İçeriğe atla

Zeki Sayar

Zeki Sayar (1905, İstanbul - 14 Ocak 2001, İstanbul), Türk mimardır. Türkiye döneminde basılmış ilk mimarlık dergisi olan Arkitekt'in kurucularındandır.

1905 yılında İstanbul’da doğan Zeki Sayar, ilköğrenimini Heybeliada’da, orta öğrenimini ise Kadıköy’de okudu. 1924 yılında kabul edildiği Sanayi-i Nefise Mektebi Alisi’den (Güzel Sanatlar) 1928 yılında mezun oldu.[1]

1931 yılında Abidin Mortaş ve Ziya Kozanoğlu ile Türkiye Cumhuriyeti döneminde yayınlanmış ilk dergi olan Mimar dergisi’nin yayınlamaya başladılar. Derginin adı 1935 yılından sonra Arkitekt olarak değiştirildi.[2]

Dergi çalışmaları dışında 1944 ile 1950 yılları arasında İstanbul Şehir Meclisinde imar komisyonu raportörü ve bütçe komisyonu üyesi olarak görev yaptı.[1] Bu dönemden sonra mimarlık mesleğini sürdürmesine karşılık emekli oluncaya kadar (1980 yılına kadar) Arkitekt dergisinin basılmasını sağladı. Dergi Zeki Sayar’ın emekli olmasının ardından yayın hayatına son vermiştir.[2]

Bazı eserleri

  • 1938: Konak Vapur İskelesi, İzmir[3]
  • 1949-1952: Ekeman Tütün deposu
  • Akav tütün depo ve işletme binaları, Beşiktaş, İstanbul
  • Moda'da bir villa, İstanbul
  • Çili Kira Evi, İstanbul
  • Vani Köyünde Bir Yalı, İstanbul
  • Röntgen House
  • Kalamışta Bir Villla, İstanbul
  • Mermer Oteli

Kaynakça

  1. ^ a b "Zeki Sayar". KentHaber.com. 11 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2011. 
  2. ^ a b "Zeki Sayar". MimarlikMuzesi.org. 27 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mart 2011. 
  3. ^ Cengizkan, Ali; İnan, Derin; Cengizkan, N. Müge, (Ed.) (2015). Zeki Sayar ve Arkitekt. TMMOB Mimarlar Odası Yayınları. s. 56. ISBN 9786050107777. 

İlgili Araştırma Makaleleri

<span class="mw-page-title-main">Türkiye'de mimarlık</span> Türkiyenin mimari geçmişine genel bir bakış

Türkiye'de mimarlık, Türk mimarisi veya Cumhuriyet Dönemi Türk Mimarisi 1923'te kurulan Türkiye Cumhuriyeti devletinin toprakları üzerinde süregelen mimarlık sürecini inceler. Türkiye’deki mimarlık uygulamaları belli dönemlerde yaygın olan mimari akımlardan, cumhuriyet tarihi boyunca yaşanan belli sorunlardan ve çelişkilerden etkilenerek veya onlara tepki olarak oluşmuştur. Bu çelişkilerden başta geleni özellikle cumhuriyetin ilk dönemlerinde gündeme gelen Doğu-Batı ikilemidir. Buna ek olarak ulusal-evrensel, geleneksel-modern veya dindarlık-laiklik gibi ikilemler ve farklı siyasi görüşler de mimarlık uygulamalarının seyrini etkilemiştir. Bu dönemlerin birbirinden kesin olarak ayrılması pek mümkün değildir. Bazı akımlar diğerleri ile iç içe belirli bir zaman dilimine kadar varlığını sürdümüşler; bir dönemin veya ekolün temsilcisi olarak nitelendirilen bazı Türk mimarlar, kariyerlerinin ileriki dönemlerinde daha farklı stillerde de eserler tasarlamışlardır.

Ali Cengizkan, Türk şair ve yazar, akademisyen.

<span class="mw-page-title-main">Sedad Hakkı Eldem</span> Türk mimar (1908–1988)

Sedad Hakkı Eldem, Türk mimar, akademisyen ve yazar. 20. yüzyılın önde gelen Türk mimarlarındandır. Osmanlı dönemi evleri ve 18. ve 19. yüzyıl saray ve köşkleri üzerinde yaptığı çalışmalar ve klasik Osmanlı mimarisi üzerine araştırmalar yaparak, mimari tasarımda geleneksel motiflerin yeniden kullanılmasına öncülük etmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Doğan Kuban</span> Türk mimar ve akademisyen (1926–2021)

Doğan Kuban, Türk mimar ve akademisyendir. Türkiye'nin ilk ve en önemli mimarlık tarihçilerindendir.

<span class="mw-page-title-main">Vedat Tek</span> Türk mimar (1873–1942)

Mehmet Vedat Tek, Türk mimar. 20. yüzyılın başlarındaki çalışmalarıyla tanınmakta ve Birinci Ulusal Mimarlık Akımı'nın Mimar Kemalettin Bey ile birlikte en önde gelen iki isminden biridir.

<span class="mw-page-title-main">Osmanlı mimarisi</span> Osmanlı mimarisine genel bakış

Osmanlı mimarisi, Osmanlı İmparatorluğu'nun beylik olarak kurulup, imparatorluk olarak yayıldığı ve hüküm sürdüğü dönemlerde inşa ettiği veya fikir öncülüğü yaptığı mimari üslupları ve eserleri kapsar. Osmanlı mimarisi kendinden önce gelen Erken dönem Anadolu Türk mimarisi, Selçuklu mimarisi, Bizans mimarisi, İran mimarisi ve Memlük mimarisi'nden etkilenmiştir. Osmanlı mimarisinin, Akdeniz ile Ortadoğu mimari geleneklerinin sentezi olduğunu düşünen mimarlık eleştirmenleri de vardır. Her ne kadar farklı dönemlerdeki ihtiyaca ve teknolojiye göre farklı yapı türleri inşa edildiyse de, genelde Osmanlı'nın hakim olduğu bölgelerde camiler ve çevresinde yapıların inşa edilmesi sıklıkla rastlanan bir olguydu. Camiler, çevrelerine yapılan sosyal yapılarla birlikte bir külliye teşkil ediyorlardı.

<span class="mw-page-title-main">Birinci Ulusal Mimarlık Akımı</span> Türkiyede mimari akım

Birinci ulusal mimarlık akımı, neoklasik Türk üslûbu veya millî mimarî rönesansı; ağırlıklı olarak 1908 ile 1930 yılları arasında yaygın olan mimarî üslûptur. Her ne kadar Osmanlı İmparatorluğu döneminde başlamış bir üslûp olsa da esas etkisini cumhuriyet döneminde göstermiştir.

Arkitekt, Türkiye'de ilk çıkan mimarlık dergisidir. 1931 yılında Zeki Sayar, Abidin Mortaş ve Abdullah Ziya Kozanoğlu'nun birlikte çıkardığı bu mimarlık dergisi 1981 yılına kadar yayınlanmıştır.

Abidin Mortaş Türk mimar. Türkiye'nin ilk mimarlık dergisi olan Arkitekt'in kurucularındandır.

Hassa Mimarlar Ocağı, Saraya Bağlı Mimarlar anlamına gelmekte olup Osmanlı İmparatorluğu döneminde kurulmuş ilk mimarlık örgütlenmesi sayılmaktadır.

Osmanlı Mühendis ve Mimar Cemiyeti Mimar Kemalettin Bey'in öncülüğünde 1908 yılında kurulmuş bir mimarlık birliği olup, Osmanlı İmparatorluğu tarihindeki ilk modern anlamda mimarlık örgütlenmesidir.

Güzel Sanatlar Birliği İstanbul'lu sanatçıların 1909 yılında kurdukları bir örgütlenmedir. Mimarlık bölümüne ek olarak diğer sanat dalları da mevcut idi.

Mimarlar Derneği veya Mimarlar Derneği 1927 Türkiye döneminde kurulmuş ilk bağımsız mimar örgütlenmesidir. Günümüzde halen kullanılan ismi olan Mimarlar Derneği'ni alana kadar farklı dönemlerde Türk Mimarlar Cemiyeti sonradan Türk Yüksek Mimarlar Birliği ve en son olarak Türk Mimarlar Derneği olarak isimlendirilmiştir.

Enis Kortan, Türk mimar ve akademisyendir.

M. Altay Erol Türk mimardır. Türkiye mimarlık tarihinin 1960'lı yıllarda tasarlanmış en önemli binalarından birisi olarak kabul edilen Taksim Vakıflar Oteli'ni tasarımcılarındandır.

Ulusal Mimarlık Ödülleri veya Ulusal Mimarlık Sergisi ve Ödülleri 1988 yılında beri Mimarlar Odası tarafından düzenlenen bir sergiler ve ödüller etkinliğidir. 1988 yılında beri her iki yılda bir düzenlene bu etkinliklerin amacı hem Türkiye’de mimarlık mesleğini hem mimarlığı kültürel olarak geliştirme hedefini gütmektedir.

Mustafa Nusret Suman, Türk heykeltıraş ve ressam. Portre ve anıt heykelciliğinde eserler vermiş bir sanatçıdır. Son yapıtı, bir dönem Ankara'nın simgesi olan Hitit Güneş Kursu Anıtı'dır.

<span class="mw-page-title-main">Ali Saim Ülgen</span>

Ali Saim Ülgen Türk mimar ve restoratör. Türkiye'nin onarım ve restorasyon alanlarında uzmanlaşmış ilk yüksek mimarlarından biridir. Eski eserlere olan ilgisi küçük yaşlarda başlamış, lise yıllarında ise artarak devam etmiştir. İstanbul Erkek Lisesi'nde öğrenciyken ilk kitabını yayımlamış ardından da Devlet Güzel Sanatlar Akademisi'nde eğitimine devam etmiştir. Kısa bir süre Ankara Üniversitesi'nde sanat tarihi üzerine dersler vermiş sonraki yıllarında ise Vakıflar Genel Müdürlüğü bünyesindeki restorasyon çalışmaları ile ön plana çıkmıştır. Başta İstanbul olmak üzere Trakya ve Anadolu'da 150'ye yakın tarihi yapıtın restoresinde görev alarak Türk restorasyon tarihine yön vermiştir. Mimar Sinan'ın eserleri üzerlerine yaptığı çizimler günümüz akademik camiası için önemli birer referanstır.

<span class="mw-page-title-main">Konak Vapur İskelesi</span> İzmir, Türkiyede bir vapur iskelesi

Konak Vapur İskelesi, İzmir'de kent içi ulaşım sağlayan körfez vapurları için hizmete açılmış bir vapur iskelesidir. İskele İzmir'de kent içi deniz ulaşımından sorumlu belediye kuruluşu İZDENİZ tarafından işletilmektedir. İskele Konak Meydanı'nın kuzeybatısında yer alır. İlk olarak 1884'te açılmıştır. Mimar Zeki Sayar'ın (1905-2001) tasarladığı yeni iskele binası 14 Nisan 1938 tarihinde hizmete girmiş, ancak Mustafa Kemal Sahil Bulvarı için yapılan sahil dolgu işleminden sonra 1988'de yeniden inşa edilmiştir.

<span class="mw-page-title-main">Turgut Toydemir</span> Türk mimar

Turgut Toydemir, Türk mimardır.