İçeriğe atla

Zenbilli Ali Efendi

Zenbilli Ali Efendi
DoğumAli Cemâli
Aksaray[1]
Ölüm1526
İstanbul
Defin yeriZeyrek, Fatih
MilliyetTürk
Diğer ad(lar)ıAli Cemâli
VatandaşlıkOsmanlı
MeslekŞeyhülislam, müderris
Ebeveyn(ler)Ahmet İbn-i Mehmet Çelebi

Zenbilli Ali Efendi, (Aksaray[1] - 1526, İstanbul), Osmanlı döneminde görev yapmış bir şeyhülislam'dır. Asıl adı Ali Cemali'dir. Zenbilli müfti olarak da bilinir. Molla Fenari’nin hocası ve Sultan I. Murad zamanın ünlü alimlerinden Cemalüddin Muhammed Aksarayi soyundan Ahmed Çelebi’nin oğludur.

Konya, İstanbul ve Bursa’da tahsil gördü. 1503 yılında şeyhülislam oldu. Beyazıt Medresesi’ne müderris olarak atandı. Kanuni döneminde görev aldı. Rodos’un fethine katıldı. 1526 yılında İstanbul’da öldü. Türbesi Zeyrek yokuşundadır.

Kanunî zamanında Rodos adasının fethinde bulundu ve camiye çevrilen Saint Jean Katedrali’nde ilk cuma namazını kıldırdı. Onun ilmî meselelerde tâviz vermediği, hatta sert mizaçlı Yavuz Sultan Selim’e bile karşı çıktığı kaynaklarda anlatılır.[2]

Kendisine sunulan soru kâğıtlarını sarkıttığı bir zenbille (iple aşağı uzatılan torba) alıp, yine zenbille cevap verdiği için Zenbilli Ali Efendi ismini almıştır. Fıkıh alanında Muhtaratü’l Feteva adlı bir eser yazmıştır.

Kaynakça

  1. ^ a b Es-Seyyid Hayrullâh Nedim Efendi, (1323) Şeyhülislam Zenbilli Ali Efendi Tercüme-i Hâl ve Menâkıbı, say. 1
  2. ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Nisan 2020. 

Konuyla ilgili yayınlar

  • İsmail Hâmi Danişmend, (1971) Osmanlı Devlet Erkânı, İstanbul: Türkiye Yayınevi, say. 114. ISBN

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">II. Selim</span> 11. Osmanlı padişahı (1566–1574)

II. Selim, Sarı Selim veya Sarhoş Selim, 11. Osmanlı padişahı ve 90. İslâm halîfesidir. Kânûnî Sultan Süleyman ve Hürrem Sultan’ın oğludur. Kardeşi Bayezid’e karşı Konya’da yapılan ve tarihte Konya Şehzâdeler Muharebesi olarak yer edinen savaşı kazanarak, babasının desteğini aldı. Babasının ölümü üzerine, hayattaki tek oğlu olarak 24 Eylül 1566 tarihinde on birinci padişah olarak tahta geçti. Padişahlığı sırasındaki ilk sefer batı yönlü yapıldı. Ülke sınırları Orta Avrupa’ya kadar genişledi. Kıbrıs, Tunus, Yemen ve Fas kayıtsız şartsız teslim olanlar arasındaydı. Ülkesinin denizlerde de egemenliğini genişleterek, deniz egemenliğine önem verdi.

Beşiktaşlı Yahya Efendi, Molla Şeyhzade ya da Şeyh Yahya Beşiktaşî, Osmanlı devrinde yaşamış mutasavvıf, alim ve şair. Kanuni Sultan Süleyman devrinde İstanbul’da müderrislik yapmış olan Yahya Efendi, devrinin tanınmış alimlerindendir. Osmanlı sarayı ile yakın ilişkileri oldu ve hayatı boyunca Kanuni tarafından kendisine danışıldı. Emekli olduktan sonra Beşiktaş’ta pek çok bina inşa ettirip dergah ve vakıflar kurdu, bölgeyi ağaçlandırarak mesire yerine dönüştürdü.

Molla Hüsrev d. Karkın - ö. 1480, İstanbul) Fıkıh alimi ve devlet adamı.

Semiz Ali Paşa, I. Süleyman saltanatı döneminde 1561-1565 yılları arasında sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

Bahadırzade Arabacı Ali Paşa, II. Ahmed saltanatında, 19 Ağustos 1691 - 27 Mart 1692 tarihleri arasında altı ay yirmi dokuz gün sadrazamlık yapmış Osmanlı devlet adamıdır.

<span class="mw-page-title-main">Ebussuud Efendi</span> Osmanlı şeyhülislamı ve hukukçusu (1490–1574)

Muhammed Ebussuud Efendi veya Hoca Çelebi, Osmanlı şeyhülislamı. Ailesi İskilip civarındaki İmâdlı olduğu için "İmadi" olarak da anılır.

<span class="mw-page-title-main">Şeyhülislam</span> Dini konularda yetkili devlet memuru

Şeyhülislam ya da Şeyh'ül-İslam, dini konularda en yüksek derecede bilgi ve yetkiye sahip olan kimse.

Kurdoğlu Muslihiddin Reis, Osmanlı denizcidir. Kurdoğlu Hızır Reis'in babasıdır.

<span class="mw-page-title-main">Cemaleddin Efendi</span>

Mehmed Cemaleddin Efendi, Osmanlı din adamı, şeyhülislam ve hukukçusu. Şeyhülislamlığı II. Abdülhamid dönemiyle özdeşleşmiştir.

Cafer Mustafa Sunullah Efendi ; Türk, Osmanlı devlet adamı, şair, müderris, kadı, kazasker ve şeyhülislam.

Zekeriyâzâde Yahyâ Efendi 16. yüzyılın son yarısında ve 17. yüzyılın ilk yarısında çok uzun yaşayan, Sultan I. Mustafa, Sultan IV. Murat ve Sultan İbrahim devirlerinde üç defa Şeyhülislam olarak yüksek devlet görevi yapmış bir âlim ve aynı zamanda ünlü bir Türk divan şairidir.

Paşmakçızade Abdullah Efendi, müderris, kadı, kazasker, Osmanlı şeyhülislamı.

Karaçelebizade Abdülaziz Efendi, Osmanlı din alimi, kadı, kazasker. şeyhülislam ve tarihçi.

<span class="mw-page-title-main">Kemalpaşazâde</span> Şeyhülislam ve tarihçi

Kemalpaşazâde veya İbn-i Kemal, Osmanlı devleti şeyhülislamı ve tarihçidir.

Ahmed Muhtar Molla Bey Efendi (1807-1882) Abdülaziz ve II. Abdülhamit dönemlerinde 2 kez Osmanlı Devleti'nin şeyhülislamı olarak görev yapmış bir din adamıydı.

Ebülmeyamin Mustafa Efendi Türk, Osmanlı müderris, kadı, kazasker ve şeyhülislam. III. Mehmet ve I. Ahmet saltanatlarında 7 Şubat1603 - 8 Haziran 1604 ile 26 Temmuz 1606 - 23 Kasım, 1606 dönemlerinde iki kez şeyhülislamlık yapmıştır. Halk arasında "Kaba Mustafa Efendi" olarak anılırdı.

Pulak Mustafa Paşa sancakbeyliği, kaptan-ı derya ve beyleybeyliği görevlerinde bulunmuş Osmanlı devlet adamı.

Çerkes Halil Efendi, Osmanlı şeyhülislamı.