenebilir. Bazen düşme hissi veya sersemleme ile birlikte görülebilir. Baş dönmeleri aşağıdaki başlıklar altında incelenir:

<span class="mw-page-title-main">Kannabinoid</span>

Kannabinoidler, beyindeki nörotransmitter salınımını değiştiren hücrelerdeki kannabinoid reseptörleri üzerinde etkili olan çeşitli kimyasal bileşikleri kapsayan bir sınıftır. Bu reseptör proteinleri için ligandlar, endokannabinoidleri, fitokannabinoidleri ve sentetik kannabinoidleri içerir. En önemli kannabinoid olan tetrahidrokannabinol (THC), esrarda bulunan birincil psikoaktif maddedir. Kannabidiol (CBD) bitkinin bir başka önemli bileşenidir. Çeşitli etkiler gösteren, esrardan izole edilmiş en az 113 farklı kannabinoid vardır.

Nootropikler veya nootropik ilaçlar, sağlıklı bireylerde dikkat, hafıza, yaratıcılık ve motivasyon gibi zihinsel fonksiyonları artırmaya yönelik kullanılan çeşitli ilaç ve gıda takviyelerine verilen ortak ad. 2018 yılı itibarıyla bu gruba giren pek çok madde hala araştırma aşamasında olup etkileri tam olarak belirlenmemiştir.

<span class="mw-page-title-main">Apremilast</span>

Otezla markası altında satılan Apremilast sedef hastalığı ve psöriatik artrit türlerinin tedavisi için kullanılan bir ilaçtır. Ayrıca bağışıklık sistemi ile ilgili diğer inflamatuar hastalıklar için de faydalı olabilir. İlaç, fosfodiesteraz 4 (PDE4) enziminin seçici bir inhibitörü olarak görev yapar ve insan romatoid sinovyal hücrelerinden kendiliğinden TNF-alfa üretimini engeller. Ağızdan alınır.

Selegilin, Parkinson hastalığı ve majör depresif bozukluğun tedavisinde kullanılan bir ilaçtır. Parkinson hastalığı için ağızdan alınan bir kapsül veya tablet şeklinde ve depresyon için cilde uygulanan bir bant şeklinde sağlanır.

Benzonatat, öksürük ve hıçkırık semptomları için kullanılan bir ilaçtır. Ağızdan alınır. On yaşın altındaki kişilerde kullanılması önerilmez. Etkiler genellikle 20 dakika içinde başlar ve sekiz saate kadar sürer.

<span class="mw-page-title-main">Symphytum officinale</span>

.

Yaygın olarak Fanapt olarak bilinen ve daha önce Zomaril olarak bilinen iloperidon, şizofreni tedavisi için atipik bir antipsikotiktir.

Sinnarizin, difenilmetilpiperazin grubunun bir antihistamin ve kalsiyum kanal blokeridir. Araç tutması, kemoterapi, vertigo, veya Ménière hastalığı nedeniyle bulantı ve kusma için reçete edilir.

Dimenhidrinat, taşıt tutması ve mide bulantısını tedavi etmek için kullanılan reçetesiz satılan bir ilaçtır. Dimenhidrinat, bir etanolamin türevi olan difenhidramin ve bir klorlu teofilin türevi olan 8-kloroteofilinden 1:1 oranında oluşan bir teoklat tuzudur.

Marinol, Syndros, Reduvo ve Adversa ticari isimleri altında da bilinen Uluslararası Tescilli Olmayan İsim dronabinol, farmasötik bağlamda delta-9-tetrahidrokanabinol molekülünün genel adıdır. İştah açıcı, antiemetik ve uyku apnesi giderici olarak endikasyonları vardır ve FDA tarafından yalnızca HIV/AIDS'in neden olduğu anoreksi ve kemoterapinin neden olduğu bulantı ve kusma için güvenli ve etkili olduğu onaylanmıştır.